Emsal Mahkeme Kararı Bakırköy 6. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/1056 E. 2023/72 K. 01.02.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BAKIRKÖY 6. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2022/1056 Esas
KARAR NO : 2023/72

DAVA : İtirazın İptali (Ticari Nitelikteki Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 02/06/2022
KARAR TARİHİ : 01/02/2023
KARARIN YAZILMA TARİHİ : 21/02/2023
Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Ticari Nitelikteki Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili tarafından sunulan dava dilekçesinde ÖZETLE; Müvekkilinin … Derneği üyesi olduğunu, … tarihleri arasında düzenlenmesi taahhüt edilen “…. Fuarı”, müvekkilin üyesi olduğu … Derneği (…) ile … A.Ş. arasında 29.5.2018 tarihli “… Fuarı’nın Organizasyonuna Dair Sözleşme” ve bu Sözleşme dayanak alınarak imzalanan 20.8.2020 tarihli “… Fuarı’nın Yapımına İlişkin Ek Sözleşme”yle belirlenen fuar tarihi, fuar katılım sözleşmelerinin pandemi nedeniyle ifasının imkansızlığının tespiti ile bu sözleşmelerin Borçlar Kanunu uyarınca uyarlanması istemiyle açılan ve davalının kabulü nedeniyle konusuz kalan davalar sonunda, yine davalı tarafın tek … iradesiyle belirlediği …. tarihleri arasına ertelendiğini, davalı tarafın fuar yerini yine tek yanlı olarak “… “, fuar tarihini ise … tarihleri olarak değiştirdiği, bu durumun ise davalının bünyesinde bulunduğu … resmi web adresinde ilan edildiğini, bu durumun müvekkil davacının üyesi olduğu … tarafından Beyoğlu …. Noterliği nezdinde düzenlenen 24.12.2021 günlü, … ve … yevmiye numaralı e-tespitler ile tutanak altına alındığı, davalı şirketin ilan ettiği yeni fuar yeri ve fuarın ifa tarihlerine ait tek yanlı değişikliklerin hukuksal geçerliliği olmaması nedeniyle fuarın … tarihleri arasında … Kavşağı, … Karşısı, … Fuar Merkezi (yeni adıyla … Merkezi) … numaralı salonlarda gerçekleştirileceğini ispatlayıcı mahiyette … A.Ş ile … A.Ş arasında imzalı kira sözleşmesi / yer tahsisi belgesi ile desteklenen … A.Ş. kanuni temsilcileri tarafından imzalı garanti taahhütnamesinin … iletilmesinin noter aracılığıyla ve ihtarnameyle talep edildiğini, bu ihtarnameyle davalı tarafa tebliğ olunan hususların da yerine getirilmemesi üzerine bu defa … tarihleri arasında yapılması gereken fuarın süresinin kısaltılarak, hatta önceki deneyimlerle sabit olduğu üzere fuardan faydanın yoğunlukla sağlanacağı … gününün fuar süresinden çıkarılıp, fuarın … tarihlerinde gerçekleştirileceğinin duyurulduğunu, bunun da sözleşmeye aykırı olduğunu, müvekkil ile davalı taraf arasındaki katılım sözleşmesi … tarihleri arasında yapılacak faturaya ait olduğunu, bu sözleşme kural olarak sözleşmenin katılımcının tek taraflı iradesiyle feshedilmesini engellediğini, maddi ve hukuki duruma göre, davalı tarafın tahsil ettiği katılım bedelini müvekkile iade borcu bulunmakta olup, davalı borçlu haksız ve mesnetsiz olarak takibe itiraz etmiş haksız itirazının iptali ile takibe devam edilmesine karar verilmesi istemiyle bu davanın açılması zorunlu olduğunu, ayrıca Bakırköy …. Asliye Ticaret Mahkemesinin 23.2.2021 tarihli, E:… , K:… sayılı kararıyla fuar tarihinin fuarı düzenleyenin