Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BAKIRKÖY 7. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2020/580 Esas
KARAR NO : 2021/831

DAVA : Alacak (Komisyonculuk Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 08/09/2020
KARAR TARİHİ : 29/09/2021
KARARIN YAZILDIĞI TARİH : 15/10/2021
Mahkememizde görülmekte olan davanın yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dilekçesinde özetle; müvekkilinin aracılık komisyon işleri yaptığını, davalınında imalat yapan bir firma olduğunu, taraflar arasında 06/05/2020 tarihli aracılık ve komisyon sözleşmesi imzalandığını, sözleşmenin konusunun davalı ile Kazakistan’da bulunan ….. … isimli şirkete tek kullanımlık kimyasal koruyuculu tulum satışı sözleşmesi yapılmasına aracılık edilmesi olduğunu, davalının ……’ya ürün satışını yaptığını, müvekkilinin buna aracı olduğunu ve sözleşme gereği ilk sipariş bedeline göre ödeme yapıldığını, ancak bu faturadan bakiye 26.852,78 TL kaldığını, davalının daha sonra tekrar ……’ya 300.000 adet ürün göndermesine rağmen komisyon bedelini ödemediğini, davalıya gönderilen ihtara sözleşmenin feshedildiğinden bahisle cevap verildiğini, bu haliyle 300.000 adet siparişe ilişkin müvekkilinin 42.000 USD komisyon bedeli alacağın muaccel hale geldiğini, davalının rekabete aykırı eyleminden kaynaklı hakları ve sair fazlaya ilişkin hakların tespitine ve şimdilik saklı kalmasına, şimdilik komisyon alacağı 26.852,78 TL ve 42.000 USD’nin ihtarname tarihinden itibaren işleyecek ticari avans faiziyle birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesini talep etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; müvekkili ile Kazakistan’da bulunan …… şirketi arasında ticari ilişki olup, bu ilişkinin dava dışı …… ile müvekkili arasında imzalanan 06/05/2020 tarihli sözleşme ile kurulduğunu, bu aracılık sözleşmesinin 03/06/2020 tarihinde mutabakat ile feshedildiğini, davacının yetkilisi ……’in, …… ile olan arkadaşlığı nedeniyle müvekkili tarafından istenmeden de olsa aynı tarihte 06/05/2020 tarihli aracılık ve komisyon sözleşmesi imzalandığını, müvekkili tarafından sözleşmenin ifa edildiğini, davacının sözleşmeyi ifa etmediğini, müvekkilinin zarara uğradığını, davacı tarafından ……’ya satışı yapılacak ürünlerin, ürün başına 6,00 USD üzerinden satışına yönelik sözleşme yapılması kararlaştırılmışken davacı tarafça aracılık işlemleri ifa edilmediğinden ürün başına 5,30 USD fiyat üzerinden başka aracı vasıtasıyla 300.000 adet ürün satışının gerçekleştiğini ve müvekkilinin aracılık eden şirkete ayrıca komisyon ödemek zorunda kaldığını, davacının edimlerini ihlal ettiğinden müvekkilinin Beyoğlu …… Noterliği’nin 05/08/2020 tarihli ihtarı ile 06/05/2020 tarihli sözleşmeyi haklı nedenle feshettiğini ihbar ve ihtar ettiğini belirterek davanın reddini istemiştir.
Dava, komisyon sözleşmesinden kaynaklı alacak istemine ilişkindir.
Tarafların aktif ve pasif dava ehliyetleri denetlenip uyuşmazlık konuları re’sen belirlenerek taraflarca gösterilen deliller toplanmış ve konunun incelenmesinde uzmanlık gerektiren yönler olduğundan bilirkişi incelemesi yaptırılmak suretiyle dava sonuçlandırılmıştır.
Taraflar tacir olup delil olarak ticari defterlere dayanıldığından TTK’nun 83 ilâ 85 ve HMK’nun 222. maddeleri uyarınca tarafların ticari defter ve belgeleri üzerinde konusunda uzman bilirkişi marifetiyle bilirkişi incelemesi yapılmıştır.
Bilirkişi heyeti 01/04/2021 tarihli raporunda; tarafların ticari defterlerine göre, davacı tarafından davalı adına tanzim edilen iki adet faturaya istinaden davacının bakiye 26.852,78 TL alacağının bulunduğu, bu alacak miktarının tarafların ticari defter kayıtlarına göre sabit olduğu, davacı tarafın ihtarname ile talep etmiş olduğu 42.000 USD komisyon bedelinin faturaya dayanmadığı, sözleşmeye dayalı olarak hakkedişi yapılmayan komisyon alacağına ilişkin olduğunun anlaşıldığı, davalı tarafın yurtdışı …… şirketi ile olan ticari ilişkiye dair defter kayıtları incelendiğinde, sözleşmenin fesih edildiği 5.8.2020 tarihinden öncesinde toplam KDV dâhil 2.897.276 USD tutarında satışının olduğunun görüldüğü, hukuki tavsif her noktada yüce mahkemeye ait olmak üzere, muhasebesel değerlendirme gümrük tatbikatına dayalı yorum ile, bu satışın KDV’siz tutarının 2.455.318,64 USD olduğu, sözleşme şartları dahilinde 6 USD birimde davacı komisyonu 0,14 USD olduğundan, komisyon oranının *4 2,33 oranına tekabül ettiği, buna göre de, davacının sözleşme tarihinden 5.8.2020 tarihine kadar olan satıştan hak etmiş olduğu komisyon tutarının 57,208,92 USD olarak hesap ve tespit edildiği, iki adet fatura ile toplam 34.850,- USD kısmı hakkedişi yapılarak defter kayıtlarına girdiğinde, bakiye tutar olan 22,628,92 USD’nin davacı tarafından talep konusu edilebileceği, buna göre, davacının iki adet faturadan kalan 26.852,78 TL ile fesih tarihine kadar hak edişi yapılmayan 22.628,92 USD’nin dava tarihindeki kura göre 169.228,15 TL olmak üzere toplam (26.852,78 TL * 169,228,15 TL) – 196.080,93 TL alacak talep edebileceğinin hesap ve tespit edildiğinin bildirildiği; bilirkişiden ara kararda belirtilen evraklar gelmeden rapor aldırıldığı ve bu haliyle raporun eksik olduğu anlaşılmakla rapora yapılan itirazlarda değerlendirilmek üzere 18/08/2021 tarihli ek rapor alınmış olup, ek raporda; fesih tarihi 5.8.2020 öncesinde yurtdışı “…… ” firmasına yapılan ihracatların toplam tutarının 1 3.348.401,00 USD olduğunu, taraflar arasındaki sözleşmede, davacının komisyon bedeli tanesi 6,00 USD’den satılacak tulum için 0,14 USD şeklinde belirlenmiş ise de, faturalar incelendiğinde tulumların bu birim fiyat üzerinden satılmadığı görülmüş olup buna göre, fesih tarihine kadar satışı yapılan malların tutarı; 3.348.401,00 USD olup, davacının tüm satıştan komisyon talep edebileceği, mahkemece kabul edilmesi durumunda, davacının doğmuş komisyon alacağı; 3.348.401,00x 2,33 – 78.017,74 USD olarak hesaplanmakta olduğunu, taraflar arasındaki sözleşmede, davacının komisyon bedeli tanesi 6,00 USD’den satılacak tulum için 0,14 USD’dir. Yine sözleşmede diğer satışlarda bu şartların gözetileceğinin belirtildiğini, buna göre sözleşmede 6,00 USD birim satış bedeli için 0,14 USD komisyon bedeli belirlenmiş olduğundan, 6,00 USD’de tutarlı bir satışta davacının alacağı 0,14 USD oran olarak (0,14 USD x 100)/6 USD- ©» 2,33) oranına tekabül ettiğini, sonuca göre ihracata dayalı her fatura bedelinden davacı sözleşme uyarınca e 2,33 komisyon ücreti hak ettiğini, bu orana göre de davacının satışlardan hak etmiş olduğu komisyon ücretinin 78.017,74 USD” olarak hesaplandığını, davacı tarafından iki adet fatura ile 9.800 USD ve 24.780 USD olmak üzere toplam 34.850 USD’lik kısım fatura edilmiş olduğundan, sektörel ve muhasebesel inceleme itibariyle konuya bakıldıkta, fesih tarihine kadar doğan bakiye komisyon alacağı (iki adet faturadan kaynaklı bakiye hariç) 78.017,74 USD — 34.580 USD – 43.437,74 USD olarak hesap ve tespit edildiğini, buna göre, davacının fesih tarihine kadar yapılan satışlardan komisyon bedeli hak ettiği Mahkemece kabul edilmesi durumunda, davacının iki adet faturadan kaynaklı bakiye 26.852,78 TL, fesih tarihine kadar olan diğer satımlardan da 43.437,74 USD talep edebileceği sonucu ortaya çıktığını bildirmiştir.
