Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BAKIRKÖY 7. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2019/594 Esas
KARAR NO : 2023/360

DAVA : İpotek (İpoteğin Kaldırılması (Fekki))
DAVA TARİHİ : 07/08/2019
KARAR TARİHİ : 04/04/2023
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 13/04/2023
Mahkememizde görülmekte olan davanın yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dilekçesinde özetle; Davalılardan, T.H.S.S.Büyükçekmece Yapı Kooperatifi (kısaca Büyükçekmece Yapı Kooperatifi) Ana Sözleşmesi, … tarihinde onaylanarak, ticaret siciline … tarihinde tescil edilmiş ve … tarihli ticaret sicil gazetesinde yayınlanarak, ilanı yapıldığını, kooperatifin kuruluş amacının üyelerine konut arsası temin etmek, yapılacak inşaatların altyapı hizmetlerini, bir bütün halinde tamamlayıp hizmete sunmak olduğunu, Büyükçekmece Yapı Kooperatifi Genel Kurulu, 19.08.1988 tarihli olağan toplantısında, üst kuruluşlara üye olunmasına, kat irtifaklı veya irtifaksız olarak arsaların dağıtımında, kooperatif üyelerinin, kooperatife kayıt sırasında yapacakları tercihe göre tahsis yapılmasına karar verildiğini, 26.08.1990 tarihli genel kurulda ise, alınacak arsaların, ortaklara, ikişer ve üçer kişilik gruplar halinde verilmesine karar verildiğini, davalı kooperatif, 775 sayılı yasa kapsamında, Büyükçekmece Belediye Başkanlığı’ndan arsa talebinde bulunmuş, Büyükçekmece Belediye Meclisi’nin verdiği yetkiye dayanarak, kooperatif yetkilileri ile Belediye Başkanı arasında, noter onaylı olarak, 03.09.1990 tarihinde, Tahsis Protokolü düzenlenmiş, bu protokol ekinde, liste halinde gösterilen arsaların, 775 sayılı kanun kapsamında, kooperatife devri konusunda anlaşmaya varılmış ve Belediye Başkanlığı tarafından, Kooperatife yazılan,… Tarih, … sayılı yazı ile, protokol ekinde yer alan (toplam brüt 1.025.540 m2) arsaların, kooperatife tahsis edildiği, buna göre gereğinin yapılması hakkında bilgi verildiğini, Belediye ile Kooperatif arasında düzenlenen bu protokol kapsamında, …, … Pafta … Ada 6 Parsel, 5 Pafta 5 Ada 1 Parsel, 5 Pafta 13 Ada 8 Parsel, 5 Pafta 5 Ada 6 Parsel, 5 Pafta 5 Ada 5 Parsel sayılı taşınmazlar, Büyükçekmece Belediye Başkanlığı tarafından, tahsis suretiyle, … tarihinde, Büyükçekmece Yapı Kooperatifi’ne devredildiğini, … tarihli Genel Kurul toplantısında, tahsisen alınan arsaların, alan büyüklüğü ve üye sayısı dikkate alınarak, Büyükçekmece Yapı Kooperatifi üyelerinden bir kısmının, kendilerine tahsis edilen arsaların bulunduğu yere göre, kooperatiflere bölünmesine (madde 10) karar verildiğini, Büyükçekmece Belediye Başkanlığı ile yapılan protokol hükümleri doğrultusunda, kooperatife tahsis edilen arsalardan, diğer bir kısmının tapu devir işlemi yapılmadığından, Büyükçekmece Yapı Kooperatifi tarafından, Büyükçekmece Belediye Başkanlığı ve Maliye Hazinesi aleyhine, tapu iptali ve tescil davaları açılmış, bu şekilde, tahsis konusu bir kısım taşınmazların, kooperatif adına, hükmen tescili sağlanmıştır. Tahsise konu taşınmazlardan bir kısmının ise, imara kapalı olması nedeniyle, bu parseller hakkında açılan tapu iptali ve tescil davası, bedele dönüştüğünü, davanın kabulü ile , kooperatif üyesi sıfatı ile davacı adına devir ve tescili yapılan, …, … Mahallesi, … ada, 104 parsel nolu taşınmaz üzerine, İmar Uygulaması işlemi ile konulan ipoteğin karşılıksız olduğunun tespiti ile, hukuki dayanaktan yoksun ipoteğin kaldırılmasına, yargılama giderleri ve avukatlık ücretinin, davalılardan, müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı … vekili cevap dilekçesinde; İşbölümü (görev) ve yetki itirazımız mevcuttur. Davacı taraflar ile davalı müvekkil Belediye tacir olmadığı gibi 3194 sayılı İmar Yasasının 18. Maddesine göre belediye encümen kararı ile yapılan imar uygulaması işlemi ile konulan ipotek bedellerinin kaldırılması talebiyle açılan dava ticari iş niteliğinde değildir. Bu sebeple görevli ve yetkili mahkeme davalı … Belediyesinin: yargı çevresi olarak bağlı bulunduğu Büyükçekmece Asliye Hukuk Mahkemeleri olduğunu, bu sebeple iş bölümü ve yetki itirazımızın kabulüne karar verilmesini talep ettiklerini, davanın başından beri konusu bulunmamaktadır. Zira dava konusu ipoteklerin tesisi edildiği … tarih ve … sayılı … Belediye Encümen Kararı; İstanbul …. İdare Mahkemesi’nin … gün ve E: …, K: … sayılı Kararıyla iptal Kararıyla iptal edildiğini, dava tarihinden önce idare mahkemesi iptal kararı verildiğinden huzurdaki iş bu dava başından beri konusuz kaldığını, idare mahkemesince iptal kararı verilmiş olmakla idari işlem başından beri yok hükmünde olup, hukuk aleminde hiç varlık kazanmamış gibi kabul edilir. Dolayısıyla dava tarihi olan 08.08.2019 tarihinden önce dava konusu ipotek işlemlerinin dayanağı olan imar uygulaması işlemi, 10.07.2019 tarihinde idare mahkemesince iptal edildiğinden huzurdaki davanın başından beri konusu bulunmadığını, bu sebeple davanın reddine karar verilmesini talep ettiklerini, beyan etmiştir.
Davalı … Koop. Vekili cevap dilekçesinde; Büyükçekmece Belediye Başkanlığı tarafından 775 Sayılı Kanuna göre Gecekondu Önleme Bölgesi olarak ilan edilen alandan müvekkil kooperatife … tarihinde tahsis protokolü kapsamında 514.043,13 m2 yer tahsisi yapıldığını, belediye meclisinin … tarih … sayılı kararı ile Belediye Başkanı bu konuda yetkilendirildiğini, imzalanan tahsis protokolünde; 7 adet şahıslar adına kayıtlı … Gecekondu Önleme Bölgesi … Arsalarından … ada … parsel,… ada … parsel,… ada … parsel,… ada … parsellerin Belediyece kamulaştırılacağı ve kooperatife devir edileceği, 5 adet Hazine mülkiyetinde kayıtlı … ada … parsel, … ada … parsel ve … ada … parsellerin ise 775 sayılı yasanın 3. maddesine göre Belediyeye bedelsiz devri sağlandıktan sonra müvekkil kooperatife devir edileceği, protokole göre devri gereken alan Belediyeye ödenecek bedelin 11,308 TL olduğu kararlaştırıldığını, protokole göre şahıs arazileri kamulaştırılmış ve bir kısmı sorunsuz olarak kooperatife devir edilmiştir. Bir kısmı için adli yargıda görülen davalar sonucunda devir sağlandığını, İdare Mahkemesinde açılmış olan davaların bekletici mesele yapılmasına, davanın öncelikle usulden ve husumetten, bu talebemizin kabul edilmeyecek olması durumunda esastan reddine, yargılama masrafları ile ücreti vekaletin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmişlerdir.

Davalı …. vekili cevap dilekçesinde; davacının devraldığı tapu üzerindeki ipotek alacaklısı/lehdarı müvekkilin kooperatif olmadığını, ipotek alacaklısı lehdarı olmayan müvekkile ipoteğin fekki davasının yöneltilmesinin kötü niyetli ve hukuka aykırı olduğunu, davacının diğer beyan ve iddialarının gerçeği yansıtmadığını, kabul etmediklerini, davanın reddine yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı taraf üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
Dava, davacının davalı … Koop. üyesi olup, adına tahsis edilen … ilçesi … Mah. … ada … parsel sayılı taşınmazda imar uygulaması nedeniyle konulan ipotek şerhinin kaldırılmasına ilişkindir.
08/11/2022 tarihli bilirkişi raporunda; Takdirler Sayın Mahkemenin olmak üzere yukarıda yapılan inceleme ve tespitler sonucunda “Davalı … Kooperatifine 2004-2018 yılları ticari defterlerinin olduğu, 1992 yılı ticari defterlerine rastlanılmadığı, 08.09.2022 tarihinde İstanbul Çevre Şehircilik Ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğünde yapılan incelemede, davalı … Kooperatifine ve davalı … Köyü Arsa Konut Yapı Kooperatifine ait 1992 yılı ticari defterlerine rastlanılmadığı, ilaveten İstanbul Ticaret Sicil Memurluğunda davalıların ticari defterlerin bulunmayacağı/ bulunamayacağı sadece davalılar ile ilgili ticaret sicil bilgileri ve kayıtlarının – olduğundan davalıların 1992 yılı ticari defter ve kayıtlarının incelenemediği, bu nedenle davaya konu olan taşınmazın arsa bedellerinin ödenip ödenmediği hususunda herhangi bir tespit ve değerlendirme yapılamadığı, tarafların tazminat, muhakeme masrafları ve benzeri taleplerinin mahkeme takdirine bırakıldığı anlaşılmıştır.
İpotek, kişisel bir alacağın teminat altına alınması amacını güden ve bir taşınmaz değerinden alacaklının alacağını elde etmesini sağlayan sınırlı bir aynı haktır. İpotek tesisi için rehin edilecek taşınmaz maliki ile alacaklı arasındaki anlaşmanın (rehin sözleşmesi) bulunması ve rehin sözleşmesinin Türk Medeni Kanununun 856. Maddesi gereğince tapu siciline tescil edilmesi gerekir. Tapu kaydındaki şerhlerin kaldırılmasına ilişkin davalarda husumetin kural olarak tapudaki şerhlerin lehtarına yöneltilmesi gerekmektedir.
Somut olay; iddia, savunma, tüm dosya kapsamı, toplanan ve sunulan deliller, bilirkişi raporları ile birlikte değerlendirildiğinde, davanın dava konusu taşınmaz üzerinde bulunan davalı … lehine olan ipoteğin kaldırılması istemiyle açılmış olduğu görülmüştür. Her ne kadar dava dilekçesinde davalı olarak ipotek alacaklısı Belediye ve Yapı Kooperatifleri gösterilmiş ise de, tapu kaydı incelendiğinde yalnızca Beylikdüzü Belediyesinin ipotek alacaklısı olduğu görülmekle diğer davalılar yönüyle davanın pasif husumet yokluğundan reddine karar vermek gerekmiş ve ancak her ne kadar tapu kaydındaki şerhlerin kaldırılmasına ilişkin davalarda husumetin kural olarak tapudaki şerhlerin lehtarına yöneltilmesi gerekmekte ise de, uyuşmazlığın taraflar arasında meydana gelme şekli itibariyle mahkememizce davalı … yönüyle yargılamaya devam edilmiştir. Davacı …’ın, davalı … Köyü Koop. ‘ nin üyesi olduğu, davacıya tahsis edilen … Köyü … ada … parsel de bulunan 335,15 m2 lik arsa önce davalı … Koop. Adına daha sonra ferdileşme sonucu 06/05/2019 da davacı adına tescil edildiği görülmekle, davacı her ne kadar taşınmazı üzerinde bulunan ipoteğin taşınmaz bedeline istinaden konulduğu ve taşınmaz bedelinin de üyesi olduğu kooperatife ödendiği iddiası ile ipoteğin fekki talebinde bulunmuş ise de, mahkememizce alınan bilirkişi raporu ile de sabit olmak üzere, tarafların defter ve belgeleri ile kooperatif kayıtlarının incelenmesi ara kararına istinaden, bilirkişilere verilen yerinde inceleme yetkisi ile bilirkişilerin İstanbul Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğüne gittiği ve ancak davalıların 1992 yılı defter ve belgelerinin mevcut olmadığı ve bulunamayacağı bildirilmiş olup, ödemelerin yapıldığı iddia edilen yıllara ait defter ve kayıtların incelenemediği ve bulunmasının da mümkün olmadığı ilgili kurum tarafından bildirilmekle, bu hususta başkaca ispata yarar delil bulunmadığı ve ispat yükü üzerinde bulunan davacının, taşınmazı üzerinde bulunan ipoteğin sebebinin olmadığı zira ipoteğin konulma amacı olan taşınmaz bedelinin üyesi olduğu kooperatif tarafından davalıya ödendiği iddiasını ispat edemediği anlaşılmakla davalı … yönüyle de davanın reddine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM:Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davanın, Davalılar … Arsa Konut Yapı Kooperatifi ve … Kooperatifi yönüyle pasif husumet yokluğu nedeniyle reddine,
2-Davanın davalı … yönüyle reddine,
3-Alınması gerekli 179,90 TL harçtan davacı tarafça yatırılan 2.699,87 TL harcın mahsubuyla bakiye 2.519,97 TL harcın karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
4-Yaptığı masrafın davacı üzerinde bırakılmasına,
5-AAÜT gereğince reddedilen dava yönünden hesap edilen 9.200,00 TL ücreti vekaletin davacıdan alınarak Davalılar … Arsa Konut Yapı Kooperatifi ve … Kooperatifi davalılara verilmesine,
6-AAÜT gereğince reddedilen dava yönünden hesap edilen 24.714,00 TL ücreti vekaletin davacıdan alınarak avalı …na verilmesine,
7-Kararın kesinleşmesine kadar yapılan yargılama giderlerinin davacı tarafça peşin olarak yatırılan yargılama gider avansından mahsubu ile bakiye kısmın karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
Dair,6100 sayılı HMK’nun 342 ve 345.maddeleri gereğince karşı tarafın sayısı kadar örnek eklenmek suretiyle tebliğden itibaren 2 haftalık süre içerisinde mahkememize verilecek dilekçe ile ilgili İstinaf Dairesi nezdinde istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar davacı vekili ve davalı vekilinin yüzüne karşı verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı. 04/04/2023

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır

Bu belge , 5070 Sayılı Elektronik İmza Kanunu gereği elektronik imza ile imzalanmıştır.