Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BAKIRKÖY 7. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2020/533 Esas
KARAR NO : 2022/880

DAVA : Alacak (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 21/08/2020
KARAR TARİHİ : 03/10/2022
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 19/10/2022
Mahkememizde görülmekte olan davanın yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Davacı vekili tarafından Mahkemeye sunulan 21.08.2020 tarihli dava dilekçesinde, davacı şirketin yenilenebilir enerji alanında faaliyet göstermekte olduğunu, ….. numaralı 3.11.2016 tarihli 30 ay süreli ….. projesi üretim lisansı sahibi olduğunu, bu konuda 6446 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu gereği bu alanda faaliyet gösteren şirketlere belirli imtiyazlar sağlandığını, bu imtiyazların içinde harçlar ve damga vergisinden muafiyetinin de bulunduğunu, kanun geçici 4-1-b maddesinde muafiyetin düzenlendiğini, 2015/8317 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile 6446 sayılı Kanunun geçici 4.maddesinde yer alan ‘ ilk defa işletmeye girecek üretim sahibi lisanlı tüzel kişilere teşvik sağlanmasına ilişkin sürenin 31.12.2020 tarihine kadar uzatıldığını, davacı şirket ile davalı arasında Van ile sınırları içinde tesis edilmesi planlanan 45 MW kurulu gücündeki ….’in iletim sistemine irtibatını teminen gerekli tesis yatırımlarını içeren bağlantı anlaşması imzalandığını, bu anlaşmaya istinaden davalı tarafından kendilerine toplam tesis bedeli üzerinden % 0 9,48 damga vergisi ödeme yükümlülüğü bulunduğu bildirildiğini, bu orana karşılık gelen 50.344,89 TL’nin davalıya ödenmesinin istendiğini, harçtan muafiyet olduğu yöndeki itirazlara rağmen bu itirazların davalı tarafından dikkate alınmadığını, sözleşmenin imzalanmaması halinde davalı şirketin telafisi imkansız zararlara uğrayacak olması nedeni ile talep edilen 50.344,89 TL nin 30.03.2020 tarihinde ödendiğini, sözleşmenin imzalanmasından sonra Noter aracılığı ile yatırılan harcın iadesinin istendiğini, ihtarnamenin 03.04.2020 tarihinde davalıya tebliğ
edildiğini, iadenin gerçekleşmediğini beyan ile yasaya aykırı olarak davacıdan tahsil edilen 50.344,89 TL nin davalıdan tahsilini istemiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Davalı vekili tarafından Mahkemeye sunulan 02.10.2020 tarihli cevap dilekçesinde 6446 sayılı Elektik Piyasası Kanunu’nun 3. Maddesinde Üretim Tesisinin tanımlandığını, üretim tesisi ile iletim tesisinin birbirinden ayrıldığını, davacıdan alınan damga vergisinin kanunun 8/5 Maddesine dayanılarak iletim tesisleri yatırımlarına ait toplam tahmini keşif bedeli için alındığını, davacı şirketin yalnızca üretim tesisi ile ilgili işlemlere ait damga vergisi muafiyetinin bulunduğunu, şirketten alınan damga vergisinin bağlantı anlaşması kapsamında şirket tarafından davalı kurum adına yapımı tercih edilen iletim tesisi yatırımlarından kaynaklı olduğunu, ayrıca davacı şirketin ödemiş olduğu damga vergisinin davalı kurumun bağlı bulunduğu vergi dairesine yasal süresi içinde ödendiğini, kurumlarının uhdesinde kalmadığını bütün bu nedenle davanın yasal dayanağının bulunmadığını beyan ile davanın reddini istemiştir.
DELİLLER : Davalı şirket kayıtları, Beşiktaş …. Noterliğinin 02/04/2020 tarih ve ….. yevmiye nolu ihtarı, bilirkişi incelemeleri, tüm dosya kapsamında toplanan deliller.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE :
Dava, davacının, 6446 sayılı kanunun geçici 4/1/b maddesi gereği ödenen damga vergisinin iadesine yönelik istirdat davasına ilişkindir.
Tarafların aktif ve pasif dava ehliyetleri denetlenip uyuşmazlık konuları re’sen belirlenerek taraflarca gösterilen deliller toplanmış ve konunun incelenmesinde uzmanlık gerektiren yönler olduğundan bilirkişi incelemeleri yaptırılmak suretiyle dava sonuçlandırılmıştır.
Bilirkişi heyeti Elektrik Mühendisi …., Nitelikli Hesaplama Uzmanı Prof.Dr……. 05/07/2021 tarihli raporunda; Davacının, bağlantı sözleşmesinin damga vergisi olarak davalı kuruma ödediği 50.344,89 TL’nin 6446 sayılı EPK nun geçici 4-b Maddesindeki istisna kapsamı içinde olmadığı ve davalı şirketin tahsil ettiği bu bedeli vergi dairesine ödemiş olması halinde davalıdan istenmesinin mümkün olmadığı, davalı şirketin davacı şirketten tahsil ettiği 50.344,89 TL’yi vergi dairesine yatırmamış olması halinde, bunun davalı şirket yönünden sebepsiz zenginleşme oluşturacağı ve ihtarnamenin tebliği tarihinden itibaren faiziyle davacı şirkete iade edilmesi gerekeceği, sonuç ve kanaatine varıldığını bildirmişlerdir.
Mahkememizin 18/10/2021 tarihli 3 nolu celsesinde taraf vekillerinin bilirkişi raporlarına karşı itiraz ve beyanlarının değerlendirilmesi için önceki bilirkişi heyetinden ek rapor aldırılmasına karar verilmiştir.
Bilirkişi heyeti Elektrik Mühendisi ….., Nitelikli Hesaplama Uzmanı Prof.Dr….. 01/11/2021 tarihli ek raporunda; Kök raporda belirtildiği üzere davacının bağlantı sözleşmesinin damga vergisi olarak davalı kuruma ödediği 50.344,89 TL’nin, 6446 Sayılı EPDK’nun geçici 4-b maddesindeki istisna kapsamı içinde olmadığı, davalı kurum tarafından davacıdan tahsil edilen bu bedelin vergi dairesine ödenmiş olması nedeniyle davalı kurumdan muafiyet kapsamı gerekçesi ile iadesinin istenmesinin mümkün olmadığı, bu bakımdan kök rapordaki tespit ve kanaatlerimizde değişiklik olmadığı, davalı kurum tarafından dava konusu damga vergisinin vergi dairesine ödendiği belgelendiğinden; Kök raporun 2 nolu maddesinde belirtilen hususun dikkate alınmasına gerek olmadığı, sonuç ve kanaatine varıldığını bildirmişlerdir.
Mahkememizin 31/05/2022 tarihli 5 nolu celsesinde bilirkişi raporuna karşı yapılan itiraz ve beyanların değerlendirilmesi için dosyanın bilirkişi listesinde yer alan resen seçilecek güneş enerjisi sistemleri alanında uzmanlığı bulunan elektrik elektronik mühendisi bilirkişi ile nitelikli hesap uzmanı bilirkişisine tevdine karar verilmiştir.
Bilirkişi heyeti ….. ve ….19/08/2022 tarihli raporunda; Dosya kapsamında daha önceki Bilirkişi Raporlarında belirtilen görüşe ve Gelir İdaresi Başkanlığının cevabı yazısına aynen katıltığımız, İletim hattı işinin ana üretim tesisi işi kapsamında olmadığı, iletim hattı sözleşmesi için Damga vergisi muafiyeti uygulanamayacağı, görüş ve kanaatine varılmıştır.
Bilindiği üzere husumet, bir başka deyişle taraf ehliyeti, dava konusu hak ile kişiler arasındaki ilişkiyi ifade eder. Sıfat, bir maddi hukuk ilişkisinde tarafların o hak ile ilişkisinin olup olmadığının belirlenmesi anlamına gelir. Davacı sıfatı, dava konusu hakkın sahibini, davalı sıfatı ise dava konusu hakkın yükümlüsünü belirler. Uygulamada davacı sıfatı, aktif husumet, davalı sıfatı ise pasif husumeti karşılayacak şekilde değerlendirilmektedir. Dava konusu şey üzerinde kim ya da kimler hak sahibi ise, davayı bu kişi veya kişilerin açması ve kime karşı hukuki koruma isteniyorsa o kişi veya kişilere davanın yöneltilmesi gerekir. Bir kimsenin davacı sıfatının olup olmadığı tıpkı hakkın mevcut olup olmadığının tayininde olduğu gibi maddi hukuka göre belirlenir. Taraf sıfatının en önemli özelliği, def’i değil itiraz niteliğinde olması nedeniyle taraflarca süreye ve davanın aşamasına bakılmaksızın her zaman ileri sürülebileceği ve taraflarca ileri sürülmemiş olsa bile mahkemece re’sen ele alınabilmesidir.
Yukarıda yapılan açıklama ve tespitler karşısında tüm dosya kapsamına göre; davacının alacak olarak nitelendirdiği toplam 50.344,89 TL damga vergisinin Vergi Dairesine yatırılması nedeni ile ticari alacak olarak değerlendirilip alacak davası açıldığı anlaşılmış olup bir an taraflar arasındaki sözleşmeler için yasal yükümlülük olmamasına rağmen hukuka aykırı tahsil edildiği kabul edilse dahi davalının davacı şirket tarafından ödenen damga vergisinin yasal süresi içerisinde Vergi Dairesine beyan edilerek ödediği, davalı kurum bünyesinde kalmadığı ve husumet mercinin ….. İletim A.Ş. değil Vergi İdaresi olması gerektiği dikkate alınarak davalı …….’ne husumet yöneltilmesinin mümkün olmadığı anlaşılmakla davanın pasif husumet ehliyeti yokluğu nedeniyle reddine dair aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM:Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davanın pasif husumet yokluğu nedeni ile REDDİNE,
2-Alınması gerekli 80,70 TL harcın davacıdan alınarak hazineye irat kaydına,
3-Davacı tarafça yapılan yargılama giderinin davacı üzerinde bırakılmasına,
4-AAÜT gereğince hesap edilen 9.200,00 TL ücreti vekaletin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
5-Arabuluculuk ücreti olan 1.320,00 TL’nin davacıdan alınarak hazineye irat kaydına,
6-Kararın kesinleşmesine kadar yapılan yargılama giderlerinin davacı tarafça peşin olarak yatırılan yargılama gider avansından mahsubu ile bakiye kısmın karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
Dair,6100 sayılı HMK’nun 342 ve 345.maddeleri gereğince karşı tarafın sayısı kadar örnek eklenmek suretiyle tebliğden itibaren 2 haftalık süre içerisinde mahkememize verilecek dilekçe ile ilgili İstinaf Dairesi nezdinde istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar davacı vekilinin ve davalı vekilinin yüzünde açıkça okunup, usulen anlatıldı. 03/10/2022

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır