Emsal Mahkeme Kararı Bakırköy 6. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/364 E. 2022/629 K. 06.07.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BAKIRKÖY 6. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2022/364 Esas
KARAR NO : 2022/629

DAVA : İtirazın İptali (Ticari Nitelikteki Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 13/04/2022
KARAR TARİHİ : 06/07/2022
KARARIN YAZILMA TARİHİ : 31/07/2022
Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Ticari Nitelikteki Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili tarafından sunulan dava dilekçesinde ÖZETLE;Müvekkil şirket ile davalı-borçlu şirket arasında 20-24 Eylül 2021 tarihleri arasında gerçekleştirilmesi kararlaştırılan …… Fuarı Katılımcı Sözleşmesi’nden kaynaklanan ticari ilişki mevcut olup bu ilişkiden olmak üzere 25.710,84-TL alacağın karşı tarafça ödenmemesi nedeniyle Bakırköy ……. İcra Müdürlüğü’nün …… E. sayılı dosyası ile ilamsız icra takibi başlatıldığını, ancak davalı-borçlu şirketçe söz konusu icra takibine itiraz edildiğini, bunun üzerine 09.02.2022 tarihinde arabuluculuğa başvurulduğunu, taraflar arasında herhangi bir anlaşma sağlanamadığını, davalı-borçlu şirketin Bakırköy ….. İcra Müdürlüğü’nün …… E. sayılı dosyasına yapmış olduğu haksız ve mesnetsiz itirazın iptali ile takibin devamına, kötü niyetli davalı-borçlu şirket aleyhine takip konusu alacağın %20’sinden aşağı olmamak üzere icra inkâr (kötü niyet) tazminatına hükmedilmesine ve yargılama giderleri ve vekâlet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini saygılarımızla bilvekale arz ve talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili tarafından sunulan cevap dilekçesinde ÖZETLE; müvekkil şirketinin …….. Holding bünyesinde yurt içi ve yurt dışında, dünya çapınca çeşitli fuarlar düzenleyen organizatör şirket olduğunu, taraflar arasında 21-25 Nisan 2020 tarihleri arasında düzenlenecek …….. Fuarı (……) için “Fuar Katılım Sözleşmesi” akdedildiğini, COVİD-19 salgını nedeniyle fuar, haklı sebeplerle ileri bir tarihe ertelendiğini, yapılan sözleşmede yer alan hükümler gereğince müvekkil şirketin, fuarı haklı gerekçelerle erteleme hakkına sahip olduğunu, yapılan erteleme ile, katılımcıların hakları aynen korunacak olması, aynı şartlarda fuarın gerçekleştirilecek olması nedeniyle fuar katılım bedelinin iade edilemeyeceği hususu da kararlaştırıldığını, davacı yanın huzurdaki davasının haksız, kötüniyetli ve hukuki mesnetten yoksun olması nedeniyle davanın reddine karar verilmesi gerektiğini, haksız, kötüniyetli ve hukuki mesnetten yoksun huzurdaki davanın reddini, asıl alacağın %20’sinden az olmamak kaydıyla kötüniyet tazminatına hükmedilmesini, tüm yargılama gideri ve vekalet ücretinin davacı taraf yüklenmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Bakırköy ……. İcra Müdürlüğü’nün …… esas sayılı icra takip dosyasının incelenmesinde; alacaklının …… Anonim Şirketi borçlunun ……. Anonim Şirketi olduğu, takibe konu alacağın 25.710,84.TL olduğu, ödeme emrinin borçluya tebliğ edildiği, borçlunun ödeme emrine itiraz ettiği takibin durdurulduğu anlaşılmıştır.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE
Dava fuar katılım sözleşmesinden kaynaklı alacak istemine ilişkindir.
Davacı vekilinin dava dilekçesinden özetle; taraflar arasında 20-24 Eylül 2021 tarihleri arasında gerçekleştirilmesi kararlaştırılan ……. Katılım sözleşmesinden kaynaklı ticari ilişki olduğunu, alacağın karşı tarafça ödenmemesi nedeniyle icra takibi yapıldığını, arabuluculuk dava şartının gerçekleştiğini, davalı tarafın fuarı açılmasına yaklaşık 10 gün kala herhangi bir sebeb bildirmeden o dönemde idare tarafından alınan kısıtlayıcı bir karar olmadan mayıs 2022 tarihine ertelediğini, ancak aynı tarihlerde davalı tarafından çeşitli sektörlerde fuar düzenlemeye devam edildiğini, pandemi gerekçesi ile ertelemenin hiçbir dayanağının olmadığını, fuarların pandemi gerekçesi ile erteleme merci olan TOBB’un bu yönde bir kararının veya tavsiyesinin olmadığını, fuar katılım ücretinin 16.09.2019 tarihinde banka yoluyla ödendiğini, 03.09.2019 tarihli sözleşmenin genel işlem koşulları niteliğinde olan fuara katılacak şirketlerin cayma hakkını elinden alan, davalı şirketçe önceden hazırlanan , davacı şirkete empoze edilen sözleşme hükümlerinin geçerliliğinin kabul edilmediği, davanın kabulünü talep ettiği,
Davalı vekilinin cevap dilekçesinden özetle; taraflar arasında 21-25 Nisan 2020 tarihleri arasında düzenlenecek ……. Fuarı için fuar katılım sözleşmesi düzenlendiğini, COVİD 19 salgını nedeniyle fuarın haklı sebeplerle ileri tarihe ertelendiğini, davalının fuarı haklı gerekçelerle erteleme hakkına sahip olduğunu, erteleme ile katılımcıların haklarının aynen korunacak olması nedeniyle bedelin iade edilemeyeceği hususunun kararlaştırıldığını, Yargıtay’ın müstekar kararlarınında bu yönde olduğunu, davalının pandemi nedeniyle Devlet tarafından alınan kararlar ve yayınlanan genelgeler nedeniyle fuar erteleme zorunda kaldığını, yurtdışından misafirlerin pandemi nedeniyle katılamayacak olması sebebiyle fuar katılımcıları tarafından ertelemenin talep ediliğini, Fuarın 21-25 Nisan 2020 tarihinden 20-24 Eylül 2021 tarihine ertelendiğini, bu tarihten Mayıs 2022 tarihine ertelenmesinde hukuka aykırılık olmadığını, fuarın TOBB takviminin sıkışması fuar alanlarında yer bulunmaması aynı sektöre ilişkin bir ay içerisinde aynı fuarın yapılamaması nedeniyle mecburen 10-14 eylül 2022 tarihine ertelendiğini, bu fuarın milli katılımlı Uluslararası fuar olduğunu, diğer fuarlar ile karşılaştırmanın makul olmayacağını, sözleşme bedelinin iadesinin istenemeyeceğini, davanın reddini talep ettiği,
Taraflar arasındaki uyuşmazlığın; davacının fuar ertelemesinden kaynaklı ödediği bedelin iade si istemiyle başlattığı Bakırköy …… İcra Müdürlüğü’nün ……. esas sayılı icra takip dosyasına vaki itirazın iptali ile icra inkar tazminatı ve kötüniyet tazminatı talebine ilişkin olduğu anlaşılmıştır.
İcra dosyasının celp edildiği, takibin dayanağının sözleşme gereği ödenen tutarın geri ödenmesi talebine ilişkin olduğu asıl alacak ve faiz kalemleri ile birlikte toplam 25.710,84 TL’nin talep edildiği, davacı tarafın icra takibinden önce davalı tarafa Bursa …… Noterliği ……. yevmiye numarası ile ihtarname çektiği, 24.691,88 TL miktarın 3 iş günü içerisinde iadesini talep ettiği, davacının davalı tarafa 21-25 nisan ……… fuarı açıklamalı 16.09.2019 tarihinde ödeme yaptığına ilişkin banka dekontu sunduğu, banka dekontunun bir suretinin ilgili bankadan celp edildiği, davacı tarafın fuar katılımına ilişkin bedel miktarını da belirten belge ibraz ettiği,
Davalı tarafın cevap dilekçesi ile yabancı dilde mesaj ve yazışmaların sunulduğu bu yazışma tarihlerinin 2021 yılı 6. Ayına, 8.ayına ilişkin olduğu, davalı tarafın Ticaret Bakanlığı yazısını sunduğu bu yazının bilgi ve belge istemine ilişkin denetim yazısı olduğu, davalı tarafa sorular sorulduğu, davalı tarafında bu sorulara cevap verdiği, davalı tarafın emsal Mahkeme kararları ibraz ettiği,
TOBB ‘a yazılan yazıya cevap verildiği, 2021 ve 2022 yılında fuarların belli bir dönem sonrasına ertelenmesine gerektirecek herhangi bir yazının birliğe ulaşmadığını, 2020,2021,2022 yıllarına ilişkin düzenlemek üzere Fuar takviminde yer alan tüm fuarların belirli bir tarih sonrasına ertelenmesine dair birlikçe alınan karar olmadığını, birliğe intikal eden her bir erteleme başvurusuna ilişkin ayrı bir değerlendirme ve sonuca bağlama süreci olduğunu, yapılan ve ertelenen fuarlara ilişkin listenin Mahkememize gönderildiği,
Dosya kapsamında bulunan fuar katılım sözleşmesinin 2. Maddesinden katılımcının sözleşmesinin imzalanmasından sonra fuara katılmayı reddetse dahi maddi ve manevi yükümlülüklerinin devam edeceğinin, düzenleyicinin sektörün talebi, ekonomik durumu, organizasyon gerekleri veya kendi takdiri ile yapacağı değişiklikleri (fuarın ksımen veya tamamen iptali dahil) peşinen kabul edildiğini, bu durumunun fesih nedeni olmayacağının belirtildiği, katılımcının , düzenleyicinin yazılı teyiti ile fuardan çekilme hakkına sahip olduğunu, sözleşmenin 4. Maddesinde fuar devam ederken bakım yapılması ya da güvenliğin sağlanması konusunda müdahale etme ya da yetkili makamlarca talep edilmesi durumunda etkinliği iptal etme yetkisinin olacağının belirtildiği, sözleşmenin diğer maddelerinin genel olarak organizasyonun ifasına ilişkin olduğu,
6098 sayılı TBK’nun İfa imkânsızlığını düzenleyen 136.maddesinde “Borcun ifası borçlunun sorumlu tutulamayacağı sebeplerle imkânsızlaşırsa, borç sona erer. Karşılıklı borç yükleyen sözleşmelerde imkânsızlık sebebiyle borçtan kurtulan borçlu, karşı taraftan almış olduğu edimi sebepsiz zenginleşme hükümleri uyarınca geri vermekle yükümlü olup, henüz kendisine ifa edilmemiş olan edimi isteme hakkını kaybeder. Kanun veya sözleşmeyle borcun ifasından önce doğan hasarın alacaklıya yükletilmiş olduğu durumlar, bu hükmün dışındadır.Borçlu ifanın imkânsızlaştığını alacaklıya gecikmeksizin bildirmez ve zararın artmaması için gerekli önlemleri almazsa, bundan doğan zararları gidermekle yükümlüdür.” hükmünün düzenlendiği,
6098 sayılı TBK’nun Kısmi ifa imkânsızlığını içeren 137.maddesinde; “Borcun ifası borçlunun sorumlu tutulamayacağı sebeplerle kısmen imkânsızlaşırsa borçlu, borcunun sadece imkânsızlaşan kısmından kurtulur. Ancak, bu kısmi ifa imkânsızlığı önceden öngörülseydi taraflarca böyle bir sözleşmenin yapılmayacağı açıkça anlaşılırsa, borcun tamamı sona erer. Karşılıklı borç yükleyen sözleşmelerde, bir tarafın borcu kısmen imkânsızlaşır ve alacaklı kısmi ifaya razı olursa, karşı edim de o oranda ifa edilir. Alacaklının böyle bir ifaya razı olmaması veya karşı edimin bölünemeyen nitelikte olması durumunda, tam imkânsızlık hükümleri uygulanır.” hükmünün düzenlendiği
Yine 6098 Sayılı TBK’nun Aşırı ifa güçlüğünü düzenleyen 138.maddesinende; “Sözleşmenin yapıldığı sırada taraflarca öngörülmeyen ve öngörülmesi de beklenmeyen olağanüstü bir durum, borçludan kaynaklanmayan bir sebeple ortaya çıkar ve sözleşmenin yapıldığı sırada mevcut olguları, kendisinden ifanın istenmesini dürüstlük kurallarına aykırı düşecek derecede borçlu aleyhine değiştirir ve borçlu da borcunu henüz ifa etmemiş veya ifanın aşırı ölçüde güçleşmesinden doğan haklarını saklı tutarak ifa etmiş olursa borçlu, hâkimden sözleşmenin yeni koşullara uyarlanmasını isteme, bu mümkün olmadığı takdirde sözleşmeden dönme hakkına sahiptir. Sürekli edimli sözleşmelerde borçlu, kural olarak dönme hakkının yerine fesih hakkını kullanır.” hükmünün düzenlendiği,
Covid 19’a ilişkin pandemi sürecinin ülkemizde 11.3.2020 tarihi itibariyle başladığı, 13.03.2020-15.06.2020 tarihinde tam kapanma yapıldığı, 29.04.2021-17.05.2021 tarihleri arasında tam kapanma olduğu, 17 mayıs 2021 tarihinden sonra etaplar halinde kademeli normalleşme uygulama sürecinin yürütüldüğü, ikinci etabın 1 haziran 2021 tarihinden itibaren hayata geçirildiği, üçüncü etapın 1 temmuz 2021 tarihinden itibaren hayata geçirildiği, normalleşmeye ilişkin 08.04.2022 tarih 2022/2 sayılı covid 19 kapsamında normalleşme tedbirleri olduğu, 30 haziran 2021 tairhli genelgenin kaldırıldığı,
Somut olayın incelenmesinde, taraflar arasında fuar katılım sözleşmesi olduğu bu sözleşmenin 2. Maddesinin davalı tarafa tarihlerinde değişiklik yapma yetkisinin verildiği, tarafların tacir oldukları, basiretli tacir olarak hareket etmeleri gerektiği, davacı tarafın imzaladığı sözleşmede genel işlem koşullarının olduğu savunmasına itibar edilmediği, davaya konu fuarın ilk tarihinin cevap dilekçesinde belirtildiği üzere 21-25 Nisan 2020 tarihi olduğu fuarın covid 19 salgını nedeniyle ilk ertlemenin 20-24 eylül 2021 tarihine yapıldığı, ikinci ertelemenin Mayıs 2022 tarihine yapıldığı, üçüncü ertelemenin 10-14 eylül 2022 tarihine yapıldığı, üçü ertelemede fuarın Antalya ilinde yapılacağının belirtildiği, davacı tarafın fuar ücretini 16.09.2019 tarihinde ödediği, davalı tarafa fuar erteleme hakkını verilmesinin davalıya gerekçesiz şekilde fuar erteleme hakkı vermeyeceği, aksi halde hakkının kötüye kullanılıp kullanılmadığının (TMK2 ) değerlendirilmesinin gerekeceği, davacının itirazının fuarın 20-24 eylül 2021 tarihinden sonra Mayıs 2022 yılına ertelenmesine ilişkin olduğu, fuarın mayıs 2022 tarihinde de yapılmadığı, 2021 yılından 2022 yılına ilişkin ertelemenin yıl atlaması nedeniyle TOBB’a ilişkin yasal düzenlemeler uyarınca erteleme değil iptal niteliğinde olduğu, TOBB ‘un fuar etlemeye ilişkin 2021 ve 2022 yıllarında aldığı karar olmadığı, davalının 2021 yılında ulusal ve uluslar arası fuarlar yaptığı, davalının sunduğu yazışmalarının 2021 yılı 6 ve 8 aylarına ilişkin olduğu, ülkemizde 17.5.2021 tarihinden itibaren etaplar halinde normalleşmeye geçildiği, davalı tarafça yapılan 2021 yılından mayıs 2022 yılına erteleme talebinin usule uygun olmadığı, davalının diğer ulusal ve uluslar arası fuarları yaptığı, davalının cevap dilekçesinde dayandığı Yargıtay kararlarının genel seçimler ile terör olaylarına ilişkin olduğu, dosyamızdaki konu durumun farklı olduğu, davacı tarafın ödeme yapması durumununda ihtilaf olmadığı, davacıyı, düzenlenmesi planlanan tarihten 2 buçuk yıl sonra sözleşmede kararlaştırılan İstanbul yerine Antalya’da yapılacağı bildirilen fuara katılmaya zorlamanın -davalı tarafça başka bir takım fuarların bu süreçte gerçekleştirilmiş olduğu da nazara alındığında- TMK’nun 2.maddesinde yer alan objektif iyiniyet kurallarına ve hakkaniyete de aykırı olacağı, davacı tarafın fuarın gerçekleştirilmesi planlanan 10-14 Eylül 2022 tarihinde ve Antalya ilinde fuara katılmasında artık yaptığı sözleşme ile beklediği faydanın da ortadan kalktığı, işbu nedenlerle davalının sözleşmeden dönmekte haklı olduğu, haklı nedenle sözleşmeden dönülmesi durumunda verilen paranın iadesinin istenebileceği sonuç ve kanaatine varılarak ihtarın davalıya 15.10.2021 de tebliğ edildiği, 3 iş günü süresinin 21.10.2021 itibariyle başlayacağı 21.10.2021-18.01.2022 arası 89 gün üzerinden %15,75 oranında avans faiz oranlarının 24.691,88 TL asıl alacağa uygulanması ile 948,26 TL üzerinden işlemiş faizin kısmen kabulü ile aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Açılan davanın KISMEN KABULÜ ile;
Davalının Bakırköy …… İcra Müdürlüğünün ……. Esas sayılı takip dosyasına yaptığı itirazın KISMEN İPTALİ ile takibin, 24.691,88 TL alacak, 948,26 TL işlemiş faiz miktarı üzerinden devamına, devamına karar verilen alacağa takip talebinde belirtilen yıllık % 15,75 oranında avans faiz oranının uygulanmasına, fazlaya ilişkin istemin reddine
2- Davalı itirazında haksız çıktığından ve alacak likit olduğundan davacının icra inkar tazminatı talebinin KABULÜ ile 25.640,15 TL alacağın %20 si üzerinden hesaplanacak icra inkar tazminatının davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
3-492 Sayılı Harçlar Kanunu uyarınca alınması gereken 1.686,71.-TL karar harcından mahkememiz veznesine yatırılan 310,53.-TL peşin harcın mahsubu ile eksik kalan 1.376,17.-TL karar harcının davalıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına,
4-Davacı tarafından yatırılan 80,70.-TL başvurma harcı ile 310,53.-TL peşin harcın davalıdan tahsili ile davacı tarafa verilmesine,
5-Davacı tarafından yapılan toplam 39,00.-TL yargılama giderinin kabul ve red oranına göre hesaplanan 38,89.-TL’sının davalıdan tahsili ile davacı tarafa verilmesine, bakiye kısmın davacı üzerinde bırakılmasına,
6-Davalı tarafından dosyada herhangi bir yargılama gideri yapılmadığından bu hususta karar verilmesine yer olmadığına,
7-Davacı taraf kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre kabul edilen miktar üzerinden hesaplanan 5.100,00.-TL vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacı tarafa verilmesine,
8-Davalı taraf kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre red edilen miktar üzerinden hesaplanan 70,69TL vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalı tarafa verilmesine,
9-Bakiye avansın karar kesinleşince yatırana iadesine,
10-6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu 18/A-11-13.maddesi uyarınca ve Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği Tarife hükümleri uyarınca Adalet Bakanlığı bütçesinden ödenen 1.320,00TL arabuluculuk ücretinin kabul ve red oranına göre hesaplanan 1.316,31.-TL’sının davalıdan alınarak hazineye irat kaydına, bakiye kısmın davacıdan alınarak hazineye irat kaydına,
Dair davacı vekilinin yüzüne karşı, davalı tarafın yokluğunda verilen kararının, gerekçeli kararın taraflara tebliğ tarihinden itibaren 2 haftalık yasal sürede İstanbul BAM ‘ne İstinaf Başvuru hakları olduğu hatırlatılarak verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı. 06/07/2022

Katip ……
¸e-imzalıdır

Hakim ……..