Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BAKIRKÖY 6. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2022/198 Esas
KARAR NO : 2023/89

DAVA : 6361 Sayılı Finansal Kiralama, Faktöring Ve Finansman Şirketleri Kanunundan Kaynaklanan (İstirdat)
DAVA TARİHİ : 18/02/2022
KARAR TARİHİ : 08/02/2023
KARARIN YAZILMA TARİHİ : 23/02/2023
Mahkememizde görülmekte olan 6361 Sayılı Finansal Kiralama, Faktöring Ve Finansman Şirketleri Kanunundan Kaynaklanan (İstirdat) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili tarafından sunulan dava dilekçesinde ÖZETLE;Müvekkili şirketin uhdesindeyken çalınan ……. Bankası ….. Şubesi, 17.01.2022 Tarih, 37.500,00-TL Bedelli, Keşidecisi …… Otomotiv İnşaat Tekstil San. Ve Tic. Ltd. Şti., lehdarı …… Motorlu Araçlar San. Ve Tic. A.Ş. Olan …… Seri Numaralı çeke ilişkin müvekkilin borçlu olmadığının tespiti, çekin istirdadı ve anılan çek hakkında icra takibinin durdurulması yönünde ihtiyati tedbir kararı verilmesini davanın kabulünü talep etmiştir.
Davalı vekili tarafından sunulan cevap dilekçesinde ÖZETLE; Davacı taraf her ne kadar davaya konu çekin, çalıntı olarak tedavüle çıkarıldığını ve yetkili hamil olduğunu iddia ettiği, davacı bu şahsi def’isini ancak soruşturması neticesinde tesbit edilen tarafa karşı ileri sürebileceğini, müvekkili ……… A.Ş. ne karşı kanun gereği bu def’iyi ileri süremeyeceğini müvekkili şirket iyiniyetli 3. Kişi olduğu ve davacıların hukuki durumunu ve dava dışı kişiler arasındaki iç ilişkiyi bilmesi mümkün olmadığı, söz konusu çek, bankaya ibraz edildiğinde karşılıksız çıktığı, alacağının tahsilinde telafisi imkansız zarara uğramaması için haksız ve mesnetsiz İhtiyati tedbir talebinin müvekkil şirket yönünden reddine karar verilmesini davanın reddini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE
Dava çeke dayalı borçlu olmadığının tespitine ilişkin menfi tespit davası ile çek istirdatı davasıdır.
Davacının dava dilekçesinden özete; davaya konu çekin davacının elinden rızası dışında çıktığını, Bakırköy …… ATM’nin …… esas sayılı dosyasında çek iptali davasını açtığını, İstanbul CBS …… sayılı soruşturma dosyasının bulunduğunu, çek iptal davasında istirdat davası açılması için süre verildiğini, çekin çalındığı sırada davacı tarafından cirolanmadığını, davaya konu çekin ne şekilde ve kimlerin cirosu ile davalı eline geçtiğinin bilinmediğini, davalının ödeme yasağını ve çekin çalıntı olduğunu bildiğini kötüniyetli olarak hareket ettiğini, davalının dava konu çeki faktoring işlemlerine ilişkin kanun ile yönetmeliğe uygun alması gerektiğini, davalının çeki alırken çek keşidecisine müraacat etmemesi ve çekin durumu hakkında bilgisine başvurmaması nedeniyle gerekli dikkat ve özeni göstermediğini davanın kabulünü talep ettiği,
Davalının cevap dilekçesinden özetle; davaya konu çekin hırsızlık sonucu tedavüle çıkartıldıysa buna ilişkin suç duyurusunda bulunma hakları saklı kalmak üzere davacının basiretli tacir gibi hareket etmediğini, kötüniyetli bulunduğunu davanın reddini talep ettiği, çekin çek dayanağı fatura görülüp teslim alındığı, davacının şahsi defisini davalıya karşı ileri süremeyeceğini, davanın reddini talep ettiği,
Taraflar arasındaki uyuşmazlığın; davaya konu çekin faktoring yasal düzenlemelerine uygun şekilde tevsik edici belgelerle davalı tarafça iktisap edilip edilmediği, çekteki ciro zinciri de dikkate alınarak davacının davalıya karşı 6361 sayılı yasa 9 maddesi uyarınca talepte bulunup bulunamayacağı, davacının çekten dolayı davalıya borçlu olup olmadığı, imzaya itirazı ile varsa miktarının hesaplanması, çek iade şartlarının oluşup oluşmadığı, davacının çekin çalınması iddialarına ilişkin menfi tespit ve çek istirdatı istemine ilişkin olduğu,
Dosyanın yapılan incelemesinde davacı tarafın iddialarının iki başlık altında toplandığı, bunlardan birinin çekteki cirodaki imzanın kendilerine ait olmadığı iddiası olduğu, diğerinin ise çekin rıza dışı elden çıktığı, davalını çeki iktisap ederken gerekli araştırmayı yapmadığı hususunda toplandığı,
Davaya konu çekin keşidecisinin ……. Otomotiv, lehdarının davacı şirket, davacıdan sonraki cirantaların ……. elbiseleri ve ……. şirketi olduğu, çekin ibrazında karşılığın olmadığı, çek hakkında ödeme yasağı kararı olduğunun belirtildiği, çekin davacı kayıtlarına 6.10.2021 tarihli tahsilat makbuzu ile girdiği,
07.10.2021 tarihli soruşturma dosyasındaki beyanlarda çekin araba içerisindeyken aracın sol arka kelebek camının kırılarak hırsızlık suretiyle çeki çalındığının belirtildiği,
Davacının 8.10.2021 tarihli dilekçe ile çek iptali davası açtığı,
Davalının cevap dilekçesi ile birlikte faktoring işlemine ilişkin belge sunduğu, bu belge içeriklerinden …….. şirketinin 12.10.2021 tarihli faturaya yönelik taahhütnamesinin bulunduğu, faturadan kaynaklı borcunun bulunduğunu kabul ettiği, bu taahhütte geçen 4 adet çeke ilişkin davalı tarafın 1 ve 4. Sıradaki keşidecilerden kaşe ve imzalı olarak çeke konu hizmetin alınıp alınmadığına yönelik taahhüt aldığı ancak 2 ve 3. Sıradaki keşidecilerden taahhüt alındığına yönelik belge sunulmadığı, davaya konu çekin 3. Sırada yer aldığı, davalı tarafın kendisinden önceki ciranta olan …… şirketinden 2.ve 3. Sırada bulunan çeklere ilişkin taahhüt aldığı, ……. şirketinin 12.10.2021 tarihli 802.105,00 TL’ faturanın 179 .000TL kısmını davalıya devir ve temlik ettiği, faktoring işleminin tarafının bu şirket olduğu, faktoring sözleşme tarihinin 3.9.2021 tarihi olduğu,
Dosyada bilirkişi ……. ‘den rapor alındığı, davacı tarafın davaya konu çekin henüz davacı firmaya ulaşmadan çalınması nedeniyle ticari defterlerine çekle ilgili bir kayıt yapamadığını beyan ettiği, davacı defterinde çekle ilgili defter kaydının görülemediği, davacı ile keşideci şirket arasında ticari ilişki bulunduğu, raporda faktoring işleminin usule uygun olduğu belirilmiş ise de rapora derç edilen yönetmeliğin 5. Maddesinde belirtilen şekilde davalı tarafın istihbarat çalışma yapmadığı, 4 adet çekten 2 adeti için keşideci ile çeke dayalı hizmetin alınıp alınmadığına ilişkin taahhüt alınış iken davaya konu çekin de dahil olduğu diğer iki adet çeke ilişkin keşidecilerden bu yönde taahhüt almadığı, davalının fatura borçlusu ve senedin keşidecisine başvuruda bulunmasının yönetmelikte açıkça düzenlendiği, dosyaya sunulan faturanın , sözleşme tarafının taahhütünün, ve ondan bir önceki cirantanın taahhütünün özen yükümlülüğünün yerine getirildiğinin ispatında yeterli kabul edilemeyeceği, rapora bu açıklamalar nedeniyle itibar edilmediği,
Davacının dayandığı imza itirazına ilişkin davacı asilinde hazır bulunduğu 5 nolu celsede HMK 211 maddesi uyarınca değerlendirme yapıldığı, müşteri çeklerini ciro etme yetkisine sahip kişi imzaları ile çek üzerindeki imzanın açık şekilde birbirine benzemediğinin tespit edildiği, bu nedenle imza incelemesi yapılmasına gerek olmadığı, nitelik HMK 211’de de sahtelik incelemesinin nasıl yapılması gerektiğinin belirtildiği buna rağmen kanaat oluşmaması halinde bilirkişiden rapor alınması gerektiğinin belirtildiği,
Çekdeki imzaya itirazın herkese karşı ileri sürülebilecek itirazlardan olduğu, bu nedenle davalı tarafa karşıda 6361 sayılı yasanın 9/3 maddesi ile sınırlandırmaya tabi olmadan davalıya karşı ileri sürülebileceği hususları ve yukarıda yapılan açıklamalar birlikte değerlendirilerek menfi tespit davasının ispatlandığının değerlendirildiği, ancak menfi tespit talebinin yargılama sırasında yapılan ödeme ile çek bedelinin iadesi talebine kendiliğinden dönüştüğünden ödenen bedelin iadesi şartlarının oluştuğunun değerlendirildiği, çekin istirdatı talebinin ise çek aslının yargılama sırasında davacı uhdesine geçtiğinden bu talebin konusuz kalması nedeniyle karar verilmesine yer olmadığına karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kuruldu.
HÜKÜM : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davacı vekilinin davaya konu …… Bankası …… Şubesi, 17.01.2022 Tarih, 37.500,00-TL Bedelli, Keşidecisi ……. Otomotiv İnşaat Tekstil San. Ve Tic. Ltd. Şti., Lehdarı …… Motorlu Araçlar San. Ve Tic. A.Ş. Olan ……. Seri Numaralı çek nedeniyle davalı şirkete borçlu olmadığının tespitine ilişkin talebinin, menfi tespit davasının yargılama sırasında yapılan ödeme nedeniyle istirdat davasına dönüştüğünden istirdat davasu olarak kabulü ile ödenen 51.681,61 TL çek bedelinin 13.4.2022 tarihinden itibaren işleyecek ticari temerrüt faiziyle birlikte davalıdan alınarak davacıya ödenmesine,
2- davacının çek istirdatı talebinin yargılama sırasında çek aslının davacı uhdesine geçtiğinden konusuz kaldığından bu talep hakkında karar verilmesine yer olmadığına,
3- davalının kötüniyet tazminat talebinin İİK 72 /4 madde şartları oluşmadığından reddine,
4-492 Sayılı Harçlar Kanunu uyarınca alınması gereken 3.530,37.-TL karar harcından mahkememiz veznesine yatırılan 640,41.-TL peşin harcın mahsubu ile eksik kalan 2.889,97.-TL karar harcının davalıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına,
5-Davacı tarafından yatırılan 80,70.-TL başvurma harcı ve 640,41.-TL peşin harcın davalıdan tahsili ile davacı tarafa verilmesine,
6-Davacı tarafından dosyada yapılan toplam 969,5‬0.-TL yargılama giderinin davalıdan tahsili ile davacı tarafa verilmesine,
7-Davalı tarafından dosyada yapılan yargılama gideri bulunmadığından bu hususta karar verilmesine yer olmadığına,
8-Davacı taraf kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre hesaplanan 9.200,00.-TL maktu vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacı tarafa verilmesine,
9-Davacı tarafından dosyaya yatırılan gider avansının kullanılmayan kısmının karar kesinleşince ve HMK 333. maddesi uyarınca ilgili tarafa iadesine,
Dair davacı şirket temsilcisi ile vekilinin ve davalı taraf vekilinin yüzüne karşı verilen kararın, gerekçeli kararın taraflara tebliğ tarihinden itibaren 2 haftalık yasal sürede İstinaf Başvuru hakları olduğu hatırlatılarak verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı. 08/02/2023
Katip …..
¸e-imzalıdır

Hakim ……
¸e-imzalıdır