İncelenen tüm dosya kapsamı, tarafların iddia ve savunmaları, bilirkişi raporu içeriğine göre; taraflar arasında 06/05/2020 tarihli aracılık ve komisyon sözleşmesi imzalandığı hususunda ihtilaf bulunmayıp, sözleşmenin davacı aracı şirket ile davalı satıcı şirket arasında, davalı satıcı tarafından dava dışı …… şirketine malzeme ve ekipman temini kapsamında aracılık hizmetinin sunulacağı ve tek kullanımlık kimyasal koruyucu tulum temininin satıcı vasıtasıyla yapılmasına aracılık edileceği ve sözleşme konusu tulumların 6,00 USD birim fiyatla satışının yapılarak her bir tulum başına 0,14 USD komisyon ödeneceği, sözleşmenin 5.maddesinin, 2.fıkrasına göre her bir siparişin ön ödemesinin satıcının banka hesabına geçmesinin aracının komisyon bedeline hak kazanması için yeterli olacağı, satıcının, aracının hak kazandığı komisyonu alıcı ile yaşadığı herhangi bir sorunu gerekçe göstererek ödemekten kaçınılamayacağı hususlarında tarafların anlaşarak mutabık oldukları belirlenmiştir.
Davalı tarafça, dava dışı şirkete yapılan satışlar nedeniyle davacı tarafından düzenlenen 12/05/2020 tarihli faturadan kaynaklı alacak davacı ve davalı defterlerinde kayıtlı olup, 26.852,78 TL yönünden davacının davalıdan alacaklı olduğu, davalının defter ve belgelerinden de anlaşılmakta olup, bu talep yönünden davanın kabulüne karar verilmiştir.
Hakedişi yapılmayan 42.000,00 USD’ye yönelik taleple ilgili yapılan incelemede, davalı cevap dilekçesinde yurtdışında bulunan müşterinin davacıyı tanımadığı ve davacının yurtdışındaki …… firmasının Türkiye temsilcisi ve aracısı olmadığını ve müvekkili tarafından ……’ya satılmak üzere üretilen malların aracılık sözleşmesi ve ilişkisi kapsamında kararlaştırılan sayı ve tutarda satışının gerçekleştirilmesine aracılık etmediğinden Beyoğlu ……. Noterliği’nin 05/08/2020 tarihli ihtarnamesi ile taraflar arasındaki 06/05/2020 tarihli sözleşmenin haklı nedenle feshedildiği belirtilmiş olup, sözleşmenin feshedildiği tarihe kadar davacı, sözleşme gereği komisyon alacağına hak kazanacağından fesih tarihine kadar davalı tarafça müşterisi …… firmasına yapılan ihracat kayıtları üzerinde bilirkişi incelemesi yaptırılarak davacının sözleşmeye haketmiş olduğu komisyon alacağı hesap ettirilmiş olup, itibar edilen 08/08/2021 tarihli bilirkişi raporuna göre davacının fesih tarihine kadarki diğer satımlardan 43.437,74 USD talep edebileceği bildirilmiş olup, davacı talebiyle bağlı kalınarak 42.000,00 USD alacağın kabulüne karar verilmiştir.
Hükmedilen alacaklara davacı vekilinin talebi doğrultusunda fesih tarihi olan 05/08/2020 tarihinden itibaren avans faizi işletilmek suretiyle davalıdan alınarak davacıya verilmesine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM:Yukarıda açıklanan nedenlerle;
Davanın kabulü ile 26.852,78 TL ve 42.000,00 USD alacağın temerrüt tarihi olan 05/08/2020 tarihinden itibaren işleyecek avans faiziyle birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
Alınması gerekli 23.191,29 TL harçtan davacı tarafça yatırılan 5.797,83‬ TL harcın mahsubuyla bakiye 17.393,46 TL harcın davalıdan alınarak hazineye irat kaydına,
Davacı tarafından yapılan 54,40 TL başvurma harcı, 5.797,83‬ TL peşin harç olmak üzere toplam 5.852,23‬ TL’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
Davacı tarafça posta / tebligat / bilirkişi gideri olarak yapılan (ayrıntısı uyapta kayıtlı) 3.059,70 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
AAÜT gereğince hesap edilen 32.215,05 TL ücreti vekaletin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
Arabuluculuk ücreti olan 1.320,00 TL’nin davalıdan alınarak hazineye irat kaydına,
Davalı tarafından yatırılan kullanılmayan gider avanslarının karar kesinleştiğinde istem halinde davalıya iadesine,
Kararın kesinleşmesine kadar yapılan yargılama giderlerinin davacı tarafça peşin olarak yatırılan yargılama gider avansından mahsubu ile bakiye kısmın karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
Dair, 6100 sayılı HMK’nun 342 ve 345.maddeleri gereğince karşı tarafın sayısı kadar örnek eklenmek suretiyle tebliğden itibaren 2 haftalık süre içerisinde mahkememize verilecek dilekçe ile ilgili İstinaf Dairesi nezdinde istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar taraf vekillerinin yüzüne karşı açıkça okunup, usulen anlatıldı.
29/09/2021

Katip …

Hakim …