Emsal Mahkeme Kararı Bakırköy 6. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/852 E. 2022/481 K. 01.06.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BAKIRKÖY 6. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/852 Esas
KARAR NO : 2022/481

DAVA : Alacak (Ticari Niteliteki Kefalet Sözleşmesi Kaynaklı)
DAVA TARİHİ : 18/10/2021
KARAR TARİHİ : 01/06/2022
KARARIN YAZILMA TARİHİ : 27/06/2022
Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Ticari Niteliteki Kefalet Sözleşmesi Kaynaklı) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili tarafından sunulan dava dilekçesinde ÖZETLE; İstanbul İli, …… İlçesi, ….. Mahallesi, …… Sokak, ….. Ada, ….. Parsel sayılı taşınmazda, yüklenicisi-müteaahhiti …… Petrol Ürünleri İnş. San. Ve Tic. Ltd. Şti. olan, Beyoğlu ….. Noterliğinin 06.05.2016 tarih ve ….. yevmiye numaralı 25 yıl süreli yapım karşılığı kira ihalesine ilişkin tip sözleşme ….. Genel Müdürlüğü İstanbul ….. Bölge Müdürlüğü ile yapıldığını, bu sözleşmeye ilişkin olarak, o tarihlerde yüklenici firmanın sahibi olduğu … ve diğer müvekkiller … ile …… Tekstil İnş. Tur. San. Ve Tic. Ltd. Şti. tarafından ihale sözleşmesine yönelik olarak kesin teminat mektubu alınabilmesi için müteselsil kefil olduklarını, ayrıca …… Genel Müdürlüğü ile yapılan sözleşmeyle bağlantılı olarak da İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı Yol Bakım ve Altyapı Koordinasyon Daire Başkanlığı Altyapı Koordinasyon Müdürlüğü nezdinde 29.01.2018 tarihli ve …… sayılı okul inşaatı ruhsat başvurusu kapsamında 53.891,00 TL’lik kesin teminat mektubu verildiğini, davacılardan …, Beyoğlu….. Noterliğinin 14.02.2018 tarihli ve …… yevmiye numaralı limited şirket pay devri sözleşmesi ile yüklenici şirketteki hisselerini ……’a devrettiğini, yüklenici şirketle davacı …’ın ve abisi ve aile şirketleri olan diğer davacıların herhangi bir bağlantılarının kalmadığını, kefaletlerin sona erdirilmesi için öncelikle 24.10.2018 tarih ve …… kayıt numaralı başvuru dilekçesi ile …… Genel Müdürlüğü İstanbul 1.Bölge Müdürlüğüne başvuruda bulunulduğunu, başvuru sonrasında 13.11.2018 tarihinde İstanbul …… Bölge Müdürlüğü tarafından, müdürlükçe yapılacak herhangi bir işlem olmadığını, muhatabın yüklenici firma olduğu şeklinde cevap verildiğini, sonrasında Kartal ……. Noterliğinin 15.01.2019 tarihli ve ……. yevmiye numaralı ihtarnamesiyle davalı şirkete ve şirket yetkilisi ……’a ilgili teminat mektuplarının yerine yenisinin sunularak müvekkillerimizin kefaletinin sona erdirilmesi ile ilgili olarak bildirimde bulunulduğunu, ancak yüklenici şirket sahibi art niyetli olarak bu talepleri geri çevirdiğini, davalı şirket lehine verilmiş olan toplam 350.659,00 TL’lik kesin teminat mektuplarının iptal edilerek davacıların sorumluluklarının kaldırılmasını, mahkeme aksi kanaatte ise fazlaya dair hakları saklı kalmak kaydıyla şimdilik kısmi alacak olarak 350.659,00 TL bedelin davalıdan alınarak davacılara verilmesini, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin karşı yan üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili tarafından sunulan cevap dilekçesinde ÖZETLE; Davacı tarafın, dava konusu yaptığı teminat mektuplarının tutarları ile ilgili olarak Bakırköy …… İcra Dairesi … E no’lu ile 20.09.2021 tarihinde ödeme emri gönderildiği, itirazlarının üzerine duran bu icra takibi üzerine, itirazın iptali davası açmadıklarını, huzurdaki davayı açtıklarını, davalının …… Okulları Ve Eğitim Kurumları Ltd. Şti., (eski unvanı …… Petrol Ürünleri İnşaat Sanayi Ticaret Ltd. Şti), dava dışı …. Genel Müdürlüğü Istanbul ….. Bölge Müdürlüğü’ne lehdar olarak, ….. Bankası AŞ’nden temin ettiğini, teminat mektuplarının borçlusunun …… Bankası AŞ; muhatabı, …… Bölge Müdürlüğü, lehdarı ise davalı şirket olduğunu, dava konusu yapılan teminat mektupları, dava dışı bankada açılan 02.05.2016 tarihli Genel Kredi Sözleşmesi’ne istinaden banka tarafından verildiğini, bu genel kredi sözleşmesinde, davacılarla birlikte davalı müvekkil şirket de müşteri, müşterek borçlu ve müteselsil kefil olduğunu, usul ve esasa aykırı olan davanın reddini, yargılama gideri, harç ve vekalet ücretinin davacı taraf üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE
Dava, davalı lehine verilen teminat mektuplarının iptali, kaldırılması, kefalet sorumluluğun kaldırılması bunun mümkün olmadığı takdirde terditli olarak tazminat istemine ilişkindir.
