Emsal Mahkeme Kararı Bakırköy 7. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/1082 E. 2023/785 K. 11.07.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BAKIRKÖY 7. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/1082 Esas
KARAR NO : 2023/785

DAVA : İtirazın İptali (Haksız Eylemden Kaynaklanan Zarar Nedeniyle)
DAVA TARİHİ : 25/10/2019
KARAR TARİHİ : 11/07/2023
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH :12/07/2023

Mahkememizde görülmekte olan davanın yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dilekçesinde özetle; müvekkili şirket nezdinde … numaralı poliçe ile sigortalı olan … Tic. A.Ş şirketine ait işyerinin davalılardan … Şirketinin maliki olduğu, … AVM ‘de 09/11/2018 tarihinde çıkan yangın sonucu zarar gördüğünü, yangın ile ilgili olarak … tarafından soruşturma başlatıldığını, yangının AVM içerisinde faaliyet gösteren davalılardan …. şirketine ait …. isimli işyerinde çıktığnı, davalılardan … Sigorta AŞ’nin … şirketinin sigortacısı olduğunu, bu nedenle davalı ile birlikte müştereken ve müteselsilen sorumlu olduğunu, davalı … şirketinin ise AVM nin yapı maliki olup, AVM’yi işleten firma sıfatıyla zarardan sorumlu olduğu, … Sigorta AŞ’ nin de AVM’ nin sorumluluk poliçesine tanzim ettiğini, müvekkilinin sigortalısına hasar dosyası ile tespit edilen müvekkilinin payına düşen 123.961,92 TL tutarındaki tazminatı 27/12/2018 tarihinde ödediğini, söz konusu zarara istinaden davalılar aleyhine Bakırköy … İcra Müdürlüğü’nün … e sayılı dosyası ile icra takibi başlatıklarını, davalıların takibe itirazı nedeniyle takibin durduğunu beyanla, davalıların haksız itirazlarının iptali ile, %20 den az olmamak üzere icra inkar tazminatına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı … Merkezleri İşletmeciliği AŞ. vekili cevap dilekçesinde özetle; müvekkili şirket tarafından kiralanan mecurun … tabelası ile işletildiğini, taraflara arasındaki kira sözleşmesi devam ederken müvekkili şirket tarafından işletilen mağazada 09/11/2018 tarihinde yangın çıktığını, huzurda görülmekte olan davanın müvekkili şirkete ve müvekkili şirketin sigortacısına karşı ikame edilmesinin hukuken doğru olmayıp husumet itirazlarının bulunduğunu, davada Sulh Hukuk Mahkemelerinin görevli olduğunu, her ne kadar müvekkili şirket tarafından işletilen mağazada yangın çıkmış olsa da davacı … sigortalısının uğradığı zararların tamamından müvekkili şirketi sorumlu tutmasının mümkün olmadığını, oluşan zararın çıkan yangın nedeniyle alev ve yanmadan kaynaklı zararlar olmayıp, dumanın tahliye edilememesinden kaynaklı şekilde oluşan zararlar olduğunu, müvekkili şirketin işletmekte olduğu mağazadaki tüm emtiaların birinci sınıf yanmaz malzemelerden oluştuğunu, bu nedenle itfaiyenin geç müdahalesine rağmen yangının alışveriş merkezindeki diğer mağazalara sirayet etmediğini, şayet duman tahliye sistemi mevcut olsa idi diğer mağazaların herhangi bir zararının oluşmayacağını beyanla, davanın reddini talep etmiştir.
Davalı … San. ve Tic. A.Ş. vekili cevap dilekçesinde özetle; müvekkili şirket ile davcının sigortalısı …. Tic. A.Ş. arasında imzalanan 30/09/2015 tarihli kira sözleşmesi mevcut olup, iş bu kira sözleşmesinin 21. maddesinde sözleşmeden doğacak ihtilaflarda Çağlayan Mahkemeleri yetkilidir denildiğini, bu nedenle davada İstanbul Mahkemeleri yetkili olup, yine kira sözleşmesinden kaynaklandığından Sulh Hukuk Mahkemelerinin görevli olduğunu, yangının çıkış yerinin … Merkezi olup yangının meydana gelmesinde ve zararın oluşmasında … Merkezinin tek kusurlu olduğunu, müvekkili şirketin maliki olduğu … AVM’de meydana gelen zararda müvekkili şirketin herhangi bir yapı kusuru, bakım eksikliği olmadığını, bina yapı malikinin sorumluluğunun doğması için zarar ile yapı bozukluğu arasında uygun illiyet bağının kesilmemiş olması gerektiğini beyanla, davanın reddini talep etmiştir.
Davalı … Sigorta A.Ş. vekili cevap dilekçesinde özetle; davaya bakmakta İstanbul Adliyesi Mahkemelerinin yetkili olduğunu, müvekkili şirket nezdindeki …. nolu poliçede sigorta ettiren bina maliki … olup, poliçede sigorta ettirenin yapı maliki olmasından kaynaklı olarak kiracının uğradığı hasarı karşılamasına ilişkin bir teminat klozu bulunmadığını, dava konusu olayın poliçe teminat kapsamı dışında olduğunu, davacının sigortacısı olduğu şirket ile malik sigortalı arasında kira sözleşmesi bulunup poliçe genel ve özel şartları gereği davacının sigortacısı olduğu şirketin üçüncü şahıs kapsamında olmadığını, çıkan yangından ve oluşan zarardan davalı … Merkezinin tek ve asli kusurlu olduğunu, müvekkilinin sigortalısına atfedilecek kusur ve sorumluluğunun bulunmadığını beyanla, davanın reddini talep etmiştir.
Davalı … Sigorta A.Ş. vekili cevap dilekçesinde özetle; davalı … Merkezi İşletmeciliği A.Ş.’ ye ait işyerinin … nolu Kobi İşyeri Paket Sigorta Poliçesi ile müvekkili şirket tarafından poliçede belirtilen şartlar ve limitler dahilinde sigortalandığını, poliçede 770.000 TL teminat limiti ile sınırlı olmak üzere yangın mali mesuliyet teminatı bulunduğunu, sorumluluklarının sigortalılarının kusuru oranında olmak üzere belirtilen limiti ile sınırlı olduğunu, sigortalının ve müvekkili şirketin yangının yayılması ve AVM içerisindeki diğer işyerlerinin zarara uğraması ile ilgili sorumluluğunun bulunmadığını, yangının kısa sürede müdahale edilmemesi ve yangının AVM içerisindeki diğer işyerlerine zarar vermesi ile ilgili asli kusurun AVM yönetimine ait olduğunu, yangın sonucu müvekkili şirkete üçüncü şahıslardan gelen toplam zarar miktarı 4.256.932,75 TL olup bu rakamın teminatın çok üzerinde olduğunu, birden fazla kişi zarar görmüşse sigortacının poliçe limiti dahilinde zarar gören üçüncü kişilerin oranlama yoluyla tazminat isteyeceğini, teminat/talep oranlaması sonucu iş bu talep için garame hesabına denk gelen tutarın 22.419,12 TL olduğunu, davacı sigorta şirketi ile bu kapsamda görüşmeler yapılıp talepleri karşılığı 22.422,41 TL ödeme ile konu hasarla ilgili ibraname düzenlendiğini beyanla davanın reddini talep etmiştir.
Bakırköy … İcra Dairesinin … e sayılı icra dosyası, Lüleburgaz … Asliye Hukuk Mahkemesinin … değişik iş dosyası ve Lüleburgaz CBS nin … soruşturma sayılı dosyası celbedilmiştir.
Dava, sigorta poliçesi kapsamında ödenen bedelin rücuen tazmini, istemine ilişkindir.
Sakarya BAM, … H.D.’nin … E.- …. K. Sayılı ilamında da belirtildiği gibi; Görevle ilgili düzenlemeler; kamu düzenine ilişkin olup taraflar ileri sürmese dahi, yargılamanın her aşamasında re’sen gözetilir. Taraflar da yargılama bitinceye kadar görev itirazında bulunabilirler. Görev itirazı yapılmamış olsa bile re’sen mahkeme, ilk önce görevli olup olmadığını inceleyip karara bağlamalıdır.
6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 1472. maddesinde; sigortacının, sigorta tazminatını ödediğinde, hukuken sigortalının yerine geçeceği; sigortalının, gerçekleşen zarardan dolayı sorumlulara karşı dava hakkı varsa bu hakkın, tazmin ettiği bedel kadar, sigortacıya intikal edeceği, sorumlulara karşı bir dava veya takip başlatılmışsa; sigortacının, mahkemenin veya diğer tarafın onayı gerekmeksizin, halefiyet kuralı uyarınca; sigortalısına yaptığı ödemeyi ispat ederek, dava veya takibi kaldığı yerden devam ettirebileceği, hüküm altına alınmıştır.
Dava; sigorta şirketi tarafından sigortalısının halefi olarak açıldığına göre, görevli mahkemenin tayininde sigortalı ile davalı arasındaki ilişkinin hukuki mahiyeti nazara alınır. Yargıtay İçtihadı Birleştirme Genel Kurulu’nun 22/03/1944 tarihli … Esas ve …. Karar sayılı kararında; bu husus “sigortacının sorumlu kişi aleyhine açacağı dava sigorta poliçesinden doğan bir dava değildir. Bu nedenle, halefiyet davası bir ticari dava sayılamaz. Bu dava, aynen sigortalı kimsenin sorumlu kişiye karşı açmış olduğu bir dava gibidir. Sigortalının muhtelif mahkemelerde dava açma hakkı varsa aynı hak sigortacının halefiyet hakkına dayanan rücu davası için de söz konusudur” şeklinde vurgulanmaktadır.
Dava tarihi itibari ile yürürlükte bulunan; 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 4. maddesinde ise, dava konusunun değer veya tutarına bakılmaksızın kiralanan taşınmazların, 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu’na göre; ilamsız icra yoluyla tahliyesine ilişkin hükümler ayrık olmak üzere, kira ilişkisinden doğan alacak davaları da dâhil olmak üzere tüm uyuşmazlıkları konu alan davalar ile bu davalara karşı açılan davaların sulh hukuk mahkemesinin görevinde olduğu düzenlenmiştir.
09/11/2018 tarihinde, … isimli alışveriş merkezinde çıkan yangın sonucunda, davacı sigorta şirketi nezdinde sigortalı işyerlerinde oluşan yangın hasarı sebebiyle meydana gelen zarar sigortacı tarafından sigortalısına ödenmiş olup, ödenen tazminatın dava dışı sigortalı işyerini kiraya veren ve alışveriş merkezini işleten davalı … San. ve Tic. A.Ş. ile diğer davalıların zarardan sorumlu oldukları ileri sürülerek tahsili talep edilmiştir. Davalılardan AVM işleticisi … San. ve Tic. A.Ş. ile davacı sigorta şirketine sigortalı işyerlerini işleten şirketler arasında kira sözleşmesi mevcut olup, bu sözleşme uyarınca, davacıya sigortalı şirket kiracı, davalı … San. ve Tic. A.Ş. ise kiralayan durumundadır. Bu nedenle, dava dışı sigortalı şirket ile davalı arasındaki temel hukuki ilişki kira sözleşmesine dayanmaktadır. Dava dışı sigortalı şirket ile davalı … San. ve Tic. A.Ş. arasında uyuşmazlık, kira ilişkisinden doğduğuna göre; davaya bakma görevi sulh hukuk mahkemesindedir. Davalılardan birinin özel mahkemede yargılanmasını gerektirmesi halinde diğer davalılarında aynı mahkemede yargılanması gerektiğinden, davanın 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun yürürlük tarihinden sonra açıldığı, kira ilişkisine dayalı uyuşmazlıklarda özel görevli mahkemenin sulh hukuk mahkemesi olduğu, sigortacı tarafından halefiyet yoluyla açılan davanın da sulh hukuk mahkemesinde görülmesi gerektiği (Yargıtay 17. Hukuk Dairesi 2016/7875 Esas, 2019/6367 Karar, Yargıtay 17. Hukuk Dairesi 2016/6483 Esas, 2019/7301 Karar) nazara alınarak, HMK.’nun 115/2. ve 114-(1)-c) maddeleri gereğince, mahkememizin görevli olmaması nedeniyle dava şartı yoluğundan davanın usulden reddine, mahkememizin görevsizliğine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
Mahkememizin 12/02/2021 tarihli … Esas … karar sayılı kararı davalı tarafça istinaf edildiği İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi …Hukuk Dairesi’nin 09/12/2021 tarih ve … Esas … Karar sayılı ilamıyla bozulmakla , davanın … Esasa kaydı yapılmıştır.
26/07/2022 tarihli bilirkişi raporunda; 15.01.2019 tarihli bilirkişi ek raporunda sorumluluklarını yerine getirmeyen AVM yetkililerine 9660 kusur verilirken, Oyun salonu yetkililerine de 9640 kusur belirlendiği, taraflarınca raporlarda yapılan irdeleme ve inceleme sonucunda, bilirkişi ek raporunda Yangın Yönetmeliğine göre sorumluluklarının yerine getirmeyen AVM’ nin sahiplerine 9660 kusur verilmiş olması, heyetimiz tarafından da uygun görüldüğü, fakat bu kusur sadece Yangın Yönetmeliğine göre sorumluluklarını yerine getirmeyen AVM”nin sahiplerine verilmiş ve AVM teknik personeli ve özel güvenlik personelinin yukardaki resimde görüldüğü gibi sprinklere ait boruyu iptal etmiş olmaları yani sprinklere gelmesi gereken suyu engellediği, Tüm AVM nin elektriğini keserek sprink ve duman tahliye sistemlerinin çalışmasına mani olunduğu, olay yeri ekip polisleri ile sabahın … unda karşılaştıklarında çalışmadığı sprinkleri kapatmak için olay yerinde bulunduklarını söyleyerek, polisleri, bilirkişileri ve hatta mahkemeye yanıltıcı bir bilgi verdikleri, raporda belirtilen … ve … internet ortamından alınmış olduğu oynatıldığında itfaiyenin bu yangına geç başladığının açıkça görüldüğünü, kusurlu oldukları kanaatinde olduklarını, özellikle de jeneratörün otomatik olarak devreye girmemesi ve mahkeme bilgisine sunulan tüm olumsuzluklardan dolayı ve yanıltıcı durum nedeniyle ekstra 9615 kusur verilebileceği dolayısıyla AVM yetkililerinin sorumluluklarını yerine getirmediklerinden AVM de meydana gelen aşırı hasar ve zarardan 9675 oranında kusurlu olduklarına, oyun salonu yetkililerinin de, yangının çıkış nedeni elektrik olduğu için zamanında periyodik kontrollerinin yapılmaması sonucu, yangın önlemi alına bilinecekken görevlerini yerine getirmedikleri anlaşılmakta ve 9625 oranında kusurlu olmaları gerekeceğine, … ve … internet ortamından alınmış olup oynatıldığında itfaiyenin bu yangına geç başladığı açıkça görülmekte olup kusurlu oldukları kanaatinde olduklarını, davacının rücu şartlarının oluştuğu, sigortalısına ödediği hasar tazminatını Davalılardan kusurları oranında talep edebileceği, dolayısıyla tarafımızdan yapılan hesaplamada ödenen hasar tazminat miktarı 123.961,92 TL” olup bunun 9675 lik kısmı 123.961,92×75/100 -92.971,44 TL’si AVM sahipleri tarafından, 123.961,92×25/100 – 30.990,48 TL lik kısmı da … Merkezleri İşletmeciliği A.Ş. tarafından karşılandığı, tarafların tazminat, muhakeme masrafları ve benzeri taleplerinin, Sayın Mahkemenizin takdirlerine ait olduğu sonuç ve kanaatine varıldığı bildirilmiştir.
Bilirkişi heyetinin 13.01.2023 tarihli ek raporunda; Dava dışı … PAREKENDE TİC. A.Ş.’nin 2018-2019 yılına ait ticari defterler ve kayıtlarının (HMK md.222TTK 64 m/mülga TTK 85 m.) sahibi lehine delil niteliği bulunduğu, dava dışı tarafın 2018-2019 yılı ticari defter ve kayıtları: Takibe konu olan 123.961,92 TL tutarlı ödemenin 27.12.2018 tarihi itibariyle davacı tarafın cari hesabına “… SİGORTA A.Ş.-… NUMARALI HASAR” açıklaması ile kaydedildiği, dosya muhteviyatına sunulan 27.12.2018 tarihli dekontun, gönderen kısmında DAVACI tarafın, alıcı kısmında DAVA DIŞI … TİC. A.Ş.’nin yer aldığı, açıklama olarak “… NUMARALI HASAR DOSYASI ÖDEMESİDİR.” Diye yazıldığı, tutarın 123.961,92 TL olduğu, … SİGORTA cari hesabında davaya konu herhangi bir ödemenin kayıtlı olmadığı, yapılan değerlendirmeler ışığında kök rapordaki sonuç ve kanaati değiştirecek herhangi bir durum olmadığı, sonuç ve kanaatine varılmıştır.
Bilirkişi heyetinin 31.05.2023 tarihli ikinci ek raporunda; Dosyaya sunulan alış faturaları ve hasar tarihindeki stok envanteri incelendiğinde sigortalı işyerinde hasar tarihinde 658.206,40 TL tutarında ürün bulunduğu, emtia birim fiyatlarının piyasa rayicine uygun olduğu kanaatine varılmıştır. 245.000 TL sovtaj bedeli de piyasa rayici ve hasar miktarıyla uyumlu olduğunu, sigortalı işyerinde oluşan emtia hasarı: 658.206,40 — 245.000,00 – 413.206,40 TL olduğunu, Emtia hasar dağılımında; Bu yangında AVM idaresinin 9665 x 413.206,4 – 268.584,16 TL, itfaiye idaresinin 9620 x413.206,40 – 82.641,28 TL, … merkezleri işletmeciliği AŞ 9615 x 413.206,40 – 61.980,96 TL olduğu yönünde kanaat bildirilmiştir.
İncelenen tüm dosya kapsamı, tarafların iddia ve savunmaları, bilirkişi raporuna göre; dava dışı … Perakende Tic. A.Ş’ nin … numaralı poliçe ile davacı sigorta şirketinin sigortalısı olduğu, yangın olayı ile rizikonun gerçekleştiği, meydana gelen yangın olayında davalı …’ ın maliki olduğu AVM ‘ nin sorumluluğu altındaki yangın söndürme sistemlerinin, elektriklerin kesilmesi ile birlikte jeneratörün otomatik devreye girerek yangın pompasını çalıştırması gerekmekte iken yangın pompalarından bağımsız kaynaktan enerji gitmediğinden yangın pompalarının devre dışı kalarak AVM’ nin springler sistemine basınçlı su gitmemesinden dolayı yangın söndürme görevini yerine getiremediği, bu nedenle davalı …’ ın meydana gelen yangın olayında %75 kusurlu olduğu, davalı …’ nin ise yangının çıkış nedeni olan elektrik sisteminin periyodik bakımlarını zamanında yaptırmadığı, yangına dair alınabilecek önlemlerin alınmadığından bahisle meydana gelen yangında %15 kusurlu olduğu tespit edilmiş olup, davacının dava dışı sigortalısına yaptığı ödemeden davalıların kusurları oranında sorumlu olduğu ve rücu şartlarının oluştuğu anlaşılmakla, davanın bu davalılar bakımından kabulüne takibin devamına, davacının davalı … Sigorta A.Ş’ yi ibra etmesi ile bu davalı bakımından ise karar verilmesine yer olmadığına dair karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM:Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davalı … Sigorta A.Ş (Yeni ünvan … Sigorta A.Ş) yönüyle, dava konusuz kaldığından karar verilmesine yer olmadığına,
2- Davanın, davalılar … Merkezleri İşletmeciliği A.Ş, … Sigorta A.Ş ( Yeni ünvan … Sigorta A.Ş), … San ve Tic A.Ş bakımından KABÜLÜ ile, davalıların Bakırköy …. İcra Müdürlüğü’nün … esas sayılı takibe vaki itirazın iptaline, takibin bu miktar yönünden aynen devamına; fazlaya ilişkin talebin reddine,
3-Alacağın yargılamayı gerektirmesi ve likit olmaması sebebiyle icra inkar tazminatı talebinin reddine,
4-Alınması gerekli 9.024,28 TL harçtan davacı tarafça yatırılan 1.595,54 TL harcın mahsubuyla bakiye 7.428,74‬ TL harcın davalılardan alınarak hazineye irat kaydına,
5-Davacı tarafından yapılan 44,40 TL başvurma harcı, 1.595,54- TL peşin harç olmak üzere toplam 1.639,94‬ TL’nin davalılardan alınarak davacıya verilmesine,
6-Davacı tarafça posta / tebligat / bilirkişi gideri olarak yapılan (ayrıntısı uyapta kayıtlı) 3.453,20 TL yargılama giderinin davalılardan alınarak davacıya verilmesine, bakiye yargılama giderinin davacı üzerinde bırakılmasına,
7-Davacının diğer davalı yönünden yaptığı yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
8-AAÜT gereğince hesap edilen 20.816,16 TL ücreti vekaletin davalılardan alınarak davacıya verilmesine,
9-Arabuluculuk ücreti olan 1.320,00 TL’nin davalılardan alınarak hazineye irat kaydına,
10-Davalı tarafından yatırılan kullanılmayan gider avanslarının karar kesinleştiğinde istem halinde davalıya iadesine,
11-Kararın kesinleşmesine kadar yapılan yargılama giderlerinin davacı tarafça peşin olarak yatırılan yargılama gider avansından mahsubu ile bakiye kısmın karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
Dair, 6100 sayılı HMK’nun 342 ve 345.maddeleri gereğince karşı tarafın sayısı kadar örnek eklenmek suretiyle tebliğden itibaren 2 haftalık süre içerisinde mahkememize verilecek dilekçe ile ilgili İstinaf Dairesi nezdinde istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar davacı vekilinin yüzüne e-duruşma ile bağlanan davalı … vekili ve Davalı … Vekilinin yüze karşı açıkça okunup, usulen anlatıldı. 11/07/2023
Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır

Bu belge , 5070 Sayılı Elektronik İmza Kanunu gereği elektronik imza ile imzalanmıştır.