Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BAKIRKÖY 6. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2022/217 Esas
KARAR NO : 2022/879

DAVA : Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 02/03/2022
KARAR TARİHİ : 10/10/2022
KARARIN YAZILMA TARİHİ : 08/11/2022

Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili tarafından sunulan dava dilekçesinde ÖZETLE; müvekkilleri firma yetkilisi ……… ile davalı …… Yapı İnş.mob.san.ve Tic.ltd.şti.ve …… Kapı Sis.inş.paz.san Tic.ltd.şti.ortağı ve yetkilisi …….. arasında ticari ilişki ticari münasebet bulunduğunu, …… Bankası …… şubesinin,TR…… hesaptan, Keşideci “……. BİLİŞİM VE TEKNOLOJİ HİZ.TİC.LTD.ŞTİ.” tarafından keşideli, …… çek seri nolu 01/03/2022 tarihli 265.000 TL.-lik Çeki müvekkilleri firma yetkilisi firmasından keşide ederek hatır çeki mukabilinde gününde davalı firma yetkilisi tarafından ödenmek koşulu ile ……..’ın yetkilisi ve ortağı olduğu davalı …….. Home Yapı İnş.mob.san.ve Tic.ltd.şti.’ne keşide ederek verdiğini, …….. mezkur çeki yetkilisi ve ortağı olduğu …….. Home Yapı İnş.mob.san.ve Tic.ltd.şti.’den yine yetkilisi ve ortağı olduğu …… Kapı Sis.inş.paz.san Tic.ltd.şti.’ne ciro etmiş oradan da alt kiralama sözleşmesi ile kiracısı olan ……. KELEPÇE SAN.VE TİC.LTD.ŞTİ.’ne kötü niyetli bir şekilde ciro ederek tahsil etmek istediğini, davalıların bu şekilde çekteki temel borç alacak ilişkisi ile kambiyo ilişkisinden faydalanmak istediğini, çekten dolayı davalılara bir borçları olmadığını belirterek davalılara müvekillerinin borçlu olmadığının tespitini çekin iptalini ve dava nihayetine değin tehiri-i icraya ve çekin davalılar tarafından icraya konulmaması için İİK.72.maddesi gereğince çek bedeli için ihtiyati tedbire karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı tarafından süresinde cevap dilekçesi sunulmadığından HMK 128. Maddesi uyarınca davacı tarafından ileri sürülen vakıaların tamamını inkar ettiği sayılmıştır.
Deliler; dava dilekçesi.ticaret sicil müdürlüğü kayıtları,01/03/2022 tarihli 265.000,00-TL bedelli çek fotokopisi ve tüm dosya kapsamı
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE
Dava, çekin hatır çeki olduğundan bahisle çek nedeniyle başlatılan takip nedeniyle davacının borçlu olmadığının tespiti istemine ilişkindir.
Menfi tespit davası, davalı tarafından varlığı iddia edilen bir hukukî ilişkinin mevcut olmadığının tespiti için açılan davadır. Borçlu icra takibinden önce veya sonra borçlu olmadığının tespiti için menfi tespit davası açabilir. İİK’da düzenlenen menfi tespit davası gerek maddi hukuk, gerekse usul hukuku bakımından genel hükümlere tabîdir.
Menfi tespit davasında ispat yükü, kural olarak davalı alacaklıya düşer. Davacı (borçlu), davalının (alacaklının) varlığını iddia ettiği hukukî ilişkiyi (meselâ borcu) sadece inkâr etmekle yetinmekte, yani bu hukukî ilişkinin (borcun) hiç doğmadığını ileri sürmekte ise, hukukî ilişkinin (borcun) varlığını iddia eden davalı olduğu için, ispat yükü davalı alacaklıya düşer (6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu (HMK) m. 190; 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu (TMK) m.6). Fakat, menfi tespit davasını açan davacı (borçlu), davalının (alacaklı) varlığını iddia ettiği hukukî ilişkinin hiç doğmadığını iddia etmeyip, bilakis bu ilişkinin doğduğunu bildirerek başka bir nedenle hukukî ilişkinin geçersiz olduğunu veya son bulduğunu ileri sürmekte ise bu iddiayı ispat yükü TMK’nın 6. maddesi gereğince davacı tarafa aittir.
Kambiyo senetleri mücerret kıymetli evrak niteliğine sahip olduklarından bu senetlerde yer alan hak, temel borç ilişkisinden bağımsızdır. Ancak kambiyo taahhüdünde bulunmanın temelinde, şart olmamakla birlikte, genellikle satım, bağışlama, kira, taşıma gibi bir borçlandırıcı işlem vardır. Böyle bir borçlandırıcı işlem yoksa senedin hatır için verildiği varsayılır. Temel borç ilişkisinin taraflarından birinin bir kambiyo senedi düzenleyip lehtara vermesiyle kambiyo ilişkisi diye adlandırılan ve temel borç ilişkisinden bağımsız olan ikinci bir borç ilişkisi doğar. Zira bir borç ilişkisi için kambiyo taahhüdünde bulunulması tarafların açık yenileme iradeleri olmadıkça TBK’nın 133/2. maddesi gereğince borcun yenilenmesi sonucunu doğurmaz; kambiyo senedinin ifa yerine değil ifa uğruna verilmiş olduğu kabul edilir. Dolayısıyla bir borç hakkında kambiyo senedi düzenlendiği takdirde, taraflar arasında biri temel borç ilişkisi, diğeri kambiyo ilişkisi olmak üzere iki çeşit ilişki bulunur. Aynı durum, kambiyo senedinin tedavülü hâlinde de karşımıza çıkar. Bir kambiyo senedi ciro edildiği zaman ciranta ile ciro edilen kişi arasında kural olarak bir temel ilişki (asıl borç ilişkisi) bulunmaktadır. Ayrıca, bu iki kişi arasında kambiyo hukukundan doğan bir kambiyo ilişkisi de mevcuttur. Bu sebeple taraflar arasındaki temel borç ilişkisindeki bozukluklar kambiyo ilişkisini etkilemez. Temel borç ilişkisinden doğan def’îler, temel borç ilişkisi ile kambiyo ilişkisinin taraflarının aynı olması ve bile bile borçlu zararına hareket edilmesi hâlleri dışında, kambiyo ilişkisinde ileri sürülemez. Zira temel borç ilişkisi kendi hukukuna, kambiyo ilişkisi de kendi hukukuna tabidir.Dava konusu olayda, davacı havuz işinin davalı tarafça yapılmadığını iddia etmiş olup, senedin bedelsizliğini ileri sürmüş ise de, işin davalı tarafından yapılacağına dair dosyada delil bulunmadığı, davacının senedin bedelsiz kaldığını usulüne uygun delillerle ispat edemediği,senedin tarafların ticari defter ve kayıtlarında bulunmaması, senedin bedelsiz kaldığı iddiasını ispat için yeterli olmadığı gibi, senedin geçersizliği sonucunu da doğurmayacağı,…. (İstanbul BAM 44.H.D. 2022/960 E 2022/1112 K sayılı ilamı)
Mevcut dosyamızda davaya konu 01/03/2022 tarihli 265.000,00-TL bedelli çekin hatır çeki olduğunu ve davalılar tarafından kötüniyetli olarak borçlu zararına hareket edildiğinin sunulan deliller ile davacı tarafından ispat edilemediği, tarafların ticari defterlerinin incelenmesi ve kayıtlarda yer almamasının senedin hatır çeki olduğunu ispat için yeterli olmadığı anlaşıldığından usul ekonomisi ilkesi gereğince defterler incelenmemiş olup senede karşı senetle ispat zorunluluğu kuralı gereğince davacı tarafından 1/03/2022 tarihli 265.000,00-TL bedelli çekin hatır çeki çeki olduğu yazılı delillerle ispatlanamadığından davanın reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Sübut Bulmayan DAVANIN REDDİNE,
2-Yapılan yargılama giderlerinin davacı taraf üzerinde bırakılmasına,
3-492 Sayılı Harçlar Kanunu uyarınca alınması gereken 80,70-TL red karar harcının, mahkememiz veznesine yatırılan 4.525,54-TL peşin harçtan mahsubu ile bakiye kalan harcın karar kesinleşince ve talebi halinde davacı tarafa iadesine,
4-Davalı tarafından dosyada herhangi bir yargılama gideri yapılmadığından bu konuda karar verilmesine yer olmadığına,
5-Davalı …….. Home Yapı İnş.mob.san.ve Tic.Ltd.Şti. ile …… Kapı Sis.İnş.Paz.San Tic.ltd.Şti. kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre hesaplanan 40.100,00.-TL vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile kendini vekille temsil eden davalılara verilmesine,
6-Bakiye avansın karar kesinleşince yatırana iadesine,
Dair, davacı ve davalı …….. home ve …… vekilinin yüzüne karşı kararın taraflardan her birine tebliğ tarihinden kararın gerekçesinin tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde mahkememize yahut başka bir yer mahkemesine dilekçe ile başvurmak ve istinaf harcı ile gerekli giderlerin tamamını ödemek suretiyle İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf yasa yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.

. 10/10/2022

Katip ……
¸e-imzalıdır

Hakim ……..
¸e-imzalıdır