Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BAKIRKÖY 6. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/436 Esas
KARAR NO : 2022/33

DAVA : Alacak (Ticari Nitelikteki Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 25/05/2021
KARAR TARİHİ : 18/01/2022
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 25/01/2022

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Ticari Nitelikteki Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili tarafından sunulan dava dilekçesinde ÖZETLE :Taraflar arasında akdedilen bila tarihli sözleşme uyarınca ……. Enerji İşletmeleri A.Ş. İle ……. Enerji Üretim Ltd. Şti.’ne ait …… HES projelerinin ortak yapılması hususunda anlaştıklarını, sözleşmenin 2. Maddesinde ……. Enerji Üretim Ltd. Şti’nin hisse satış bedelinin 4.300.00,00 $ olarak belirlendiğini, alıcılara devredilen %60 hissesinin bedelinin 2.580.000,00 $ olduğunu ve bu bedelin herhangi bir nedenle değiştirilmesinin mümkün olmadığını, sözleşmede; ……. Enerji İşletmeleri adına ……., ……. Enerji Üretim Ltd. Şti’nin %30 hissesinin 1.290.000,00 $ karşılığında ……’a, %15 hissesini 645.000 $ karşılığında ……’ya, $15 hissesini 645.000 $ karşılığında ……’ya devremeyi devretmeyi kabul ettiğini ve ilgili kişilerin ilgili hisseleri devralmayı kabul ettiklerini, devredilecek % 60 hissenin devir bedeli olan 2.580.000 $’nin %30’unun peşin olarak ödenceğini, peşin ödenecek miktarı taraflar alacakları hisse oranında ödeyeceklerini, kalan ücretin ise proje tutarları oranında ve lisanslarının alındığı tarihlerden itibaren 45 gün içerisinde ……. Enerji…Şti’ne ödeneceğini, ……, …… ve ……’nun söz konusu olan projelerin lisansları alındıktan sonraki iki ay içerisinde işbirliğine devam etmekten vazgeçerse ödenen hisse bedelleri hisselerin ……. İşletmeleri A.Ş.’ne iadesini takiben 2 ay içerisinde kendilerine iade olunacağını, ilgili projelerde yaşanacak herhangi bir olumsuzluk halinde istedikleri taktirde ……, …… ve ……. ya o porjelerdeki hisseleri karşılığı bedellerin hiçbir şart ileri sürmeden 2 ay içerisinde iade edileceğini, bunlaran birinin yapılabilirliği halindeyse özel şartlarda 4. Maddede belirtilen şekilde orantıyla olumsuz bulunan projenin bedeli iade edileceğini, daha sonra taraflar arasında imzalanan bila tarihli ek sözleşme ile ana sözleşmeye ve ek sözleşmeye uymayan tarafın diğer tarafa 500.000 $ cezai şart ödeyeceğini, davacılar tarafından bir kısım ödemelerin yapıldığını belirterek davanın kabulünü, davacı müvekkillerin, …… HES projesi yasal ve teknik nedenlerle uygun bulunmadığından taraflar arasındaki bila tarih sözleşmenin 11. Maddesi uyarınca ödenen 1.290.000,00TL alacağın şimdilik 10.000,00 $’ın 16/12/2020 temerrüt tarihinden itibaren işleyecek devlet bankalarının yabancı parayla açılmış bir yıl vadeli mevduat hesabına fiilen uyguladığı en yüksek faiz oranları faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile payları oranında davacılara verilmesini, ……. HES projesi kapsamında davacı müvekkillere devredilen …… Üretim A.Ş. Hisselerinin ……. Enerji İşletmeleri adına devir ve tescili ile pay devrine işlenmesine ile ticaret sicilinde yayınlanmasına, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili tarafından sunulan cevap dilekçesinde ÖZETLE :Sözleşme ilişkisinden dönüllebilmesi ya kanunun bu konuda açık bir düzenlemesine veya tarafların böyle bir hakkı birbirlerine tanıması ile mümkün olduğunu, böyle bir hakkınd tanınmadığı durumlarda taraflardan birinin sözleşme ilişkisinden dönebilme olanaklarının olmadığını, somut olayda taraflar arasında fiilen 2010 yılı Haziran – Temmuz ayı civarında akdedilen Bila Tarihli Sözleşme’nin 11. Maddesinde, belirli şartlar altında davacılara bir sözleşme ilişkisinden dönme hakkı tanındığı konusunda tartışmaya yer olmadığını, daha sonra taraflar arasında 04/07/2012 tarihinde akdedilen protokol ile bila tarihli sözleşme hükümlerinin ortadan kaldırıldığını, bundan sonra taraflar arasında sadece 04/07/2012 tarihli protokol hükümlerinin geçerli olduğu ve orada ise böyle bir ödnem hakkına artık yer verilmediğini, davacıların işbu davada hiçbir hukuki dayanaklarının bulanmadığının bilincinde olarak çok cüzzi miktarda dava açtıklarını belirterek davanın müvekkilleri …… Enerji yönünden pasif husumet eksikliği nedeni ile reddine, haksız ve mesnetsiz talebin esas yönünden de riddini, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE
Taraflar arasındaki uyuşmazlık; bila tarihli sözleşme hükümlerinin 04.07.2012 tarihli protokol ile yürürlükten kaldırılıp kaldırılmadığı, bila tarihli sözleşmenin 11 ve 12.maddelerine dayanarak davacıların ödedikleri hisse bedellerinin iadesini davalılardan talep edip edemeyeceği ile ……. Şirketi dışındaki davalılar yönünden husumet itirazının yerinde olup olmadığına ilişkindir.
