Emsal Mahkeme Kararı Bakırköy 6. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/1169 E. 2023/78 K. 06.02.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BAKIRKÖY 6. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2022/1169 Esas
KARAR NO : 2023/78

DAVA : Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız))
DAVA TARİHİ : 11/12/2022
KARAR TARİHİ : 06/02/2023
KARARIN YAZILMA TARİHİ : 06/02/2023

Mahkememizde görülmekte olan Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; … bankası A.Ş. … şubesi 15.000.Tl bedelli 30/06/2016 tarihli … seri numaralı, … A.Ş. … şubesi … çek numaralı 15.000.TL bedelli 30/09/2016 tarihli ve … bankası A.Ş. 31/01/2018 tarihli 7.250.TL bedelli … seri numaralı, 31/09/2017 tarihli 10.000.TL bedelli … seri numaralı çeklerin zayi edildiğini, söz konusu çekler hakkında ödeme yasağı verilmesini ve iptaline karar verilmesini talep etmiştir.
İşbu dava; zayii (kaybetme) nedeniyle kıymetli evrakın bir çeşidi olan kambiyo senedi (çek) iptali davasıdır.
Türk Ticaret Kanununun 645–849. maddeleri arasındaki üçüncü kitapta kıymetli evrak düzenlenmiştir.
TTK nun 651–653. maddelerinde kıymetli evrakın genel olarak zayi nedeniyle iptali, TTK nun 657. maddesinde nama yazılı senetlerin zayi nedeniyle iptali, TTK nun 661–669. maddelerinde hamile yazılı senetlerin zayi nedeniyle iptali düzenlenmiştir.
TTK nun 757–765. maddelerinde kambiyo senetlerinden poliçenin zayi nedeniyle iptali düzenlenmiştir.TTK nun 778/1-ı maddesinin yaptığı atıf gereğince kambiyo senetlerinden bononun zayi nedeniyle iptali poliçenin zayi nedeniyle iptali hükümlerine göre olacağı hususu ile TTK nun 818/1-s maddesinin yaptığı atıf gereğince (TTK nun 764/2. maddesi ile 765. maddesi hükümleri hariç olmak üzere) kambiyo senetlerinden çekin zayi nedeniyle iptali poliçenin zayi nedeniyle iptali hükümlerine göre olacağı hususları düzenlenmiştir.
HMK nun DAVA ŞARTLARININ İNCELENMESİ başlıklı 115. maddesi; “(1) Mahkeme, dava şartlarının mevcut olup olmadığını, davanın her aşamasında kendiliğinden araştırır. Taraflar da dava şartı noksanlığını her zaman ileri sürebilirler. (2)Mahkeme, dava şartı noksanlığını tespit ederse davanın usulden reddine karar verir. Ancak, dava şartı noksanlığının giderilmesi mümkün ise bunun tamamlanması için kesin süre verir. Bu süre içinde dava şartı noksanlığı giderilmemişse davayı dava şartı yokluğu sebebiyle usulden reddeder. (3)Dava şartı noksanlığı, mahkemece, davanın esasına girilmesinden önce fark edilmemiş, taraflarca ileri sürülmemiş ve fakat hüküm anında bu noksanlık giderilmişse, başlangıçtaki dava şartı noksanlığından ötürü, dava usulden reddedilemez.” hükmünü amirdir.
Mahkememizce de benimsenen birçok yerleşik Yargıtay kararında belirtildiği gibi TTK nun 651. maddesinde genel hüküm ve özel hüküm niteliğindeki TTK. nun 818/s maddesi yollamasıyla 757. maddesi uyarınca ancak hamilin zayi nedeniyle çek iptal davası açabileceği ve keşideci olan davacının dava açma (aktif husumet) ehliyeti olmadığı anlaşılmıştır.
Zayi olmuş çekler hakkında keşideci, ibraz süresi geçtikten sonra çekten cayabilir veya çekte imzası yoksa her zaman muhatap banka şubesini çekteki imzanın kendisine ait olmadığı yönünde uyarabilir veyahut hamile karşı menfi tespit davası veyahut da lehtara karşı menfi tespit ve/veya istirdat davası açabilir.
Dosya üzerinden, çek belgesi ile talep dilekçesi içeriği incelendiğinde davacı tarafın davaya konu çeklerin keşidecisi olduğu, yetkili hamili olmadığı, kıymetli evrak iptali davasının keşidecisi tarafından açılmayacağından aktif husumet yokluğundan davanın reddine dair aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.
HÜKÜM : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davacının davasının dava konusu yapılan … bankası A.Ş. … şubesi 15.000.Tl bedelli 30/06/2016 tarihli … seri numaralı, … A.Ş. …. şubesi … çek numaralı 15.000.TL bedelli 30/09/2016 tarihli ve … bankası A.Ş. 31/01/2018 tarihli 7.250.TL bedelli … seri numaralı, 31/09/2017 tarihli 10.000.TL bedelli … seri numaralı çeklerin aktif husumet yokluğu nedeniyle REDDİNE,
2-Karar kesinleştikten 1 ay içerisinde tazminat davası açılmadığı takdirde HMK.392(2) gereğince teminatın iadesine,
3-492 Sayılı Harçlar Kanunu uyarınca alınması gereken 179,90-TL harcın, mahkememiz veznesine yatırılan 80,70TL peşin harçtan mahsubu ile bakiye 99,70TL harcın davacıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına,
4-Davacı tarafından sarf edilen yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
5-Davacı tarafça yatırılan ve kullanılmayan bakiye gider avansının talep halinde davacıya iadesine,
Dair HMK.320/1 maddesi gereğince dosya üzerinden yapılan inceleme sonucunda kararın tebliğ tarihinden itibaren 2 hafta içinde Mahkememize müracaatla İstanbul Bölge Adliye Mahkemesine İstinaf yolu açık olmak üzere karar verildi. 06/02/2023

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır