Emsal Mahkeme Kararı Bakırköy 7. Asliye Ticaret Mahkemesi 2019/532 E. 2020/588 K. 21.09.2020 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BAKIRKÖY 7. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2019/532 Esas
KARAR NO : 2020/588

DAVA : İstirdat
DAVA TARİHİ : 02/08/2012
KARAR TARİHİ : 21/09/2020
KARAR YAZILMA TARİHİ : 11/11/2020
Mahkememizde görülmekte olan davanın yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davalı ……….’nin, aralarında davacının ortaklık uçaklarının da bulunduğu hava yolu uçaklarının konma ve konaklaması ile ilgili olarak tek yanlı iradesi ile 2009 yılı “Uluslararası Konma ve Konaklama Tarifesi” ile “İç Hat Konma ve Konaklama Tarifesi” ile herhangi bir hizmet karşılığı olmaksızın ve neye göre, nasıl hesaplandığı belli olmaksızın hukuka aykırı olarak tüm yerli ve yabancı hava yollarından zamlı konaklama cezası, iptal edilmeyen/ kullanılmayan slot cezası adı altında hukuka aykırı tahsilat yapma yoluna gittiğini, davalı ……….’nin bu şekilde idari para cezası tahakkuk ettirebileceğine dair bir yasal düzenleme bulunmadığını, davalının yetkisi olmayan bir konuda zamlı ücret adı altında idari para cezası tahakkuk ettirmesinin açık bir yetki aşımı ve hukuka aykırı olduğunu, davacının ortaklığın hiçbir uçuşunda kasten veya kötü niyetle bir slot ihlali yapmadığını, hiç bir seferin keyfi yere iptal edilmediğini, davalının Ocak 2009 dönemine ait 10/02/2009 tarihli, ………. nolu faturada yer alan 7.906,00 TL zamlı konaklama cezasının ödenmesini talep ettiğini, 10/02/2009 tarihli, ………. nolu faturada yer alan 7.906,00 TL zamlı konaklama cezasının iptali ve ödeme tarihi olan 10/03/2009 tarihinden itibaren faizi ile birlikte iadesi için Ankara …… İdare Mahkemesinde ……… E sayılı dosya ile açılan davada mezkur mahkemece davanın İYUK m 15/1-a hükmü gereğince uyuşmazlığın çözümünün adli yargının görev alınana girdiğinden bahisle davanın görev yönünden reddi üzerine temyiz incelemesini yapan Danıştay ……. Dairesi’nin 21/03/2012 tarihinde kararı onandığını belirterek, istirdat davasının kabulü ile 7.906,00 TL nin 10/03/2009 tarihinden itibaren işlemiş ve işleyecek ticari avans faizi ile birlikte davalıdan tahsiline, tüm mahkeme masrafı ve avukatlık ücretinin de davalıya tahmiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle: davaya bakmaya yetkili mahkemenin Ankara Mahkemeleri olduğunu, öncelikle davanın yetki yönünden reddine karar verilmesini, ……… A.O ‘ nun yurt dışındaki yabancı hava alanlarında böylesi cezalarla karşılaşmadığını beyan ettiğini, slot uygulamaları ile ilgili olarak ülkelerinin farklı uygulamaları bulunmakta olduğunu, IACA ( Uluslararası Hava Taşıyıcıları Birliği)’nin Avrupa’daki çeşitli hava alanları yöntemlerini de dikkate alarak kendilerine önerilerde bulunulduğunu, bu önerilerin slotu olmayan uçuşun alana inmesi durumunda 12.000 EURO ceza, slota uyumsuzluğa 8.000 EURO, onaylanmış slotun iptal edilmemesi durumunda 8.000 EURO ceza uygulanması yönünde olduğunu, toplanan veriler, analiz yöntemleri, teknik, fiziksel, operasyonel vb. özelliklerdeki farklılıkların kaçınılmaz olduğunu, bu nedenle davacının dilekçesinde belirtilen detaylı her hangi bir bilgi olmadan ……. hava limanlarındaki kapasite ile Viyana ve Frankfurt hava alanlarındaki kapasitenin sayısal olarak karşılaştırılmasının gerçeklikten uzak bir yaklaşım olduğunu belirterek, öncelikle yetki itirazlarının dikkate alınarak dosyanın yetkili olan Ankara Nöbetçi Asliye Ticaret Mahkemesine gönderilmesine, hukuki dayanaktan yoksun bulunan davanın reddine ve yargılama giderleri ile avukatlık ücretinin davacı üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
Mahkememizin ……… Esas sayılı dosyasından yürütülen dava mahkememizin ………Esas …….. Karar sayılı 13/02/2014 tarihli kararı ile görevsizlik kararı verilmiştir.
Davacı vekilinin temyiz talebi üzerine dosya Yargıtay …… Hukuk Dairesi’ne gönderilmiştir.
Yargıtay …….. Hukuk Dairesi …….. E. – ……. K. ve ……tarihli kararı ile hükmün bozulmasına karar verilmiş, mahkememizin ……. esas sayılı dosyasına kayıt olmuştur.
Mahkememizin …….. Esas ………… Karar sayılı 29/12/2015 tarihli kararı ile davanın reddine karar verilmiş, Davacı vekilinin temyiz talebi üzerine dosya Yargıtay ……… Hukuk Dairesine gönderilmiştir. Yargıtay ……. Hukuk Dairesi’nin …….. E. – ……… K. ve 31/10/2018 sayılı kararı ile hükmün bozulmasına karar verilmiş, bunun üzerine karar düzeltme yoluna gidilmişse de Daire’nin 03/07/2019 tarihli karar düzeltme talebinin reddi kararı ile mahkememizin …….. esasına kayıt edilmiştir.

Delillerin Değerlendirilmesi ve Gerekçe :
Dava; nitelik olarak Uluslararası / İç Hat Konma ve Konaklama Tarifelerindeki Zamlı Konaklama Ücreti/Pist ve Parklama Cezası (slot cezası) adı altında tahsil edilen paranın istirdadı talebine dayanmaktadır.
Yargıtay ilamı doğrultusunda dosyada gerekli incelemelerin yapılabilmesi için aralarında mali müşavir, borçlar hukuku alanında nitelikli hesap uzmanı ve sivil havacılık uzmanı bilirkişilerden oluşan heyete dosyanın tevdi ile bilirkişi incelemesi yapılmıştır.
Bilirkişi heyeti 20/05/2020 tarihli raporunda; davalı şirketin 2008-2009 yıllarına ait ticari defterler ve kayıtlarının da rapor içinde izah edilen ve atıf yapılan esaslar çerçevesinde sahibi lehine delil niteliği taşıdığını, davaya konu 10/02/2009 tarihli, ………. seri numaralı, 7.906,00 TL toplam bedelli faturanın tarafların ticari defterlerine işlendiği, fatura tutarı olan 7.906,00 TL nin davalı şirkete ödendiği ve ödenen toplam tutarın ticari defterlerine işlendiği, taraflar arasındaki uyuşmazlığın faturada yer alan 7.906,00 TL tutara ait zamlı konaklama ücretinin olduğu, bozma kararı içeriği ve raporda yer alan muhasebesel anlatıma nazaran bu alanda takdirin sayın mahkemeye ait bulunduğu, dava konusu faturalandırılmış ve ödenmiş olan tutar 7.906,00 TL olmasına karşın salt zahiri muhasebesel tabloya nazaran; kule kayıtları üzerinden 01-31 Ocak 2009 tarihleri arasında yapılan slot ihlallerinin davalı tarafından mahkemeye sunulan kule kayıtlarının incelemesiyle bulunan gerçek tutara göre, davacının davalıya tüm slot ihlalleri üzerinden 242.833,00 TL eksik ödeme yapmış olduğunun muhasebesel ve teknik gözlem içinde kaldığı sonuç ve kanaatine varıldığını bildirmiştir.
Ülkemizdeki hava limanlarının işletilmesi, meydan kullanım taleplerinin değerlendirilmesi hava yollarına ait uçakların konma ve konaklama hizmetlerine karşılık Ulaştırma Bakanlığı’nca hazırlanan tarife gereğince ücret alınmasının kararlaştırıldığı, hava trafiğinin akması sonucu talebe uygun hizmet verme ve hava liman hizmetlerini en verimli şekilde değerlendirilmesi amacıyla varış ve kalkış saatlerini düzenlemesini amaçlayan slot uygulaması ile ortaya çıkan zamlı konaklama ücretlerinin hava yolu şirketlerinin kendilerine belirlenen iniş ve kalkış saatlerine uymamaları halinde zamlı ücret uygulaması yapıldığı, ancak bu uygulamanın verilen ek bir hizmet karşılığı olmadığı gibi, hava yolu şirketlerine tanınan bir ayrıcalığın olmadığı, …….. Limanının ihtiyaca cevap vermemesi, hatta sırf bu nedenlerle ……… Limanının yapılmış olması ve hava yol trafiğinin yoğunluğunun davalı ……….’nin sorumluluğunda olduğu, uçakların iniş kalkış saatlerinin değişmesinin hava alanını kullanan hava yolu şirketlerinden kaynaklı olmadığı, olayımızda da, davacı hava yolu şirketinden kaynaklı bir kusurun olmadığı, iniş ve kalkışın belirlenen saatler içerisinde yapılamamasından kaynaklı bir zamlı uygulama olduğu, bu durumun ceza olarak nitelendirilemeyeceği gibi hava yolu şirketine verilen ek bir hizmetin karşılığı da olmadığı, davacının kusurundan kaynaklı bir durumunda söz konusu olmadığı, olayın tamamen ……. Limanının ihtiyaca tam olarak cevap vermemesinden kaynaklandığı, bu nedenle zamlı konaklama ücreti tahsilinin yerinde olmadığı, davacı taraftan tahsil edilen zamlı konaklama ücretinin davalı tarafça iadesinin gerekeceği kanaatine varılmış ve davacı davasının kabulü ile zamlı konaklama ücretinin ödendiği tarihlerden itibaren işleyecek avans faizleri ile birlikte davalıdan istirdatı ile davacıya ödenmesi yolundai davacının talebinin haklı olduğu kanaati ile, Türkiye’de havalimanlarının işletilmesi, meydan kullanım taleplerinin değerlendirilmesi, verilen hizmetlerin karşılığında Ulaştırma Bakanlığının onayı ile yürürlüğe giren tarife gereğince ücret alınması, verilen hizmetin ücretlendirilmesinde hangi esasların benimseneceği, meydan kukullanımı esnasında bir kural ihlali yapılıp yapılmadığının değerlendirilmesi ve kullanıcı havayolunun eyleminin bir müeyyide gerektirip gerektirmediğine karar verilmesi yolundaki işlemlerin davalı idare tarafından yürütüldüğü, hava trafiğinin artması sonucu talebe uygun bir hizmet verme ve hava liman hizmetlerinin en verimli şekilde değerlendirmek üzere planlama safhasında varış-kalkış saatlerinin düzenlenmesini amaçlayan slot uygulaması ile ortaya çıkan zamlı konaklama ücretinin ise konma ve konaklamanın hava yolu şirketince alınan slot saatleri (iniş-kalkış saatleri) içerisinde yapılmamasından kaynaklanan bir zamlı ücret uygulaması olduğu, bu bağlamda ceza olarak nitelendirilemeyeceği, ancak hava yolu şirketine verilen ek bir hizmetin karşılığı da olmadığı, Slot Uygulama Prensipleri Talimatının “İstistani Durumlar” başlıklı 31 maddesinin ç fıkrası gereğince slot ihlallerinde zamlı konaklama ücreti uygulamasının söz konusu olmadığı, ……. Havalimanının ihtiyaca cevap vermemesi ve havayolu trafiğinin yoğunluğunun davalı ……….’nin sorumluluğuda olduğu, uçakların iniş-kalkış saatlerinin değişmesinin havaalanını kullanan havayolu şirketlerinden kaynaklı olmadığı, somut davada da havayolu şirketinden kaynaklı bir kusurun olmadığı ve davalının davacıya slot cezası keserek tahsil etmesinin haksız ve hukuka aykırı olduğu sonucuna varılmıştır. Bu nedenle alınan bilirkişi raporlarındaki davanın reddine yönelik tespit ve görüşlere itibar edilmemiştir.
Hal böyle olunca da, tarafların iddia ve savunmalarına, sunulan bilgi ve belgelere, emsal nitelikteki mahkeme ve Yargıtay kararları ile tüm dosya kapsamına göre davalının haklı bir dayanağı olmadan kestiği faturalara istinaden davalının ihtirazi kayıtla ödediği bedellerin iadesinin istenebileceği kanaatine varılmakla, davanın kabulüyle slot ceza ücretlerinin ödendiği tarihten itibaren işleyecek avans faiziyle birlikte davalıdan istirdadı ile davacıya ödenmesine karar vermek gerekmiş, aşağıdaki hüküm kurulmak üzere yargılamaya son verilmiştir.
HÜKÜM:Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davanın KABULÜ ile 7.906,00 TL bedelin 10/03/2009 tarihinden başlayacak ticari avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
2-Alınması gerekli 540,05 TL harçtan davacı tarafça yatırılan 117,45 TL harcın mahsubuyla bakiye 422,60 TL harcın davalıdan alınarak hazineye irat kaydına,
3-Davacı tarafından yapılan 21,15 TL başvurma harcı, 117,45 TL peşin harç olmak üzere toplam 138,60 TL’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Davacı tarafça posta / tebligat / bilirkişi gideri olarak yapılan (ayrıntısı uyapta kayıtlı) 4.731,25 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Yürürlükteki AAÜT gereğince hesap edilen 3.400,00 TL ücreti vekaletin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6-Kararın kesinleşmesine kadar yapılan yargılama giderlerinin davacı tarafça peşin olarak yatırılan yargılama gider avansından mahsubu ile bakiye kısmın karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
Dair, 6100 sayılı HMK’nun geçici 3.maddesi gereğince karşı tarafın sayısı kadar örnek eklenmek suretiyle tebliğden itibaren 15 günlük süre içerisinde mahkememize verilecek dilekçe ile Yargıtay ……. Hukuk Dairesi nezdinde temyiz yolu açık olmak üzere verilen karar davacı ve davalı vekillerinin yüzünde açıkça okunup, usulen anlatıldı. 21/09/2020

Katip ……..
e-imzalıdır

Hakim ……..
e-imzalıdır