Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BAKIRKÖY 7. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2016/410
KARAR NO : 2021/263

DAVA : Tazminat
DAVA TARİHİ : 26/04/2016
KARAR TARİHİ : 02/03/2021
KARARINYAZILDIĞI TARİH : 25/03/2021
Yukarıda isim ve adresleri yazılı taraflar arasında mahkememizde görülen davanın açık yargılaması ve dosyanın tetkiki sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
TALEP: davacılar vekili özetle; davalıların sürücüsü- maliki ve sigortalısı oldukları …… plaka sayılı aracın 16/11/2015 tarihinde ….. Mah. ……. Sokakta geriye doğru manevra yaparken müvekkilerinin çocuğu ve kardeşleri olan ……’e çarparak ölümüne neden olduğunu, olayla ilgili Büyükçekmece ….. Asliye ceza mahkemesinin …… esas sayılı dava dosyası üzerinden yargılama yapılarak sürücü – davalı …’in cezalandırılmasına karar verildiğinden bahisle ölüm nedeniyle davacılardan …… ve ……’ün her biri için ayrı ayrı 10.000 ar bin TL desten yoksun kalma tazminatın haksız fiil tarihinden itibaren tüm davalılardan, davacı anne …… ve davacı baba …… için 50.000 er, diğer tüm kardeşlerin her biri için de 20.000 er TL manevi tazminatın haksız fiil tarihinden itibaren davalılardan sürücü … ve işleten davalı … Başkanlığından müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiş, safahatta sunduğu 16/08/2017 tarihli ıslah dilekçesi ile, maddi tazminat yönünden 97.841,88 TL talep ettiklerini beyan etmiştir.
SAVUNMA: Davalı … şirketi vekili özetle; müvekkilinin sorumluluğunun poliçe limiti ile ve sürücünün kusur oranı ile sınırlı olduğundan bahisle davanın reddine karar verilmesini savunmuştur.
Davalı … vekili özetle; destekten yoksun kalma şartlarının bulunmadığını kusur durumları ve davacı kardeşlerin yaşları da nazara alındığında talep edilen manevi tazminatın fahiş olduğunu beyanla davanın reddine karar verilmesini savunmuştur.
DELİLLER: İfade Tutanakları, Trafik Kazası Tespit Tutanağı, trafik kayıtları, sigorta poliçesi, tanık beyanları, Büyükçekmece …… Asliye Ceza Mahkemesi’nin ……. E. sayılı dava dosyası, Büyükçekmece ….. Sulh Ceza Mahkemesi’nin ….. E, sayılı dosyası, bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamı.
Büyükçekmece ……. Asliye Ceza Mahkemesi’nin …… E. sayılı dava dosyasının tetkikinde, müşteki … tarafından sanık … aleyhine Taksirle Ölüme Neden Olma suçundan dolayı dava açıldığı, mahkemenin 10/02/2016 tarihli kararında sanığın cezalandırılmasına karar verildiği, kararın Yargıtay incelemesinde olduğu kesinleşmediği görülmüştür.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Sorun: 16/11/2015 tarihinde meydana gelen trafik kazası nedeniyle davalı araç sürücüsü-maliki ve sigortacısının olaydan dolayı sorumlu olup olmadığı kusur oranları, davacıların maddi-manevi tazminat taleplerinin yerinde olup olmadığı, yerinde ise hükmedilmesine ilişkin olan miktarın tespiti.
Çözüm: Kusur durumunun ve maluliyet oranının tespiti, sorumluların ve tazminat bedelinin tespiti,TBK. Sigorta Kanunun 2918 sayılı yasa bakımından tespit.
2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun 91/1. maddesinde, “işletenlerin, bu kanunun 85/1 maddesine göre olan sorumluluklarının karşılanmasını sağlamak üzere mali sorumluluk sigortası yaptırmaları zorunludur”, aynı yasanın 85/1 maddesinde, “bir motorlu aracın işletilmesi bir kimsenin ölümüne veya yararlanmasına yahut bir şeyin zarara uğramasına sebep olursa, araç işletenin bu zarardan sorumlu olacağı”, aynı yasanın 85/son maddesinde ise, “işleten ve araç işleticisi teşebbüsün sahibi, aracın sürücüsünün veya aracın kullanılmasına katılan yardımcı kişilerin kusurundan kendi kusuru gibi sorumludur.” hükümlerine yer verilmiştir.
Karayolları Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartlarının A-1. maddesinde de, “sigortacı bu poliçede tanımlanan motorlu aracın işletilmesi sırasında bir kimsenin ölümüne veya yaralanmasına veya bir şeyin zarara uğramasına sebebiyet vermesinden dolayı 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’na göre işletene düşen hukuki sorumluluğu, zorunlu sigorta limitlerine kadar temin eder” şeklinde ifade edilmiştir.
Yukarıda açıklanan madde hükümlerinden, Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası; motorlu bir aracın karayolunda işletilmesi sırasında, bir kimsenin ölümüne veya yaralanmasına veya bir şeyin zarara uğramasına neden olması halinde, o aracı işletenin zarara uğrayan 3. kişilere karşı olan sorumluluğunu belli limitler dahilinde karşılamayı amaçlayan ve yasaca yapılması zorunlu kılınan bir zarar sigortası türü olduğu anlaşılmaktadır.
Motorlu araçların işletilme tehlikesine karşı, zarar gören üçüncü şahısları, korumak amacıyla getirilmiş olan bu düzenleme ile öngörülen sorumluluğunun bir kusur sorumluluğu olmayıp, sebep sorumluluğu olduğu; böylece araç işletenin sorumluluğunun sebep sorumluluğunun ikinci türü olan tehlike sorumluluğuna ilişkin bulunduğu, öğretide ve yargısal içtihatlarla kabul edilmektedir (Fikret Eren, Borçlar Hukuku, 9. Bası, s. 631 vd.; Ahmet Kılıçoğlu, Borçlar Hukuku, Genişletilmiş 10. Baskı, s. 264 vd).
2918 sayılı Kanunun 86. maddesinde ise, bu Kanunun 85. maddesinde düzenlenen sorumluluktan kurtulma ve sorumluluğu azaltma koşullarına yer verilmiştir.
Bu düzenlemelere göre, araç işleteni veya araç işleteninin bağlı bulunduğu teşebbüs sahibi, kendisinin veya eylemlerinden sorumlu tutulduğu kişilerin kusuru bulunmaksızın ve araçtaki bozukluk kazayı etkilemiş olmaksızın kazanın bir mücbir sebepten veya zarar görenin veya üçüncü kişinin ağır kusurundan ileri geldiğini ispat ederse sorumluluktan kurtulabilecek; sorumluluktan kurtulamayan işleten veya araç işleticisinin bağlı olduğu teşebbüs sahibi ise kazanın oluşunda zarar görenin kusurunun bulunduğunu ispat ederse, hakim, durum ve şartlara göre tazminat miktarını indirebilecektir.
Burada kanun koyucu zarar görenin kusuru nispetinde indirim yapılabileceğini öngörmüş ve indirimi zorunlu tutmayarak hakimin takdirine bırakmıştır. Uygulama ve öğretide de (S. Ünan, “Ergün A. Çetingil ve Rayegan Kender’e 50. Birlikte Çalışma Yılı Armağanı 2007”, s. 1180) bu husus kabul edilmektedir.
Kanun koyucu, açıklanan düzenlemeler yanında 2918 sayılı KTK’nun 91. maddesiyle de; işletenin Aynı Kanunun 85. maddesinin birinci fıkrasına göre olan sorumluluklarının karşılanmasını sağlamak üzere mali sorumluluk sigortası (Karayolları Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası) yaptırma zorunluluğunu getirmiştir.
Hemen belirtmelidir ki, işletenin sorumluluğu hukuki nitelikçe tehlike sorumluluğuna ilişkin bulunmakla, işletenin hukuki sorumluluğunu üstlenen zorunlu sigortacının 91.maddede düzenlenen sorumluluğu da bu kapsamda değerlendirilmelidir. Öyle ise, hem işleten hem de sigortacının sorumluluğu, hukuki niteliği itibariyle tehlike sorumluluğuna ilişkin bulunduğundan, uyuşmazlığın bu çerçevede ele alınıp, çözümlenmesi gerekmektedir.
Kazaya karışan …… plakalı, …… marka tek katlı minibüsün Kaza Tarihi itibari ile davalı … adına kayıtlı olduğu anlaşılmıştır.
MADDİ TAZMİNAT YÖNÜNDEN DEĞERLENDİRME:
Maddi zarar, kişinin isteği dışında malvarlığında meydana gelen eksilmesini ifade eder. Zarar miktarı malvarlığının hukuka aykırı eylemden önceki durumu ile eylemden sonra arz ettiği durum karşılaştırılarak belirlenir. Hukuka aykırı eylem malvarlığının aktifini azaltımda veya pasifini çoğaltımda yahut aktifin çoğalmasına veya pasifin azalmasına engel olmak suretiyle zararın oluşumuna sebebiyet verir. Diğer bir deyimle zarar, eylemli zarar veya kardan yoksunluk biçiminde gerçekleşir.
Tarafların karşılıklı iddia ve savunmaları, araç trafik kayıtları, olay nedeniyle hak sahiplerine ödeme yapılıp yapılmadığına ilişkin SGK ve sigorta şirketinden alınan yazı cevapları, sigorta poliçesi, kaza tespit tutanağı, tanık beyanları, bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamına binaen; kazanın, 16.11.2015 tarihinde, saat 11:30 sıralarında, sürücü ……. ‘ün, yönetiminde bulunan …… plaka numaralı minibüs ile Esenyurt ilçesi, …. Mahallesi, …… sokak içinde park halinde bulunduğu ……. Marketin önünden geri geri manevra yaparken, yaya kaldırımı üzerinde ve minibüsün arka tarafında oturmakta olan ve yaklaşık 6 yaşlarında olan yaya çocuk ……’e çarpması sonucu meydana geldiği, kaza nedeniyle yaya ……’in vefat ettiği anlaşılmıştır.
Davalı sürücünün, 2918 sayılı K.T.K.’NİN 67/a-b ve Karayolları Trafik Yönetmeliğinin 137/b (Sürücülerin manevra yaparken, taşıt yolunun sağma soluna yanaşırken, sağa veya sola dönerken, karayolunu kullananlar için tehlike doğurabilecek veya bunların hareketlerini zorlaştıracak, engelleyecek veya tehlike oluşturacak şekilde davranmaları yasaktır.) maddelerini ihlal hareketi nedeniyle dava konusu ölümlü trafik kazasının meydana gelmesinde, %90 oranında asli kusurlu olduğu, anne babanın ise müştereken ve müteselsilen %10 oranında kusurlu olduğu, yaya ……’in meydana gelen kazanın oluşumunda kusurunun bulunmadığı kusur raporları ile tespit edilmiş olup, somut davada, ……’in kusursuz olarak maruz kaldığı trafik kazasında vefat ettiği, …… plaka numaralı minibüsün sürücüsü davalı …’ün, dava konusu ölümlü trafik kazasının meydana gelmesinde % 90 oranında Asli Kusurlu olduğu kanaatine varıldığından, davalı … Başkanlığının (sahibi ve işleteni) da, 2918 Sayılı K.T.K.’NİN 85. Maddesi içeriğine göre, dava konusu trafik kazasının meydana gelmesinden Maddi ve Manevi Tazminattan müştereken ve müteselsilen sorumlu olacağı, dosyaya ibraz edilen poliçe bilgilerinden, dava konusu kazaya karışan …… plaka numaralı minibüsün, davalı … şirket nezdinde 07.01.2015 / 07.01.2016 tarihleri arasında geçerli …… numaralı Trafik Sigorta Poliçesi ile sigortalı olduğu, bu poliçe gereğince davalı şirketin sorumluluğunun, sigortalı araç sürücüsün poliçe limiti ile sınırlı olarak, sakatlanma ve ölümlerde, kişi başına 290.000.00.-TL ile sınırlı olduğu, celp edilen 06/03/2018 tarihli SGK cevabında, meydana gelen kaza sebebiyle herhangi iş göremezlik ödemesinin yapılmadığı bildirilmiş olup itibar edilen 27/11/2017 tarihli bilirkişi raporunda belirtildiği üzere, davacı baba …’in maddi zararının 48.920.94 TL olduğu, davacı anne …….’in Maddi zararının 48.920.94 TL olduğu tespit edilmiş olup maddi tazminat talebinin kabulüne dair aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
MANEVİ TAZMİNAT YÖNÜNDEN DEĞERLENDİRME:
Manevi zarar, hukuka aykırı eylem sonucu kişisel değerlerde meydana gelen eksilmedir. Kişisel değerlerin soyut niteliği nedeniyle meydana gelen eksilmenin rakamsal karşılığını parasal değerini ifade etmek mümkün değildir. Bununla birlikte kişisel değerlere yapılan saldırı neticesi ruhsal dengenin bozulması yaşama sevincinin eksilmesi kaçınılmaz olduğunda, hukuk manevi zararı giderim yükümlülüğü dışında tutmamış, genel değer ölçüsü olması nedeniyle, belli bir miktar paranın verilmesi suretiyle zarar görenin tatmin edilmesini amaçlamıştır. Manevi tazminat zenginleşme aracı olmamakla beraber, bu yöndeki talep hakkındaki hüküm kurulurken olay sebebiyle duyulan acı ve elemin kısmen de olsa giderilmesi amaçlanmalı ve bu sebeple tarafların sosyal ve ekonomik durumları ile birlikte olayın meydana geliş şekli de göz önünde tutularak, hak ve nesafet kuralları çerçevesinde bir sonuca varılmalıdır. Zira, 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun 4. maddesinde, kanunun takdir hakkı verdiği hallerde hâkimin hak ve nesafete göre hükmedeceği öngörülmüştür.
Yukarıda belirtilen hususlar dikkate alındığında, davalı sürücü ile ölen yolcunun kusur oranları, kazanın meydana geliş şekli, davacıların ölene yakınlık dereceleri, tarafların sosyal ve ekonomik durumları, paranın satın alma gücü, manevi tazminatın zenginleşmeye veya yoksullaşmaya neden olmaması temel ilkesi de dikkate alınarak davacıların olaydan dolayı çekmiş olduğu elem ve ızdırabın bir nebze de olsa telafisi için davacılar lehine aşağıdaki miktarlarda manevi tazminata hükmedilmesi uygun görülmüştür.

HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
A-Maddi Tazminat Talebi Bakımından;
1-Davanın KABULÜ ile; 48.920,94 TL davacı …, 48.920,94 TL davacı … olmak üzere 97.841,88 TL maddi tazminatın davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile (davalı … şirketi yönünden sigorta limiti ile sınırlı olmak üzere) kaza tarihinden itibaren (16/11/2015) işleyen yasal faizi ile birlikte davacı … ve …’e ödenmesine,
B-Manevi Tazminat Talebi Bakımından KISMEN KABULÜ İLE;
1-Baba …, Anne … bakımından ayrı ayrı 30.000,00 TL
-Kardeş ……. ve ….. bakımından ayrı ayrı 7.500,00 TL,
-Kardeş …… bakımından 10.000,00 TL olmak üzere toplam 85.000,00 TL manevi tazminatın davalılar … ve …’ten kaza tarihi olan 16/11/2015’ten itibaren işleyen yasal faizi ile birlikte müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacılara ödenmesine,
-……. bakımından ise velayet altında olduğu anlaşılmakla anne ve babasına ödenmesine, fazlaya ilişkin manevi tazminat taleplerinin reddine,
Alınması gerekli 12.489,92 TL harçtan davacı tarafça yatırılan 614,79 TL peşin harç, 265,87 TL ıslah harcının mahsubuyla eksik 11.609,26 TL harcın davalılardan(davalı … şirketi hükmolunan maddi tazminat oranı olan 6.683,58 TL’sinden poliçe limitiyle sınırlı sorumlu olmak üzere) alınarak hazineye irat kaydına,
Davacı tarafından yapılan 29,20 TL başvurma harcı, 614,79 TL peşin harç, 265,87 TL ıslah harcı olmak üzere toplam 909,86 TL’nin davalılardan alınarak davacılara verilmesine,
Davacı tarafça posta / tebligat / bilirkişi masrafları olarak yapılan (ayrıntısı uyapta kayıtlı) 2.146,30 TL yargılama giderinin davalılardan alınarak davacılara verilmesine,
Maddi tazminat talebi yönünden AAÜT gereğince hesap edilen 13.244,98 TL ücreti vekaletin davalılardan alınarak davacılara verilmesine,
Kabul edilen manevi tazminat talebi yönünden AAÜT gereğince hesap edilen 11.850,00 TL ücreti vekaletin davalılar … ve …’ten alınarak davacılara verilmesine,
Reddedilen manevi tazminat talebi yönünden AAÜT 10/2. maddesi gereğince hesap edilen 10.550,00 TL ücreti vekaletin davacılardan alınarak kendini vekille temsil ettiren davalılar … ve …’e verilmesine,
Davalı tarafından yatırılan kullanılmayan gider avanslarının karar kesinleştiğinde istem halinde davalıya iadesine,
Kararın kesinleşmesine kadar yapılan yargılama giderlerinin davacı tarafça peşin olarak yatırılan yargılama gider avansından mahsubu ile bakiye kısmın karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
Dair karar, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde HMK’nun 342. Maddesi gereğince dilekçe ile mahkememize veya başka bir yer mahkemesine İstinaf kanun yolu harcı, tebliğ giderleri dahil olmak üzere tüm giderler ödenerek istinaf yolu açık olmak üzere taraf vekillerinin ve davacı asilin yüzüne karşı verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 02/03/2021

Katip …
¸(e-imzalıdır)

Hakim …
¸(e-imzalıdır)