Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BAKIRKÖY 7. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/287 Esas
KARAR NO : 2022/1162

DAVA : Zayi Belgesi Verilmesi
DAVA TARİHİ : 29/03/2021
KARAR TARİHİ : 02/12/2022
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 27/12/2022
Mahkememizde görülmekte olan davanın yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkili şirketin, ticari defterlerini ve ticari belge ve evraklarını sakladığı ve arşiv deposu olarak kullandığı, …. Mah. …. Cad. No:…. …./… adresinde 03.03.2021 tarihinde çok yoğun olarak yağan yağmur suyunun basması sonucu, arşiv odası dahilindeki muhtelif muhasebe evrakları (fatura, irsaliye, ticari defterler) duvarlar ıslanmak suretiyle zarar gördüğünü, bu durumun, 12.03.2021 tarihinde, İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı İtfaiye Daire Başkanlığı’nın Olay Tespit Raporu ile tespit edildiğini ve belgelendiğini, müvekkili şirketin eski unvanı, …. A.Ş. olduğunu, 30.10.2015 tarihinde ünvan değişikliği yapılarak … A.Ş. olduğunu, ve ticari faaliyetlerine bu unvanı ile devam ettiğini, 12.03.2021 tarihinde İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı İtfaiye Daire Başkanlığı’nın tanzim ettiği Olay Yeri Tespit Raporu ile, müvekkil şirkete ait olan ve zarar gören tüm ticari defterler, faturalar, irsaliyeler ve diğer tüm ticari evraklar tespit edildiğini, bunları da dava dilekçesine ekli olarak liste halinde sunulduğunu, 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun (TTK) “Belgelerin saklanması, saklama süresi” başlıklı 82/7 maddesine göre; “Bir tacirin saklamakla yükümlü olduğu defterler ve belgeler; yangın, su baskını veya yer sarsıntısı gibi bir afet veya hırsızlık sebebiyle ve kanuni saklama süresi içinde zıyaa uğrarsa tacir zıyar öğrendiği tarihten itibaren on beş gün içinde ticari işletmesinin bulunduğu yer yetkili mahkemesinden kendisine bir belge verilmesini isteyebilir. Bu dava hasımsız açılır. Mahkeme gerekli gördüğü delillerin toplanmasını da emredebilir” denmekte olduğunu bu nedenlerle, TTK’nun 82/7. Maddesi gereğince, zayi olan defterler, faturalar, irsaliyeler ve tüm diğer ticari evraklarla ilgili olarak zayii olduğunun tespitine ve bu belgelerle ilgili olarak zayii belgesi verilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
DELİLLER : İbb Başkanlığı İtfaiye Daire Başkanlığının 12.03.2021 Tarihli İtfaiye Tespit Raporu, bilirkişi incelemesi, tüm dosya kapsamında toplanan deliller.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE :
Dava, 6102 sayılı TTK.’nun 82/7 maddesi uyarınca zayi belgesi verilmesi isteminden ibarettir.
Konunun incelenmesinde uzmanlık gerektiren yönler olduğundan bilirkişi incelemesi yaptırılmak suretiyle dava sonuçlandırılmıştır.
Bilirkişi 19/03/2022 tarihli raporunda; Davacı tarafın 2013-2014-2015-2016-2017 yıllarına ait ticari defterler ve kayıtlarının (hmk md.222ttk 64 m/mülga ttk 85 m.) sahibi lehine delil niteliği bulunduğu, gelir idaresi başkanlığı bakırköy vergi dairesi müdürlüğü’nün 22.06.2021 tarihli yazında, “Dairemiz … vergi kimilk numarasında kayıtlı mükellef …. A.Ş. hakkında İstanbul Versi Dairesi Başkanlığına hitaben vazılan ilgi yazınıza istinaden dairemiz kayıtlarında yapılan tetkikte; Mükellefin, 22.06.2021 tarihi itibariyle 202.309,88-TI vergi aslı, 10.353,50-TI gecikme zammı olmak üzere toplamda 212.663,38-TI vergi borcunun bulunduğu, vergi uyuşmazlığı ile ilgili dairemiz kayıtlarına intikal etmiş herhangi bir kayda rastlanılmamıştır, sorgulamalara ait dökümler ekte sunulmuştur.” Denildiği, T.C. Hazine Ve Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığı Internet Vergi Dairesi’ 10.03.2022 tarihli yazısında, 09.03.2022 tarihi itibariyle davacı tarafın Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı Sosyal Sigortalar Genel Müdürlüğü’nün 2022 tarihli yazısında 09/03/2022 tarihi itibariyle davacı tarafın muaccel hale gelmiş borcunun bulunmadığının tespit edildiği, …. Hizmetlerinin yazılarında Davacı tarafa ait 21.12.2015 tarihi ile 12.09.2018 tarihi arasındaki fatura basım bilgilerinin liste halinde sunulduğu, davacı tarafa ait 15.03.2013 tarihi ile 31.08.2015 tarihi arasındaki fatura basım bilgilerinin liste halinde sunulduğu, tacirin TTK’nun 82/7 maddesinden yararlanabilmesi için tacirin basiretli bir tüccar gibi davranıp bir taraftan defterlerin korunması amacıyla gereken dikkat ve ihtimamı göstermiş bulunması, diğer taraftan da ziyaa uğramanın onun iradesi dışında meydana gelmiş olmasının zorunlu olduğu, davacı tarafın ticari belgelerinin iş yerinde ortaya çıkan yoğun yağmur sonrası su basması sonucu ile zarar gördüğü, bu durumun davacı tarafın iradesi dışında meydana geldiğini, matbaanın sunduğu kaşeli belgenin, bilgi formlarının ve olayı ilişkin fotoğrafların rapora ek olarak sunulduğu, TTK’nun 82. maddesi uyarınca nihai olarak hukuki değerlenmenin ve davacı tarafın zayi belgesi verilmesi hususundaki taleplerinin Sayın Mahkemenizin takdirlerine ait olduğu, sonuç ve kanaatine varıldığını bildirmiştir.
Türk Ticaret Kanunu Madde 82;
(1) Her tacir; a) Ticari defterlerini, envanterleri, açılış bilançolarını, ara bilançolarını, finansal tablolarını, yıllık faaliyet raporlarını, topluluk finansal tablolarını ve yıllık faaliyet raporlarını ve bu belgelerin anlaşılabilirliğini kolaylaştıracak çalışma talimatları ile diğer organizasyon belgelerini, b) Alınan ticari mektupları, c) Gönderilen ticari mektupların suretlerini, d) 64 üncü maddenin birinci fıkrasına göre yapılan kayıtların dayandığı belgeleri, sınıflandırılmış bir şekilde saklamakla yükümlüdür.
(2) Ticari mektuplar, bir ticari işe ilişkin tüm yazışmalardır.
(3) Açılış ve ara bilançoları, finansal tablolar ve topluluk finansal tabloları hariç olmak üzere, birinci fıkrada sayılan belgeler, Türkiye Muhasebe Standartlarına da uygun olmak kaydıyla, görüntü veya veri taşıyıcılarda saklanabilirler; şu şartla ki; a) Okunur hâle getirildiklerinde, alınmış bulunan ticari mektuplar ve defter dayanaklarıyla görsel ve diğer belgelerle içerik olarak örtüşsünler; b) Saklama süresi boyunca kayıtlara her an ulaşılabilsin ve uygun bir süre içinde kayıtlar okunabilir hâle getirilebiliyor olsun.
(4) Kayıtlar 65 inci maddenin dördüncü fıkrasının ikinci cümlesi uyarınca elektronik ortama alınıyor ise, bilgiler; bilgisayar yerine basılı olarak da saklanabilir. Bu tür yazdırılmış bilgiler birinci cümleye göre de saklanabilir.
(5) Birinci fıkranın (a) ilâ (d) bentlerinde öngörülen belgeler on yıl saklanır.
(6) Saklama süresi, ticari defterlere son kaydın yapıldığı, envanterin çıkarıldığı, ara bilançonun düzenlendiği, yılsonu finansal tablolarının hazırlandığı ve konsolide finansal tabloların hazırlandığı, ticari yazışmaların yapıldığı veya muhasebe belgelerinin oluştuğu takvim yılının bitişiyle başlar.
(7) Bir tacirin saklamakla yükümlü olduğu defterler ve belgeler; yangın, su baskını veya yer sarsıntısı gibi bir afet veya hırsızlık sebebiyle ve kanuni saklama süresi içinde zıyaa uğrarsa tacir zıyar öğrendiği tarihten itibaren onbeş gün içinde ticari işletmesinin bulunduğu yer yetkili mahkemesinden kendisine bir belge verilmesini isteyebilir. Bu dava hasımsız açılır. Mahkeme gerekli gördüğü delillerin toplanmasını da emredebilir.
(8) Gerçek kişi olan tacirin ölümü hâlinde mirasçıları ve ticareti terk etmesi hâlinde kendisi defter ve kâğıtları birinci fıkra gereğince saklamakla yükümlüdür. Mirasın resmi tasfiyesi hâlinde veya tüzel kişi sona ermişse defter ve kâğıtlar birinci fıkra gereğince on yıl süreyle sulh mahkemesi tarafından saklanır.
Somut olay irdelendiğinde; …. Mah. … Cad. No … No …. …… adresinde, binanın bordum katında bulunan … A.Ş.’nin (Öncesinde…. A.Ş.) arşiv odasını 03.03.2021 tarihindeki yağan yoğun yağmur suyunun basması sonucu, arşiv odası dahilindeki …. A.Ş.’ye ait ;2013 yılına ait, 1-12 aylarına ait alış faturalarının tamamının,…. seri nolu satış faturalarının, 2014 yılına ait, 1-12 aylarına ait alış faturalarının tamamının, …. seri nolu satış faturalarının tamamı, 2015 yılına ait, 1-10 aylarına ait alış faturalarının tamamının, ….. seri nolu satış faturalarının tamamı, 2015 yılına ait … A.Ş.’ye ait ; 11-12 aylarına ait alış faturalarının tamamının, … seri nolu satış faturalarının tamamının, 2016 yılı 1-12 aylarına ait alış faturalarının tamamının, … seri nolu satış faturalarının tamamı, 2017 yılına ait … seri nolu alış faturaların ıslanmak suretiyle zarar gördüğü, bu durumun 12.03.2021 tarihinde İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı İtfaiye Daire Başkanlığı’nın Olay Tespit Raporu ile tespit edilmiş olduğu ve davanın süresinde açıldığı, defter tutma yükümlüsü olan tacirin defterler ve belgeleri koruması amacıyla gereken dikkat ve özeni gösterdiği, ziyaa uğramanın tacirin iradesi dışında, elinde olmayan bir nedenle meydana geldiği anlaşıldığından davacı tacire zayi belgesi verilmesi gerektiği sonucuna varılarak aşağıdaki gibi hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM:Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davanın KABULÜ ile; Davacının dava konusu ; …. A.Ş.’ye ait ;2013 yılına ait, 1-12 aylarına ait alış faturalarının tamamının , …. , seri nolu satış faturalarının , 2014 yılına ait, 1-12 aylarına ait alış faturalarının tamamının , …. seri nolu satış faturalarının tamamı, 2015 yılına ait, 1-10 aylarına ait alış faturalarının tamamının , …. seri nolu satış faturalarının tamamı, 2015 yılına ait … A.Ş.’ye ait ; 11-12 aylarına ait alış faturalarının tamamının , … seri nolu satış faturalarının tamamının, 2016 yılı 1-12 aylarına ait alış faturalarının tamamının, … seri nolu satış faturalarının tamamı, 2017 yılına ait … seri nolu alış faturalar hakkında zayi olduğunun tespiti ile zayi belgesi verilmesine,
2-Alınması gerekli 80,70 TL harçtan davacı tarafça yatırılan 59,30 TL harcın mahsubuyla bakiye 21,40 TL harcın davacıdan alınarak hazineye irat kaydına,
3-Davacı tarafça yapılan yargılama giderinin davacı üzerinde bırakılmasına,
4-Kararın kesinleşmesine kadar yapılan yargılama giderlerinin davacı tarafça peşin olarak yatırılan yargılama gider avansından mahsubu ile bakiye kısmın karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
Dair,6100 sayılı HMK’nun 342 ve 345.maddeleri gereğince karşı tarafın sayısı kadar örnek eklenmek suretiyle tebliğden itibaren 2 haftalık süre içerisinde mahkememize verilecek dilekçe ile ilgili İstinaf Dairesi nezdinde istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar davacı vekilinin yüzünde açıkça okunup, usulen anlatıldı. 02/12/2022

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır