Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BAKIRKÖY 7. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2019/480 Esas
KARAR NO : 2020/587

DAVA : İstirdat (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 15/02/2013
KARAR TARİHİ : 21/09/2020
KARAR YAZILMA TARİHİ : 11/11/2020
Mahkememizde görülmekte olan davanın yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Türk Hava Sahasındaki trafiğin düzenlenmesi ve kontrolü ile uçakların havalimanlarına konma, konaklama, aydınlatma, emniyet, tedbir vs. hizmetlerinin verilmesi görevini davalı …… tarafından yürütüldüğünü, davalı …… nin 2008 yılı “Uluslararası Konma ve Konaklama Tarifesi” ile “İç Hat Konma ve Konaklama Tarifesi” ile herhangi bir hizmet karşılığı olmaksızın ve neye göre, nasıl hesaplandığı belli olmaksızın hukuka aykırı olarak tüm yerli ve yabancı hava yollarından zamlı konaklama cezası, iptal edilmeyen/ kullanılmayan slot cezası adı altında hukuka aykırı tahsilat yapma yoluna gittiğini, davalı ……’nin bu şekilde idari para cezası tahakkuk ettirebileceğine dair bir yasal düzenleme bulunmadığını, davalının yetkisi olmayan bir konuda zamlı ücret adı altında idari para cezası tahakkuk ettirmesinin açık bir yetki aşımı ve hukuka aykırı olduğunu, davacının ortaklığın hiçbir uçuşunda kasten veya kötü niyetle bir slot ihlali yapmadığını, hiç bir seferinin keyfi yere iptal edilmediğini, davalının Aralık 2008 dönemine ait 31/12/2008 tarihli,……. nolu 5.150.613,57 TL toplam bedelli faturada yer alan 295.293,11 TL zamlı konaklama cezasının ödenmesini talep ettiğini, 31/12/2008 tarihli, …… nolu 5.150.613,57 TL toplam bedelli faturada yer alan 295.293,11 TL zamlı konaklama cezasının iptali ve ödeme tarihi olan 06/02/2009 tarihinden itibaren faizi ile birlikte iadesi için Ankara ……. İdare Mahkemesi’nde ……. E sayılı dosya ile açılan davada mezkur mahkemece davanın İYUK m.15/1-a hükmü gereğince uyuşmazlığın çözümünün adli yargının görev alınana girdiğinden bahisle davanın görev yönünden reddi üzerine temyiz incelemesini yapan Danıştay 10. Dairesi 16/11/2012 tarihinde kararın onandığını belirterek, istirdat davasının kabulü ile 295.293,11 TL nin 06/02/2009 tarihinden itibaren işlemiş ve işleyecek ticari avans faizi ile birlikte davalıdan tahsiline, tüm mahkeme masrafı ve avukatlık ücretinin de davalıya tahmiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davaya bakmaya yetkili mahkemenin Ankara Mahkemeleri olduğunu, öncelikle davanın yetki yönünden reddine karar verilmesini, davalı idarenin kamu hizmeti görevini yürütmekte olduğunu, kendi gelirleri ile yatırımlarını plan ve programlarını yaparak gerekli alt yapı, üst yapı ve hava seyrüsefer güvenliğinin sağlanması için mevcut yapıların modernizasyonunu ve yeni projeler ile hizmetlerini en üst seviyede sürdürmeyi amaçladığını ve bu hizmeti yıllardan beri başarı ile sürdürmeye devam ettiğini, dava dilekçesinde iddia edilenlerin aksine zamlı konaklama ücreti ceza mahiyetinde olmadığını, slot ihlali nedeniyle kapasitenin verimli kullanılması ve uçuş güvenliği sebebiyle caydırıcı bir önlem olarak değerlendirilmesi gerektiğini, ayrıca diğer uçak hizmetleri gelir türleri gibi verilen konma ve konaklama hizmetinin hava yolu şirketlerince alınan slot saatleri içerisinde yapamamasından kaynaklanan zamlı ücret uygulaması olduğunu, davacının talep etmiş olduğu miktarın hatalı olduğunu, dava konusu Mayıs 2009 dönemine ait 05/06/2009 tarihli ……. nolu faturaya davacı tarafından yapılan itiraz üzerine SHGM Slot Koordinasyon Merkezi ile Hava Trafik Müdürlüğünden alınan bilgi ve belgeler doğrultusunda alınan zamlı konaklama ücretinin 21.909,21 TL lik kısmı için iade faturası düzenlendiğini belirterek, resen belirlenecek nedenlerle haksız ve hukuki dayanaktan yoksun davanın reddine, avukatlık ücreti ile yargılama giderlerinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Mahkememizin 31/12/2013 tarih…… E. – …… K. sayılı kararı ile görevsizlik kararı verilmiştir.
Davacı vekilinin temyiz talebi üzerine dosyamız Yargıtay …… Hukuk Dairesi’ne gönderilmiştir.
Yargıtay … Hukuk Dairesi 10/02/2015 tarih, ….. E. – ……. K. sayılı kararı ile, mahkememizin görevli olduğu belirtilerek hükmün davacı yararına bozulmasına karar vermiş, Yargıtay …… Hukuk Dairesi’nin bozma kararı üzerine mahkememizin ….. esasına kayıt olmuştur.
Mahkememizin ……. Esas …… Karar sayılı 06/11/2015 tarihli kararı ile davanın reddine karar verilmiş, davacı vekilinin temyiz talebi üzerine dosya Yargıtay…… Hukuk Dairesi’ne gönderilmiştir. Yargıtay …… Hukuk Dairesi’nin ……. E. – ….. K. sayılı kararı ile bozulmakla mahkememizin …… esasına kayıt edilmiştir.
Delillerin Değerlendirilmesi ve Gerekçe :
Dava; nitelik olarak Uluslararası / İç Hat Konma ve Konaklama Tarifelerindeki Zamlı Konaklama Ücreti/Pist ve Parklama Cezası (slot cezası) adı altında tahsil edilen paranın istirdadı talebine dayanmaktadır.
Yargıtay ilamı doğrultusunda dosyada gerekli incelemelerin yapılabilmesi için aralarında mali müşavir, borçlar hukuku alanında nitelikli hesap uzmanı ve sivil havacılık uzmanı bilirkişilerden oluşan heyete dosyanın tevdi ile bilirkişi incelemesi yapılmıştır.
Bilirkişi heyeti 20/05/2020 tarihli raporunda; davalı şirketin 2008-2009 yıllarına ait ticari defterler ve kayıtlarının da rapor içinde izah edilen ve atıf yapılan esaslar çerçevesinde sahibi lehine delil niteliği taşıdığını, davaya konu 31/12/2008 tarihli, ……. seri numaralı, 5.150.613,57 TL toplam bedelli faturanın tarafların ticari defterlerine işlendiğini, fatura tutarı olan 5.150.613,57 TL yi davacı şirketin ihtirazi kayıtla ödediğini ve ödenen toplam tutarın tarafların defterlerine işlendiğini, taraflar arasında uyuşmazlığın o faturada yer alan “zamlı konaklama ücreti” açıklamalı, 295.293,11 TL tutar olduğunu, dosyada davalı tarafından verilen kule kayıtları ve iptal edilmeyen slot ihlalleri tablosu birlikte değerlendirilerek tespit edilen slot ihlallerinin karşılığı olarak davacının davalıya ödemesi gereken bedelin teknik bilirkişi tarafından 295.293,11 TL değil 609,042 TL tespit edildiğini, dava konusu faturalandırılmış ve ödenmiş olan tutardan çekişmeli kalemin 295.293,11 TL olmasına karşın, kule kayıtları üzerinden 01-31 Aralık 2008 tarihleri arasında yapılan slot ihlallerinin davalı tarafından mahkemeye sunulan kule kayıtlarının incelemesiyle bulunan gerçek tutara göre davacının davalıya tüm slot ihlalleri üzerinden 313.749,00 TL eksik ödeme yapmış olduğunu bildirmiştir.
Ülkemizdeki hava limanlarının işletilmesi, meydan kullanım taleplerinin değerlendirilmesi hava yollarına ait uçakların konma ve konaklama hizmetlerine karşılık Ulaştırma Bakanlığı’nca hazırlanan tarife gereğince ücret alınmasının kararlaştırıldığı, hava trafiğinin akması sonucu talebe uygun hizmet verme ve hava liman hizmetlerini en verimli şekilde değerlendirilmesi amacıyla varış ve kalkış saatlerini düzenlemesini amaçlayan slot uygulaması ile ortaya çıkan zamlı konaklama ücretlerinin hava yolu şirketlerinin kendilerine belirlenen iniş ve kalkış saatlerine uymamaları halinde zamlı ücret uygulaması yapıldığı, ancak bu uygulamanın verilen ek bir hizmet karşılığı olmadığı gibi, hava yolu şirketlerine tanınan bir ayrıcalığın olmadığı, İstanbul Atatürk Hava Limanının ihtiyaca cevap vermemesi, hatta sırf bu nedenlerle İstanbul Hava Limanının yapılmış olması ve hava yol trafiğinin yoğunluğunun davalı ……’nin sorumluluğunda olduğu, uçakların iniş kalkış saatlerinin değişmesinin hava alanını kullanan hava yolu şirketlerinden kaynaklı olmadığı, olayımızda da, davacı hava yolu şirketinden kaynaklı bir kusurun olmadığı, iniş ve kalkışın belirlenen saatler içerisinde yapılamamasından kaynaklı bir zamlı uygulama olduğu, bu durumun ceza olarak nitelendirilemeyeceği gibi hava yolu şirketine verilen ek bir hizmetin karşılığı da olmadığı, davacının kusurundan kaynaklı bir durumunda söz konusu olmadığı, olayın tamamen İstanbul Atatürk Hava Limanının ihtiyaca tam olarak cevap vermemesinden kaynaklandığı, bu nedenle zamlı konaklama ücreti tahsilinin yerinde olmadığı, davacı taraftan tahsil edilen zamlı konaklama ücretinin davalı tarafça iadesinin gerekeceği kanaatine varılmış ve davacı davasının kabulü ile zamlı konaklama ücretinin ödendiği tarihlerden itibaren işleyecek avans faizleri ile birlikte davalıdan istirdatı ile davacıya ödenmesi yolundai davacının talebinin haklı olduğu kanaati ile, Türkiye’de havalimanlarının işletilmesi, meydan kullanım taleplerinin değerlendirilmesi, verilen hizmetlerin karşılığında Ulaştırma Bakanlığının onayı ile yürürlüğe giren tarife gereğince ücret alınması, verilen hizmetin ücretlendirilmesinde hangi esasların benimseneceği, meydan kukullanımı esnasında bir kural ihlali yapılıp yapılmadığının değerlendirilmesi ve kullanıcı havayolunun eyleminin bir müeyyide gerektirip gerektirmediğine karar verilmesi yolundaki işlemlerin davalı idare tarafından yürütüldüğü, hava trafiğinin artması sonucu talebe uygun bir hizmet verme ve hava liman hizmetlerinin en verimli şekilde değerlendirmek üzere planlama safhasında varış-kalkış saatlerinin düzenlenmesini amaçlayan slot uygulaması ile ortaya çıkan zamlı konaklama ücretinin ise konma ve konaklamanın hava yolu şirketince alınan slot saatleri (iniş-kalkış saatleri) içerisinde yapılmamasından kaynaklanan bir zamlı ücret uygulaması olduğu, bu bağlamda ceza olarak nitelendirilemeyeceği, ancak hava yolu şirketine verilen ek bir hizmetin karşılığı da olmadığı, Slot Uygulama Prensipleri Talimatının “İstistani Durumlar” başlıklı 31 maddesinin ç fıkrası gereğince slot ihlallerinde zamlı konaklama ücreti uygulamasının söz konusu olmadığı, İstanbul Atatürk Havalimanının ihtiyaca cevap vermemesi ve havayolu trafiğinin yoğunluğunun davalı ……’nin sorumluluğuda olduğu, uçakların iniş-kalkış saatlerinin değişmesinin havaalanını kullanan havayolu şirketlerinden kaynaklı olmadığı, somut davada da havayolu şirketinden kaynaklı bir kusurun olmadığı ve davalının davacıya slot cezası keserek tahsil etmesinin haksız ve hukuka aykırı olduğu sonucuna varılmıştır. Bu nedenle alınan bilirkişi raporlarındaki davanın reddine yönelik tespit ve görüşlere itibar edilmemiştir.
Hal böyle olunca da, tarafların iddia ve savunmalarına, sunulan bilgi ve belgelere, emsal nitelikteki mahkeme ve Yargıtay kararları ile tüm dosya kapsamına göre davalının haklı bir dayanağı olmadan kestiği faturalara istinaden davalının ihtirazi kayıtla ödediği bedellerin iadesinin istenebileceği kanaatine varılmakla, davanın kabulüyle slot ceza ücretlerinin ödendiği tarihten itibaren işleyecek avans faiziyle birlikte davalıdan istirdadı ile davacıya ödenmesine karar vermek gerekmiş, aşağıdaki hüküm kurulmak üzere yargılamaya son verilmiştir.
HÜKÜM:Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davanın KABULÜ ile 295.293,11 TL bedelin 06/02/2009 tarihinden başlayacak ticari avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
2-Alınması gerekli 20.171,47 TL harçtan davacı tarafça yatırılan 5.042,90 TL harcın mahsubuyla bakiye15.128,57 TL harcın davalıdan alınarak hazineye irat kaydına,
3-Davacı tarafından yapılan 24,30 TL başvurma harcı, 5.042,90 TL peşin harç olmak üzere toplam 5.067,20 TL’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Davacı tarafça posta / tebligat / bilirkişi gideri olarak yapılan (ayrıntısı uyapta kayıtlı) 3.289,00 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Yürürlükteki AAÜT gereğince hesap edilen 44.293,96 TL ücreti vekaletin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6-Kararın kesinleşmesine kadar yapılan yargılama giderlerinin davacı tarafça peşin olarak yatırılan yargılama gider avansından mahsubu ile bakiye kısmın karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
Dair, 6100 sayılı HMK’nun geçici 3.maddesi gereğince karşı tarafın sayısı kadar örnek eklenmek suretiyle tebliğden itibaren 15 günlük süre içerisinde mahkememize verilecek dilekçe ile Yargıtay …… Hukuk Dairesi nezdinde temyiz yolu açık olmak üzere verilen karar davacı ve davalı vekillerinin yüzünde açıkça okunup, usulen anlatıldı. 21/09/2020

Katip ……
e-imzalıdır

Hakim ……
e-imzalıdır