Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BAKIRKÖY 7. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2019/940 Esas
KARAR NO : 2023/528

DAVA : İtirazın İptali (Haksız Eylemden Kaynaklanan Zarar Nedeniyle)
DAVA TARİHİ : 09/12/2019
KARAR TARİHİ : 08/05/2023
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 07/06/2023
Mahkememizde görülmekte olan davanın yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dilekçesinde özetle; somut olaya konu müvekkil nezdinde trafik poliçesi ile sigortalı olan … plakalı aracın karıştığı 10.05.2017 tarihli kaza neticesinde … ve … ‘ın vefatından dolayı Bakırköy … Asliye Ticaret Mahkemesi …E. … E. Sayılı dosyası ile verilen 120.0571,67-TL tutarındaki destekten yoksun kalma tazminatı ile kazaya karışan diğer araçlardan … ve … plakalı araçların 16.561,00-TL tutarındaki maddi hasar tazminat ödemelerinin yapıldığı ve fakat dava dışı sigortalı aracın şoförü ihbar edilen … ‘in olay yerini terk ettiği ve ehliyeti olmadığı için davalı aleyhinde rücu edilerek Bakırköy … İcra Müdürlüğü’nün … E. Sayılı dosyası ile icra takibi yapıldığı; ancak, haksız yere itiraz edildiği belirtilerek itirazın iptali talep edilmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; müvekkilinin işleten olarak kusuru olmadığını, sürücü ihbar olunan … ‘in ise, Bakırköy … Ağır Ceza Mahkemesi … E. Sayılı dosyadaki bilirkişi incelemesine göre %75 oranında kusurlu olduğu, müvekkilinin %25 oranında kusurlu olduğunun tespit edildiği, bu nedenle, davacının zarar görenlere ödediği tazminatın 85.000,00-TL’sinin ödendiğini, davacının 146.326,00-TL ödemesi olduğu belirtilmiştir.
DELİLLER : Bakırköy … Asliye Ticaret Mahkemesinin … esas sayılı dosyası, bilirkişi incelemesi, tüm dosya kapsamında toplanan deliller.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE :
Dava, Bakırköy … Asliye Ticaret Mahkemesinin … esas sayılı dosyasından verilen karara ilişkin dava dışı şahıslara ödenen bedelin sigorta şirketince rücuen tahsiline yönelik başlatılan Bakırköy … İcra Müdürlüğü’nün … sayılı icra takibine vaki itirazın iptali ve icra inkar tazminatı istemine ilişkindir.
Bakırköy … İcra Müdürlüğü’nün … esas sayılı takip dosyası incelendiğinde; davacı şirketin davalı aleyhinde dayanak 260.301,64 TL alacağa takip tarihinden itibaren yıllık 19,50 ticari temerrüt faizi ile birlikte tahsili için faturaya dayalı olarak ilamsız icra takibine geçildiği, borçluya ödeme emrinin tebliği üzerine borçlunun süresinde, borca itiraz ederek takibin durmasına sebebiyet verdiği, İcra Müdürlüğü’nce takibin durdurulmasına karar verildiği, bu kararın alacaklıya tebliğ edilmediği, davanın yasal bir yıllık süre içerisinde açıldığı anlaşılmıştır.
Tarafların aktif ve pasif dava ehliyetleri denetlenip uyuşmazlık konuları re’sen belirlenerek taraflarca gösterilen deliller toplanmış ve konunun incelenmesinde uzmanlık gerektiren yönler olduğundan bilirkişi incelemesi yaptırılmak suretiyle dava sonuçlandırılmıştır.
Taraflar tacir olup delil olarak ticari defterlere dayanıldığından TTK’nun 83 ilâ 85 ve HMK’nun 222. maddeleri uyarınca tarafların ticari defter ve belgeleri üzerinde konusunda uzman bilirkişi marifetiyle bilirkişi incelemesi yapılmıştır.
Bilirkişi 25/09/2022 havale tarihli raporunda; davalının kusur açısından sorumluluğu %100 olduğu, TSGŞ B.4/2. Fıkra/ b bendi ile B.4/f bendi gereği, davacının davalıya rücu edebileceği, rücu edilebilecek olan meblağın, ex gratia (lütuf ödemesi) ödemesi olayan meblağ ile sınırlı olduğu, somut olayda, destekten yoksun kalma tazminatı olarak talep edilen asıl alacak miktarı olan 120.571,67-TL, mahkeme kararı ile sabit olduğundan ve 2017 yılı trafik sigortası ölüm kişi başı teminat limitinin altında kaldığından, ex gratia ödeme söz konusu olmadığı için anılan meblağ üzerinden davacının davalıya rücu hakkı söz konusu olduğu, davacının rücuya tâbi maddi hasar ödemesine ilişkin talep miktarı ise, mahkeme kararı ile sabit olmadığından, trafik poliçe limiti olan 33.000,00 TL ile sınırlı olmak üzere ve gerçek zarar miktarı kadar sorumluluğu söz konusu olup gerçek zararın tespiti, hasar onarım bedelinin tespiti hususunda uzman olan ekspertiz veya otomotiv alanında bir öğretim üyesinin uzmanlık alanına girdiği için işbu husustaki talebe konu meblağ hakkında değerlendirme yapılamadığı belirtilmiştir.
Bilirkişi 09/01/2023 havale tarihli raporunda; trafik kazasında, … plakalı araç sürücüsü … aracının hakimiyetini kaybederek orta refüjü aşarak yolun karşısına ters istikamete geçtiği, sonrasında devam ederek yola bağlantısı olan … sokağa girdiği, … sokakta park halinde bulunan … ve … plakalı araçlara çarptığı, sonrasında ise duramayarak kaldırımda yürüyen … ve … ‘a çarparak ölümlerine neden olduğu kaza olayında, dikkat ve özen yükümlülüğüne aykırı hareket ederek, manevra ve manevraları düzenleyen genel kurallara uymayarak trafik güvenliğini tehlikeye düşürerek trafik kazasına neden olduğu, 2918 Sayılı KTK’ nun 47/d (Trafik kurallarına uymama), 2918 Sayılı K.T.K.’ nun 36 (sürücü belgesi), 2918 Sayılı K.T.K.’ nun 52/b (aracın hızını yol şartlarına uydurmamak) maddelerini ihlal ettiği, trafik kazalarında asli kusurlu hareketlerin tarif edildiği 2918 Sayılı KTK’ nun 84/l maddesinde (park etmiş araca çarpmak) tarif edildiği gibi park halinde bulunan … ve … plakalı araçlara çarptığı, sonrasında ise kaldırımda yürüyen … ve … ‘a çarparak ölümlerine neden olduğu anlaşıldığından, meydana gelen trafik kazasında % 100 (Yüzde Yüz) oranında kusurlu olduğu, … ve … plakalı araçların toplam hasar miktarı olarak, davalının ödemiş olduğu 16.561,00 TL hasar miktarının kayıtlarda gözüken hasar miktarı ile uyumlu olduğu ve kaza tarihi itibariyle trafik poliçe limiti olan 33.000.-TL teminat limiti altında kaldığı için araç işleteni olan davalı … ‘ndan talep edebileceği, taşıt sahibi ve işleticisi davalı … , işleten olarak insan taşımacılığı faaliyeti yapan sevk ve idare etmek üzere görevlendirdiği kişilerin, yapılacak işe uygun ehliyetinin olup olmadığını kontrol etmesi, çalıştırdığı kişilerin gerekli vasıflara sahip olup olmadığını gözeterek seçmesi, kontrol ve denetim yükümlülüğü gereği çalıştırdığı kişileri özenle seçme ve takibini sağlama yükümlülüğü bulunduğundan ve aracın işleteni olmasından dolayı meydana gelen maddi ve manevi zarardan, araç sürücüsü …. ile birlikte müştereken ve müteselsilen sorumlu olduğu belirtilmiştir.
Bilirkişi 31/01/2023 havale tarihli ek raporunda; Kök rapora yapılan itirazlar değerlendirilmesi sonucunda kök raporda yapılan tespit ve değerlendirmelerde bir değişiklik olmadığını belirtilmiştir.
2918 sayılı Karayolları Trafik Yasasının 95/2. maddesi ve Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartlarının B-4. maddesi gereğince tazminat yükümlülüğünün azaltılması veya kaldırılmasına ilişkin halleri üçüncü kişilere karşı ileri süremeyeceğinden zarar görene ödeme yaptıktan sonra sigorta sözleşmesine ve bu sözleşmeye ilişkin kanun hükümlerine göre kendi sigorta ettirenine rücu edebilir.
Rücu davaları; gerçek zararının giderilmesi amacına yönelik olup, zenginleşmeye bir vesile teşkil etmemelidir. Dolayısıyla zarar sorumlusundan halefiyet ilkelerine dayalı olarak talepte bulunan davacı da, ödediği meblağın tamamını değil, ancak zarar görenin uğradığı gerçek zararı, zarar sorumlusu bulunanlardan isteyebilir.
Türk Borçlar Kanunun 49.maddesinde, “Kusurlu ve hukuka aykırı bir fiille başkasına zarar veren, bu zararı gidermekle yükümlüdür”, yine aynı kanunun 50.maddesinde, “Zarar gören, zararını ve zarar verenin kusurunu ispat yükü altındadır” denilmektedir.
Karayolları Trafik Kanunun 86/1 maddesinde, “İşleten veya araç işleticisinin bağlı olduğu teşebbüs sahibi, kendisinin veya eylemlerinden sorumlu tutulduğu kişilerin kusuru bulunmaksızın ve araçtaki bir bozukluk kazayı etkilemiş olmaksızın, kazanın bir mücbir sebepten veya zarar görenin veya bir üçüncü kişinin ağır kusurundan ileri geldiğini ispat ederse sorumluluktan kurtulur” denilmektedir.
İncelenen tüm dosya kapsamı, tarafların iddia ve savunmaları, bilirkişi raporuna göre; 28.07.2014 tarihinde sürücü … sevk ve idaresindeki … plakalı minibüs ile … caddesini takiben … istikametinden … istikametine seyri sırasında, olay mahalline geldiğinde; idaresindeki aracın sol ön teker rot milinin bağlantı yerinden çıkmasının da etkisiyle direksiyon hakimiyetini kaybedip sola yönelerek orta refüjü aşarak seyir istikametine göre solunda kalan … sokağa girerek geçiş yapmakta olan müteveffa yayalar … ve … ‘ a çarpıp, yine sokak üzerinde park halinde bulunan … ve … plakalı iki adet otomobile de çarpması sonucu ölümle neticelenen kazanın meydana geldiği, mütevaffa … ve … mirasçıları tarafından açılan tazminat davasında Bakırköy … Asliye Ticaret Mahkemesinin … esas … karar sayılı dosyasında 120.571,67 TL destekten yoksun kalma tazminatının ödenmesine karar verildiği, bu bedelin ve yine … ve … plakalı araçların toplam hasar miktar olan 16.561,00 TL’nin davacı sigorta şirketi tarafından ödenmiş olduğu, meydana gelen trafik kazasında sürücünün, sürücü belgesinin bulunmadığı ve yine % 100 (Yüzde Yüz) oranında kusurlu olduğu, davalı … ‘nun, işleten olarak insan taşımacılığı faaliyeti yapan sevk ve idare etmek üzere görevlendirdiği kişilerin, yapılacak işe uygun ehliyetinin olup olmadığını kontrol etmesi, çalıştırdığı kişilerin gerekli vasıflara sahip olup olmadığını gözeterek seçmesi, kontrol ve denetim yükümlülüğü gereği çalıştırdığı kişileri özenle seçme ve takibini sağlama yükümlülüğü bulunduğundan ve aracın işleteni olmasından dolayı meydana gelen maddi ve manevi zarardan, araç sürücüsü … ile birlikte müştereken ve müteselsilen sorumlu olduğu, ZMSS sigortacının işletene rücu başlığı altındaki B.4/f maddesine göre; “Bedeni hasara neden olan trafik kazalarında sigortalının veya eylemlerinden sorumlu olduğu kişilerin, tedavi veya yardım amaçlı sağlık kuruluşuna gitme, can güvenliği nedeniyle uzaklaşma gibi zorunlu haller hariç olmak üzere, olay yerini terk etmesi veya kaza tutanağı, alkol raporu vb. kazanın oluş koşullarına ilişkin gereken belgelerin düzenlenmesi yükümlülüğüne aykırı davranması halinde, ödemede bulunan sigortacı, sigorta sözleşmesine ve bu sözleşmeye ilişkin kanun hükümlerine göre, tazminatın kaldırılmasını veya azaltılmasını sağlayabileceği oranda sigorta ettirene rücu edebilir.” düzenlemesi ile ZMSS Poliçe Genel Şartlarının 4. maddesinde düzenlenen ağır kusur veya kasıt hali, oto yarışına katılma, ehliyetnamesiz motorlu araç kullanmak, uyuşturucu veya alkollü olarak araç kullanmak istiap haddinin aşılması, aracın çalınması veya gasp edilmesinde işletenin kusuru gibi haller sigortacının sigortalısına rücu sebeplerindendir” düzenlemesine yer verildiği, bu kapsamda kaza meydana gelmesinden sonra sürücünün kaçtığı ve halen yakalanamadığı, hakkında yakalama emrinin çıkarıldığı, Bakırköy C.Başsavcılığının 14/11/2014 tarih ve … esas sayılı iddianamesi ile sabit olduğu, davacı sigorta şirketinin, davalıya ait aracın sürücüsünün olay yerini terk etmesi nedeniyle ve sürücünün sürücü belgesinin bulunmaması sebebiyle rücu talebinde bulunabileceği ve davanın kabulüne karar verilmesi gerektiği görülmüş, davacının icra inkar tazminat talebinin değerlendirilmesinde; rücu davasında sigortalının gerçek zarardan sorumlu olduğu, gerçek zararın ve sorumluluğun yargılama neticesinde tespit edilebileceği, bu nedenle alacağın likit olmadığı görülmekle icra inkar tazminat talebinin reddine dair aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM:Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davanın kabulü ile davalının Bakırköy … İcra Müdürlüğü’nün … esas sayılı takibe vaki itirazın iptaline, takibin aynı şartlarla devamına,
2-Davacının icra inkar tazminatı talebinin şartları oluşmadığından reddine
3-Alınması gerekli 17.781,20 TL harçtan davacı tarafça yatırılan 3.143,80 TL harcın mahsubuyla bakiye 14.637,40 TL harcın davalıdan alınarak hazineye irat kaydına,
4-Davacı tarafından yapılan 44,40 TL başvurma harcı, 3.143,80 TL peşin harç olmak üzere toplam 3.188,20 TL’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Davacı tarafça posta / tebligat / bilirkişi gideri olarak yapılan (ayrıntısı uyapta kayıtlı) 2.580,90 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, bakiye yargılama giderinin davacı üzerinde bırakılmasına,
6-AAÜT gereğince hesap edilen 39.442,23 TL ücreti vekaletin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
7-Arabuluculuk ücreti olan 1.320,00 TL’nin davalıdan alınarak hazineye irat kaydına,
8-Davalı tarafından yatırılan kullanılmayan gider avanslarının karar kesinleştiğinde istem halinde davalıya iadesine,
9-Kararın kesinleşmesine kadar yapılan yargılama giderlerinin davacı tarafça peşin olarak yatırılan yargılama gider avansından mahsubu ile bakiye kısmın karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
Dair,6100 sayılı HMK’nun 342 ve 345.maddeleri gereğince karşı tarafın sayısı kadar örnek eklenmek suretiyle tebliğden itibaren 2 haftalık süre içerisinde mahkememize verilecek dilekçe ile ilgili İstinaf Dairesi nezdinde istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar davalı vekilinin yüzünde davacı tarafın yokluğunda açıkça okunup, usulen anlatıldı. 08/05/2023

Katip …
¸(e-imzalıdır)

Hakim …
¸(e-imzalıdır)