Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BAKIRKÖY 7. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/376
KARAR NO : 2022/899

DAVA : Zayi Belgesi Verilmesi
DAVA TARİHİ : 28/04/2021
KARAR TARİHİ : 04/10/2022
KARARIN YAZILDIĞI TARİH : 12/10/2022
Mahkememizde görülmekte olan davanın yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkilinin 01.01.2016 tarihinden bu yana ticari defterlerini e-defter uygulaması üzerinden tuttuğunu, server sisteminde oluşan bozulma sonucunda kayıtlara ulaşamadıklarını, bu durumdan 14.04.2021 tarihinde haberdar olduklarını, 2016-2017-2018-2019-2020 yılına ait tüm defter, fatura, berat dosyaları ve sair elektronik ortamda tutulan belgelerin zayi olduğuna dair taraflarına zayi belgesi verilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Bilirkişi 17/01/2022 havale tarihli raporunda;Müvekkilinin 2016-2017-2018-2019-2020 yılına ait tüm defterlerin zayi olduğuna dair
taraflarına zayi belgesi verilmesini talep ettiği, davacı …….. Ayakkabıcılık San. ve Dış Tic. A.Ş ’ne ait ticari defterler için yapılan incelemede, 6102 Sayılı TTK.m.64 ve VUK.182 gereğince mecburi olan 2016-2017-2018-2020 yılı ticari defterlerinin yevmiye ve Kebir defterinin Gelir İdaresi Başkanlığı’nın 1 Sıra no.lu elektronik defter tebliği gereğince elektronik ortamda e-defter olarak tutulduğu, davacı tarafından 2016-2017-2018-2019 yılının 12 ayının yevmiye ve kebir defterleri e-
defter beratları ile 2020 yılının ilk 8 ayının yevmiye ve kebir defterleri e-defter beratlarının
sunulduğu, iş bu yıl ve aylara ilişkin yevmiye ve kebir defterleri e-defter beratlarının yasal süresi içinde alındığı, envanter defterlerinin yasal süresi içinde tasdik edildiği, Merter Vergi Dairesinin 09.07.2021 Tarihli Yazısı ile Davacı şirket hakkında daire kayıtlarına intikal eden herhangi bir vergi dava kaydı bulunmadığının beyan edildiği, Esenler Sosyal Güvenlik Merkezinin Yolladığı 13.08.2021 Tarihli Yazısı ile Davacı şirketin
13.08.2021 tarihi itibariyle borcunun bulunmadığının beyan edildiği, tacirin zayi belgesi alabilmesi için yerine getirmesi gereken koşulların olduğu, tacirin zıyaı öğrendiği tarihten itibaren on beş gün içerisinde ilgili yer yetkili
mahkemesinde dava açması gerektiği, dava dilekçesi ile davacı tarafın 01.01.2016 tarihinden bu yana ticari defterlerini e-defter
uygulaması üzerinden tuttuğunu, server sisteminde oluşan bozulma sonucunda kayıtlara ulaşamadıklarını, bu durumdan 14.04.2021 tarihinde haberdar olduklarını, 2016-2017-2018-2019-2020 yılına ait tüm defter, fatura, berat dosyaları ve sair elektronik
ortamda tutulan belgeler için zayi belge talep ettiklerini, ……… TEKNOLOJİLERİ TİC. LTD. ŞTİ. tarafından 02.04.2021 tarihli olarak dosya muhteviyatına sunulan raporda, yaşanılan sıkıntıdan dolayı 2016-2017-2018-2019 ve 2020 1-2-3-4-5-6-7-8 aylara ait e-defter kayıtlarındaki bilgilere ulaşılamadığının beyan edildiği, davacı tarafın ticari işletmesinin bulunduğu yer yetkili mahkemesine, kendisine zayi belgesi verilmesi istemiyle 28.04.2021 tarihinde dava açtığı, dava dilekçesindeki davacı tarafın olaydan haberdar olduğunu iddia ettiği 14.04.2021 tarihi ile dava tarihine kadar geçen sürenin 15 günden az olduğu, …….. TEK. TİC. LTD. ŞTİ. tarafından dosya muhteviyatına sunulan 02.04.2021
rapor tarihi ile dava tarihine kadar geçen sürenin 15 günden fazla olduğu, davacı tarafından kendisine zayi belge verilmesi için zıyaı öğrendiği tarihten itibaren 15 günlük yasal süre içerisinde dava açıp açmadığının takdirinin sayın mahkemeye
bırakıldığı, tacirin TTK’nın 82/7 maddesinden yararlanabilmesi için bir taraftan defterlerin korunması amacıyla gereken dikkat ve ihtimamı göstermiş bulunması, diğer taraftan da ziyaa uğramanın onun iradesi dışında meydana gelmiş olmasının zorunlu olması gerektiği, davacı şirketin e-defter kayıtlarının tutulduğu sunucuda yaşanan altyapı sorunları ve raid
altyapısının zarar görmesi neticesinde disk içerisindeki verilere ulaşılamadığı belirtildiği, yerinde yapılan teknik incelemede kayba konu olan e-defter kayıtlarının tutulduğu sunucudaki bahse konu problemler nedeniyle sunucunun yenisiyle değiştirildiği, söz konusu eski sunucuya / diske ulaşmanın mümkün olmadığı belirtildiği, bu bağlamda arızalanan sunucuya / diske ulaşmak mümkün olmadığından davaya konu kayba ilişkin bir inceleme yapılamadığı, ayrıca kayba konu olan e-defter kayıtları için herhangi bir yedeklemenin de yapılmadığı, mevcut e-defter kayıtlarının tutulduğu bilgisayar / sunucuda yapılan incelemelerde ise 2020 Ağustos ve öncesine ait e-defter kayıtlarının bulunmadığı tespit edildiği, TTK’nın 82 maddesi uyarınca davacı şirketin ticari defter ve belgelerinin saklanması
ve muhafazası konusunda gerekli dikkat, özen ve ihtimamı gösterip göstermediğinin tüm hukuki değerlendirmeleri ve takdirinin sayın mahkemeye bırakıldığı, sonuç ve kanaatini bildirmiştir.
Bilirkişi 16/08/2022 havale tarihli ek raporunda; Kök rapordaki mali anlamda sonuç ve kanaatin değişmediği, teknik yönden yapılan incelemelerde; e-defter kayıtlarının tutulduğu belirtilen ve incelenen …….. seri numaralı disklerin çalışmadığı, kullanıldığı sunucudaki raid altyapısının zarar görmesi neticesinde disklerin de mekanik olarak hasar gördüğü ve disk içerisindeki verilere ulaşılamadığı, diskler okunabilir
olmadığından içerisinde ne tür veri barındırıldığı bilinemediği, ancak diskteki verilerin
erişilemez olduğu, bu bağlamda disk içerisindeki verilere ulaşılamadığı tespit edildiği, TTK’nın 82 maddesi uyarınca davacı şirketin ticari defter ve belgelerinin saklanması ve muhafazası konusunda gerekli dikkat, özen ve ihtimamı gösterip göstermediğinin tüm hukuki
değerlendirmeleri ve takdirinin mahkemeye bırakıldığı sonuç ve kanaatini bildirmiştir.
DOSYANIN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE :
Dava, hukuki niteliği itibariyle 6102 sayılı TTK’nun 82/7.maddesinde belirtilen tacirin saklamakla yükümlü olduğu defterler ve belgelerin zayi olması sebebiyle kendisine bir belge verilmesi istemine ilişkindir.
TTK’nın 82/1. maddesi uyarınca, “Tacir, ticari defterlerini, envanterleri, finansal tablo, bilanço ve faaliyet raporlarını, aldığı mektupları (bir ticari işe ait yazışmaları), gönderdiği mektup suretlerini, kayıtlara esas olan belgeleri, sınıflandırılmış şekilde saklamakla yükümlüdür.”
TTK’nın 82/3. maddesinde ise” Bilanço ve finansal tablolar hariç, sayılan bu belgelerin, Türkiye Muhasebe Standartlarına da uygun olmak şartı ile görüntü veya veri taşıyıcılarda saklanmasına da öngörülen koşullarla izin verilmiştir”denilmektedir.
TTK’nın 64/2. maddeye göre ise “Tacir, işletmesi ile ilgili olarak gönderilmiş olan her tür belgenin fotokopi, karbonlu kopya, mikrofiş, bilgisayar kaydı veya benzer şekilde bir kopyasını, yazılı, görsel veya elektronik ortamda saklamakla yükümlüdür.” denilerek, böylece, söz konusu belgeleri, yazılı olarak saklama yanında, teknolojinin diğer imkânları ile saklama da kabul edilmiştir.
Saklanması gereken defter ve belgeler, saklama süresi içinde, yangın, deprem, su baskını gibi bir afet veya hırsızlıktan dolayı zayi olursa, tacirin (ölmüşse mirasçılarının), durumu öğrendikten itibaren on beş gün içerisinde işletmenin olduğu yerdeki mahkemeye başvurarak zayi belgesi alması gerekir. Kanun’da “isteyebilirler” denmiş ise de bu bir zorunluluk niteliğindedir. Zayi belgesi için açılan dava, çekişmesiz yargı işi niteliğindedir (TTK m.82/7).
Hasımsız açılan zayi belgesi verilmesi davasında, TTK’nın 82/7. maddesi gereğince mahkemece resen araştırma ilkesi çerçevesinde delillerin toplanarak değerlendirilmesi gerekir.
Dosya TTK. Madde 82 çerçevesinde incelenmiştir. Yukarıda anılan kanun hükümleri çerçevesinde bir tacir tarafından saklanması gereken defter ve belgeler, saklama süresi içinde, yangın, deprem, su baskını gibi bir afet veya hırsızlık sebepleriyle zayi olursa, tacirin (ölmüşse mirasçılarının), durumu öğrendikten itibaren on beş gün içerisinde işletmenin olduğu yerdeki mahkemeye başvurarak zayi belgesi alması gerekmektedir. Kanunda zayiliğine karar verilebilecek belgeler sayılmış olup yine hangi durumlarda zayiliğine karar verilebileceği de tahdidi olarak sayılmıştır. Somut olayda, davacı tarafından zayiliği talep edilen defter ve belgelerin elektronik ortamda saklanması sebebiyle teknik inceleme için dosya bilirkişiye tevdi edilmekle yapılan incelemede, eski sunucu ve diske ulaşmanın mümkün olmadığı, bu bağlamda arızalanan sunucuya diske ulaşmak mümkün olmadığından davaya konu kayba ilişkin bir inceleme yapılamadığı ve ayrıca kayba konu olan e-defter kayıtları için herhangi bir yedeklemenin de yapılmadığı hususları tespit edilmekle davacının basiretli bir tacir olarak saklaması gereken defter ve belgeleri elektronik ortamda da saklarken gerekli dikkat ve özeni göstermediği, herhangi bir yedekleme yapmadığı ve bu sebeple gerekli teknik incelemeye gerekli malzemeyi sunamadığı anlaşılmakla iddiaları ispatlayamadığından davanın reddine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM:Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davanın reddine,
2-Alınması gerekli 80,70 TL harçtan davacı tarafça yatırılan 59,30 TL harcın mahsubuyla bakiye 21,40 TL harcın davacıdan alınarak hazineye irat kaydına,
3-Davacının yaptığı yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
4-Kararın kesinleşmesine kadar yapılan yargılama giderlerinin davacı tarafça peşin olarak yatırılan yargılama gider avansından mahsubu ile bakiye kısmın karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
Dair,6100 sayılı HMK’nun 342 ve 345.maddeleri gereğince karşı tarafın sayısı kadar örnek eklenmek suretiyle tebliğden itibaren 2 haftalık süre içerisinde mahkememize verilecek dilekçe ile ilgili İstinaf Dairesi nezdinde istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar davacı vekilinin yüzüne karşı açıkça okunup, usulen anlatıldı. 04/10/2022

Katip………
e-imzalıdır

Hakim ……..
e-imzalıdır