Davacılar vekilinin dava dilekçesinden özetle, …. Ada, ….. Parsel sayılı taşınmazda, yüklenicisi-müteaahhiti …… Petrol Ürünleri İnş. San. Ve Tic. Ltd. Şti. olan, Beyoğlu …… Noterliğinin 06.05.2016 tarih ve ……. yevmiye numaralı 25 yıl süreli yapım karşılığı kira ihalesine ilişkin tip sözleşmenin ….. Müdürlüğü İstanbul ….. Bölge Müdürlüğü ile yapıldığını, bu sözleşmeye ilişkin olarak, o tarihlerde yüklenici firmanın sahibi olduğu … ve diğer müvekkiller … ile …… Tekstil İnş. Tur. San. Ve Tic. Ltd. Şti. tarafından ihale sözleşmesine yönelik olarak kesin teminat mektubu alınabilmesi için müteselsil kefil olduklarını, ayrıca …. Müdürlüğü ile yapılan sözleşmeyle bağlantılı olarak da İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı Yol Bakım ve Altyapı Koordinasyon Daire Başkanlığı Altyapı Koordinasyon Müdürlüğü nezdinde 29.01.2018 tarihli ve ….. sayılı okul inşaatı ruhsat başvurusu kapsamında 53.891,00 TL’lik kesin teminat mektubu verildiğini, davacılardan …, Beyoğlu ….. Noterliğinin 14.02.2018 tarihli ve …… yevmiye numaralı limited şirket pay devri sözleşmesi ile yüklenici şirketteki hisselerini ……’a devrettiğini, yüklenici şirketle davacı …’ın ve abisi ve aile şirketleri olan diğer davacıların herhangi bir bağlantılarının kalmadığını, teminat mektuplarının yerine yenisinin sunularak davacıların kefaletinin sona erdirilmesi, davalı şirket lehine verilmiş olan toplam 350.659,00 TL’lik kesin teminat mektuplarının iptal edilerek davacıların sorumluluklarının kaldırılmasını, aksi halde kısmi alacak olarak 350.659,00 TL bedelin davalıdan alınarak davacılara verilmesini talep ettiği,
Davalı vekilinin cevap dilekçesinde özetle; davalı …… Okulları Ve Eğitim Kurumları Ltd. Şti.,’nin (eski unvanı …… Petrol Ürünleri İnşaat Sanayi Ticaret Ltd. Şti), dava dışı …. Genel Müdürlüğü Istanbul …… Bölge Müdürlüğü’ne lehdar olarak, ……. Bankası AŞ’nden üç adet teminat mektubu temin ettiğini, teminat mektuplarının borçlusunun ….. Bankası AŞ; muhatabı, ….. Bölge Müdürlüğü, lehdarı ise davalı şirket olduğunu, dava konusu yapılan teminat mektuplarının, dava dışı bankada açılan 02.05.2016 tarihli Genel Kredi Sözleşmesi’ne istinaden banka tarafından verildiğini, bu genel kredi sözleşmesinde, davacılarla birlikte davalı şirketin de müşteri, müşterek borçlu ve müteselsil kefil olduğunu, usul ve esasa aykırı olan davanın reddini talep ettiği,
Dava konusu uyuşmazlık; davacıların teminat mektuplarının iptalini talep edip edemeyecekleri ile kefalet sorumluluklarının kaldırılması şartları oluşup oluşmadığı, pay devri ile şirket ortaklığından çıkmanın teminat sözleşmelerinin iptalini ve kefaletin kaldırılmasını gerektirip gerektirmediği hususlarına ilişkindir.
Öncelikle teminat mektubunun hukuki niteliğinin değerlendirilmesinin gerektiği, teminat mektubunun, mevzuatımızda açıkça düzenlenmediği, pozitif bir temele dayanmayan teminat mektubu kurumunun, ticari hayatın bir gereği olarak ve sözleşme serbestisi kapsamında vücut bulduğu, muhatap, lehtar ve garanti eden olmak üzere bünyesinde üçlü bir ilişki içeren teminat mektubunun, (doktrinde tartışmalar mevcut olmakla birlikte) esas olarak üçüncü kişinin fiilini taahhüt niteliğinde olması nedeniyle bir tür garanti sözleşmesi olduğu, 11.06.1969 Tarih 1969-4 Esas-1969-6 Karar sayılı İçtihadı Birleştirme Kararında da teminat mektubunun mahiyeti itibariyle BK’nın 110. maddesinde sözü edilen üçüncü kişinin fiilini taahhüt niteliğinde bir garanti sözleşmesi olduğunun kabul edildiği, banka teminat mektubu ile garanti eden bankanın, kayıtsız ve şartsız bir ödeme yükümlülüğü altına girmemekte, aksine üçüncü kişi durumunda bulunan lehtarın edimini ifa etmemesi ya da sair rizikoların ortaya çıkması halinde muhatabın uğrayacağı zararları teminat altına almayı amaçladığı, teminat mektuplarının vadeli (süreli) ya da vadesiz (süresiz) olarak düzenlenmelerinin mümkün olduğu, üzerinde belirli bir geçerlilik süresi bulunmayan teminat mektuplarının vadesiz oldukları, vadesiz teminat mektuplarında zamanaşımı süresinin, bu tür ilişkiler için yasalarda ayrı bir zamanaşımı süresi öngörülmediğinden 10 yıl olacağı, yine genel hükümler uyarınca bu sürenin, alacağın muaccel olduğu tarihten itibaren başlayacağı, teminat mektubunu düzenleyen banka yönünden borcun, riskin gerçekleşmesinden sonra bankadan ödeme talebinde bulunulmasıyla muaccel hale geleceği (Vahit Doğan, Banka Teminat Mektupları, 3. Baskı, s.234), teminat mektupları üçüncü kişinin fiilini taahhüt mahiyetinde bulunduğu ve zamanaşımı süresinde bankaya başvurulması halinde bankanın teminat mektubu bedelini tazmin edilmesinin sözkonusu olacağı, teminat mektubunun iptali veya hükümsüzlüğü davasının muhataba karşı açılması gerektiği, davacının teminat mektubundan dolayı sorumlu olmaması için, muhatabı tarafından iptali veya geri verilmesi, muhatabın teminat mektubundan dolayı bankayı ibra etmesi veya teminat mektubunun iptaliyle ilgili olarak kesinleşmiş mahkeme kararı sunması gerektiği, mektup muhatabının bulunmadığı bir davada teminat mektuplarının hükümsüzlüğü ve iptali talebinin dinlenmesinin mümkün olmadığı (emsal Yargıtay 11 HD ESAS NO: 2016/5845, KARAR NO: 2017/4926),
Davaya konu üç adet teminat mektubu olduğu, ….. numaralı kesin teminat mektubunun ….. Bölge Müdürlüğü ile yapılan ihale sonucunda …. ada …. parsel 25 yıl süreli yapım veya onarım karşılığı kiralama işini taahhüt eden yüklenici …… Petrol Ürünleri şirketinin ihale ile ilgili yükümlülüklerini yerine getirmesi için 278.624 TL tutar karşılığı …… Bankası AŞ tarafından süresiz olarak garanti edilerek verildiği,
….. numaralı kesin teminat mektubunun ….. Bölge Müdürlüğü ile yapılan ihale sonucunda …… ad …. parsel 25 yıl süreli yapım veya onarım karşılığı kiralama işini taahhüt eden yüklenici …… Petrol Ürünleri şirketinin ihale ve sözleşme hükümlerini yerine getirmesi için 18.144 TL tutar karşılığı ….. Bankası AŞ tarafından süresiz olarak garanti edilerek verildiği,
….. numaralı kesin teminat mektubunun ….. Başkanlığı Yol Bakım ve ALtyapı Kordinasyon Daire Başkanlığı ALtyapı Kordinasyon Müdürlüğüne, …… Petrol Ürünleri şirketinin 28.01.2018 tarihli ve ….. sayılı ruhsat başvurusu için vermek zorunda olduğu teminat tutarı olan 53.891 TL tutar karşılığı …. Bankası AŞ tarafından süresiz olarak garanti edilerek verildiği,
….. Bölge Müdürlüğü ile …… Petrol Ürünleri şirketi arasındaki tip sözleşmenin celp edildiği, İstanbul Belediyesi Başkanlığı Yol Bakım birimine yazılan yazıya cevap verildiği, davacıların davalıya karşı ödeme emri gönderdiği itirazın iptali davası açmadığı, davalı şirketin ticaret sicil kayıtlarının celp edildiği, eski unvanının …… Pertol Ürünleri İnşaat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi olduğu, şirketin orağının …… olarak belirtildiği, eski ortağının … olduğu, davacı tarafın dava dilekçesi ile birlikte kurumlara başvurularını yazı cevaplarını, ihtarnameyi ve mesaj yazışması sunduğu,
Somut olayın incelemesinde, davacılardan …’ın davalı şirketin ortaklığından ayrıldığı, …… şirketinin teminat mektuplarını 2.5.2016 tarihli Genel Kredi sözleşmesine istinaden aldığı, bu sözleşme uyarınca …… Tekstilin , …’ın, …… Petrolün …’ın müşterek borçlu ve müteselsil kefil sıfatının bulunduğu, genel kredi sözleşmesine ilişkin bir itirazın olmadığı, sözleşmedeki imzalara itiraz edilmediği, sözleşmenin ve kefaletin geçerli olduğu, davacılardan …’ın davalı şirketin ortaklığı devretmesinin genel kredi sözleşmesinden kaynaklanacak borçlardan sorumlu tutulmasına engel nitelikte olmadığı, nitekim genel kredi sözleşmesi kapsamında davacıların ödediği kesintileri icra suretiyle davalı şirketten tahsil ettikleri, gerek dava tarihinde gerekse karar tarihinde davacıların genel kredi sözleşmesi kapsamında muaccel hale gelip davalıdan tahsil edemediği alacağın olmadığı,
Davaya konu teminat mektupları yönünden muhatap, lehtar ve garanti eden olmak üzere üçlü bir ilişki bulunduğu, davacıların bu üç taraftan biri olmadığı, teminat mektuplarının ihale veya sözleşmedeki edimlerin yerine getirilmemesi durumuna karşılık garanti olarak verildiği, teminat mektubunu düzenleyen banka yönünden borcun, riskin gerçekleşmesinden sonra bankadan ödeme talebinde bulunulmasıyla muaccel hale geleceği (Vahit Doğan, Banka Teminat Mektupları, 3. Baskı, s.234), teminat mektupları üçüncü kişinin fiilini taahhüt mahiyetinde bulunduğu ve zamanaşımı süresinde bankaya başvurulması halinde bankanın teminat mektubu bedelini tazmin edilmesinin sözkonusu olacağı, teminat mektubunun iptali veya hükümsüzlüğü davasının muhataba karşı açılması gerektiği, davacılardan …’ın şirket ortaklığından ayrılmasının teminat mektuplarını hükümsüz hale de getirmeyeceği, yargılama aşamasında teminat mektuplarının verilmesinden kaynaklı risk gerçekleşmediği, ….. Bölge Müdürlüğü yazı cevabından 26.04.2021 tarihinde geçici kabulün yapıldığı, kesin kabulün henüz yapılmadığı, geçici kabul tutanağında belirtilen cezaların yüklenici tarafından ödendiğinin belirtildiği, tarafların duruşmada beyanda bulundukları, kesin kabulün yapılması ile teminat mektuplarının verilmesine konu riskin gerçekleşmesi ortadan kalkacağından davanın konusuz kalacağı ancak bunun bir yıllık süreci gerektireceği, teminat mektubunun iptali yönünden davacıların aktif husumetlerinin bulunmadığı, terditli kısmi alacağa/tazminata ilişkin talepleri yönünden de gerek dava gerek karar tarihinde risk gerçekleşmediğinden davacıların ileride riskin gerçekleşmesi durumunda dava açma hakkı muhtariyeti olmakla birlikte bu aşamada tazminat talebinin reddi ile aşağıdaki şekilde karar verildi.
HÜKÜM : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Üç adet teminat mektubunun iptali ile sorumluluklarının kaldırılması talebinin davacıların teminat mektubunun tarafı olmadığından aktif husumet yokluğundan USULDEN reddine
2- davacıların kısmi alacağa ilişkin terditli taleplerinin ise dava açıldığı tarihte yasal şartları oluşmadığından reddine
3-492 Sayılı Harçlar Kanunu uyarınca alınması gereken 80,70.-TL red karar harcının, mahkememiz veznesine yatırılan 5.988,38.-TL peşin harcından mahsubu ile hazineye gelir kaydına, fazla yatan 5.907,68‬.-TL harcın yatırana iadesine,
3-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
4-Davalı taraf kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre aktif husumet yönünden hesaplanan 5.100,00.-TL vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalı tarafa verilmesine,
5-Davalı taraf kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre yasal şartlar oluşmadığı yönünden hesaplanan 32.996,13.-TL vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalı tarafa verilmesine,
6-Bakiye avansın karar kesinleşince yatırana iadesine,
7-6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu 18/A-11-13.maddesi uyarınca ve Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği Tarife hükümleri uyarınca Adalet Bakanlığı bütçesinden ödenen 1.320,00TL arabuluculuk ücretinin davacıdan alınarak hazineye irad KAYDINA,
Dair davacı vekilinin ve davalı taraf vekilinin yüzüne karşı verilen kararın, gerekçeli kararın taraflara tebliğ tarihinden itibaren 2 haftalık yasal sürede İstinaf Başvuru hakları olduğu hatırlatılarak verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı. 01/06/2022

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır