Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BAKIRKÖY 7. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2020/917 Esas
KARAR NO : 2023/562

DAVA : Tazminat (Haksız Fiilden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 17/12/2020
KARAR TARİHİ : 22/05/2023
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 15/06/2023
Mahkememizde görülmekte olan davanın yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dilekçesinde özetle; Taraflar arasındaki ticari ilişki kapsamında müvekkili şirketin gönderileri davalı tarafça taşındığını, müvekkilinin Berlin (Almanya)’deki tedarikçisinden satın almış olduğu ürünlerin bulunduğu … konşimento numaralı soğuk zincir gönderi 18.09.2020 tarihinde davalı tarafça göndericiden teslim alındığını, bu ürünün rutin adrese teslim süresinin 2 (iki) gün olduğunu, önceki teslimatların en geç 2 (iki) gün içerisinde gerçekleştiğini, buna rağmen … konşimento numaralı gönderinin ancak 14 (ondört) gün sonra 02.10.2020 tarihinde Türkiye’ye ulaştığını, 14 (ondört) günlük sürenin muhtemel gecikmenin çok üzerinde olduğunu ve tolere edilemez olduğunu, gecikmeye davalının ağır kusurlu hareketlerinin sebebiyet verdiğini, kargo hareketleri incelendiğinde de görüleceği üzere gönderinin 18.09.2020 – 30.09.2020 tarihleri arasında hiçbir sebep olmaksızın tam 12 (oniki) gün Leipzig(Almanya)’de bekletilmiş olduğunu, Müvekkili şirket bu süreçte devamlı davalı tarafla iletişime geçmeye çalıştığını, gecikmeyi bildirmiş olduğunu ve kendilerinden bir açıklama beklediğini, ancak davalı şirket tarafından hiçbir açıklama yapılmadığını, zararın en büyük sebebinin bu olağan dışı gecikme olduğunu, Nihayetinde Leipzig Almanya’dan ayrılan gönderinin, teslim adresi İzmir olmasına karşın davalı tarafın müvekkil şirkete verdiği talimatlar doğrultusunda müvekkil tarafından 02.10.2020 tarihinde İstanbul’da teslim alınmak zorunda kalındığını, İstanbul’da gönderi incelendiğinde davalının kusurlu olarak taşıma şartlarına uymaması sebebiyle ürünün ısı derecesini koruyan kuru buzların eridiğini, soğuk zincirin kırldığı ve ürünlerin zayi olduğunun tespit edildiğini, bu hususa ilişkin tutanak tutulup görüntü kayıtları alındığını, Zayi olan ürünler müvekkil şirketin, Delivery: 19.09.2020 / Delivery Note: … (T.C. Gümrük Beyannamesi Seri: ….) numaralı Berlin’deki ….’den satın aldığı hassas içeriğe sahip 32 adet … ürünlerinden kuru buzlu soğuk zincir gönderi olan 22 adet … olduğunu, bu Ürünler analizlerde kullanılan özel nitelikli malzemeler olduğunu ve toplam satın alma bedelinin 10.142,00 EURO olduğunu, ürünlerin döviz bazında alınıp satıldığı için müvekkilinin zararının her geçen gün daha da artmakta olduğunu, Ayrıca davalının Berlin’den İzmir’e teslim yükümlülüğünü yerine getirmemesi sebebiyle ürünlerin İstanbul’dan İzmir’e taşınması için müvekkilinin ek olarak 535,60 TL taşıma masrafı yapmak zorunda kaldığını, Müvekkili şirketin zararının zayi olan ürünlerin bedeli ve ek taşıma masrafları ile sınırlı olmadığını, müvekkilinin bu süreçte zayi olan ürünleri kullanamamış, analiz/test