tek … iradesiyle değiştirildiği belirlenerek, katılımcının sebep olmadığı bu durumdan sorumlu tutulması hakkaniyete aykırı bulunup, katılımcının fuar düzenleyicisine verdiği çek bedelinin tahsili istemi yerinde görüldüğünü belirtmek gerekmektedirarz ve izah olunan sebepler ile itirazın iptali ile takibin devamına, davalı borçlu şirketin %20 icra inkar tazminatı ödemesine, mahkemenizin uygun göreceği teminat mukabilinde yargılama sonuna kadar alacağımızın teminat altına alınabilmesi için ihtiyati haciz kararı verilmesine yargılama giderleri ile ücret-i vekaletin davalıdan alınıp tarafımıza verilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı vekili tarafından sunulan cevap dilekçesinde ÖZETLE; öncelikle davacı şirket dava dilekçesinde … adlı derneğe üye olduğundan bahisle birtakım iddialar öne sürse de davacı tek başına basiretli bir tacir olup işlem ve eylemlerinden tek başına sorumlu olduğunu, dava konusu fuarın ertelenmesi ile ilgili aşağıda ayrıntılı izah edilecek olsa da öncelikle ve açıkça belirtmek gerekir ki müvekkil şirketin, fuarın tarihini değiştirme hakkı bulunduğunu, fuar tarihinin değiştirilmesi katılımcılara sözleşmeyi fesih ve ödenen bedelin iadesi hakkı vermediğini, müvekkil şirket pandemi nedeniyle devlet tarafından alınan kararlar ve yayınlanan genelgeler nedeni ile fuarı ertelemek zorunda kaldığını, belirlenen tarihte yurt dışından misafirlerin pandemi nedeniyle katılamayacak olmaları nedeniyle fuar katılımcıları tarafından ertelenmesi talep edildiğini, bu kapsamda söz konusu fuar ilk olarak …tarihine ertelenmişse de pandeminin belirlenen tarihte halen daha devam etmesi ve yüz binleri bulan vakalar sonucunda söz konusu fuar bir kez da … tarihine ertelendiğini, fuarın iptalinin kesinlikle söz konusu olmadığını, söz konusu fuarların ertelenmesi tüm dünya genelinde geçerli bir sorun olup bununla ilgili 2022 yılında yapılması planlanan sektörün avrupadaki en büyük fuarı olan … fuarı da 2023 yılına ertelendiğini, sözleşmenin ayakta olduğunu, ilk başta ertelemeye sebep olan nedenler aynen ve daha ağır bir şekilde devam ettiğinden son olarak bir erteleme yapıldığını, ilgili sözleşme gereği müvekkil şirketin fuar tarihlerini düzenleme yetkisi olduğunu, tarafların tacir olarak bunu özgür iradeleri ile kararlaştırdıklarını, dikkate alınacak hususlar doğrultusunda, yetkisizlik itirazlarının kabulü ile, dosyanın yetkili Bakırköy Asliye Ticaret Mahkemelerine gönderilmesine, haksız, kötüniyetli ve hukuki mesnetten yoksun huzurdaki davanın esastan reddine, davacı taraftan %20’den aşağı olmamak kaydıyla kötü niyet tazminatı’nın alınarak müvekkile verilmesine, tüm yargılama gideri ve vekalet ücretinin davacı taraf yüklenmesine, karar verilmesini talep etmiştir.
İstanbul …. İcra Müdürlüğü’nün … esas sayılı icra takip dosyasının incelenmesinde; alacaklının Miamarin … Limited Şirketi borçlunun … Anonim Şirketi olduğu, takibe konu alacağın 27.827,81TL olduğu, ödeme emrinin borçluya tebliğ edildiği, borçlunun ödeme emrine itiraz ettiği takibin durdurulduğu anlaşılmıştır.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE
Dava fuar katılım sözleşmesinden kaynaklı alacak istemine ilişkindir.
