Emsal Mahkeme Kararı Bakırköy 7. Asliye Ticaret Mahkemesi 2019/188 E. 2021/228 K. 24.02.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BAKIRKÖY 7. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2019/188 Esas
KARAR NO : 2021/228

DAVA : Alacak (Bankacılık İşlemlerinden Kaynaklanan), Banka Teminat Mektubunun Hükümsüzlüğünün Tespiti
DAVA TARİHİ : 01/07/2016
MAHKEMEMİZ DOSYASI İLE BİRLEŞEN BAKIRKÖY 5. ASLİYE TİCARET
MAHKEMESİNİN 2019/419 ESAS SAYILI DOSYASI YÖNÜNDEN;

DAVA : Banka Teminat Mektubunun Hükümsüzlüğünün Tespiti
DAVA TARİHİ : 13/06/2019
MAHKEMEMİZ DOSYASI İLE BİRLEŞEN BAKIRKÖY 4. ASLİYE TİCARET
MAHKEMESİNİN 2018/110 ESAS SAYILI DOSYASI YÖNÜNDEN;

DAVA : Alacak (Bankacılık İşlemlerinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 29/01/2018
MAHKEMEMİZ DOSYASI VE BİRLEŞEN DOSYALAR YÖNÜNDEN;
KARAR TARİHİ : 24/02/2021
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 23/03/2021
Mahkememizde görülmekte olan davanın yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dilekçesinde özetle; müvekkilinin 3. şahıs ….. Tekstil İnşaat Mobilya İthalat İhracat ve Sanayi Ticaret Limited Şirketi adına bu şirketin yapacağı gümrük işlemlerine ilişkin olarak ……. İhtisas Gümrük Müdürlüğü lehine davalı bankaca düzenlenen teminat mektuplarının muhatabı olma yükümlülüğünü üstlendiğini, süreleri dolan ve geçerliliği kalmayan ve zaman aşımına uğrayan mektupların lehtarına ve 3. Kişilere ödenmemesi ve nakit karşılığının iadesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; bankanın teminat mektuplarıyla ilgili tek başına işlem yapmasının mümkün olmadığını, teminat mektuplarında vade klozu olmadığını, gümrük müdürlüğünce teminat mektubundan dolayı herhangi bir yükümlülüğünün kalmadığının müvekkil bankaya bildirilmesi gerektiğini, yazı geldikten sonra işlem yapılabileceğini beyan ederek davanın reddini istemiştir.
Mahkememizce davanın kabulüne dair verilen hükmün İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi …… Hukuk Dairesi’nin …… esas, …… karar sayılı ilamı ile davacıya …….. aleyhinede dava açılması için süre verilmesi ve açılan davanın işbu dava ile birleştirilip, birlikte değerlendirilip sonucuna göre karar verilmesi, aksi halde dosyanın şu an ki mevcut durumuna göre karar verilmesi gerektiğinden bahisle kaldırılmasına karar verildiği, karar doğrultusunda davacı vekiline, süre verildiği ve davacı tarafından ……… aleyhine banka teminat mektubunun hükümsüzlüğünün tespiti talebiyle açılan Bakırköy …… Asliye Ticaret Mahkemesi’nin …… esas sayılı dosyasının, dosyamız ile birleştirilmesine karar verildiği, birleşen dosya dava dilekçesinde özetle; davaya konu 10 adet banka teminat mektuplarının zamanaşımı sebebiyle hükümsüzlüğü ve iptaline karar verilmesini talep ettiği görülmüştür.
Mahkememiz dosyası ile birleşen Bakırköy ….. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin …… esas sayılı dosyasına sunulan dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin hesabından dava dışı 3.kişi ……. Tekstil Ltd Şti adına 10 adet banka teminat mektubu kullandırıldığını, mektupların zamanaşımına uğraması nedeniyle Bakırköy …… ATM de açılan davada blokajın kaldırılmasına hükmedildiğini, ancak mahkeme ilamında hataen faiz taleplerinin atiye bırakılmasına karar verilmesi taleplerinin nakit ve faizin atiye bırakılması şeklinde hüküm kurulduğunu, blokajın kaldırılmasına karar verildiğini, bu karar infaz edilemediğinden davalı aleyhine ana para olan 63.505 TL nin tediyesi için iş bu davayı açtıklarını, bu miktarın ticari faizi ve diğer fazlaya ait hakları saklı olarak davalıdan alınarak müvekkiline verilmesini, masraf ve avukatlık ücretinin davalıya tahmilini talep ve dava etmiştir.
Mahkememiz dosyası ile birleşen Bakırköy …… Asliye Ticaret Mahkemesi’nin ……. esas sayılı dosyasına ibraz edilen cevap dilekçesinde özetle; müvekkili aleyhine sair iddiaları kabul etmediklerini, fazlaya ilişkin her türlü hukuki ve cezai talep dava şikayet gibi başvuru hakları saklı kalmak kaydıyla filii ve hukuki dayanaktan yoksun işbu davanın usulden ve esastan külliyen reddine, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davacı üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
Asıl dava, teminat mektubunun hükümsüzlüğünün tespiti ve iptali ile teminat mektupları nedeniyle banka hesaplarına konulan blokajın kaldırılması istemine ilişkindir. Mahkememiz dosyası ile birleşen Bakırköy ……. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin …… esas sayılı dosyasında da dava, teminat mektubunun hükümsüzlüğünün tespiti ve iptali ile teminat mektupları nedeniyle banka hesaplarına konulan blokajın kaldırılması istemine ilişkindir. Mahkememiz dosyasıyla birleşen Bakırköy …… Asliye Ticaret Mahkemesi’nin ……. esas sayılı dosyasında dava, teminat mektupları karşılığı olarak blokajlı tutulan hesaplardaki 63.505,00 TL’nin tahsili istemine ilişkindir.
Tarafların aktif ve pasif dava ehliyetleri denetlenip uyuşmazlık konuları re’sen belirlenerek taraflarca gösterilen deliller toplanılmış, Gümrük Müdürlüğü’ne yazılan müzekkere cevapları dosya içerisine alınmış, ………. ile teminat mektuplarının lehtarı arasında idare mahkemelerinde görülen davalara ilişkin karar örnekleri dosya içerisine celbedilmiş ve konunun incelenmesinde uzmanlık gerektiren yönler olduğundan bilirkişi incelemesi yaptırılmak suretiyle dava sonuçlandırılmıştır.
Daha önce rapor sunan heyete mali müşavirde eklenmek suretiyle aldırılan 17/07/2020 tarihli bilirkişi raporunda; teminat mektuplarının hükümsüzlüğüne ilişkin değerlendirmenin mahkemenin takdirinde olduğu belirtilmiş olup, celbedilen deliller kapsamında teminat mektuplarının dava dışı….. Tekstil şirketinin ekonomik etkili gümrük rejimi kapsamında ithal olan eşyalara tekabül eden vergi ve resimleri karşılığı olarak gümrük idaresine verilmiş olan teminat mektupları olduğu anlaşıldığından dosyanın Gümrük Mevzuatında uzman bilirkişi tevdii ile teminat mektuplarına konu riskin gerçekleşme ihtimali olup olmadığı, mektubun paraya çevrilme riskinin devam edip etmediği hususunda rapor düzenlenilmesi istenilmiş, bilirkişi tarafından sunulan 04/11/2020 havale tarihli raporda; teminat mektuplan incelendiğinde, tamamının süreli olduklarının görüldüğü, iş bu mektuplarda “süre sona erdiğinde mektupların hükümsüz kalacağına ilişkin herhangi bir hüküm/şerh bulunmadığı, an itibariyle mektupların statüsü her ne olursa olsun, teminat mektuplarının gümrük idaresinden iadesini talep edebilecek olanın tescil olunan gümrük beyannameleri bakımından gümrük yükümlüsünün beyan ve hak sahibi olan dava dışı….. Tekstil şirketi olduğu, Bu haliyle; Davanın konusu ve taraf rolleri dikkate alındığında, huzurdaki davada gümrük idaresinin rolünün bulunmadığı, teminat mektuplarına mesnet ithalat vergileri ödenmediğinden teminat mektuplarının gümrük idaresi tarafından iade edilmesinin mümkün gözükmediği, gümrük idaresi iş bu teminat mektuplarını elinde bulundurduğu sürece, teminatların paraya çevrilme durumunu koruduğu, bu durum bir risk olarak anılacak ise, konu riskin gerçekleşme ihtimalinin devam ettiği, Gümrük İdaresi yazısında anlaşıldığı kadarıyla, 10. sıradaki teminat mektubunun iade şartlarının oluştuğunun görüldüğü, davalı bankaca blokede tutulan paranın serbest bırakılabilmesi için, anlık statüsü her ne olursa olsun teminat mektuplan hakkında, elinde tutan gümrük iadesinden “hükümsüz belgesinin” ya da fiziki mektupların davalı bankaya iade edilmesi gerektiği, gümrüğe verilen süreli teminat mektupları hakkında zaman aşımı öne sürebilecek olanın, teminatların verilmesine mesnet gümrük beyannameleri bakımından beyan ve hak sahibi, gümrük yükümlüsü olan dava dışı ….. Tekstil şirketi olduğu, zaman aşımı konusunun davalı bankaya değil, teminatları elinde bulunduran “Gümrük İdaresine Karşı” öne sürülmesi gerektiği, beyan ve hak sahipliği bakımından gümrük yükümlüsü sıfatı bulunmayan davacı …’ın bu konuda gümrük nezdinde yetkisiz olduğu bildirilmiştir.
İncelenen tüm dosya kapsamı, tarafların iddia ve savunmaları, bilirkişi raporu içeriğine göre; dava ve birleşen davalara konu ve davacı tarafça dava dışı….. Tekstil şirketi adına gümrük müdürlüğüne ibraz edilmek üzere hazırlanan ve dava dışı….. Tekstil tarafından ithal olunan eşyalara tekabül eden vergi ve resimler karşılığı olarak gümrük idaresine verilmiş olan teminat mektuplarının iadesi için öncelikle gümrük müdürlüğünün teminat mektuplarından dolayı herhangi bir yükümlüğünün kalmadığını davalı bankaya bildirmesi gerektiği, bankanın ancak bu şekilde işlem yapabileceği, davaya konu teminat mektuplarında vade klozu da bulunmadığı için banka tarafından risk çıkışı yapılamadığı görülmüş, yaptırılan bilirkişi incelemesi ile de tespit edildiği üzere gümrük müdürlüğü tarafından düzenlenen ek tahakkuklara itiraz edilmiş olduğundan alacakların muaccel hale gelmediği ancak ithalat aşamasında ödenmeyen ve kesin olan gümrük vergilerinin muaccel halde olduğu, dolayısıyla teminatların ek tahakkuklar nedeniyle değil, ödenmeyen muaccel haldeki vergiler bakımından tutulduğundan gümrükçe iadesinin mümkün olmadığı anlaşılmıştır. Bilirkişi raporunda taahhütün kapanmış olduğu belirtilen 10.sıradaki teminat mektubu yönünden ise Gümrük ve Ticaret Bölge Müdürlüğü’nün müzekkere cevaplarında da belirtildiği üzere taahhüt hesabının kapatılmış olduğu, ancak bununla ilgili dava dışı….. Tekstil tarafından Gümrük Müdürlüğü’ne müracaat edilmesi halinde teminat mektubu mükellefi …… Tekstil’e iade edilebileceğini, diğer 9 adet teminat mektubu yönünden Gümrük İdaresi’nin teminatları paraya çevirme durumunun devam ettiği ve bu riskin gerçekleşme ihtimali devam ettiğinden davacı asıl ve birleşen davasındaki taleplerinde haksız bulunarak asıl ve birleşen davaların reddine karar verilmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM:Yukarıda açıklanan nedenlerle;
Davanın ve mahkememiz dosyası ile birleşen Bakırköy …… Asliye Ticaret Mahkemesi’nin ……. esas sayılı dosyası ile mahkememiz dosyası ile birleşen Bakırköy ….. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin …… esas sayılı dosyaları yönünden davanın reddine,
Asıl dosya yönünden alınması gerekli 59,30 TL harçtan davacı tarafça yatırılan 1.084,51 TL harcın mahsubuyla bakiye 1.025,21 TL harcın karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
Mahkememiz dosyası ile birleşen Bakırköy …… Asliye Ticaret Mahkemesi’nin ……. esas sayılı dosyası yönünden alınması gerekli 59,30 TL harçtan davacı tarafça yatırılan 1.084,51 TL harcın mahsubuyla bakiye 1.025,21 TL harcın karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
Mahkememiz dosyası ile birleşen Bakırköy …….. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin …… esas sayılı dosyası yönünden alınması gerekli 59,30 TL harçtan davacı tarafça yatırılan 1.084,51 TL harcın mahsubuyla bakiye 1.025,21 TL harcın karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
Davacı tarafından asıl ve birleşen dosyalar yönünden yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
Davalı … tarafından posta / bilirkişi gideri olarak yapılan (ayrıntısı uyapta kayıtlı) 900,00 TL yargılama giderinin davacıdan alınarak davalı …’na verilmesine,
Davalı …… tarafından posta / tebligat gideri olarak yapılan (ayrıntısı uyapta kayıtlı) 100,00 TL yargılama giderinin davacıdan alınarak davalı ……’ne verilmesine,
Asıl dava ve birleşen davalar yönünden davalıların zorunlu olarak birlikte davalı olarak yer almaları gerektiğinden ek dava açıldığı dikkate alınarak AAÜT üzerinden hesap edilen 9.055,65 TL ücreti vekaletin davacıdan alınarak davalılara verilmesine,
Davalılar tarafından yatırılan kullanılmayan gider avanslarının karar kesinleştiğinde istem halinde davalılara iadesine,
Kararın kesinleşmesine kadar yapılan yargılama giderlerinin davacı tarafça peşin olarak yatırılan yargılama gider avansından mahsubu ile bakiye kısmın karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
Dair, 6100 sayılı HMK’nun 342 ve 345.maddeleri gereğince karşı tarafın sayısı kadar örnek eklenmek suretiyle tebliğden itibaren 2 haftalık süre içerisinde mahkememize verilecek dilekçe ile ilgili İstinaf Dairesi nezdinde istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar taraf vekilleri yüzünde açıkça okunup, usulen anlatıldı. 24/02/2021

Katip …

Hakim …