yapamamış olduğunu, yeni ürün sipariş etmek zorunda kaldığını, faaliyetlerinin sekteye uğradığını, nihayetinde ticari kar kaybı yaşadığını ve zarar meydana geldiğini, Müvekkilin zararının tazmini talebini içeren Karşıyaka … Noterliği’nin 14.10.2020 tarihli … yevmiye numaralı ihtarnamesi 15.10.2020 tarihinde davalıya tebliğ edildiğini, ihtarnamede belirtilen 10 (on) günlük ödeme süresine rağmen davalı tarafça herhangi bir ödeme yapılmadığını, davalı tarafın 26.10.2020 tarihi itibariyle temerrüde düştüğünü, bu nedenle bahsi geçen zayi olan ürün ve ek taşıma bedeline İlişkin alacağa temerrüt tarihinden itibaren (yasal faizden az olmamak Üzere) avans faizi işletilmesini talep ettiklerini, Dava konusu Uyuşmazlığın çözümü için arabuluculuk yoluna başvurulmuş olduğunu ancak anlaşma sağlanamadığını, Belirtilen nedenlerle bilirkişi incelemesi neticesinde zarar bedeli tespit edildikten sonra artırma hakkının, zayi olan ürün bedelleri Evro ile ödendiğinden ıslah tarihindeki kur üzerinden talebi artırma hakkının ve fazlaya ilişkin tüm haklarının saklı kalmak kaydıyla şimdilik müvekkil şirketin zayi olan ürünler, ek taşıma masrafları, ticari kar kaybı ve menfi-müspet tüm zararları nedeniyle 1.000,00 TL’nin temerrüt tarihi 26.10.2020’den itibaren işleyecek (yasal faizden az olmamak Üzere) avans faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; taraflar arasındaki ihtilaf, uluslararası hava taşımacılığından kaynaklandığını, İşbu sebepten ötürü somut olaya, … tarihli ve … sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Hava Yoluyla Uluslararası Taşımacılığa İlişkin Belirli Kuralların Birleştirilmesine Dair Sözleşme hükümlerinin uygulanması gerektiğini, Türkiye ile Almanya (29.04.2004 tarihinde sözleşmeyi onayladığını, 28.06.2004 tarihinden beri de uygulamaktadır) mezkûr sözleşmenin tarafı olduğunu, Müvekkilinin herhangi bir kusuru bulunmadığını, Bundan maada, taşımaya konu ürünlerin kullanılamaz hale geldiği iddiası ispata muhtaç olup bu durumu tevsik eder bir belge dosyada olmadığını, Davacı zararını usulüne uygun belgelerle ispat edemediğini, bu nedenlerle davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER : Bilirkişi incelemesi, tüm dosya kapsamında toplanan deliller.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE :
Dava, taraflar arasında taşıma ilişkisinden kaynaklı zarar oluşup oluşmadığı, zarar oluşması halinde davacının ek taşıma masrafı, ticari kar kaybı, menfi ve müspet zararlarını davalıdan isteyip isteyemeyeceğine dair tazminat davasıdır.
Tarafların aktif ve pasif dava ehliyetleri denetlenip uyuşmazlık konuları re’sen belirlenerek taraflarca gösterilen deliller toplanmış ve konunun incelenmesinde uzmanlık gerektiren yönler olduğundan bilirkişi incelemesi yaptırılmak suretiyle dava sonuçlandırılmıştır.
Taraflar tacir olup delil olarak ticari defterlere dayanıldığından TTK’nun 83 ilâ 85 ve HMK’nun 222. maddeleri uyarınca tarafların ticari defter ve belgeleri üzerinde konusunda uzman bilirkişi marifetiyle bilirkişi incelemesi yapılmıştır.
İzmir Asliye Ticaret Mahkemesinde alınan bilirkişi 03/08/2022 havale tarihli raporunda; Davacı yasal defterlerinin sahibi lehine delil teşkil edecek nitelikte olduğu, Davacı yasal defter kayıtlarına göre; zayi olan malların maliyet bedelinin 156.221,19 TL olduğu, Taraflar arasındaki Uyuşmazlığın çözümü açısından Montreal Sözleşmesi hükümlerinin uygulanması gerektiği, Dosyadaki bütün veriler dikkate alındığında, yükün gecikme ve soğuk zincirin kırılması nedeniyle zayi olduğu ve davalının meydana gelen zayi durumundan sorumlu olduğu, Hava yoluyla eşya taşımalarında taşıyıcının zıya ve hasar ile gecikmeden dolayı sorumluluğunun, Montreal Sözleşmesi’nin 22. maddesi gereğince her kilogram için 22 Özel Çekme Hakkı İle sınırlandırıldığı, somut olayda, davalının sorumluluk sınırı hesaplanırken yükün net ağırlığının (5,3 kg) değil, brüt ağırlığının (27,3 kg) esas alınması gerektiği ve davalının; davacının uğradığı zararın 27, 3×22-600,6 ÖÇH’lik kısmından sorumlu tutulabileceği, ÖgH nin hesaplanmasında karar tarihindeki ÖÇH kurunun esas alınması gerektiğinden ve TCMB’nin bu kurları her gün ilan etmesi nedeniyle, rapor tarihi itibariyle hesaplama yapılmadığı belirtilmiştir.
Bilirkişi 26/01/2023 havale tarihli ek raporunda; Taraflar arasındaki ilişkinin Montreal Sözleşmesi’ne tabi olduğu, Montreal Sözleşmesi’nin 31. maddesinde yer alan ihbar şartının yalnızca yükün hasarı ve gecikme için öngörüldüğü, somut olayda ise zıya söz konusu olduğundan ihbar şartının bulunmadığı; ayrıca davalının teslimde gecikme yaşandığını ve yükün zıyaa uğrayabileceğini bildiği, Montreal Sözleşmesinin 31. maddesine uygun biçimde süresi içinde ve yazılı şekilde yapılmış bir ihbar bulunmasa bile davalının, yükün gecikme nedeniyle zayi olması sonucu davacının uğradığı zarardan dolayı sorumlu olduğu, Yükün zayi olması nedeniyle davacının uğramış olduğu zarar kalemlerinin kök raporda yapılan mali inceleme sonucu tespit edildiği, buna göre davacının, 142.961,09 TL zayi olan mal bedeli, 11.839,21 TL KDV, 195,00 TL sigorta bedeli, 148,00 TL ardiye masrafı, 246,00 TL nakliye bedeli ve 831,90 TL gümrükleme olmak üzere toplam 156.221,19 TL tutarında zarara uğradığı, Davalı-taşıyıcının zıyadan dolayı sorumluluğunun Montreal Sözleşmesi’nin 22. Maddesi gereğince her kilogram için 22 Özel Çekme Hakkı ile sınırlı olduğu, sorumluluk sınırının yükün brüt ağırlığı olan 27,3 kg üzerinden hesaplanması gerektiği, Davalının davacının uğradığı zararın 27,3×22-600,6 ÖÇH’lik kısmından dolayı sorumlu olduğu belirtilmiştir.
Davacı vekili tarafından ayrıca 20/02/2023 tarihli ıslah dilekçesi sunularak dava değeri 13.260,11 TL’ye yükseltilmiştir.
Türkiye bakımından 26/03/2011 tarihinden itibaren yürürlüğe giren 28/05/1999 tarihli Havayolu İle Uluslararası Taşımacılığa İlişkin Belirli Kuralları Birleştirilmesine Dair Montreal Sözleşmesi’nin 1. Maddesine göre, sözleşmeye taraf devletler arasındaki taşımalarda Montreal Sözleşmesi uygulanır. Davaya konu taşımanın yapıldığı ülkeler anılan sözleşmeye taraf olup uyuşmazlığa 1999 tarihli Montreal Sözleşmesi uygulanacaktır.
Montreal Sözleşmesi’nin 18/2. maddesine göre, kargo taşımacılığında, taşıyıcı, kargonun tahrip olması, kaybolması, kargoya zarar gelmesi durumlarında uğranmış hasara karşı sadece olayın hava yoluyla taşıma esnasında meydana gelmiş olması durumunda sorumludur. Sözleşmenin 22/3. Maddesine göre ise, kargo taşımacılığında, kontrol edilmiş kargonun taşıyıcının sorumluluğuna verildiği anda gönderen kargonun ulaşacağı yerde teslimi ile ilgili özel bir fayda beyanında bulunmadığı ve durumun gerektirmesi halinde ilave bir ödeme yapmadığı müddetçe, taşıyıcının kargonun tahrip olması, kaybolması ya da kargoya hasar gelmesi halinde her kilogram için sorumluğu 22 Özel Çekme Hakkı ile sınırlıdır. Diğer durumda, ödenecek toplamın, gönderenin varıştaki teslimatta sağlayacağı gerçek faydadan fazla olduğunu ispatlamadığı müddetçe, taşıyıcı beyan edilen toplamı aşmayan bir miktar ödemekle sorumlu olacaktır. Montreal Sözleşmesinin 19. Maddesine göre, taşıyıcı yolcuların, bagaj ve kargonun havayoluyla taşınmasındaki gecikmelerden meydana gelen hasardan sorumludur.
Montreal Sözleşmesi’nin 31/1. Maddesinde, kontrol edilmiş bagaj ya da korgoyu teslim almaya yetkili şahıs tarafından şikayetsiz olarak alınmasının bagaj ve kargonun iyi koşullarda ve sırasıyla madde 3’ün 2. paragrafında ve madde 4’ün 2. paragrafın anılan taşıma dökümanına ya da farklı yöntemlerin içerdiği kayıtlara uygun olduklarına dair kesin olmayan karine teşkil edeceği; 31/2. maddesinde ise, hasar durumunda teslim almaya yetkili şahıs tarafından hasarın fark edilmesinden sonra derhal ve kargo halinde alınan tarihten itibaren 14 gün içinde taşıyıcıya şikayette bulunulması gerektiği, aksi halde Sözleşmenin 31/5. Maddesine göre taşıyıcının kötüniyetli olması dışında taşıyıcı aleyhine bir dava açılamayacağı düzenlenmiştir.
İncelenen tüm dosya kapsamı, tarafların iddia ve savunmaları, bilirkişi raporu içeriğine göre; Dava, hukuki niteliği itibari ile taşıma hizmetinin kusurlu olarak verilmesi nedenine dayalı tazminat davasıdır.
Davacı, davalı ile Berlin (Almanya)’deki tedarikçisinden satın almış olduğu ürünlerin taşınması için anlaştıklarını, ancak davalının açıklanan şekilde kusurlu hareketi ile gönderilerin süresinde teslim edilmediğini ve bundan kaynaklı olarak zarara uğradığını iddia etmiş; davalı ise, herhangi bir kusuru bulunmadığını, taşımaya konu ürünlerin kullanılamaz hale geldiği iddiası ispata muhtaç bulunduğunu savunmuştur.
Davacı ile, davalı arasında laboratuvar kitlerinin Almanya’dan Türkiye’ye hava yolu ile taşınması ve davacıya teslimine dair taşıma sözleşmesinin mevcut bulunduğu, ısıya hassas olan soğuk zincir lojistiği kurallarına uygun olarak kısa sürede nakliyenin gerçekleştirilmesi gereken laboratuvar kitlerinin 12 gün gibi uzun süre boyunca taşınması neticesinde kuru buzların eridiği ve yükün zayi olduğunun video kayıtları ile sabit olduğu, davalının gecikme ve soğuk zincirin kırılması nedeniyle zayiden sorumlu olduğu toplanan tüm deliller ve bilirkişi heyeti raporu ile sabit olmuştur.
Taşıyanın sorumluluğu, tam ve sağlam olarak teslim aldığı emtiayı varma yerine tam ve sağlam olarak teslim etmektir. Taşınan eşyaları ayrı bir kıymete bildirilmediği için bagajların yük ağırlığına göre alındığı, yüküm kıymeti üzerinden işlem yapılmadığı anlaşılmaktadır. Bu durumda Varşova Konvansiyonu’nun 4 nolu Montreal Protokolü ile tadil edilmiş 22. maddesi gereğince, kayıp malın brüt kilogram başına 22 SDR ile taşıyıcı sorumlu olacaktır. Buna göre davalı taşıyıcının sorumluluğunun sınırı; taşınan yükün ağırlığı olarak bildirilen 27,3 kg x 22 SDR olacaktır. Karar tarihi itibariyle bir SDR=26.4484-TL olduğundan, 27,3 x 22 x 26.4484-TL=15.884,90-TL davalının oluşan zarardan dolayı sorumlu olacağı, ayrıca taşınana emtianın İzmir yerine İstanbul’da teslim edilmesi sebebiyle ödenen 246,00-TL taşıma masrafı, ödenen 11.839,21-TL KDV, 195,00-TL sigorta bedeli, 148,00-TL ardiye masrafı ve 831,90-TL gümrükleme bedeli olmak üzere toplam 13.041,11-TL’nin davalı tarafından karşılanması gerektiğinden bu miktar yönünden davanın kabulü ile davacı tarafından ispat edilemeyen ve şartları oluşmayan ticari kar kaybı ve menfi zarar taleplerinin reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM:Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davanın kısmen kabulü ile, 15.884,90-TL zayi olan malların bedeli, 246,00-TL taşıma masrafı ve 13.014,11-TL zararı olmak üzere toplam 29.145,01-TL’nin 26.10.2020 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
2-Ticari kar kaybı ve menfi zarara yönelik taleplerinin reddine
3-Alınması gerekli 1.990,90 TL harçtan davacı tarafça yatırılan 54,40 TL harcın mahsubuyla bakiye ‭1.936,5‬ TL harcın davalıdan alınarak hazineye irat kaydına,
4-Davacı tarafından yapılan 54,40 TL başvurma harcı, 54,40 TL peşin harç, 430,00 TL ıslah harcı olmak üzere toplam ‭538,8‬0 TL’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Davacı tarafça posta / tebligat / bilirkişi gideri olarak yapılan (ayrıntısı uyapta kayıtlı) 2.581,10 TL yargılama giderinden kabul ve red oranı üzerinden takdiren 443,00 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, bakiye yargılama giderinin davacı üzerinde bırakılmasına,
6-AAÜT gereğince hesap edilen 9.200,00 TL ücreti vekaletin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
7-AAÜT gereğince 13/2 maddesi gereğince reddedilen kısım üzerinden hesap edilen ‭9,200,00-TL ücreti vekaletin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
8-Arabuluculuk ücreti olan 1.320,00 TL’nin davadaki haklılık oranına göre 1.094‬,00 TL davacıdan 226,00 TL davalıdan alınarak hazineye irat kaydına,
9-Kararın kesinleşmesine kadar yapılan yargılama giderlerinin davacı tarafça peşin olarak yatırılan yargılama gider avansından mahsubu ile bakiye kısmın karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
Dair,6100 sayılı HMK’nun 342 ve 345.maddeleri gereğince karşı tarafın sayısı kadar örnek eklenmek suretiyle tebliğden itibaren 2 haftalık süre içerisinde mahkememize verilecek dilekçe ile ilgili İstinaf Dairesi nezdinde istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar davacı ve davalı vekillerinin yüzünde açıkça okunup, usulen anlatıldı. 22/05/2023

Katip …
¸(e-imzalıdır)

Hakim …
¸(e-imzalıdır)