Davacı vekilinin dava dilekçesinden özetle; davacının … Derneği üyesi olduğunu, … tarihleri arasında düzenlenmesi taahhüt edilen “… Fuarı”‘nın, davacının üyesi olduğu … Derneği (…) ile … A.Ş. arasında 29.5.2018 tarihli “… Fuarı’nın Organizasyonuna Dair Sözleşme” ve bu Sözleşme dayanak alınarak imzalanan 20.8.2020 tarihli “… Fuarı’nın Yapımına İlişkin Ek Sözleşme”yle belirlenen fuar tarihi, fuar katılım sözleşmelerinin pandemi nedeniyle ifasının imkansızlığının tespiti ile bu sözleşmelerin Borçlar Kanunu uyarınca uyarlanması istemiyle açılan ve davalının kabulü nedeniyle konusuz kalan davalar sonunda, yine davalı tarafın tek … iradesiyle belirlediği … tarihleri arasına ertelendiğini, davalı tarafın fuar yerini yine tek … olarak “… Gösteri Merkezi”, fuar tarihini ise … tarihleri olarak değiştirdiği, bu sözleşme kural olarak sözleşmenin katılımcının tek taraflı iradesiyle feshedilmesini engellediğini, maddi ve hukuki duruma göre, davalı tarafın tahsil ettiği katılım bedelini davacıya iade borcu olduğunu, itirazın iptalini talep ettiği,
Davalı vekilinin cevap dilekçesinden özetle; öncelikle davacı şirketin dava dilekçesinde … adlı derneğe üye olduğundan bahisle birtakım iddialar öne sürse de davacının tek başına basiretli bir tacir olup işlem ve eylemlerinden tek başına sorumlu olduğunu, dava konusu fuarın ertelenmesi ile davalı şirketin, fuarın tarihini değiştirme hakkı bulunduğunu, fuar tarihinin değiştirilmesi katılımcılara sözleşmeyi fesih ve ödenen bedelin iadesi hakkı vermediğini, müvekkil şirket pandemi nedeniyle devlet tarafından alınan kararlar ve yayınlanan genelgeler nedeni ile fuarı ertelemek zorunda kaldığını, belirlenen tarihte yurt dışından misafirlerin pandemi nedeniyle katılamayacak olmaları nedeniyle fuar katılımcıları tarafından ertelenmesi talep edildiğini, bu kapsamda söz konusu fuar ilk olarak … tarihine ertelenmişse de pandeminin belirlenen tarihte halen daha devam etmesi ve yüz binleri bulan vakalar sonucunda söz konusu fuar bir kez da … tarihine ertelendiğini, fuarın iptalinin kesinlikle söz konusu olmadığını, davanın reddini talep ettiği,
Taraflar arasındaki uyuşmazlığın; taraflar arasındaki … fuarın davalı tarafça 2022 yılı şubat ayına ertelenmesi bu tarihten de daha sonra 2022 yılı Aralık ayına ertelenmesinden kaynaklı taraflar arasındaki sözleşme ve dosya kapsamındaki belgelerde dikkate alınarak davacının fuardan çekime hakkını kullanıp kullanamayacağı, fuarın iptal edilip edilmediği, bu nedenle açılan itirazın iptali davası olduğu,
İcra dosyasının celp edildiği, takibin dayanağının sözleşme gereği ödenen tutarın geri ödenmesi talebine ilişkin olduğu, asıl alacak ve noter ihtarname bedelinin talep edildiği, davalının icra takibine itiraz ettiği, süresinde itirazın iptali davasının açıldığı, arabuluculuk dava şartının sağlandığı, davacının davalıya sözleşmeden döndüğüne ilişkin ihtar çektiği, ihtarın davalıya 10.2.2022 tarihinde tebliğ edildiği, ödeme dekontunun, çeklerin, noter makbuzunun, taraflar arasındaki sözleşmenin dosyaya ibraz edildiği, davacı tarafın katılımcı sözleşmesindeki bedeli davalıya ödediği bu hususta ihtilaf olmadığı, dosyanın Mahkememize yetkisizlik kararı ile geldiği,
Davalı tarafın cevap dilekçesinde sözleşmenin 2. Maddesine dayandığı, davalını fuar tarihini değiştirme hakkının bulunduğunu, fuarın iptal edilmediğini, ertelendiğini belirttiği, cevap dilekçesi ekinde emsal ilamlara dayandığı,
