Emsal Mahkeme Kararı Bakırköy 7. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/1096 E. 2022/919 K. 10.10.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BAKIRKÖY 7. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/1096 Esas
KARAR NO : 2022/919

DAVA : Zayi Belgesi Verilmesi
DAVA TARİHİ : 28/12/2021
KARAR TARİHİ : 10/10/2022
KARAR YAZILMA TARİHİ : 31/10/2022

Mahkememizde görülmekte olan davanın yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Özetle, şirket bünyesinde bulunan fatura belgelere ait e-defter verilerinin tekrar oluşturulabilmesi için zayi belge verilmesi talebinde bulunma zaruretinin hasıl olduğunu, Şirket bünyesinde mevcut bulunan ve bilgisayar programcısı tarafından siber saldırıdan kurtarılan fatura ve belgelere ait verilerin e-defter verileri olarak oluşturulmasına yönelik 2016-2017-2018-2019 yıllarına ait e-defter zayi belge verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER : İstanbul Ticaret Sicil Müdürlüğü müzekkere yanıtı, Büyükçekmece …. Sorusturma Dosyası, Beylikdüzü vergi dairesi müzekkere yanıtı, Esenyurt SGK müzekkere yanıtı, Zeytinburnu SGK müzekkere yanıtı, bilirkişi incelemesi, tüm dosya kapsamında toplanan deliller.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE :
Dava, hukuki niteliği itibariyle 6102 sayılı TTK’nun 82/7.maddesinde belirtilen tacirin saklamakla yükümlü olduğu defterler ve belgelerin zayi olması sebebiyle kendisine bir belge verilmesi istemine ilişkindir.
Mali Müşavir bilirkişi ……. ve Bilgisayar Mühendisi bilirkişi ……’ın 12/08/2022 tarihli bilirkişi raporunda özetle; Öncelikle tacirin zıyaı öğrendiği tarihten itibaren on beş gün içerisinde ilgili yer yetkili mahkemesinde dava açması gerektiğini, ….. Reklamcılık San. Ve Tic. Ltd. Şti. Tarafından 06.05.2020 Tarihinde Yapılan İnceleme Tutanağında, davacı tarafın kurulu işletim sistemlerine ve sunucu içerisinde bulunan yedek hard diske “……” saldırısı yapıldığının, sunucu içerisinde yer alan muhasebe programlarına, vs. Erişimin imkânsız hale geldiğinin, 06.05.2020 tarihinde önce yapılan veri girişlerine ulaşılamadığının, muhasebe programlarına en baştan kurulum yapıldığının beyan edildiğini, Davacı tarafın işyerinde meydana gelen saldırının 06.05.2020 tarihinde tespit edildiğini, davacının ticari işletmesinin bulunduğu yer yetkili mahkemesine, kendisine zayi belgesi verilmesi istemiyle 28.12.2021 tarihinde dava açtığı, davacı tarafın 15 günlük yasal süresi geçtikten sonra iş bu davayı açtığını, Tacirin TTK’nun 82/7 maddesinden yararlanabilmesi için tacirin basiretli bir tüccar gibi davranıp bir taraftan defterlerin korunması amacıyla gereken dikkat ve ihtimamı göstermiş bulunması, diğer taraftan da zıyaa uğramanın onun iradesi dışında meydana gelmiş olmasının zorunlu olduğunu, Davacı tarafın işyerinde meydana gelen saldırının davacı tarafın iradesi dışında meydana geldiğini, TTK’nun 82. Maddesi uyarınca hukuki değerlendirmenin ve davacı tarafın 2016-2017-2018-2019 yılları e-defter ticari defterlerine zayi belgesi verilmesi hususundaki taleplerinin Mahkemenin takdirine sunduğunu beyan etmiştir.
Dosya incelendiğinde; 6102 sayılı TTK’nın 82/(7). maddesi, “Bir tacirin saklamakla yükümlü olduğu defterler ve belgeler; yangın, su baskını veya yer sarsıntısı gibi bir afet veya hırsızlık sebebiyle ve kanuni saklama süresi içinde zıyaa uğrarsa tacir zıyaı öğrendiği tarihten itibaren onbeş gün içinde ticari işletmesinin bulunduğu yer yetkili mahkemesinden kendisine bir belge verilmesini isteyebilir. Bu dava hasımsız açılır. Mahkeme gerekli gördüğü delillerin toplanmasını da emredebilir.” hükmünü içermektedir.
Tacirin ticari defter ve belgeleri ile ilgili zayi belgesi verilmesini talep edebilmesi için saklamakla yükümlü olduğu defter ve belge olması gerekir. Bu nedenle öncelikle tacirin saklama yükümlülüğünü yerine getirip getirmediğinin irdelenmesi zorunludur. Zira, tacirin 82/7 maddesinden yararlanabilmesi için bir taraftan defterlerin korunması amacıyla gereken dikkati ve özeni göstermiş bulunması, diğer taraftan da ziyaa uğramanın onun iradesi dışında meydana gelmiş olması gereklidir. Kanun hükmünün içeriği incelendiğinde, kaçınılmaz bir halin varlığının arandığı açıktır. Kaçınılmazlık, mutlak ve objektif bir kavramdır. Yani alınan tüm tedbirler, sahip olunan tüm imkana ve araca rağmen, mücbir sebep teşkil eden olayın defterlerin ziyaına neden olması engellenememelidir.
Dosya incelendiğinde TTK 82 uyarınca zayi belgesi istenilmesi gerek zamanaşımına tabi olduğu, gerekse de zayi işleminin talep edilebilmesi için sınırlı sayıda gerekçenin bulunduğu, bu gerekçelerin yangın afet, hırsızlık, ve elde olmayan sebepler olduğu, TTK uyarınca tacirin defter tutma yükümlülüğü ve söz konusu defterleri özenle saklama mükellefiyeti olduğu, basiretli tacirin söz konusu kurallara uymak zorunda olduğu davanın TTK’nın 82/7 maddesi gereği tacirin ziyaı öğrendiği tarihten itibaren 15 gün içinde açılması (7417 sayılı Kanunla 5.7.2022 tarihinden geçerli olmak üzere 30 gün) gerektiği, somut olayda davacıya ait defter ve belgelerin çalındığının 06/05/2020 tarihi itibariyle öğrenildiği ve buna göre hak düşürücü sürenin dolduğu, davanın 28/12/2021 tarihinde açıldığı, zayi belgesi isteyen tarafın da bu süreyi çoktan geçirdiği, dikkate alındığından davacıların taleplerinin reddine karar verilerek oluşan vicdani kanaate göre aşağıdaki şekilde hüküm kurmak gerekmiştir.
HÜKÜM:Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davanın REDDİNE,
2-Alınması gerekli harç peşin alındığından başkaca harç alınmasına yer olmadığına,
3-Davacı tarafça yapılan yargılama giderinin davacı üzerinde bırakılmasına,
4-Kararın kesinleşmesine kadar yapılan yargılama giderlerinin davacı tarafça peşin olarak yatırılan yargılama gider avansından mahsubu ile bakiye kısmın karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
Dair,6100 sayılı HMK’nun 342 ve 345.maddeleri gereğince karşı tarafın sayısı kadar örnek eklenmek suretiyle tebliğden itibaren 2 haftalık süre içerisinde mahkememize verilecek dilekçe ile ilgili İstinaf Dairesi nezdinde istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar davacı vekilinin yüzünde açıkça okunup, usulen anlatıldı. 10/10/2022
Katip …
¸(e-imzalıdır)

Hakim …
¸(e-imzalıdır)