Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BAKIRKÖY 7. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2020/94 Esas
KARAR NO : 2022/863

DAVA : Kooperatif Üyeliğinden İhraç Kararının İptali
DAVA TARİHİ : 31/01/2020
KARAR TARİHİ : 29/09/2022
KARARIN YAZILDIĞI TARİH : 28/10/2022
Yukarıda isim ve adresleri yazılı taraflar arasında mahkememizde görülen davanın açık yargılaması ve dosyanın tetkiki sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
TALEP: davacı vekili özetle; müvekkilinin, Çanakkale ili, …. ilçesi, …. Ada …. parselde kurulu bulunan ….
Kooperatifinde hissedar olan babasına ait bağımsız bölümün mirasçısı olduğu, davacının hissedarı
olduğu ve kendisine teslim edilen ancak tapuda kooperatifin maliki bulunduğu taşınmazın orman
alanına inşa edildiğini bu nedenle hukuken korunmayan orman arazisi üzerine yapılmış
gayrimenkulden yararlanamadığını, bu hususta davalı … şifahen ve yazılarla uyardığını,
hukuken korunan ve ayıpsız bir bağımsız bölümün kendisine verilmesini istediği ancak davalı
kooperatif tarafından hukuken korunmayan orman arazisi üzerinde yapılı olan bağımsız bölümün
kullanılmasının kendisinden beklendiğini, site içinde 50 bağımsız bölümün bulunduğu ancak 7/A
nolu yapının bütünüyle orman arazisi içinde inşa edildiği ve malikinin kooperatif olmadığını,
davacının üye olarak kendisine diğer site sakini üyeler gibi hukuken korunan, ayıpsız bir bağımsız
bölüm (yazlık) teslim edilmesini istemekte hakkı olduğunu, zira ne satılabilecek nede kiraya
verilebilecek nitelikte bir bağımsız bölümün kendisine teslim edilmediğini, kooperatif başkanlığınca
Ezine Noterliğinin 31.10.2019 tarih ve … sayılı ihtarıyla üyelikten çıkarıldığına dair ihtarnamenin
gönderildiği, anılan ihtarnamenin 06.11.2019 tarihinde kendisine tebliğ edildiği, bu tarihten
itibaren huzurdaki ihraç kararının iptal davasını açtıkları,, ihtarname içeriğinde borç tutarının
açıklayıcı olmadığı zira sadece ceman 34.391.00.TL borcun olduğunun bildirildiği, borcun
kaynağının aidat mı yoksa alt yapı mı olduğu, hani dönem ve miktara ilişkin bulunduğu, asıl
alacağın ne kadarlık kısma faiz işletildiği, faiz oranının işletilen faiz miktarının ne olduğunun açık ve
sarih şekilde ihtarnameden tespit edilemediği, aidat kalemlerinin hani sözleşmeden
kaynaklandığının belirtilmediği, ayrıca davacıdan 34.391,00.TL alacak kaleminin tamamı
istenmiş ise de mirasçı sıfatı gereği miras hisse nispetinde sorumluluğunun bulunduğu borç
tutarının tamamının kendisinden istenemeyeceği, Davalı kooperatifin kendisine gönderdiği ilk
ihtarda 34.391,00.TL nin ödenmesi istenirken iş bu davayı açmadan evvel gönderdikleri toplamda
ise 27.298,30.TL borcun bulunduğunun belirtildiği böylelikle davacıdan ödenmesi istenen borç
tutarının tarihlere göre değişkenlik gösterdiği, davalı tarafından gönderilen 3957 sayılı ilk ihtarla
borcun ödenmesi için verilen 1 aylık ödeme süresi dolmadan davalının davacıyı kooperatif
üyeliğinden ihraç ettiğini gösterir ihtarnameyi ödemenin son günü dahi beklemeden göndermesinin
usul ve yasaya aykırı olduğunu, diğer yandan söz konusu üyeliğin murise ait olduğu davalı
kooperatif tarafından üyeliğin devam edip etmeyeceği yönünden davacı ve diğer diğer hissedarlara
ortaklığa devam edip etmeyecekleri edeceklerse temsilci bildirmelerinin istenmesi gerekirken bu
usulsel işlemin yapılmadığını beyanla davalı kooperatif tarafından alınan usul ve yasaya aykırı 31.10.2019 tarih ve … sayılı ihtarla bildirilen Kooperatif üyeliğinden ihraç
kararının iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
SAVUNMA: davalı vekili cevap dilekçesinde özetle: davacının, davalı kooperatif üyesi olan babasının vefatı üzerine mirasçılardan birisi olarak
