Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C. BAKIRKÖY 7. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2018/20 Esas
KARAR NO : 2019/1170

DAVA : İstirdat
DAVA TARİHİ : 16/06/2014
KARAR TARİHİ : 04/12/2019
KARAR YAZILMA TARİHİ : 11/12/2019
Mahkememizce karar verildiği karara itiraz üzerine Yargıtaya gönderildiği; Yargıtay 03/10/2017 gün ….. es ….. k sayılı bozma ilamı ile mahkememiz esasına kaydı yapılmış olmakla,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili mahkememize verdiği dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin hamili olduğu çeklerin çalındığını, Bakırköy ….. Asliye Ticaret Mahkemesi’nde çeklerin iptali için dava açıldığını, dava devam ederken davalı şirketin davaya müdahil olarak çekin uhdesinde olduğunu beyan ettiğini, mahkemenin istirdat davası açılmasına karar verdiğini ve işbu davayı açtıklarını, davalı şirketin kusurlu olduğunu, sahte faturalara ilişkin alacakların faktoring sözleşmelerine konu edilemeyeceğini belirterek; davanın kabulüne, dava konusu çekin müvekkiline istirdatına/iadesine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; çeki dava dışı …..’dan faktoring sözleşmesi ile aldığını, çekin bankaya ibrazı sonrası ödeme yasağı olduğunun öğrenildiğini ve davaya müdahil olduklarını, müvekkilinin çekin meşru hamili olduğunu ve davacı ile hiçbir münasebetinin bulunmadığını, çeklerin çalındığına ilişkin iddiaları hususunda bilgilerinin olmadığını, söz konusu çek üzeirndeki imzanın sahte çıkması durumunda bile yasal düzenlemelere göre müvekkilinin meşru hamil olduğunu, müvekkiline fatura ibraz edildiğini belirterek; davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Mahkememizce yapılan yargılama, bilirkişi incelemesi neticesi davanın kabulüne dair verilen karar davalılar vekilleri tarafından temyiz edilmekle, Yargıtay ….. H.D. ….., ….. E.K. Sayılı ilamı ile; “davalının çeki iktisabında ağır kusurlu veya kötüniyetli olup olmadığı, çekin istirdadının gerekip gerekmediğinin tespiti ile sonucuna göre bir karar vermek gerekirken salt davacı ile faktoring işlemine konu alacağın borçlusu arasında bir ticari ilişki bulunmadığından bahisle eksik incelemeye dayalı yazılı şekilde hüküm tesisi doğru olmamış” gerekçesi ile hükmü bozmakla mahkememizce dosya yeni esasa alınmış, usul ve yasaya uygun Yargıtay bozma ilamına uyulmuştur.
Dava, TTK’nin 792. maddesi (6762 sayılı TTK m.704) uyarınca açılan çek istirdadı istemine ilişkindir.
Mahkememizce yapılan yargılama neticesinde; ….. Bankası ….. Şubesine ait keşidecisi …..olan 2.500 TL bedelli çek davalı lehine düzenlenmiş, cirolanarak dava dışı ….. Maddeleri Turizm Emprime San. Tic. Ltd. Şti’ye, dava dışı şirketin cirosu ile de …… Ticaret …..’ya verilmiş ve ….. tarafından da alacak davalı….. şirketine temlik edilmiştir.
6361 sayılı Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanunu’nun 9/2. maddesinde ‘Faktoring şirketi Kurulca belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde kambiyo senetlerine dayalı olsa bile, bir mal veya hizmet satışından doğmuş fatura ile tevsik edilemeyen alacaklar ile kurulca belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde tevsik edilemeyen mal veya hizmet satışına bağlı doğacak alacakları devir alamaz veya tahsilini üstlenemez. Aynı faturaya dayalı birden çok faktoring şirketine yapılan kısmi temliklerin toplam tutarı fatura tutarını aşamaz.
6361 sayılı Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanunu’nun 9/2. maddenin yollamasıyla 04.02.2015 tarih ve 29257 sayılı Faktoring İşlemlerinde Uygulanacak Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik 5/1. maddesinde ‘Kuruluş tarafından müşteriyi yeteri kadar tanıyacak şekilde istihbarat çalışmalarının yapılması, sadece müşterilerin beyanı veya sözlü teyidi ile işlem yapılmaması gerekir. İstihbarat çalışmasının; a) Öncelikle ilgili mevzuatta yer alan faturanın tarifi, şekli ve nizamına ilişkin düzenlemeler de dikkate alınarak faturadaki bilgilerin kontrol edilmesi, b) İç kontrol sisteminin devralınan faturalara ilişkin gerekli istihbarat ve araştırma yapılmasını sağlayacak ve Merkezi Fatura Kaydı Sisteminde bu faturaların mükerrer olmadığının kontrolü tamamlanmaksızın kullandırım yapılamayacak şekilde oluşturulması, c) Müşterilerin mali durumlarının değerlendirilerek bunların itibarı ve işlem geçmişleri de dikkate alınmak suretiyle gerektiğinde fatura borçlusu ve kambiyo senedi veya diğer senedin keşidecisine de başvurularak borcun teyit edilmesini sağlayacak yöntemler geliştirilmesi ve ulaşılabilmesi mümkün olan ilgili veri tabanlarından yararlanılması yoluna gidilmesi hususları dâhil olmak üzere asgari olarak yukarıda belirtilen usul ve esasları içerecek şekilde yapılır ve bunların yetersiz kalması durumunda ilave yöntemlere başvurulur.’ hükümleri düzenlenmiş olup, faktöring şirketlerinin gerekli istihbarat çalışmasını nasıl yapacağı ve çalışma usulleri açıkça düzenlemiştir.
Dosyadaki mevcut delillerin değerlendirilmesinde; müşteki ifadesi ve olay yeri inceleme raporundan davaya konu çekin davacının rızası dışında elinden çıktığı anlaşılmaktadır. Davalı … Faktöring şirketinin, müşterisi olan dava dışı ….. ile 20/03/2014 tarihinde faktöring sözleşmesi imzaladığı, davalı faktöring şirketinin müşterisi ….. tarafından ….. Maddeleri Turizm Emprime San. Tic. Ltd. Şti.’ne tanzim edilmiş “…..” açıklamalı fatura sunulduğu tespit edilmiştir. Dosya kapsamı itibariyle davalının yasal mevzuat kapsamında gerekli istihbarat çalışmalarını yaptığı tespit edilememiştir. Ancak TTK’nın 792. maddesi gereğince çek eline geçmiş bulunan yeni hamil ancak çeki kötü niyetle iktisap etmiş olduğu veya iktisapta ağır bir kusuru bulunduğu takdirde o çeki geri vermekle yükümlüdür. Bu madde hükmüne göre, davalının çeki edinme nedenini kanıtlama yükümlülüğü yoktur. Davalının çekin rıza dışında elden çıktığını bilmesi veya bilebilecek durumda olması gerekir. Çekin rızası dışı elden çıkması halinde ispat yükü, çekin yetkili hamili olduğunu ve rızası hilafına elinden çıktığını ileri süren davacıya ait olup, davacının iddiasını kesin ve inandırıcı delillerle kanıtlaması gerekmektedir. Faktöring sözleşmesinin niteliği gereği alacağı temlik eden kişiye karşı ileri sürülebilecek defiler faktöring şirketine karşı da ileri sürülebilir. Davalı faktöring şirketinin alacağı temlik aldığı …..’nun çeki kötü niyetle iktisap ettiğine dair ceza dosyası vb. bir delil sunulmamıştır. Bu nedenle her ne kadar davalı faktöring şirketi yeterli istihbarat çalışması yaptığına dair bir delil sunmamış ise de, faktöring şirketinin alacağı temlik aldığı dava dışı kişinin kötü niyetli olarak çeki elinde bulundurduğunu veya iktisapta ağır kusuru bulunduğunun ispatlanamaması nedeniyle davanın reddine dair aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM:Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davanın Reddine,
2-Harçlar Kanununa göre alınması gerekli 44,40 TL harçtan davacı tarafça peşin olarak yatırılan 42,70 TL harcın mahsubu ile bakiye 1,70 TL’nin davacıdan alınarak hazineye irat kaydına,
3-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
4- Davalı tarafından yapılan toplam 120 TL (ayrıntısı UYAP’ta kayıtlı) yargılama giderinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
5-AAÜT gereğince hesap edilen 2.500 TL ücreti vekaletin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
6-Kararın kesinleşmesine kadar yapılan yargılama giderlerinin davacı tarafça peşin olarak yatırılan yargılama gider avansından mahsubu ile bakiye kısmın karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
Dair,6100 sayılı HMK’nun 342 ve 345.maddeleri gereğince karşı tarafın sayısı kadar örnek eklenmek suretiyle tebliğden itibaren 2 haftalık süre içerisinde mahkememize verilecek dilekçe ile ilgili Yargıtay Dairesi nezdinde temyiz yolu açık olmak üzere verilen karar taraf vekillerinin yüzüne karşı açıkça okunup, usulen anlatıldı. 04/12/2019

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır