Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BAKIRKÖY 7. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/509 Esas
KARAR NO : 2023/172

DAVA : Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 18/06/2021
KARAR TARİHİ : 21/02/2023
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 02/03/2023
Mahkememizde görülmekte olan davanın yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dilekçesinde özetle; müvekkilin … Bankası … Şubesi’ne ait 30/11/2020 keşide tarihli 90.000,00-TL bedelli … nolu ve 31/12/2020 keşide tarihli 90.0000,00-TL bedelli … nolu 2 adet çeki satın aldığı mallar karşılığı … Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi lehine keşide ettiği, 14/10/2020 tarihinde … Kargo aracılığı ile davaya konu olan çekin de içerisinde bulunduğu iki adet çekin kargolandığı, çeklerin lehtarı … ŞTİ’nin yetkilileri kargo ile gönderdikleri çeklerin kendilerine ulaşmadığı bildirilmesi üzerine müvekkil çeklerin akıbeti hakkında … Kargo’ya ve … Bankası’na başvurduğunu, müvekkilin … Kargo’ya başvurusu sonucu iş bu çeklerin kaybolduğu bilgisi … Kargo Karadeniz bölge Müdürü’nün imzasını taşıyan beyan ile müvekkile iletildiğini, müvekkilin … Bankası A.Ş.’ye başvurusu sonucu banka nezdinde yapılan sorgular sonucunda 30/11/2020 keşide tarihli 90.000,00-TL bedelli …. nolu çekin ciro edilmek suretiyle bankaya ibraz edildiği bilgisinin alındığını, … bankası tarafından sunulan çekin görselinin incelendiği ciro silsilesi içerisinde çekleri teslim almadığı olan lehtarın … Şti.’nin de kaşe ve imzasının bulunması üzerine müvekkil, lehtar … Şti.’nin yetkilileri ile iletişime geçtiğini, … ŞTİ.’nin yetkililerinin çekte bulunan kaşe ve imzanın kendilerine ait olmadığnın beyan ettiklerini, … ŞTİ’de çekleri çalanların sahte kaşe , imza yapanların ve çeklerinin sahte kaşe ve imza ile tedavülünü sağlayanların tespiti için Gaziosmanpaşa Cumhuriyet Başsavcılığı’na hırsızlık , evrakta sahtecilik ve nitelikli dolandırıcılık suçlarını konu alan suç duyurusunda bulunduğu, soruşturmanın … Esas numaralı dosya ile yürütüldüğünü, davamızın kabulüne, müvekkilin Bakırköy …. İcra Dairesi … E. Sayılı dosyaya konu olan 31.12.2020 keşide tarihli 90.000,00 TL bedelli … nolu çekten dolayı borçlu olmadığının tespitine, Bakırköy … İcra Dairesi … E. Sayılı dosya ile başlatılan icra takibinin müvekkil yönünden iptaline, borca ve tüm fer’ilerine itirazımızın kabulüne, 31.12.2020 keşide tarihli 90.000,00 TL bedelli … nolu çek için Bakırköy …. İcra Dairesi … E. Sayılı dosya ile başlatılan icra takibinin dosyasına 18.000,00 TL nakdi teminat ve 147.750,92 TL teminat mektubu olarak toplam 165.750,92 TL tutarında teminat depo edildiğini, mahkeme huzurunda görülen yargılamanın sonuna dek işbu başlatılan icra takibinin tedbiren durdurulması kararına hükmedilmesine, yargılamanın sonuna dek teminat karşılığında icra veznesine yatırılan paranın davalılara ödenmemesine, yargılamanın sonuna dek teminat karşılığında icra veznesine depo edilen teminat mektubunun davalılara tesliminden men’ine, davalılar haksız ve kötüniyetli olduğundan müvekkil lehine %20 tazminata hükmedilmesine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalı yana yükletilmesine, karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı … ve San. Tic. Ltd. Şti. Cevap dilekçesinde ; müvekkil şirketin Havalandırma fanı ve dıştan motorlu elektrik motorlarının tasarımı , üretimi ve ürettiği malları da yurt içi ve yurt dışında satış sureti ile ticari faaliyetini gerçekleştirdiğini, davacı müvekkil şirket ile arasındaki ticari ilişkinin ve açık hesap uyarınca … Bankası’nın Trabzon 31/12/2020 keşide tarihli ve 90.000,00-TL bedelli çekini keşide edip müvekkile kargo ile gönderdiği ancak çekin müvekkile ulaşmadığını, çeklerin müvekkil şirket tarafından cirolanmadığı çekte yer alan imzanın müvekkil şirket yetkilisine ait olmadığı kaşenin sahte olduğu hususları doğru olup ilgili dava ve şikayetler yapıldığını, davacı çeklerin müvekkile ulaşmadan kaybolduğunu bu durumun kendi ihmalinden kaynaklandığını kabul ettiğini, davacı ile müvekkil şirket arasında cari hesaptan kaynaklanan bir ihtilaf bulunmadığını bu sebeple açılmış olunan davanın müvekkil açısından reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı … vekili cevap dilekçesinde; ihtarnamede müvekkil … ‘tan bahsedilmediğini, ihtarname …’a değil …’a çekilen bir ihtarname olduğunu, ihtarnamede yazılı hususların …’a yöneltilmediğini, … tarafından keşide edilmiş bir ihtarname olmadığını ihtarnamelerin vekiller tarafından …’a düzenlenen istifa bildiriminden ibaret olduğunu, ayrıca müvekkilin …’ın …’dan olan 3.600,00-TL ‘lik alacağı için İstanbul …İcra Müdürlüğü … Esas sayılı dosyası ile icra takibi başlatıldığını, bu icra takibinden fiili haciz uygulanmış araç, gayrimenkul, sgk hacizleri uygulanması için talepler atıldığını, davanın reddine, davacının icra takibine giriştiğinden %20’den az olmamak üzere kötü niyet tazminatının taraflarına ödenmesine, yargılama gideri ve vekalet ücretinin davacı taraf üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
Dava, Bakırköy … İcra Dairesinin … esas sayılı dosyasına konu 31/12/2020 keşide tarihli 90.000,00 TL bedelli … nolu çekten dolayı davacının borçlu olmadığının tespiti ve takibin iptali talebine ilişkindir.
Tarafların aktif ve pasif dava ehliyetleri denetlenip uyuşmazlık konuları re’sen belirlenerek taraflarca gösterilen deliller toplanmış ve konunun incelenmesinde uzmanlık gerektiren yönler olduğundan bilirkişi incelemesi yaptırılmak suretiyle dava sonuçlandırılmıştır.
2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu’nun (İİK) 72.maddesi gereğince, borçlu icra takibinden önce veya takip sırasında, borçlu olmadığını ispat için menfî tespit davası açabilir.
Kural olarak, bir vakıadan kendi lehine haklar çıkaran/iddia eden taraf, o vakıayı ispat etmeye mecburdur (4721 s.TMK m.6).
İspat yüküne ilişkin bu genel kural menfi tespit davaları için de geçerlidir. Yani, menfi tespit davalarında da, tarafların sıfatları değişik olmakla beraber, ispat yükü bakımından bir değişiklik olmayıp, bu genel kural uygulanır. Bu davalarda da bir vakıadan kendi lehine haklar çıkaran (iddia eden) taraf, o vakıayı ispat etmelidir.
TTK’nun 704. maddesinde, “Çek herhangi bir suretle hamilinin elinden çıkmış bulunursa ister hamiline yazılı bir çek bahis mevzuu olsun, ister ciro suretiyle nakledilebilen bir çek bahis mevzuu olup da hamil hakkını 702 nci maddeye göre ispat etsin, çek eline geçmiş bulunan yeni hamil ancak çeki kötü niyetle iktisap etmiş olduğu veya iktisapta ağır kusura bulunduğu takdirde, o çeki geri vermekle mükelleftir.” düzenlemesi mevcuttur. Açıklanan kanun hükmü uyarınca davacının, kendisinin yetkili hamil olduğunu kanıtlaması yanında, yeni hamilin çeki kötüniyetle iktisap etmiş olduğunu veya iktisapta ağır kusurlu bulunduğunu da kanıtlaması gerekir.
6102 sayılı TTK’nun 686/1.maddesi; “Bir poliçeyi elinde bulunduran kişi, son ciro beyaz ciro olsa da kendi hakkı müteselsil ve birbirine bağlı cirolardan anlaşıldığı takdirde, yetkili hamil sayılır. Çizilmiş cirolar bu hususta yazılmamış hükmündedir. Bir beyaz ciroyu diğer bir ciro izlerse son ciroyu imzalayan kişi, poliçeyi beyaz ciro ile iktisap etmiş sayılır”hükmünü içermektedir.
Sahte imza bir başkasının imzasının taklit edilmesi hali olup, takip tarihi itibariyle yürürlükte olan 6102 sayılı yasanın TTK’nın 677. maddesi hükmü gereğince;Bir poliçe, poliçe ile borçlanmaya ehil olmayan kişilerin imzasını, sahte imzaları, hayali kişilerin imzalarını veya imzalayan ya da adlarına imzalanmış olan kişileri herhangi bir sebeple bağlamayan imzaları içerirse ,diğer imzaların geçerliliği bundan etkilenmez. Cirolar arasındaki zincirleme bağlılığın gözlenmesi sadece dış görünüm bakımından yapılır. Başka bir anlatımla, ciro silsilesinin (zincirinin) muntazam bir şekilde birbirini takip edip etmediğini incelerken dış görünüşü incelemek yeterli olup, cirantalardan birinin imzasının sahte olması veya temsilci sıfatıyla senedi imzalayan şahsın imza yetkisinden yoksun olması ciro zincirini etkilemez (Hulusi Gürbüz; Yargıtay Uygulaması Işığında Ticari Senetlerin iptali Davaları ve Ticari Senetlere Özgü Sorunlar, İstanbul 1984, s.295; Doğanay s.1646-1647; Murat Alışkan; Kambiyo Senetlerinde Temlik Cirosu, İstanbul 1998, s. 255 vd; Tarık Başbuğoğlu; Uygulamalı Türk Ticaret Kanunu, 1.cilt Ankara 1988, sh. 807; Erol Ertekin/İzzet Karataş; Uygulamada Ticari Senetler: Ankara 1998, s. 363).
“…Davacılar vekilinin senedin arka yüzündeki S.S. … nolu … Taş. Kop.’nin kaşesi üzerine atılan imzaların gerçek olmadığını, müvekkillerinin aynı zamanda kooperatifin yöneticileri olduğunu beyanla müvekkillerinin 04/07/2014 tanzim tarihli 15/08/2014 vade tarihli ve 272.000,00 TL bedelli senetten dolayı borçlu olmadığının tespitini talep ettiği, dosya kapsamında bulunan senedin örneğinin incelenmesinde senette keşidecisinin … , kefilin …. olduğu, senedin ön yüzünde bulunan imzaların inkar edilmediği, TTK 778. Madde yollamasıyla bonolarda da uygulanması gereken TTK 677. Maddede; bononun, bonoyu imzalayan kişileri herhangi bir sebeple bağlamayan imza içermesi halinde, diğer imzaların geçerliliğinin bundan etkilenmeyeceği düzenlenmekle, davacıların senet lehtarı dava dışı Kooperatif adına atılan imzaların geçersizliğinin ileri sürülerek sorumluluktan kurtulamayacakları gibi, üçüncü kişinin geçersiz imzası ciro zincirini de koparmayacağından, imzaların istiklali ilkesi gereğince davacılar bonodaki lehtar imzasının geçersizliğine dayanarak menfi tespit davası açamayacaklarından, görünüşe göre de ciro silsilesinde kopukluk bulunmadığından, mahkemece davanın esas yönünden reddi gerekirken ilk derece mahkemesinin sıfat yokluğundan davanın reddi kararı yerinde değilse de, davalının istinaf başvurusunun bulunmadığı, aleyhe bozma yasağı bulunduğu dikkate alınarak, bu hususa değinilmekle yetinilmiş, davanın reddi kararı sonuç itibariyle doğru olmakla, davacılar vekilinin istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir…” İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi … Hukuk Dairesi, 30.05.2019 tarih, … Esas, … Karar, yine aynı mahiyette İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi …. Hukuk Dairesi, … Esas, … Karar sayılı ilamları.
Dosya tüm deliller ile birlikte değerlendirildiğinde; TTK’nun 818/1-c maddesinin yollaması ile TTK’nun 677. Maddesi uyarınca çek ile borçlanmaya ehil olmayan kişilerin imzası, sahte imzalar, hayali kişilerin imzaları veya imzalayan ya da adlarına imzalanmış olan kişileri herhangi bir sebeple bağlamayan imzalar imzaların istiklali ilkesi gereğince diğer imzaların geçerliliğini etkilemeyecektir. Çeki düzenleyen keşidecinin lehtarın ciro imzasına itiraz hakkı yoktur, ciro imzasının lehtara ait olmaması anılan düzenleme karşısında imzasına itiraz etmeyen keşideci hakkında takip yapılmasına engel oluşturmaz. Mahkememiz dosyasında dava konusu çeklerin keşidecisinin davacı olduğu, keşideci imzalarının inkar edilmediği, TTK 677. maddede düzenlenen imzaların istiklali prensibi gereği lehtar imzasının geçersizliğinin davacı keşidecilerin sorumluluğunu etkilemeyeceği, dava konusu çekte lehtar imzası sahte olsa dahi ciro zincirinde kopukluk bulunduğunun kabul edilemeyeceği, davalının çekte ciro yoluyla yetkili hamil olduğu anlaşılmakla açılan davanın reddine dair karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM:Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davanın reddine,
2-Alınması gerekli 179,90 TL harcın davacı tarafça yatırılan 1.536,98 TL harçtan mahsubuyla fazla alınan 1.357,08‬ TL harcın istem halinde davacıya iadesine,
3-Yargılama giderlerinin davacı üzerine bırakılmasına,
4-AAÜT gereğince hesap edilen 14.400,00 TL ücreti vekaletin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
5-Kararın kesinleşmesine kadar yapılan yargılama giderlerinin davacı tarafça peşin olarak yatırılan yargılama gider avansından mahsubu ile bakiye kısmın karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
Dair, 6100 sayılı HMK’nun 342 ve 345.maddeleri gereğince karşı tarafın sayısı kadar örnek eklenmek suretiyle tebliğden itibaren 2 haftalık süre içerisinde mahkememize verilecek dilekçe ile ilgili İstinaf Dairesi nezdinde istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar davacı vekilinin ve Davalı … ve Davalılar … ve … Vekilinin yüzüne karşı, diğer davalıların yokluğunda açıkça okunup, usulen anlatıldı. 21/02/2023

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır