Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BAKIRKÖY 6. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/749 Esas
KARAR NO : 2022/460

DAVA : Zayi Belgesi Verilmesi
DAVA TARİHİ : 15/09/2021
KARAR TARİHİ : 30/05/2022
KARARIN YAZILMA TARİHİ : 04/07/2022
Mahkememizde görülmekte olan Zayi Belgesi Verilmesi davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA
Davacı vekili tarafından sunulan dava dilekçesinde ÖZETLE; Müvekkilleri şirketin …… Mah. …. San.Sit. Çevre …. Blok Sok. No:….. Başakşehir/İST. adresinde tekstil ürünleri imalat ve satışı ile iştigal ettiğini, İkitelli Organize Sanayi Bölgesinde bulunan bir iş yerinde 31.08.2021 günü akşam 21:00 sıralarında yangın çıktığını ve birçok iş yerine sıçradığını, bu yangında müvekkilleri şirkete ait 1990, 1991, 1992, 1993, 1994, 1995,1996, 1997,1998, 1999, 2000, 2001,2002, 2003,2004, 2005, 2006, 2007, 2008, 2009, 2010, 2011, 2012, 2013, 2014, 2015, 2016,2017, 2018 yıllarına ait yevmiye, envanter, kebir, imalat defterlerinin müvekkilleri şirkete ait 2019 ve 2020 yıllarına ait envanter ve imalat defterlerinin bu yıllar ile 2021 yılı 31. Ağustos. 2021 tarihi dahil; açılış bilançoları, ara bilançoları, finansal tablolar, yıllık faaliyet raporları, ticari sözleşmeler, ticari mektuplar, sipariş belgeleri, alış ve satış faturaları, banka ödeme dekontları, tediye ve tahsilat makbuzları, irsaliyeler ve koçanları ve sair tüm belgelerin tamamının vergi dairesi ve SGK ödeme dekontlarının personel özlük dosyaları, yıllık izin defteri, personel ücret bordroları ve hesap pusulalarının müvekkillerine ait bilgisayarların tamamı yandığı için muhasebe kayıtları ile Gelirler İdaresi Başkanlığına yüklenmemiş olan kayıtların tamamının, …. Bank….. Şube tarafından düzenlenen …… nolu hesaptan verilme boş çek koçanlarının,…… Bank ….. Şube tarafından düzenlenen ……. nolu hesaptan verilme boş çek koçanlarının, …… Bankası…… şube tarafından düzenlenen ……. nolu hesaptan verilme boş çek koçanlarının, ….. Bankası …… Şube tarafından düzenlenen …… nolu hesaptan verilme boş çek koçanlarının zayi olduğunu belirtererek zayi olduklarının tespitini talep etmiştir.

DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE
Dava, dava konusu bir kısım belge ve defterler için zayi belgesi verilmesi istemine ilişkindir.
TTK’nın 82/7. Maddesinde “Bir tacirin saklamakla yükümlü olduğu defterler ve belgeler; yangın, su baskını veya yer sarsıntısı gibi bir afet veya hırsızlık sebebiyle ve kanuni saklama süresi içinde zıyaa uğrarsa tacir zıyaı öğrendiği tarihten itibaren onbeş gün içinde ticari işletmesinin bulunduğu yer yetkili mahkemesinden kendisine bir belge verilmesini isteyebilir.” hükmü düzenlenmiştir.
TTK 82/7 maddesinde tacirin saklamakla yükümlü olduğu ticari defter ve belgelerinin zayi olması durumunda ziyaı öğrendiği tarihten 15 gün içinde zayi belgesi verilmesini talep edebileceği düzenlenmekle, davacının talebinin bu 15 günlük hak düşürücü süre içerisinde yapıldığı anlaşılmıştır.
Davacı tarafça, davacıya ait 1990, 1991, 1992, 1993, 1994, 1995,1996, 1997,1998, 1999, 2000, 2001,2002, 2003,2004, 2005, 2006, 2007, 2008, 2009, 2010, 2011, 2012, 2013, 2014, 2015, 2016,2017, 2018 yıllarına ait yevmiye, envanter, kebir, imalat defterleri, şirkete ait 2019 ve 2020 yıllarına ait envanter ve imalat defterleri, yukarıda belirtilen yıllar ile 2021 yılı 31. Ağustos.2021 tarihi dahil; açılış bilançoları, ara bilançoları, finansal tablolar, yıllık faaliyet raporları, ticari sözleşmeler, ticari mektuplar, sipariş belgeleri, alış ve satış faturaları, banka ödeme dekontları, tediye ve tahsilat makbuzları, irsaliyeler ve koçanları ve sair tüm belgelerin tamamı, vergi dairesi ve SGK ödeme dekontları, personel özlük dosyaları, yıllık izin defteri, personel ücret bordroları ve hesap pusulaları, davacıya ait bilgisayarların tamamı yandığı için muhasebe kayıtları ile Gelirler İdaresi Başkanlığına yüklenmemiş olan kayıtların tamamı ile bir kısım boş çek koçanlarının davacının faaliyette bulunduğu ….. Mah. …….Sit. Çevre ….. Blok Sok. No:….. Başakşehir/İSTANBUL adresinin bulunduğu İkitelli Organize Sanayi Bölgesinde bulunan iş yerinde 31.08.2021 günü çıkan yangın sonucunda zayi olduğundan bahisle zayi belgesi verilmesinin talep edildiği anlaşılmıştır.
Davacı tarafça dayanılan tüm deliller toplanmış, ….. Sigorta A.Ş.’den sigorta poliçesi ve hasar dosyası getirtilmiş, davacının bağlı bulunduğu İkitelli Vergi Dairesinden davacının vergi borcu bulunup bulunmadığı ve daha önce zayi belgesi ibraz edip etmediği hususunda bilgi alınmış, davacı tarafça bildirilen Bakırköy 2, 6, 20, 33 39.Noterliklerine müzekkere yazılarak davacı tarafça talep edilen dönemlere ilişkin olarak zayi olduğu ileri sürülen ticari defter ve belgelerin onayı hakkında bilgi alınmıştır.
Gelen sigorta hasar dosyası, sunulan ve toplanan tüm delillerden, davacı şirketin faaliyette bulunduğu adreste çıkan yangın sonucunda bir kısım defter ve belgelerinin zayi olduğu sonuç ve kanaatine varılmıştır. Talepler ayrı ayrı değerlendirildiğinde;
Zayi olan boş çek koçanları yönünden: Davacının bu boş çek koçanları ile ilgili dava açmakta hukuki yararı bulunmadığı, keşideci tarafından çek ziyaı nedeniyle iptal davası açılamayacağı anlaşılmakla bu yöndeki davanın usulden reddi gerekmiştir.
Talep konusu 1990(dahil)-2010(dahil) yılları arasındaki döneme ilişkin olarak zayi belgesi verilmesi talep olunan defter ve belgeler yönünden: Bu dönem defter ve belgeler yönünden TTK’nun 82/5.maddesinde öngörülen 10 yıllık saklama süresinin dolmuş bulunması nedeni ile davacının bu defter ve belgelere ilişkin olarak dava açmakta hukuki yararı bulunmadığı anlaşılmakla bu talep yönünden de davanın dava şartı yokluğu nedeniyle usulden reddine karar vermek gerekmiştir.
Talep konusu 2011, 2012, 2013, 2014, 2015, 2016, 2017 yıllarına ait yevmiye defteri, defteri kebir defteri, envanter defteri ve imalat-istihsal defteri; 2018 yılına ait yevmiye defteri, defteri kebir defteri ve envanter defteri; 2019 yılına ait envanter defteri ve imalat-ihtihsal defteri yönünden: bu defter ve belgelerin davacının mevzuat uyarınca saklamakla yükümlü olduğu defter ve belgeler olduğu, söz konusu yangında bu defterlerin zayi olduğu anlaşılmakla davanın bu defterler yönünden kabulüne karar vermek gerekmiştir.
Talep konusu 2018 yılına ait imalat defteri yönünden; gelen noter cevabi yazılarından, bu defterin noter tasdiki bulunduğunun ispatlanamamış olması, noter tasdiki bulunmayan ticari defterlerin saklamakla yükümlü defter olarak değerlendirilip bu defterlerle ilgili zayi belgesi verilmesini mümkün bulunmadığından davanın bu yönden reddi gerekmiştir.
Talep konusu zayi belgesi talep edilen diğer belge ve kayıtlar (dava dilekçesinin talep sonucu kısmının c, d, e, f bentlerinde belirtilen) yönünden: bu belgelerin somut olarak tarih ve sayıları ile içeriklerinin açıklanmadığı, soyut ve genel ifadelerle talepte bulunulduğu, dolayısıyla saklamakla yükümlü bulunan belge ve kayıtlarda olup olmadığının saptanamadığı anlaşılmakla davanı bu belgeler yöününden de reddine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki hüküm kurulmuştur.

HÜKÜM : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-1-Davanın zayi olan boş çek koçanları yönünden davacının dava açmakta hukuki yararı bulunmadığı anlaşılmakla USULDEN REDDİNE,
2-Davanın 1990(dahil)-2010(dahil) yılları arasındaki döneme ilişkin olarak zayi belgesi verilmesi talep olunan defter ve belgelerle ilgili olarak TTK’nun 82/5.maddesinde öngörülen 10 yıllık saklama süresinin dolmuş bulunması nedeni ile davacının dava açmakta hukuki yararı bulunmadığı anlaşılmakla USULDEN REDDİNE,
3- Davanın 2011, 2012, 2013, 2014, 2015, 2016, 2017 yıllarına ait yevmiye defteri, defteri kebir defteri, envanter defteri ve imalat-istihsal defteri yönünden KABULÜ ile;
Davacı …’nin 2011, 2012, 2013, 2014, 2015, 2016, 2017 yıllarına ait yevmiye defteri, defteri kebir defteri, envanter defteri ve imalat-istihsal defterinin 31/08/2021 tarihinde meydana gelen yangın sonucunda zayi olduğunun tespiti ile davacıya bu defterlerle ilgili TTK’nun 82/7.maddesi uyarınca ZAYİ BELGESİ VERİLMESİNE,
4-Davanın 2018 yılına ait yevmiye defteri, defteri kebir defteri ve envanter defteri yönünden KABULÜ ile;
Davacı …’nin 2018 yılına ait yevmiye defteri, defteri kebir defteri ve envanter defterinin 31/08/2021 tarihinde meydana gelen yangın sonucunda zayi olduğunun tespiti ile davacıya bu defterlerle ilgili TTK’nun 82/7.maddesi uyarınca ZAYİ BELGESİ VERİLMESİNE,
5-Davanın 2018 yılına ait imalat defteri yönünden; bu defterin noter tasdiki bulunduğunun ispatlanamamış olması nedeni ile REDDİNE,
6-Davanın 2019 yılına ait envanter defteri ve imalat-ihtihsal defteri yönünden KABULÜ ile;
Davacı …’nin 2019 yılına ait envanter defteri ve imalat-ihtihsal defterinin 31/08/2021 tarihinde meydana gelen yangın sonucunda zayi olduğunun tespiti ile davacıya bu defterlerle ilgili TTK’nun 82/7.maddesi uyarınca ZAYİ BELGESİ VERİLMESİNE,
7-Davanın zayi belgesi talep edilen diğer belge ve kayıtlar (dava dilekçesinin talep sonucu kısmının c, d, e, f bentlerinde belirtilen) yönünden bu belgelerin somut olarak belirtilmemiş olması nedeniyle REDDİNE,
8-492 Sayılı Harçlar Kanunu uyarınca alınması gereken 80,70-TL harcın, mahkememiz veznesine yatırılan 59,30-TL peşin harçtan mahsubu ile bakiye 21,40-TL harcın davacıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına,
9-Davacının yaptığı yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
10-Bakiye avansın karar kesinleşince yatırana iadesine,

Dair davacı vekilinin yüzüne karşı gerekçeli kararın taraflara tebliğ tarihinden itibaren 2 haftalık yasal sürede İstinaf Başvuru hakları olduğu hatırlatılarak verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı. 30/05/2022

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır