Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BAKIRKÖY 7. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/429 Esas
KARAR NO : 2023/870

DAVA : Tazminat (Kara Taşımacılığı Kaynaklı)
DAVA TARİHİ : 24/05/2021
KARAR TARİHİ : 19/09/2023
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH :
Mahkememizde görülmekte olan davanın yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekilinin dava dilekçesinde özetle, 06/08/2020 tarihinde gönderi kodu ….. olan ve müvekkil firma tarafından, alıcı …… Hizm. Mak. San. Tic. A.Ş. ne gönderilmek üzere davalı firma tarafından teslim alınan 2 adet …… Malzeme/Hizmet Kodlu Hidrolik Pompa, 1 adet … Kodlu …… ürünlerinin davalı ….. kargo tarafından alıcıya teslim edilmek üzere götürüldüğü esnada zarar görmesi sebebiyle …… Hizm. Mak. San. Tic. A.Ş. ürünleri teslim almayarak iadede bulunduğunu, bunun üzerine müvekkil firma çalışanları tarafından davalı şirket ile iletişime geçilip ürünlerin zarar görmesi sebebiyle bedelinin kendilerine verilmesini, bunun mümkün olmaması halinde ise zarar gören ürünlerin kendilerine teslim edilmesi talebinde bulunulduğunu, ancak davalı firmadan hiç bir yanıt alınamadığını, konuyla ilgili 13/11/2020 tarihinde Bakırköy ……Noteliği’nin ….. yevmiye numaralı ihtarnamesi ile 5.369 Euro bedelindeki ürünlerin nakliye sırasında zarar görmesi sebebiyle oluşan zararın ve masrafların davalı firmaya rücu edileceğinin bildirildiğini, müvekkil firma tarafından tüm iyi niyetli girişimlere rağmen davalı firma tarafından herhangi bir cevap verilmediğini, gönderi takip numarası ile ….. Kargo sitesinden sorgulama yapıldığında, …… şubesinden çıkış yapan ürünler 08.08.2020 tarihinde …… şubesine ulaşmış gözükmekte olduğunu, ancak bu durumla alakalı olarak da kargo şirketinden müvekkile herhangi bir bildirim yapılmadığını, meblağı düşük sayılamayacak olan söz konusu ürünlerle ilgili ….. Kargo şirketinin sorumlu olması sebebiyle müvekkilin ciddi suretle mağduriyetine yol açılmış olduğunu; müvekkil firma zararının giderilmemesi ve hasar gören ürünlerin yine müvekkil firmaya teslim edilmemesi üzerine, Ticari dava şartı olan arabuluculuk görüşmelerini başlatmak üzere arabuluculuğa başvurulduğunu, ancak anlaşma sağlanılamadığını, müvekkil firma yalnızca ürünlerin hasar ve zarar görmesi ile kargo şirketi tarafından hasarlı ürünlerin iade edilmemesinden dolayı değil, ürünlerin alıcıya zamanında ulaştırılmamasından dolayı da mağdur olduğunu, TTK. md. 880 vd. maddeleri uyarınca kargo şirketinin ürünlerin teslim edilmemesinden ve ürünlerin hasara uğramasından doğan zararı ve bundan dolayı mahrum kalınan karı tazmin etmesi istemiyle işbu belirsiz alacak davasını açmak zarureti hasıl olduğunu belirterek, ….. Kargo şirketi tarafından taşıma esnasında hasara uğraması sebebiyle alıcı tarafından teslim alınmayan ürünlerin, miktarın ve mahrum kalınan karın davalı kargo şirketinden tazmini, hasarlı ürünlerin halen ….. Kargo şirketi bünyesinde bulunması sebebiyle mülkiyeti müvekkil şirkete ait olan hasarlı ürünlerin müvekkil şirkete teslim edilmesi, olay tarihinden itibaren işleyecek ticari faizi ile birlikte tahsiline, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekilinin cevap dilekçesinde özetle, davacının, davalı şirketin kusuru olduğunu iddia ederek bunun Müvekkil Şirket tarafından tazmin edilmesini talep ettiğini, mezkur taşımaya ilişkin olarak müvekkil şirketin davacıya karşı herhangi bir sorumluluğunun bulunmadığını, zira mezkur taşımada müvekkil şirket kendisinden beklenen tüm dikkat ve özeni eksiksiz şekilde yerine getirdiğini; gönderen tarafından müvekkil şirkete teslimi anında kargonun içeriği beyan edilmemiş ve kargoya ilişkin olarak herhangi bir değer gösterilmemiş ve kargonun taşıma sırasında uğrayabileceği zararlara karşı içerik ve değerine uygun şekilde sigortalanması talep ve beyan edilmediğini, söz konusu kargo içeriği belirtilmemiş olup içerisinde ne olup olmadığı veya bedelinin ne olduğu ifade edilmediğini, TTK md. 864 uyarınca, gönderen kusuru olmasa da, taşıma senedine yazılan bilgilerdeki gerçeğe aykırılıklar ile yanlışlık ve eksikliklerden doğan zarar göndericiye ait olduğunu, bu anlamda gönderici kargonun içeriği ve değeri taşıyıcıya tam ve eksiksiz olarak bildirmekle mükellef olup yapılan eksik bildirimler dolayısıyla müvekkil şirket’in sorumluluğuna gidilmesi kabul edilemeyeceğini, taşımaya ilişkin hükümler uyarınca, içeriği doğru beyan edilmeyen kargonun mahiyetinden kaynaklanan zarar göndericiye ait olduğunu, zira TTK md. 864 hükmü gereği gönderici gönderdiği kargoya ilişkin tüm bilgileri tam eksiksiz olarak taşıyıcıya bildirmek zorunda olup eksik bildirimden kaynaklan sorumluluğun kendisine ait olduğunu, müvekkil şirketin kargo taşımacılığı alanında faaliyette bulunmakta olduğunu, bu sebeple, taşımanın kara taşımacılığı alanında uzman bilirkişilerce incelenmesi zaruri olduğunu; davacı tarafından açılan bu dava tümü ile hukuki mesnetten yoksun, olduğunu, haksız menfaat temin etme amacı taşımakta olup, iddiaların kabulü mümkün olmadığını belirterek, davacının müvekkil şirketten herhangi bir hak ve alacağı bulunmadığından davanın esastan reddine, yargılama masraflarının ve vekâlet ücretinin davacı taraf üzerinde bırakılması yönünde karar verilmesini talep ettiği anlaşılmıştır.
09/08/2022 tarihli Karayolu Taşımacılığı konusunda uzman bilirkişi raporunda özetle,
Dosya kapsamına sunulan belgeler ve ayrıca Davalı ….. Kargo’nun kargo tekip ekran sayfasından temin edilen bilgiler dahilinde davaya konu kargonun sevk bilgilerinin aşağıdaki gibi olduğu görülmektedir.
Kargo Çıkış Şubesi: …. Şubesi
Kargo Varış Şubesi: …… Şubesi
Sevkiyata Çıkış Tarihi: 06.08.2020
Varış Şubesine Varış Tarihi: 08.08.2020
Kargo Takip Numarası: …..
Kargo ATF NO: …..
Gönderen: ….. Ürünleri Sanayi ve Ticaret A.Ş.
Alıcı: …… Hizm. Mak. San. Tic. A.Ş.
Adet:1 koli
Ağırlık/Hacim: 100 kg/desi
Sevk Esnasındaki Müşteri Fatura/İrsaliye NO: (Girilmemiş) Bilinmiyor
Sigorta Bedeli: Girilmemiş (Belirsiz)
Mal Kıymeti: Girilmemiş (Belirsiz)
Davaya konu kargonun 06.08.2020 tarihinde ….. Kargo …. Şubesinde, …… şube varışlı olarak sevkiyata hazırlandığı, 1 adetten oluşan ve toplam ağırlığı 100 kg/desi gelen kargonun sevkiyat esnasında müşteri irsaliye bilgilerinin girilmediği, ayrıca ürün kıymetini gösterir bir bilginin yazılı olmadığı, diğer yandan özel bir sigorta bedelinin de bulunmadığı anlaşılmakta olup; içeriği belli olmayan 1 paketten oluşan 100kg/desi ağırlığında bir kargonun sevkiyatının yapıldığı görülmektedir.
Karayolu Taşıma Kanunu/Taşımada Genel Kurallar MADDE 8’e göre: “Gönderen, eşyanın varış noktası, cinsi, miktarı ve nitelikleri ile diğer önemli bilgileri tam ve doğru olarak taşımacıya bildirmek zorundadır. Yanlış ve eksik bildirimlerden doğacak her türlü sorumluluk gönderene aittir. (…)” şeklinde belirtilmiştir.
Karayolu Taşıma Yönetmeliği/Gönderenin ve yolcuların sorumluluğu MADDE 45’e göre: “(1) Gönderen, gönderilerini, ilgili kanunlara ve diğer mevzuata uygun bir şekilde taşımayı yapacak yetki belgesi sahibine teslim etmekten sorumludur.
(2) Gönderen; eşyanın cinsi, miktarı, nitelikleri, istifleme şekli, kalkış ve varış noktası, gönderilenin adı ve adresi ile kimliğini ibraz etmek suretiyle kendi adres ve kimlik bilgileri gibi diğer önemli bilgileri tam ve doğru olarak yetki belgesi sahibine bildirmek zorundadır. Yanlış ve eksik bildirimlerden doğacak sorumluluk gönderene aittir. Yetki belgesi sahibi, gönderenin bildirmek zorunda olduğu bilgileri vermemesi halinde taşımayı yapmaz. Taşımayı yaparsa, sorumluluk yetki belgesi sahibine ait olur.” Şeklinde belirtilmiştir.
İlgili hükümler gereği, kargo bilgilerini tam ve eksiksiz olarak vermek gönderenin sorumluluğundadır. Diğer yandan, taşıyıcı da gönderenin bildirmek zorunda olduğu bilgileri vermemesi durumunda taşımayı yapmaz. Taşımayı yaparsa, sorumluluk yetki belgesi sahibine (taşıyıcıya) ait olur şeklinde belirterek taşıyıcıyı da bu durumdan sorumlu tutmaktadır.
Dosya kapsamı incelendiğinde; sevkiyat esnasında ürün irsaliye ve/veya irsaliyeli faturasının sunulmadığı anlaşılmaktadır.
Davalı Taşıyıcının Sorumluluğu Yönü İle İnceleme
Davalı ….. Kargo’nun kargo takip ekranında yapılan incelemede, 13.08.2020 Tarihinde “Gönderi teslim edilemediği için göndericisine iade edilmiştir” notu olduğu görülmektedir. Ancak, gönderinin teslim edildiği kişi/şirket vb teslimat bilgisine rastlanmamıştır. Bundan hareketle de ilgili kargonun göndericisine veya alıcısına teslim edilmediği anlaşılmaktadır.
Dava dosyasına sunulan bilgi ve belgeler incelendiğinde; müşteri irsaliye/fatura bilgilerinin, ürün içerik bilgisinin, mal kıymeti bilgisinin belirtilmediği; yalnızca içeriği bilinmeyen, 100 kg/desi ağırlığındaki 1 paketten oluşan kargonun taşınmak üzere sevkiyata çıkarıldığı ve içeriği bilinmeyen kargonun taşıyıcı firma tarafından alıcısına teslim edilmediği anlaşılmaktadır. Teslim edilemem nedeni olarak ayrıca bir açıklama yazılmamıştır. Bu nedenle varış şubesine kadar ulaştırılan kargonun alıcısı tarafından hangi gerekçe ile alınmadığı; iadesi yapılan kargonun çıkış şubesine tekrar iade olarak geldiğinde göndericisi tarafından da neden kabul edilmediği veya alınmadığı bilgisinin bulunmadığı görülmektedir. Yine dosya kapsamı incelendiğinde; ürün hasarına ilişkin bir tutanak ve şerh kaydı bulunmadığı tespit edilmiştir.
Türk Ticaret Kanunu B) Taşıyıcının sorumluluğu – I Zıya veya Hasar ile Gecikmeden Doğan Zarardan Sorumluluk MADDE 875’e göre
“(1) Taşıyıcı, eşyanın taşınmak üzere teslim alınmasından teslim edilmesine kadar geçecek süre içinde, eşyanın zıyaından, hasarından veya teslimindeki gecikmeden doğan zararlardan sorumludur.” Şeklinde belirtilmiştir.
İlgili hükme göre Davalı taşıyıcının davaya konu kargoyu alıcısı veya göndericisine teslim etmediği anlaşıldığından, taşıma hizmetinin sonuçlanmamış olması nedeni ile sorumlu olduğu anlaşılmaktadır.
Davaya Konu Kargonun Tazmin Miktarı Yönünden İnceleme
Dava dosyasına sunulan belge ve deliller kapsamında yapılan incelemede; 1 paket 100 kg/desi’den oluşan ve içeriği bilinmeyen kargonun taşıyıcı firma tarafından alıcısına/göndericisine teslim edilemediği görülmektedir.
Yine, dosya kapsamı incelendiğinde; TTK 886 hükmü gereği zararın meydana gelmesinde taşıyıcının kast ve pervasız davranış kusuru olduğu yönünde bir bilgi belgeye olaya rastlanılmamıştır.
(Kargo sektöründe tazmin olarak genel uygulama; taşınan ürünün taşıma irsaliyesi/ürün faturası, içerik, mal kıymeti beyan edilmesi durumunda ve ayrıca özel sigorta yaptırılması durumunda ürün bedelinin ödenmesi yönündedir.)
Davaya konu kargo sevk belgesi incelendiğinde, sigorta ücretinin alınmamış olduğu ve ayrıca özel bir sigorta yaptırılmamış olduğu görülmektedir. Bu durumda tazmin miktarı taşıyıcının sınırlı sorumluluğu hükmüne göre değerlendirilir.
Türk Ticaret Kanunu MADDE 882’e göre
“(1) Gönderinin tamamının zıyaı veya hasarı halinde, 880 ve 881 inci maddeler uyarınca ödenecek tazminat, gönderinin net olmayan ağırlığının her bir kilogramı için 8,33 Özel Çekme Hakkını karşılayan tutar ile sınırlıdır.”
Taşıyıcının sınırlı sorumluluğu: Kayıp/hasarlı ürün brüt ağırlığı * 8,33 SDR formülü ile hesaplanmaktadır.
Davaya konu kargo 100 kg/ds
Taşıyıcının sınırlı sorumluluğu= 100 kg * 8,33 SDR: 833 SDR’DİR.
(MADDE 882- (4) Özel Çekme Hakkı, eşyanın taşıma amacıyla taşıyıcıya teslim edildiği tarihteki veya taraflarca kararlaştırılan diğer bir tarihteki, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasınca belirlenen değerine göre Türk Lirasına çevrilir.)
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasının, eşyanın taşıma amacıyla taşıyıcıya teslim edildiği 06.08.2020 tarih için belirlediği SDR/TL değeri 10,1270’dir.
Taşıyıcının Sınırlı Sorumluluk Tutarı: 833 SDR x 10,1270 USD/TRY = 8.435,791 TL olarak hesap edilmiştir.
Dava dosyasına sunulan belge ve deliller kapsamında yapılan incelemede; 1 paket 100 kg/desi’den oluşan ve içeriği bilinmeyen kargonun taşıyıcı firma tarafından alıcısına/göndericisine teslim edilemediğinin anlaşıldığı,
Dosya kapsamı incelendiğinde; TTK 886 hükmü gereği zararın meydana gelmesinde taşıyıcının kast ve pervasız davranış kusuru olduğu yönünde bir bilgi belgeye ve olaya rastlanılmadığı görüş ve kanaati bildirilmiştir.
15/02/2023 tarihli Makine Mühendisliği konusunda uzman bilirkişi raporunda özetle,
Dava konusu emtiaların dava dışı …… A.Ş.’ye satışını gösterir faturaları dilekçelerinin eki Ek-1 de, davalı ….. Kargoya dava konusu edilen emtiaların teslimine dair belgeleri ise 06/08/2020 ….. no’lu gönderi Ek-2 olarak sunduğunu belirtmiştir.
13/01/2023 tarihinde davalı ….. Kargo vekili …….’ u telefondan arayarak, kayıp ve hasarlı oldukları iddia edilen gönderi içeriği hidrolik pompaları incelemek istediğimi, mevcutsa hasar durumunu tesbit etmek istediğimi belirttim ve 19 veya 20 Ocak tarihleri için randevu talep ettim. Ertesi hafta içinde kendileri beni telefonla aradılar ve gönderilerin bulunamadığını, kayıp olduğunu; herhalde üzerlerindeki etiketin yırtık, silik veya okunaksız olması nedeniyle tesbit edilemediklerini belirttiler.
Daha sonra davacı …. A.Ş. Şirketini arayarak, şirketin muhasebe , ithalat ve kargo sevk kayıtlarını yerinde incelemek üzere, şirketin S.M.Mali Müşaviri ….. ‘tan randevu talep ettim. 23.01.2022 tarihinde, davacı vekili Av…..’ in de hazır bulunduğu toplantıda aşağıdaki belgeler istenmiş ve tesbitler tarafımdan yapılmıştır.
Davacı …. A.Ş.’ nin davaya konu, hasarlı ve kayıp olduklarını iddia ettikleri, 06/08/2020 tarih ve …. ve aynı tarihli … nolu faturaları içeriği malzemeler, 2 Adet …. kodlu …. ile 1 Adet …. malzemenin stok hareketleri incelenmiştir. Buna göre;
Davacı şirketin muhasebe kayıtlarında, ….. şirketinden ithalat yolu ile bu ürünleri satın aldığı ve münhasıran müşterisi …… A.Ş. ‘ye satmış olduğu görülmektedir. Ekli tablolarda …. A.Ş.’ nin muhasebe ürün hareketleri, her iki ürün için ayrı ayrı çıkarılmıştır. …. A.Ş. 06.10.2020 tarihinde yeni bir muhasebe programına geçiş yaptığı için tablolar 2 bölümden oluşmaktadır. Yeni programa geçişte ürün devirleri yapılmıştır. Muhasebe kayıtlarına göre ;
Davacı şirket 2020-2021-2022 yıllarında ve Ocak 2023 te … kodlu ….. üründen toplam 20 adet ithal etmiş, tamamı müşterisi …… A.Ş. ‘ye olmak üzere toplam 18 adet satış yaptığı tesbit edilmiştir. 19.01.2023 tarihi itibarıyla ürün stok mevcudu 2 adet gözükmekle birlikte, fiilen davacının stoğunda ürün bulunmadığı belirtilmiştir. ….. A.Ş. ‘nin 06.08.2020 tarihinde davalı kargo ile göndermiş olduğu ürünlerin, hasarlı olarak alıcıya varması ve teslim edilememesi üzerine, müşterinin mağdur olmaması için ….. A.Ş. hızlı bir şekilde yeni bir ithalat gerçekleştirmiş olduğu görülmüş ve aynı ay içinde ürünü temin eder etmez …… A.Ş. ‘ne teslim ettiği belirtilmiştir. Teslimatı aynı ay içinde gerçekleştirdiği için, kesmiş olduğu faturaları iptal etmemiştir. Dolayısı ile stoğunda 2 adet ürün var gibi görünmektedir. Taşıyıcı kargodan hasarlı olduğu ve teslim edilemediği iddia edilen ürünlerin kayıp veya hasarlı olduğuna dair herhangi bir belge de alamadığı ve zararını tazmin edemediği ve mahkeme kararı da olmadığı için bu ürünleri stoğundan silmemiştir.
Diğer ürün ….’ ın ise aynı süre zarfında, toplam 6 adet ithal edildiği ve …… A.Ş. ‘ne toplam 6 adet satış yapıldığı, kargoda kayıp ve hasarlı olduğu nedeniyle müşterisine teslim edilemediği iddia edilen bu ürünün yerine aynı ay içinde yenisi temin edilememesi üzerine , …… A.Ş. ‘nin sadece bu ürün için 27.08.2020 tarihinde ….. A.Ş. ‘ne iade irsaliyesi ve faturası düzenlediği, dolayısı ile stoğa 1 adet ürünün girmiş olarak görüldüğü, ancak gerçekte işlemin finansal cari işlem olduğu, gerçekte ürünün geri gelmediği belirtilmiştir. ….. A.Ş. ürünün ithalatını 08.10.2020 tarihinde gerçekleştirebildiği ve 20/10/2020 tarihinde müşterisi …… A.Ş. ‘ne irsaliye ve faturasını keserek teslim ettiği görülmektedir. Neticede bu ürün de davacının stoklarında 1 adet var gibi görünmekle birlikte stok mevcudunun gerçekte olmadığı belirtilmiştir. ….. A.Ş. Ürün kaydını stoklarından silmemiştir.
Davacı şirket muhasebe ekranında , 06.08.2020 tarihli irsaliye detay ekran görüntülerinde ürünlerin her zaman olduğu gibi, davaya konu ürünlerin de ….. Kargo şirketine teslim edildiği görülmüştür. Bu ekran görüntüleri ekte sunulmuştur. Ayrıca …. A.Ş. ‘nin ürün sevk bölümü kamerasından, sevk anını gösterdiği belirtilen resimlerde ancak 4 kişinin kaldırarak araca yükledikleri bir karton koli görünmektedir. Koli üzeri tamamen …… yapışkan bantlarla sarılmıştır. Davaya konu ürünlerin sipariş ve gönderisi aşamasında …… A.Ş. ‘nin ve …… A.Ş. ‘nin email kayıtları da incelenmiştir. Bu kayıtlar da ekte Sayın mahkemenize sunulmuştur. Buradaki yazışmalar ve davacının müşterisi …… A.Ş.’ nin ….. A.Ş. ‘ne gönderdiği ….. Kargo hasarlı koli resimleri de ekte sunulmuştur. Hasarlı, üstü tamamen açılmış, içinde ağzı açık 3 adet karton kutu bulunan kolinin muhteviyatı hakkında herhangi bir yerde, hasar tutanağında bilgi yer almamaktadır. Sadece …… A.Ş. Yedekparça bölümünden …… ‘in …. A.Ş. Ürün grubu müdürü ……’e ürünleri teslim aldığı gün 10.08.2020 de gönderdiği email de ; “Ürünler vasat haldedir, sizden ilk defa böyle ürün geliyor, ürünleri geri gönderiyorum, kolilerin ağzı açık, koliler parçalanmış ve üzerlerinde ….. bantları mevcut, ilgili ürünlerin yenisini göndermeniz ve kargo ücretini sizin karşılamanız rica olunur.” denmektedir. ….. Kargonun ürün hareketleri izleme ekran görüntüsünde de 10.08.2020 saat 09:06 da “Kuryemiz dağıtıma çıkmıştır” denmektedir.
Orijinal ürün ithalat faturalarında 3 adet ürünün toplam NET AĞIRLIĞI 24 + 24 + 45kg = 93kg olarak hesaplanmaktadır. ….. Kargo gönderi detay ekran görüntüsünde de teslim alınan mal 1 Koli 100kg olarak kayıtlıdır. Dolayısı ile ….. Kargo tarafından teslim alınan 3 ürün hakkında detaylı açıklama, bilgi olmamasına rağmen, beyan edilen ve teslim alınan ürün ağırlığı eşittir.
Bahse konu ürünlerin muhasebe kayıtları üzerinden ürünlerin stok değerleri, satış fiyatları, ithalat giderleri, ürünlerin Dünya’da piyasa satış fiyatları ve temin süreleri incelenmiştir. Dava konusu ürünlerin ithalat aşamasında birkaç farklı ürün de bulunmaktadır. Beyanname tutarı toplam EURO 2.809,95 olmasına karşın, diğer ürün ve ambalaj bedellerini çıkardığımızda elde edilen rakam EURO 2.374,73 dur. Ürünlerin ithalatında ödenen, nakliye, ardiye, ordino, gümrük vergisi rakamlarından 3 adet ürüne düşen pay bu ithalat için 04/08/2020 tarihli beyanname kuru 1EURO=8,1628TL ile 1.180,98 EURO tutmakta, dolayısı ile ürünlerin ….. A.Ş. ‘ne toplam ithalat maliyeti EURO 3.555,71 olarak hesaplanmaktadır.
Davacı …. A.Ş. 3 adet ürünü müşterisi …… A.Ş. ‘ne 2 faturada Mal bedeli 12.844,38TL / 1.550,00EURO + 24.860,10TL / 3.000,00 EURO olarak, Toplamda 4.550,00 EURO bedel ile satmıştır.
İddiaya göre davacı …… A.Ş. ‘nin davalı ….. Kargo şirketine teslim ettiği, müşterisi …… A.Ş. ‘nin beyanına göre geri iade edilen, ….. Kargo gönderi hareketleri ekranında da mal iade ediliyor denip, ancak iadesi gerçekleşmeyen, hala kayıp kargo ve ürünler nedeniyle, ürünlerin varsa hasarını tesbit etmek mümkün olamamıştır.
…… A.Ş. muhasebe kayıtlarına göre, zayi olan ürünleri Almanya şirketinden temin etmek üzere acil tekrar sipariş etmiş, 2 adet ….. kodlu HİDROLİK POMPA yı aynı ay Ağustos 2020 içinde temin edebildiği için müşterisi …… A.Ş. ‘ne yeni bir fatura kesmeden teslim edildiği belirtilmiş, diğer 1 adet ….. ancak Ekim 2020 içinde temin ederek 20.10.2020 tarihinde …… A.Ş. ‘ne faturasının kesildiği ve teslim edildiği görülmüştür. Ağustos 2020 aynı ay içinde ürünü teslim edemediği için, …… A.Ş. …… A.Ş. ‘ne Cari hesap bakiye takibi için bir iade faturası kesmiştir.
Dolayısı ile ürünlerin kaybı nedeniyle …… A.Ş. Aynı ürünler için 2 ithalat yapmak zorunda kalmış ve ithalat masrafları bu ürünler için 2. kere fazladan yapılmak zorunda kalınmıştır.
Ürün başına hesaplanan ithalat maliyeti, fazladan yapılmak zorunda kalınan diğer 2 ithalatta da aynı alınırsa (ki mutlaka daha fazla çıkacaktır) , …… A.Ş. fazladan 1.180,98 EURO ithalat masrafı yapmak zorunda kalmıştır.
Davacı …… A.Ş. ‘nin müşterisi …… A.Ş. ‘nin siparişi 3 adet ürünü ilk sevk ettiği tarih 06.08.2020 itibarı ile 1EURO = 8,2867 TL, toplam ürün maliyeti (net ürün fiyatı + ithalat giderleri) 3.555,71 EURO (karşılığı 29.465,10 TL) , ayrıca bu ürünleri yeniden ithal etmek için yapmak zorunda kaldığı ürün ve ithalat giderleri de asgari 3.555,71 EURO varsayılarak toplam maliyet 7.111,42 EURO olarak hesaplanmıştır.
06.08.2020 de 2 Adet …… kodlu HİDROLİK POMPA satış bedeli 3.100,00EURO ve 1 adet ….. ‘ nın 20.10.2020 tarihinde satış bedeli 1.450,00 EURO olmuş, toplam satış geliri 4.550,00 EURO olarak hesaplanmıştır.
06.08.2020 tarihinde ürünlerin tamamı …… A.Ş. ‘ne teslim edilebilseydi …… A.Ş. bu ticaretten 994,29 EURO Kar elde edebilecektir.
Davacı şirket …… A.Ş., Avrupa bölgesinden ithalat yapan ve giderleri EURO karşılığı ödeyen bir ticaret kuruluşu olduğu için hesaplamalar EURO döviz üzerinden yapılmıştır.
Davacı …… A.Ş. aynı ürünleri 2 farklı ithalat ile mükerrer temin etmesi nedeniyle, masrafları 2 kez yapmak zorunda kalmış, dolayısı ile neticede …… A.Ş. Bu ticaretten toplam satış geliri 4.550,00 EURO – toplam giderler 7.111,42 EURO üzerinden hesapla asgari -2.561,42 EURO zarar etmiş durumdadır.
Kargoda kaybolan ürünlerin …… A.Ş. ‘ne gerçek maliyetini hesaplamak için, zamanında ürünlerin satışını ve teslimini gerçekleştirmesi durumunda edebileceği satış karı 994,29 EURO tutar KAR MAHRUMİYETİ’ ni de bu -2.561,42 EURO zarara eklediğimizde, …… A.Ş.’ nin toplam zararını tazmin edebilecek tutar 3.555,71 EURO dur. Bu tutar ürünlerin yeniden temin edilmesi için gereken tutar olan 3.555,71 EURO ile aynı rakamı vermekte ve tazmin edebileceği rakamın sağlamasını yapmaktadır.
…… A.Ş.’nin zararını tazmin etmek için talep edebileceği ASGARİ TUTAR 3.555,71 EURO olarak hesaplanmıştır.
Hesaplamada, personelin yeniden 2 ithalat, yazışmalar ve sevkiyat için yapmak zorunda kaldığı mükerrer işçilik, bankacılık ve finansal giderler hesaba katılmamıştır. Bu mükerrer harcamalar ve giderler için hesaplanan rakam %20 oranında arttırabilir olduğu kanaatine varılmıştır.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ, HUKUKİ SEBEPLER ve GEREKÇE:
Taraflar arasındaki dava taşıma sözleşmesinden kaynaklanan tazminat istemine ilişkindir.
TTK.’nın 858/1. maddesi uyarınca “İki tarafça imzalanan taşıma senedi, taşıma sözleşmesinin yapıldığına, içeriğine ve eşyanın taşıyıcı tarafından teslim alındığına kanıt oluşturur.”
Yine Taşıyıcı, eşyanın taşınmak üzere teslim alınmasından teslim edilmesine kadar geçecek süre içinde, eşyanın zıyaından, hasarından veya teslimindeki gecikmeden doğan zararlardan sorumludur.” (TTK 875/1)
Taşıyıcının sorumlu olacağı zarar miktarının ne şekilde hesaplanacağı TTK.’nın 880. Madde hükmünde; “(1) Taşıyıcı, eşyanın tamamen veya kısmen zıyaından dolayı tazminat ödemekle sorumlu tutulduğunda, bu tazminat, eşyanın taşınmak üzere teslim alındığı yer ve zamandaki değerine göre hesaplanır. (2) Eşyanın hasara uğraması hâlinde, onun taşınmak üzere teslim alındığı yer ve zamandaki hasarsız değeri ile hasarlı değeri arasındaki fark tazmin edilir. Zararı azaltmak ve gidermek için yapılacak harcamaların birinci cümleye göre saptanacak değer farkını karşıladığı karine olarak kabul edilir. (3) Eşyanın değeri piyasa fiyatına göre, bu yoksa aynı tür ve nitelikteki malların cari değerine göre tayin edilir. Eşya, taşımak üzere teslimden hemen önce satılmışsa, satıcının faturasında taşıma giderleri mahsup edilerek gösterilen satış bedelinin piyasa fiyatı olduğu varsayılır.” şeklinde belirtilmiştir.
TTK.’nın 882/1. maddesi uyarınca “Gönderinin tamamının zıyaı veya hasarı hâlinde, 880 ve 881 inci maddeler uyarınca ödenecek tazminat, gönderinin net olmayan ağırlığının her bir kilogramı için 8,33 Özel Çekme Hakkını karşılayan tutar ile sınırlıdır.” (İstanbul Bam 13. HD 2019/2324 esas, 2021/1741 karar sayılı ilamı, İstanbul Bam 12. HD 2019/2348 esas, 2022/603 karar sayılı ilamı, Kayseri Bam 6. HD 2022/1506 esas, 2022/1510 karar sayılı ilamı)
Dava konusu olayda da, 06/08/2020 tarihinde gönderi kodu ….. olan ve müvekkil firma tarafından, alıcı …… Hizm. Mak. San. Tic. A.Ş. ne gönderilmek üzere davalı firma tarafından teslim alınan 2 adet ….. Malzeme/Hizmet Kodlu Hidrolik Pompa, 1 adet …… Malzeme/Hizmet Kodlu Roter Pump ürünlerinin davalı ….. kargo tarafından alıcıya teslim edilmek üzere götürüldüğü esnada zarar görmesi sebebiyle …… Hizm. Mak. San. Tic. A.Ş. ürünleri teslim almayarak iadede bulunduğunu, taraflar arasında bir taşıma sözleşmesinin bulunduğu, gönderinin dava dışı alıcıya teslim edildiğine dair teslimat bilgisine rastlanmadığı ve yine gönderinin taşıma sırasında uğradığı hasarda davalının pervasız davranışının bulunduğu sonuç ve kanaati ile bu doğrultuda TTK 875/1 dahilinde ve yine dosya kapsamında bulunan deliller ile davalının davacının uğradığı zararlardan sorumlu olduğu anlaşılmış olup, gönderiye konu malların değerinin tespiti ile bilirkişi tarafından yapılan hesaplama doğrultusunda, davacı her ne kadar belirsiz alacak davası olarak ikame ettiği davasında dava değerini rapor doğrultusunda 04/05/2023 tarihinde arttırmış ise de, bilirkişi tarafından euro olarak tespit edilen zarar bedelinin, bedel arttırım tarihindeki kur üzerinden TL karşılığı olarak talepte bulunduğu ve ancak belirsiz alacak davasında bedel arttırımının dava tarihindeki kur üzerinden hesap edilerek arttırım yapılabileceği hususu göz önüne alınarak, mahkemece dava tarihindeki kur üzerinden hesap edilen miktar itibariyle davanın kabulüne, fazlaya ilişkin talebin reddine ve yine davalı nezdinde bulunan hasarlı malların davacıya iadesine dair karar vermek gerekmiş olup aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM:Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davanın Kısmen Kabul, Kısmen Reddi İle;
-Kar mahrumiyeti talebi yönüyle, talebin 36.339,35 TL bakımından kısmen kabulü ile, 06/08/2020 tarihinden itibaren işleyecek ticari faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine,
-Davalı nezdinde bulunan dava konusu hasarlı ürünlerin, masrafı davalı tarafından karşılanmak üzere davacıya teslimine,
2-Alınması gerekli 2.482,34 TL harçtan peşin alınan 59,30 TL, ıslah ile yatırılan 1.305,55 TL harcın mahsubu ile eksik 1.117,49- TL harcın davalıdan alınarak hazineye irat kaydına,
3-Davacı tarafından yapılan 2.079,5‬ TL yargılama gideri + 59,30- TL peşin harç + 1.305,55- TL ıslah harcı olmak üzere toplam 3.444,35‬ TL yargılama giderinden kabul/red oranına göre, 1.637,28-TL’sinin davalıdan alınarak davacıya ödenmesine, bakiye yargılama giderinin davacı üzerinde bırakılmasına,
4-AAÜT gereğince hesap edilen 9.200,00 TL ücreti vekaletin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Reddedilen kısım üzerinden hesap edilen 9.200,00 TL ücreti vekaletin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
6-Davalı tarafından herhangi yargılama gideri olmadığından bu konuda karar verilmesine yer olmadığına,
7-Kararın kesinleşmesine kadar yapılan yargılama giderlerinin davacı tarafça peşin olarak yatırılan yargılama gider avansından mahsubu ile bakiye kısmın karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
Dair, 6100 sayılı HMK’nun 342 ve 345.maddeleri gereğince karşı tarafın sayısı kadar örnek eklenmek suretiyle tebliğden itibaren 2 haftalık süre içerisinde mahkememize verilecek dilekçe ile ilgili İstinaf Dairesi nezdinde istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar taraf vekillerinin yüzüne karşı açıkça okunup, usulen anlatıldı. 19/09/2023

Katip …..
¸e-imzalıdır

Hakim ……
¸e-imzalıdır