kooperatif üyesi olduğunu, ancak murisin vefatından sonra kooperatife olan borçlarını ödemediklerini, haklarında başlatılan icra takibine rağmen ödeme yapmayarak takibe itiraz
ettiklerini, bunun üzerine gerek davacı gerekse diğer yasal mirasçılar …. ve …. ’e Ezine Noterliğinden 22.07.2019 tarih …. nolu ihtarname gönderilerek aidat borçlarının 30 gün içinde ödenmesinin istendiği aksi halde üyelikten ihraç edileceklerinin bildirildiğini, ihtarnamenin
tebliğine rağmen bildirilen süre içinde ödemenin yapılmadığı gibi itirazın da diğer mirasçılar
tarafından yapılmadığı davacıya gönderilen ihtarnamenin ise tebliğ edilmeden iade edildiği bunun
üzerine 2. Tebligatın davacıya yapıldığı ancak davacının da verilen süreye rağmen ödeme
yapmadığı, bunun üzerine davacı ve diğer yasal mirasçılar aleyhine kooperatif üyeliğinden ihraç
kararı verilerek noter eliyle kendilerine tebliğ edildiği, davacı ile diğer mirasçılar arasında zorunlu
dava arkadaşlığının bulunduğu bu nedenle elde davayı tek başına açamayacağı, davacının dava
dilekçesinde belirttiği üzere kendilerine tahsis edilen bağımsız bölümün hukuki ayıplı olması
nedeniyle yapıyı kullanamadıkları bu nedenle borçlarını ödemediklerini beyan ettiği çekilen kura
sonucunda davacının murisine verilen bağımsız bölüme ilişkin yapının kooperatif arsasından
taştığının doğru olduğunu yapım aşamasında ölçümlerin hatalı olması nedeniyle müteahhittin
hatalı imalatı gereği yapının kooperatif arsası dışına çıkılarak yapıldığının sonradan fark edildiği bu
taşma alanları ile ilgili idareden satın almaya çalışılarak bu hataların giderilmeye çalışıldığı, bundan
dolayı davacı aleyhine bir zararın doğması halinde bu zararın kooperatif tarafından karşılanacağı
Bu sorumluluğun davalı kooperatife ait bulunduğunu, davacılar her ne kadar bu yapıyı kullanmadıklarını beyan etmiş ise de kooperatifin ortağı olan davacının babası murisin bu hususu
bildiği ve yapıda 10 yıla yakın bir sürede yaşamış olduğunu, aidat ödeme kalemlerinin ihtarnamede
belirtilmediği beyan edilmiş ise de sanki bildirildiğinde ödeyecekmiş gibi aidatları ödememekte haklı olduğunu iddia ettiğini ödenmeyen borçların aidat ve bunlara işleyen gecikme faiz
borçlarından ibaret olduğunu, dolayısıyla davacının murisi tarafından kullanılmış ve halen
kullanılacak durumda olan yapıyla ilgili sorunlar bahane edilerek aidatların ödenmemesinin
kooperatif yönünden haklı ihraç sebebi olduğu bu nedenle mesnetsiz davanın reddini talep etmiştir.
Asli Müdahale Talep Eden … vekilinin 07.01.2021 tarihli dilekçesinde özetle; davacı … tarafından davalı …
Yapı Kooperatifi aleyhine açılan kooperatif üyeliğinden ihraç işleminin iptali davasında iptale konu
taşınmazda müvekkilleri olan … ve …..’in mirastan kaynaklı hissedar bulunduklarından ikame edilen davanın kabulü ile davalı kooperatifin ihraç işleminin iptalinde
hukuki menfaatlerinin bulunması nedeniyle davacı yanında asli müdahil olarak katıldıklarını beyan
ederek kooperatif üyeliğinden ihraç işleminin iptaline karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER:Ticaret sicil kayıtları, kooperatif kayıtları, Kooperatif ana sözleşmesi, Genel Kurul tutanakları, Ankara … Noterliğinin 19.02.2018 tarih ve …. sayılı ihtarı, Ezine Noterliğinin 22.07.2019 tarih ve …. sayılı ihtarı, Ezine Noterliğinin 31.10.2019 tarih ve …. sayılı ihtarı, Ankara …. Noterliğinin 15.102019 tarih ve …. sayılı ihtarı, banka kayıtları ve bilirkişi raporu.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:

Dava, davalı kooperatif yönetim kurulunun 23.09.2019 tarih 09 sayılı davacılar hakkında aldığı ihraç kararının iptali isteminden ibarettir.
Tarafların aktif ve pasif dava ehliyetleri denetlenip uyuşmazlık konuları re’sen belirlenerek taraflarca gösterilen deliller toplanmış ve konunun incelenmesinde uzmanlık gerektiren yönler olduğundan bilirkişi incelemesi yaptırılmak suretiyle dava sonuçlandırılmıştır.
Mahkememizce aldırılan 16/04/2022 tarihli bilirkişi raporu bilimsel veri ve içeriğe sahip, denetime elverişli bulunması sebebiyle hükme esas alınmıştır.
Bilindiği üzere, ilgili yasal mevzuat 1163 sayılı Kooperatif Kanunu olup, kanunun, ”ortaklıktan çıkarılma esasları ve itiraz” kenar başlıklı 16. Maddesi, ”Kooperatif ortaklığından çıkarılmayı gerektiren sebepler ana sözleşmede açıkça gösterilir. Ortaklar ana sözleşmede açıkça gösterilmeyen sebeplerle ortaklıktan çıkarılamazlar.
Ortaklıktan çıkarılmaya yönetim kurulunun teklifi ile genel kurulca karar verilir. Ana sözleşme, çıkarılanın, genel kurula başvurma hakkı saklı kalmak üzere, bu hususta yönetim kurulunu da yetkili kılabilir.
Çıkarılma kararı gerekçeli olarak tutanağa geçirileceği gibi, ortaklar defterine de yazılır. Kararın onaylı örneği, çıkarılan ortağa tebliğ edilmek üzere on gün içinde notere tevdii edilir. Bu ortak tebliğ tarihinden itibaren 3 ay içinde itiraz davası açabilir. Tebliğ edilen karar yönetim kurulunca verilmiş ise ortak 3 aylık süre içinde genel kurula da itiraz edebilir. Bu itiraz ilk toplanacak genel kurula sunulmak üzere, yönetim kurulun noter aracılığı ile tebliğ ettirilecek bir yazı ile yapılır. Genel kurula itiraz edildiği takdirde, yönetim kurulunun çıkarma kararı aleyhine itiraz davası açılamaz. İtiraz üzerine genel kurulca verilecek karara karşı itiraz davası hakkı saklıdır.
Üç aylık süre içinde genel kurula veya mahkemeye başvurmak suretiyle itiraz edilmeyen çıkarılma kararı kesinleşir.
Haklarında çıkarılma kararı kesinleşmeyen ortakların yerine yeni ortaklar alınamaz. Bu kişilerin ortaklık hak ve yükümlülükleri, çıkarılma kararı kesinleşinceye kadar devam eder.” şeklinde düzenlenmiştir.
Genel kurul veya yönetim kurulu tarafından verilen çıkarma kararının, gerekçeli olarak tutanağa (genel kurul veya yönetim kurulu karar defterine) ve ortaklar defterine yazılması gerekir. Gerekçede mutlaka ana sözleşmedeki çıkarılma nedenlerinden hangisine istinaden çıkarma kararı verildiği belirtilmelidir. Çıkarılma kararının kooperatif temsilcilerince onaylanmış bir sureti, çıkarılan ortağa tebliğ edilmek üzere on gün içinde notere verilir. On günlük süre çıkarma kararının alındığı günü takip eden günden itibaren başlar. Ortağın çıkartılmasına ilişkin karar, ortağa tebliğ edilmemişse ortağın yargılama sırasında, çıkarılma kararını öğrenmesi, bu usulü eksikliği gidermez. Bu durumda tebligat işlemi yapılıncaya kadar ortağın kooperatifteki ortaklığının devam ettiğinin kabulü gerekir. Çıkarma kararlarının onaylı örneğinin çıkarılan ortağa tebliğ edilmesindeki amaç, çıkarma kararının tüm gerekçesinin belirlenmesi ve çıkarılan ortağın kendi hukuki durumunu tespit edebilmesi ve davranışını ona göre saptamasıdır. Ancak çıkarma kararının örneği yerine tüm gerekçelerinin belirlendiği bir yazının tebliğinin de kabulü mümkündür (Kooperatifler Hukuku, Mahmut Coşkun, sayfa 259, 260).
1163 Sayılı Kooperatifler Kanunu Yönünden Ortaklıktan Çıkarılma Esasları;
1163 Sayılı Koop Kanunu Madde 16 – (Değişik 1. fıkra: 3476 – 6.10.1988) Kooperatif ortaklığından çıkarılmayı gerektiren sebepler ana sözleşmede açıkça gösterilir. Ortaklar ana sözleşmede açıkça gösterilmeyen sebeplerle ortaklıktan çıkarılamazlar. Ortaklıktan çıkarılmaya yönetim kurulunun teklifi ile genel kurulca karar verilir. Ana sözleşme, çıkarılanın genel kurula başvurma hakkı saklı kalmak üzere, bu hususta yönetim kurulunu da yetkili
kılabilir.
Çıkarılma kararı gerekçeli olarak tutanağa geçirileceği gibi, ortaklar defterine de yazılır. Kararın
onaylı örneği, çıkarılan ortağa tebliğ edilmek üzere, on gün içinde notere tevdi edilir. Bu ortak
tebliğ tarihinden itibaren üç ay içinde itiraz davası açabilir. Tebliğ edilen karar, yönetim kurulunca
verilmiş ise ortak, üç aylık süre içinde genel kurula da itiraz edebilir. Bu itiraz, ilk toplanacak genel
kurula sunulmak üzere, yönetim kuruluna noter aracılığı ile tebliğ ettirilecek bir yazı ile yapılır.
Genel kurula itiraz edildiği takdirde, yönetim kurulunun çıkarma kararı aleyhine itiraz davası
açılamaz. İtiraz üzerine genel kurulca verilecek karara karşı itiraz davası hakkı saklıdır.
Üç aylık süre içinde, genel kurula veya mahkemeye başvurmak suretiyle itiraz edilmeyen çıkarılma
kararları kesinleşir.
(Ek fıkra: 3476 – 6.10.1988) Haklarındaki çıkarma kararı kesinleşmeyen ortakların yerine yeni ortak alınamaz. Bu kişilerin ortaklık hak ve yükümlülükleri, çıkarılma kararı kesinleşinceye kadar devam
eder.
Madde 27, Ortakların yüklendikleri paylar için ödeyebilecekleri para tutarını ana sözleşme belirtir.
Kooperatif, sermaye yüklemlerinde borçlu veya sair ödemelerle yükümlü bulunan ortaklarından
elden yazılı olarak veya taahhütlü mektupla, bu husus mümkün olmazsa ilânla ve münasip bir süre
belirtilerek yükümlerini yerine getirmelerini ister. İlk isteğe uymayan ve ikinci istemeden sonra da
bir ay içinde yükümlerini yerine getirmeyenlerin ortaklığı kendiliğinden düşer. Ortaklığın düşmesi
alâkalının, ana sözleşme veya diğer suretlerle doğmuş borçlarının yok olmasını gerektirmez,
şeklinde düzenlenmiştir.
Kooperatif Ana Sözleşmesine Göre Ortaklıktan Çıkarma
MADDE 14- Durumları aşağıdaki hallere uyanlar yönetim kurulu kararı ile ortaklıktan çıkarılırlar.
1- 10’uncu maddede yazılı ortaklık şartlarını kaybedenler,
2-Parasal yükümlülüklerini otuz gün geciktirmeleri üzerine, yönetim kurulunca noter aracılığı ile yapılacak ihtarı takip eden on gün içinde bu yükümlülüklerini yerine getirmeyenlere yine aynı
kurulca ikinci ihtarı takip eden bir ay içerisinde de yükümlülüklerini yerine getirmeyenler. “ şeklinde düzenlenmiştir. 1163 Sayılı Kooperatifler Kanunu’nun 16. ve ana sözleşmenin 14. maddesinde
çıkarma kararının onaylı bir örneğinin ortağa tebliğinin zorunlu olduğu, tebliğinden itibaren üç
aylık hak düşürücü süre içinde genel kurula itiraz edilebileceği veya yönetim kurulunun ihraç kararına karşı iptal davasının açılabileceği, aksi halde ihraç kararının kesinleşeceği ,
şeklinde düzenlenmiştir.

Tarafların karşılıklı iddia ve savunmaları, kooperatif sicil dosyası, defter ve kayıtları, bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamına binaen; davalı kooperatifin 13 nolu üyesi ….’in vefat etmesi neticesinde, murisin yasal
mirasçıları olan davacılar …, ….. ve …in hep birlikte 60 nolu üye
olarak davalı kooperatif üyeliğine kabul edilmeleri sonucu kooperatif üyeliğini elde ettikleri,
bu hususun davalı kooperatifin de kabulünde bulunduğu, davacının, üyesi olduğu kooperatiften, üyelik aidat borcunun ödemediğinden bahisle ana sözleşme hükümlerine göre ihraç edildiği anlaşılmıştır. Ancak yukarıda anlatımı bulunan kanun hükmü uyarınca ortaklıktan çıkarılma usulü gereğince, davalı kooperatifin 60 nolu üyesi olarak kabul ettiği davacılara 1163 sayılı kanun ve ana sözleşme
hükümlerine uygun olarak 2 ihtar keşide edilmediği, 1. İhtarda 10 gün 2. İhtarda ise 1 aylık ödeme
süresinin verilmediği, zira Ezine noterliğinden 22.07.2019 tarih … yevmiye no ile keşide edilen
ilk ihtarda 30.06.2019 tarihi itibariyle gecikme faizi dahil olmak üzere toplam 34.391,00.TL borcun
30 gün içinde ödenmesi istenirken, Kadıköy Noterliğinin 09.03.2020 tarih …. yevmiye nolu
ihtarında 12.654,00.TL ana para 18.800,00.TL gecikme faizi olmak üzere toplam 31.454,00.TL’nin
10 gün içinde ödenmesinin istendiği ancak ödemenin yapılmaması halinde ihraç edileceğinin ihtar
edilmediği gibi ayrıca keşide edilen 2 ihtar arasında ödenmesi talep edilen borç miktarlarının bile
aynı olmadığı, birinde 34.391.TL nin tahsili istenirken diğerinde 31.454.TL nin tahsilinin istendiği aradaki tutar farkının nerden kaynaklandığının ihtarnamede açıklanmadığı, İhraç ihtarnamelerinin ise asıl dayanağının tamamen Ezine
Noterliğinden 22.07.2019 tarih ve …. Yevmiye no ile keşide edilen ihtarnameye dayanıldığı gibi bu ihtarnamede davacılardan ödenmesi istenilen borç tutarının 34.391,00.TL olarak bildirildiği,
keşide edilen ihtarlarda ayrı ayrı ve açık şekilde hangi ayların hangi miktar aidatın istendiği, istenen
borç miktarının ve neye ilişkin olduğunun açık ve anlaşılır olarak belirtilmediği anlaşılmakla usulsüz ihtara dayanılarak verilen ihraç kararının
1163 sayılı kooperatifler kanununun 16 ve 27 ile ana sözleşmenin 14. Maddesinde aykırı bulunduğu, bu haliyle geçerli bir ihraç
kararının varlığından bahsedilemeyeceğinden haklı olan davanın kabulüne karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davanın KABULÜ ile; Yönetim Kurulunun 05/03/2022 tarih ve 2 nolu kararı ve Yönetim Kurulunun 16/09/2022 tarih ve 7 nolu ihraç kararlarının iptaline,
2-Harçlar Kanunu gereğince alınması gerekli 80,70 TL harçtan peşin alınan 54,40 TL harcın mahsubu ile eksik 26,30 TL harcın davalıdan tahsili ile hazineye irad kaydına,
3-Davacı tarafından yapılan 2.718,40 TL posta masrafı ile toplam harç gideri 116,60 TL ki toplam 2.835,00 TL. yargılama giderinin davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,
4-HMK’nun 333. maddesi uyarınca yatırılan avanstan kullanılmayan gider avansının (iş bu kararın tebliğ gideri avanstan karşılanmak ve bu gider mahsup edilmek kaydıyla) kararın kesinleşmesinden sonra resen davacıya iadesine,
5-Davacı kendisini vekille temsil ettirdiğinden Yürürlükteki Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesap edilen 9.200,00 TL avukatlık ücretinin davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,
6-HMK’nun 333. maddesi uyarınca davalı tarafından yatırılan avanstan kullanılmayan bakiye avansın kararın kesinleşmesinden sonra resen davalıya iadesine,
Dair karar, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde HMK’nun 342. Maddesi gereğince dilekçe ile mahkememize veya başka bir yer mahkemesine İstinaf kanun yolu harcı, tebliğ giderleri dahil olmak üzere tüm giderler ödenerek istinaf yolu açık olmak üzere davacı vekilinin ve davalı … Kooperatif başkanının yüzüne karşı, davalı vekilinin yokluğunda oy birliği ile verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.29/09/2022

Başkan … Üye …4 Üye … Katip …
¸e-imzalıdır ¸e-imzalıdır ¸e-imzalıdır ¸e-imzalıdır