Bila tarihli sözleşmenin incelenmesinde; sözleşmenin imzacılarının, davacılar ile davalı ……. Enerji İşletmeleri A.Ş.adına …… olduğu, sözleşme amacının “……. Enerji Üretim Ltd.Şti.’ne ait ……. HES ve …… HES projelerinin ortak yapım işidir.” olarak belirlendiği görülmüştür. Sözleşme, ……. Enerji İşletmeleri A.Ş adına ……. ’nin, ……. Üretim Ltd.Şti.nin belirlenen miktarlarda hisselerini davalılara devretmeyi, davalılarında belirtilen hisseleri devralmayı kabul ettiğine ilişkin hükümler içermektedir.
Bila tarihli sözleşmenin 11.maddesinin “Yasal ve teknik nedenlerle (Örneğin, EPDK, DSİ, Çevre ve Orman Bakanlığı, Enerji Bakanlığı, Valilik vb resmi kurumlar ile teknik zorluklar) ……. Enerji Üretim Ltd.Şti. ne ait ……. Hes ve …… Hes projeleri ile ilgili herhangi bir olumsuzluk halinde, istedikleri takdirde ……, …… ve ……’ya o proje/projeler hisseleri karşılığı bedeller hiçbir şart ileri sürülmeden iki ay içerisinde iade edilecektir. Bunlardan birinin yapılabilirliği halindeyse özel şartlarda 4.maddesinde belirtilen şekildeki orantıyla olumsuz bulunan projenin bedeli iade edilecektir. O ana kadar yapılan masraflar, hisseleri oranında devredenler ve devralanlar tarafından ödenecektir. Bu durumda özel şartların 5.madddesi doğrultusunda hareket edilecektir. ”,
Sözleşmenin 12.maddesinin “Özel şartların 4.maddesinde belirtilen ……. Enerji Üretim Ltd.Şti.ye ait ……. HES ve ……. HES projelerinin ayrı ayrı bedellerinin toplamı şirket hisse satış bedelini teşkil etmektedir. Yapılan proje ve etüt çalışmalarından sonra bunlardan birinin rantabilitesini yani karlılık oranının sağlamaması halinde rantabl olmayan proje bedeli …… Enerji Üretim Ltd. Şti. satış bedelinden düşülecektir. ……, …… ve ……’ya projeler hisseleri karşılığı bedeller hiçbir şart ileri sürülmeden iki ay içerisinde iade edilecektir. Bu durumda özel şartların 5.maddesi doğrultusunda hareket edilecektir. O ana kadar yapılan masraflar, hisseleri oranında devredenler ve devralanlar tarafından ödenecektir. Bu ödemeler için herhangi bir faiz talep edilemez. Yapılması istenmeyen proje lisans alım tarihinden başlamak üzere iki ay içinde devredenlere bildirilecektir, 2 aydan sonra ise 13.madde geçerlidir.”,
Sözleşmenin özel şartlar başlığı altındaki 5.maddesinin “Sözleşmenin 11.ve 12. Maddesinde belirtilen zorluklar dikkate alınarak, ilgili şirket ve kurumlara karşı yasal mücadelenin devam ettirilmesinde kolaylık sağlanabilmesi için …… HES projesine sözleşmenin imza tarihinden itibaren 1 ay içinde aynı ortaklık yapısı ile ayrı bir şirket kurulacak. Olumsuz proje için şirket ve kurumlara karşı her türlü yasal mücadeleyi devam ettirmek istemeyen/ler olumsuz proje ile ilgili şirketteki hisselerini isterlerse 11. ve 12. Maddelerde belirtilen usuller ile devam ettirmek isteyene/lere iade edeceklerdir. ” şeklinde düzenlendiği görülmüştür.
Davacılarda yukarıda belirtilen maddeler çerçevesinde, bila tarihli sözleşmenin 11 ve 12. Maddeleri kapsamında, devraldıkları hisselerin geri alınarak, ödedikleri hisse bedellerinin kendilerine iadesini talep etmektedirler.
Taraflar arasında imzalanan 04.07.2012 tarihli protokolün amacı “Bu tarihten önce imzalanmış bulunan ve aşağıda açıklamaları yapılan anlaşma ve hisse devir sözleşmelerinden doğan karşılıklı hak ve vecibelerin sonlandırılması ve aradaki sorunların sulhen çözüme kavuşturulmasıdır.” olarak belirlenmiştir. Protokolde bahsi geçen sözleşmeler arasında arasında “……. Enerji İşletmeleri A.Ş. ile ……, …… ve …… arasında yapılmış bulunan ve ….. Enerji Üretim Şirketine ait olan ……. HES projelerinin ortak yapılı ve hisse devirlerinin öngören bila tarihli sözleşme” sayılmıştır. Her ne kadar davacı dilekçesinde söz konusu protokolün faks ile gönderildiğini beyan etmekle yetinse de, protokol altındaki imzaların davacılara ait olduğu hususunu inkar etmemiş, protokolün davacılarca imza edildiğini ikrar etmiştir.
İşbu protokolün E.3. maddesinde “Çatalbahçe Hes projesi tarafların bilgisi dahilinde satılmıştır. Bedeli ……. tarafından tahsil edilmiştir. ……, ……, …… tarafından bu projenin %18’i için ödenene 387.000-USD Sadıklı HES hesabına ilave edilmiştir.” ,
Protokolün E.4. maddesinde “……. Enerji İşletmeleri A.Ş. ……, …… ve …… arasındaki tarihsiz sözleşmenin 2, 3, 4, 5 ve 6.maddeleri gereği ……… HES projesinin toplam %60 hissesinin, toplam %30’u ……’a, toplam %15’i ……’ya toplam %15’i ……’ya devredecektir. Bu şekilde toplam hisse miktarının %60’ı ……, …… ve ……’ya ait olacaktır.“,
Protokolün (İ) maddesinde “Tarafların bunların dışında yukarı bahsedilen sözleşmelerden kaynaklanan her türlü hak ve taleplerinden, uğradıkları zarar ve ziyanlardan kayıtsız ve şartsız vazgeçmektedirler. Tarafların belirtilen ödemeler haricinde birbirlerinden hiçbir hak ve alacakları kalmadığından bu ödemelerin yapılması ile birlikte birbirlerini karşılıklı olarak ibra etmektedirler.” düzenlemelerinin yapıldığı görülmüştür.
Davalının savunması ise yukarıda belirtilen hükümler çerçevesinde bila tarihli sözleşmenin 11 ve 12. hükümlerinin uygulanmasının mümkün olmadığı, davacıların sözleşmedeki hak ve alacaklarından vazgeçtiklerini açıkça beyan ettikleri hususundadır.
Davalılardan ……. Üretim A.Ş. tarafından, EPDK’ya hitaben gönderilen 06.05.2020 tarihli yazı ile HES tesisi bulunan alanın 3.derece doğal sit tesis alanı ilan edildiği, yine HES alanının bir kısmının nitelikli doğal koruma alanı, diğer bir kısmının ise Kesin Korunacak Hassas Alan ilan edilmesi nedeniyle mağduriyet yaşadıklarını bu nedenle projenin sonlandırılarak teminatlarının kendilerine iadesini talep ettikleri görülmüştür. Davalıların söz konusu işleme yani projenin sonlandırılmasına onay verdikleri anlaşılmıştır.
Sonuç olarak; bila tarihli sözleşme ile 04.07.2012 tarihli protokolün taraflarca imzalandığı, tarafların …… Ltd.Şti.ye ait …… HES projelerinin ortak yapımı için anlaştığı, davalıların,…… Üretim Ltd.Şti. şirketinin hisselerini bedel karşılığında devralmayı kabul ettiği, hisse devri bedellerinin ödendiği ve devrin gerçekleştiği hususlarında uyuşmazlık bulunmamaktadır.
04.07.2012 tarihli protokolün amacı; içlerinde davacının dayandığı bila tarihli sözleşmenin de bulunduğu bir kısım sözleşmelerin “taraflara yüklediği hak ve vecibelerin sonlandırılması” olarak belirlenmiş, protokolün (i) maddesinde “…yukarıda bahsedilen sözleşmelerden kaynaklanan her türlü hak ve taleplerinden, uğradıkları zarar ve ziyanlardan kayıtsız ve şartsız vazgeçmektedirler.” düzenlemesine yer verilmiştir. Bu kapsamda; söz konusu protokolün, bila tarihli sözleşmede yer alan hak ve vecibeleri sona erdirdiği, sözleşme maddelerine dayanılarak hak talep edilmesinin mümkün olmadığı, her ne kadar davalı doğmamış bir alacaktan vazgeçmenin mümkün olmayacağını savunmuşsa da, taraflara sözleşme ile tanınan hakların yine tarafların ortak iradesiyle imzaladıkları sonraki protokol ile ortadan kaldırıldığı bu nedenle doğmamış bir alacaktan feragatin söz konusu olmadığı değerlendirilmiştir. Bununla birlikte, mahkememizce yapılan tacir araştırması ve ticaret sicil gazetesi ilanlarının incelenmesi sonrasında davalıların, protokolün imzalandığı 04.07.2012 tarihinde tacir sıfatına haiz olduğu anlaşılmış, tarafların imzaladıkları sözleşme, protokol ve maddeleri konusunda basiretli bir tacir olarak, açıkça daha önce imzaladıkları sözleşmelere atıf yapılarak ve bunlara ilişkin hak ve vecibelerin sonlandırılması ile sözleşmelerden kaynaklanan hak ve taleplerinden vazgeçtiklerine ilişkin hükümler içeren sözleşmeyi imzalamalarının doğuracağı sonuçların farkında olmaları gerekmektedir. Bu halde; taraflar arasında imzalanan protokol hükümleri nedeniyle, bila tarihli sözleşmenin 11 ve 12.maddelerine göre hisselerin geri alınarak, bedellerinin iade edilmesinin talep edilmesi mümkün olmadığından, davanın ……. şirketi yönünden reddine karar verilmiştir.
Husumet itirazının değerlendirilmesi sonucunda; bila tarihli sözleşmenin, davacılar ile davalı ……. Enerji İşletmeleri A.Ş.adına ……. tarafından imzalandığı görülmekle; davacıların talebinin bila tarihli sözleşmeye dayandığı, bu kapsamda sözleşmeyi imzalamamış bulunan diğer davalılar ……., …… Enerji Üretim A.Ş. yönünden pasif husumet eksikliği bulunduğu anlaşıldığından davanın bu davalılar yönünden husumetten reddine karar verilmiştir.
HÜKÜM : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın ……. Enerji İşletmeleri A.Ş yönünden REDDİNE,
2-Diğer davalılar yönünden HUSUMET YOKLUĞU sebebi ile REDDİNE,
3-492 Sayılı Harçlar Kanunu uyarınca alınması gereken 80,70.-TL red karar harcının, mahkememiz veznesine yatırılan 1.432,81.-TL peşin harcından mahsubu ile hazineye gelir kaydına, bakiye harcın karar kesinleşince ve talebi halinde davacı tarafa iadesine,
4-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
5-Davalı tarafından dosyada herhangi bir yargılama gideri yapılmadığından bu hususta karar verilmesine yer olmadığına,
6-Davalı ……. Enerji İşletmeleri Anonim Şirketi taraf kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden, kararın verildiği tarihte yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre hesaplanan 11.707,00 TL vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalı tarafa verilmesine,
7-Diğer davalılar kendilerini vekil ile temsil ettirdiğinden, kararın verildiği tarihte yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre hesaplanan 5.100,00 TL maktu vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalı tarafa verilmesine,
8-6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu 18/A-11-13.maddesi uyarınca ve Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği Tarife hükümleri uyarınca Bakanlık bütçesinden ödenen 1.320-TL arabuluculuk ücretinin davacıdan alınarak hazineye gelir kaydına,
9-Bakiye avansın karar kesinleşince yatırana iadesine,
Dair tarafların yüzüne karşı gerekçeli kararın taraflara tebliğ tarihinden itibaren 2 haftalık yasal sürede İstinaf Başvuru hakları olduğu hatırlatılarak verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı. 31/01/2022

Katip …….
¸e-imzalıdır

Hakim ……
¸e-imzalıdır