TOBB ‘a yazılan yazıya cevap verildiği, davaya konu fuarın … tarihinde yapılmasına ilişkin davalının başvurusunun olduğunu, başvurunun uygun bulunarak fuarın 2021 yılı fuar takvimine alındığını, fuar tarihinin … olarak değiştirilmesine ilişkin davalı firmanın başvurusunun olduğunu, bu başvuru değerlendirme aşamasındayken davalının fuarın iptal edilmesi başvurusun Birliğe ulaştığını, Fuar Komitesi tarafından pandemi şartları nedeniyle fuarın 2021 yılı fuar takviminden çıkartıldığını, davalı firmanın … tarihlerinde davaya konu fuarın düzenlenme talebine ilişkin TOBB’a ulaşan başvuru olmadığını, davalının dava dışı … AŞ ile birlikte ortaklaşa düzenleme başvurusunun olduğunu, bu başvurunun 2022 yılı Fuar takvimine alındığını gerek davalı gerekse başka şirketler tarafından 2021 ve 2022 yılında gerçekleştirilen fuarlara ilişkin listenin sunulduğunu ve 2021 ile 2022 yıllarına ilişkin fuar ertelemelerine yönelik alınan tek bir karar bulunmadığını belirttiği,
Dosya kapsamında bulunan fuar katılım sözleşmesinin 2. Maddesinden katılımcının sözleşmesinin imzalanmasından sonra fuara katılmayı reddetse dahi maddi ve manevi yükümlülüklerinin devam edeceğinin, düzenleyicinin sektörün talebi, ekonomik durumu, organizasyon gerekleri veya kendi takdiri ile yapacağı değişiklikleri (fuarın kısmen veya tamamen iptali dahil) peşinen kabul edildiğini, bu durumunun fesih nedeni olmayacağının belirtildiği, katılımcının , düzenleyicinin yazılı teyiti ile fuardan çekilme hakkına sahip olduğunu,
… yazı cevabının dosya arasına alındığı, … Bankası yazı cevabının dosya arasına alındığı, üç adet çekin ibraz edilerek ödemesinin yapıldığı,
6098 sayılı TBK’nun İfa imkânsızlığını düzenleyen 136.maddesinde “Borcun ifası borçlunun sorumlu tutulamayacağı sebeplerle imkânsızlaşırsa, borç sona erer. Karşılıklı borç yükleyen sözleşmelerde imkânsızlık sebebiyle borçtan kurtulan borçlu, karşı taraftan almış olduğu edimi sebepsiz zenginleşme hükümleri uyarınca geri vermekle yükümlü olup, henüz kendisine ifa edilmemiş olan edimi isteme hakkını kaybeder. Kanun veya sözleşmeyle borcun ifasından önce doğan hasarın alacaklıya yükletilmiş olduğu durumlar, bu hükmün dışındadır.Borçlu ifanın imkânsızlaştığını alacaklıya gecikmeksizin bildirmez ve zararın artmaması için gerekli önlemleri almazsa, bundan doğan zararları gidermekle yükümlüdür.” hükmünün düzenlendiği,
6098 sayılı TBK’nun Kısmi ifa imkânsızlığını içeren 137.maddesinde; “Borcun ifası borçlunun sorumlu tutulamayacağı sebeplerle kısmen imkânsızlaşırsa borçlu, borcunun sadece imkânsızlaşan kısmından kurtulur. Ancak, bu kısmi ifa imkânsızlığı önceden öngörülseydi taraflarca böyle bir sözleşmenin yapılmayacağı açıkça anlaşılırsa, borcun tamamı sona erer. Karşılıklı borç yükleyen sözleşmelerde, bir tarafın borcu kısmen imkânsızlaşır ve alacaklı kısmi ifaya razı olursa, karşı edim de o oranda ifa edilir. Alacaklının böyle bir ifaya razı olmaması veya karşı edimin bölünemeyen nitelikte olması durumunda, tam imkânsızlık hükümleri uygulanır.” hükmünün düzenlendiği
Yine 6098 Sayılı TBK’nun Aşırı ifa güçlüğünü düzenleyen 138.maddesinende; “Sözleşmenin yapıldığı sırada taraflarca öngörülmeyen ve öngörülmesi de beklenmeyen olağanüstü bir durum, borçludan kaynaklanmayan bir sebeple ortaya çıkar ve sözleşmenin yapıldığı sırada mevcut olguları, kendisinden ifanın istenmesini dürüstlük kurallarına aykırı düşecek derecede borçlu aleyhine değiştirir ve borçlu da borcunu henüz ifa etmemiş veya ifanın aşırı ölçüde güçleşmesinden doğan haklarını saklı tutarak ifa etmiş olursa borçlu, hâkimden sözleşmenin yeni koşullara uyarlanmasını isteme, bu mümkün olmadığı takdirde sözleşmeden dönme hakkına sahiptir. Sürekli edimli sözleşmelerde borçlu, kural olarak dönme hakkının yerine fesih hakkını kullanır.” hükmünün düzenlendiği,
Covid 19’a ilişkin pandemi sürecinin ülkemizde 11.3.2020 tarihi itibariyle başladığı, 13.03.2020-15.06.2020 tarihinde tam kapanma yapıldığı, 29.04.2021-17.05.2021 tarihleri arasında tam kapanma olduğu, 17 mayıs 2021 tarihinden sonra etaplar halinde kademeli normalleşme uygulama sürecinin yürütüldüğü, ikinci etabın 1 haziran 2021 tarihinden itibaren hayata geçirildiği, üçüncü etapın 1 temmuz 2021 tarihinden itibaren hayata geçirildiği, normalleşmeye ilişkin 08.04.2022 tarih 2022/2 sayılı covid 19 kapsamında normalleşme tedbirleri olduğu, 30 haziran 2021 tairhli genelgenin kaldırıldığı,
Somut olayın incelenmesinde, taraflar arasında fuar katılım sözleşmesi olduğu bu sözleşmenin 2. Maddesinin davalı tarafa tarihlerinde değişiklik yapma yetkisinin verildiği, tarafların tacir oldukları, basiretli tacir olarak hareket etmeleri gerektiği, TOBB yazı cevabından da anlaşılacağı üzere fuarın 20-28 Şubat 2021 tarihinde yapılmasına ilişkin başvuru tarihinin daha sonra … olarak davalı tarafça değiştirilmesinin istenildiği, bu başvuru değerlendirmeden davalının fuarın iptalini talep ettiği, fuarın 2021 yılı fuar takviminden çıkartıldığını, daha sonra davalının dava dışı … AŞ ile birlikte ortaklaşa düzenleme başvurusunun olduğunu, tek başına yapmış olduğu başvurunun olmadığı, ortak başvurunun 2022 yılı Fuar takvimine alındığını, davacının sözleşmeyi davalı şirket ile yaptığı, diğer şirketin bu sözleşmede taraf olmadığı, söz konusu sözleşmedeki fuarın davalı tarafça iptal edilmesi nedeniyle davacının ödediği bedelin iadesini talep edebileceği, ayrıca TOBB yazı cevabı ekinde davalı tarafça 2021 yılında gerçekleştirilen fuarlarında bulunduğu, davalını cevap dilekçesinde dayandığı sözleşme 2. Madde şartlarının oluşmadığı, çünkü fuarın ertelenmeyip davalı tarafça iptal edildiği, ayrıca cevap dilekçesinde dayanılan Yargıtay kararlarında belirtilen erteleme nedenlerinin iş bu davaya konu uyuşmazlıktan farklı nedenlere dayalı olduğu, davacının davasını ispatladığının kabulü ile aşağıdaki hüküm kuruldu.
HÜKÜM : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Açılan itirazın iptali davasının KABULÜ İLE;
Davalının İstanbul …. İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı takip dosyasına yaptığı itirazın iptali ile takibin 27.068,04 TL alacak ile 759,77 TL noter ihtarname bedeli üzerinden devamına,
-Devamına karar verilen alacağa takip tarihinden itibaren yıllık %15,50 faiz oranı ile alacağı tahsiline kadar bu faiz oranını aşmamak kaydı ile değişen oranlarda avans faizi uygulanmasına
2-alacak likit olduğundan icra talebe konu miktar olan 27.827,81TL üzerinden %20 oranında hesaplanacak icra inkar tazminatının davalıdan alınarak davacıya ödenmesine,
3-davalının kötüniyet tazminat talebinin şartları oluşmadığından reddine,
4-492 Sayılı Harçlar Kanunu uyarınca alınması gereken 1.900,92.-TL karar harcından mahkememiz veznesine yatırılan 336,09.-TL peşin harcın mahsubu ile eksik kalan 1.564,83.-TL karar harcının davalıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına,
5-Davacı tarafından yatırılan 80,70.-TL başvurma harcı ve 336,09.-TL peşin harcın davalıdan tahsili ile davacı tarafa verilmesine,
6-Davacı tarafından dosyada yapılan toplam 100,50.-TL yargılama giderinin davalıdan tahsili ile davacı tarafa verilmesine,
7-Davalı tarafından dosyada yapılan yargılama gideri bulunmadığından bu hususta karar verilmesine yer olmadığına,
8-Davacı taraf kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre hesaplanan 9.200,00.-TL vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacı tarafa verilmesine,
9-Davacı tarafından dosyaya yatırılan gider avansının kullanılmayan kısmının karar kesinleşince ve HMK 333. maddesi uyarınca ilgili tarafa iadesine,
10-6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu 18/A-11-13.maddesi uyarınca ve Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği Tarife hükümleri uyarınca Adalet Bakanlığı bütçesinden ödenen 1.320,00TL arabuluculuk ücretinin davalıdan alınarak hazineye irad KAYDINA,
Dair taraf vekillerinin yüzlerine karşı, kararın tebliğ tarihinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemelerinde İstinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı 01/02/2023

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır