Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BAKIRKÖY 6. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/157 Esas
KARAR NO : 2022/968

DAVA : Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 17/02/2021
KARAR TARİHİ : 02/11/2022
KARARIN YAZILMA TARİHİ : 29/11/2022
Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili tarafından sunulan dava dilekçesinde ÖZETLE; İstanbul ……. İcra Müdürlüğünün ……. Esas sayılı dosyasından icra takibine konu edilen “…… Makine Sanayi Ve Ticaret Ltd. Şti.’den teslim alınan keşidecisi …… Yapı İnşaat Mobilya Sanayi Ve Ticaret Ltd. Şti. Olan ….. Bank A.Ş. ….. Şubesine ait ……. numaralı 31/01/2021 tarihli 14.000,00-TL bedelli çekin” yetkili hamil olan davacı rızası hilafına hırsızlık suçuna konu edilmesi sebebiyle icra dosyasına ödenen paranın alacaklıya ödenmemesi, tüm borçlular bakımından icra takibinin durdurulması yönünde ihtiyati tedbir kararı verilmesi ve davacının yetkili son hamili olduğu takibe konu çekin davacı lehine istirdadına/ödenmiş ise icra dosyasındaki paranın davacıya ödenmesine karar verilmesi talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili tarafından sunulan cevap dilekçesinde ÖZETLE; davalının iddialarının aksine dava konusu çekin çalındığı hususunu ispat edemediğini, davacı basiretsiz ve ağır kusurlu davranışıyla oluşan zarardan tek başına sorumlu olduğunu, dava konusu çekin meşru, haklı ve iyiniyetli hamili olduğu, bu nedenle çekin zayi edildiği, müvekkilin yetkili hamil olmasına engel teşkil ettiği, dava şartı olan arabuluculuk başvurusu yerine getirilmediğinden davanın usulden reddine, tedbir talebinin reddine karar varilmesini arz ve talep ettiklerin, takiben haksız ve mesnetsiz davanın reddine, davacı tarafın iik.m. 72 uyarınca % 20 den az olmamak üzere tazminat ödemesine, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davacı tarafa yüklenmesine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE
Dava, çekte yetkili hamilin tespiti ile çekin /ödenmesi halinde çek bedelinin istirdatı istemine ilişkindir.
Davacının dava dilekçesinden özetle; 25.12.2020 tarihli hırsızlık eyleminden kaynaklı 50 adet müşteri çekinin çalındığını, Bakırköy CBS …… soruşturma dosyasının açıldığını, dava konu çeke ilişkin Bakırköy ….. ATM’nin ……. esas sayılı dosyasında kıymetli evrakın iptali davasının açıldığını, dava dışı ciranta……. Hortum Makine Sanayi Ve Ticaret Ltd. Şti. ile yapılan ticaret karşılığında davaya konu çekin teslim alındığını, dava dışı ……. Hortum Makine Sanayi Ve Ticaret Ltd. Şti. İle …….. ve …….. Triko Tesktil arasında ticari ilişki olmadığını, çekin İstanbul ….. İcra Müdürlüğü’nün …… esas sayılı dosyasından icra takibine konu edildiğini, çekin icra takibine konu edilmeden ihtiyati haciz kararı ile hacze gelindiğini, bunun çalınan çeklerde sürekli olarak karşılaşılan bir durum olduğunu, kötü niyetli hamilerin doğrudan keşideciye giderek tahsilat yaptığını, iş bu dosyada da adresine hacze gelinin keşideci tarafından çek bedelinin icra dosyasına ödendiğini, davalı şirketin hırsızlık sonucu kaybolan tüm çeklerde yetkili hamil olarak çıktığını, davaya konu çeke ilişkin soruşturma dosyasının Küçükçekmece CBS ……. sayılı soruşturma dosyası olduğunu, davalının basiretli bir tacir, iyi niyetli yetkili hamil olmadığını, davalının çekleri iktisapta ağır kusurunun bulunduğunu, davalının ticaret sicil gazetesindeki ve mersiste ilan edilen adresteki şirket merkezi adresinde herhangi bir ticari faaliyetinin mevcut olmadığını yetkili hamilin davacı olduğunun tespiti ile çekin istirdatı ödenmiş ise icra dosyasına yatan paranın davacıya ödenmesini talep ettiği,
Davalının cevap dilekçesinden özetle; arabuluculuk başvurusunun yapılmadığını, dava şartı yokluğunun bulunduğunu, davacının dava konusu çekin çalındığı hususunu ispat edemediğini, davacını basiretsiz ve ağır kusurluyla oluşan zararlardan tek başına sorumlu olduğunu, davalının davaya konu çekte haklı ve iyiniyetli hamil olduğunu, çekin zayi edilmesinin iyiniyetli hamil olmaya engel teşkil etmediğini, davacının çekin kötüniyetle iktisap edildiğini kesin deliller ile ispat etmesi gerektiğini, çek iptali davasının takip alacaklısının takip hakkını engellemediğini, davanın reddini talep ettiği,
Taraflar arasındaki uyuşmazlığın; davaya konu çekin yetkili hamilinin davacı olup olmadığı, çek istirdatı şartlarının oluşup oluşmadığı, çek bedelinin keşideci tarafında icra dosyasına ödenmesi durumunda çek bedelinin davacı tarafça talep edilip edilemeyeceğine ilişkin olduğu,
Dosyanın yapılan incelemesinde; Davaya konu çekin keşidecisinin …… Yapı İnşaat Mobilya şirketi olduğu, lehdarın …… olduğu, sonraki cirantaların sırasıyla ……., ……. Madencilik Taş ve Mıcır şirketi, …… İnşaat şirketi, …… şirketi, …… Grup, …… Hidrolik Hortum Makine, ……. Triko, ……. İplik şirketi olduğunun takas çek görüntüsü ve icra müdürlüğü dosyası kapsamındaki taraflardan tespit edildiği,
Davacının soruşturma dosyasında toplam 51 adet çeke ilişkin beyanda bulunduğu, davaya konu ……. bankası ……. Şubesine ait …… seri numaralı 14.000TL bedelli 31..01.2021 keşide tarihli çekin de bu çeklerden biri olduğu, çeke ilişkin Bakırköy …. ATM’nin ……. esas sayılı dosyasında kıymetli evrakın iptali dosyası açıldığı, davalının bu dosyaya müdahale talebinde bulunduğu, davacının iş bu çekin …… Hidrolik şirketinden tahsilat makbuzu ile teslim aldığına ilişkin makbuz ile bu şirketle arasındaki ticari ilişkiye yönelik 23.12.2020 tarihli fatura sunduğu, faturada irsaliye yerine geçtiğininde belirtildiği,
Bankaya yazılan yazıdan çekin takas yoluyla ibraz edildiği, takas yoluyla ibraz edilen bankadan çekin ön ve arka yüz görüntüsünün celp edildiği, davaya konu çeke ilişkin İstanbul …… ATM’nin …… D.İş sayılı dosyasında ihtiyati haciz kararı verildiği, davaya konu çekin iş bu dava tarihinden sonra İstanbul ……. İcra Müdürlüğü’nün …… esas sayılı icra dosyasında icra takibine konulduğu, davacının isminin ciranta olarak yer almadığından icra takibinin tarafı da olmadığının anlaşıldığı, iş bu dosyaya yatan paranın olduğu, Mahkememizce İİK 72/3 kapsamında tedbir kararı verilerek yatan paranın alacaklıya ödenmemesinin değerlendirildiği,
Bakırköy CBS ……. soruşturma dosyasında alındığı, soruşturma dosyasının uyaptan celp edildiği, soruşturma dosyasında davalı şirket yetkilisinin şüpheli olarak ifadesinin alındığı, iş bu çekin ticari ilişki karşılığında …….. Triko Şirketinden alındığını, …….. isimli kişiyi tanımadığını, keşideciyi tanımadığını, çekin çalıntı olduğunu bilmediğini, …….. şirketinden alacağın tahsili için icra takibi başlattığını beyan ettiği,
Bilirkişi ……..’den rapor alındığı, davalı tarafın 2020 yılı ticari defterlerinde vergi incelemesinde bulunması sebebiyle inceleme yapılamadığı, Vergi Müfettişi …… tarafından davalının 2020 yılı ticari defterlerinin istenildiği, davacı tarafın ticari defterlerinin incelendiği 2020 yılı ticari defterlerinin lehine delil niteliğinde olduğu davacı ile ……. Hidrolik arasında 2020 yılı içerisinde ticari ilişki olduğu, davacının iş bu şirketten tahsil ettiği 2 adet çeke ilişkin toplam 44.000TL’yi iş bu şirketin borcundan düştüğün raporda belirtildiği,
İstanbul Vergi Kaçakçılığı, Denetim Daire Başkanlığı’na yazılan yazıya verilen cevapta davalı kurum yetkililerinin 2020 yılı hesap dönem faturalarını müfettişliğe ibraz ettiğini, müfettişlikçe yapılan araştırmada mükellef kurum hakkında “sahte belge düzenleme tespiti” yapıldığının tespit ediliğini, vergi incelemesinin halen devam ettiğinin belirtildiği,
Mahkememizin iş bu davasına konu çekteki son üç ciro ve iş bu dosya tarafları ile benzer nitelikte farklı tarihlerde keşide edilen çeklere ilişkin dosya örneklerinin Mahkememiz dosyası arasına alındığı,
Bilirkişi …….’den ek rapor alındığı, raporda davalı ile …….. Triko şirketi arasında 34 adet ve toplam 4.038.284,71 TL bedelli elektronik fatura düzenlendiği ancak davalı tarafından dava dışı …….. Triko Şirketin t,icari malların fiili ve fiziki teslim edilip edilmediğinin tespitinin yapılamadığını, iş bu çekin davalı kayıtlarına 29.12.2020 tarihinde …….. Triko şirketinden alacağın karşılık yazılmak suretiyle kaydedildiğinin belirtildiği,
Davacı tarafın sunduğu Bakırköy ….. ATM ‘nin ……. esas ile ……. karar sayılı kararındaki dosya tarafların iş bu dosya tarafları ile benzer olduğu, mahkememiz dosyasında yer almayan diğer iki ciranta olan …….. ile …….. Triko’nun diğer dosyada davalı taraf olarak yer aldığı, mahkeme gerekçesinde Bakırköy ….. ATM’nin ……. esas, Bakırköy …… ATM’nin ….. esas, Bakırköy …… ATM’nin …… esas, Bakırköy ….. ATM’nin …… esas, Bakırköy …… ATM’nin …… esas, …. esas , …… esas , Bakırköy …. ATM’nin ….. esas sayılı dosyalarında davaya konu çeklerin aynı yada benzer ciro silsilesiyle yer aldığının belirtildiği, menfi tespit ve istirdat talebinin kabulüne karar verildiği,
Yargılama sırasında Vergi Müfettişliği raporunun tamamlandığı, İstanbul Vergi Kaçakçılığı-2 Denetim Daire Başkanlığının 23.06.2022 tarihli yazı cevabında, davalı kurum yetkililerinin 2020 yılı dönem faturalarının ibrazının yapıldığını, müfettişlikçe yapılan araştırmada davalı kurum hakkında “sahte belge düzenleme tespiti ” yapıldığının belirtildiği, Vergi Denetim Daire Başkanlığından gelen …… nolu rapor sayısının davalı şirketin 2019,2020,2021,2022 dönemi sahte belge düzenlenip düzenlenmediği hakkında olduğu, raporun sonuç kısmında , raporun 1V’üncü bölümünde yapılan açıklamalar neticesinde davalı şirket hakkında münhasıran sahte belge düzenleyicisi olduğu veya olmadığının kesin bir şekilde ortaya konulamadığını, raporun 4.2 bölümündeki açıklamalar sonucunda davalı kuruma mal ve hizmet sattığını beyan eden mükellef nezdinde “sahte belge düzenleme ” yönünden inceleme ve sevk işleminin müfettişlikçe yapılacağını, davalı hakkında 2019 ve 2020 hesap dönemine ilişkin 7326 sayılı kanunun 5/9-b maddesi uyarınca Güneşli Vergi Dairesi Müdürlüğünce tahakkuk ve ödeme planı oluşturulmasını belirttiği, yine Vergi Denetim Başkanlığı’nın ….. nolu raporunun davalı şirketin 2021 yılı hesaplarının KDV yönünden sınırlı olarak incelendiğini, davalı hakkında iki kat birinci derece usulsüzlük cezası kesilmesini, özel usulsüzlük cezası kesilmesi gerektiğini, KDV’den bedel düşümü yapılması gerektiğini, KDV beyanlarının düzeltilmesi sonucunda 3 kat vergi zayi cezası uygulanması gerektiğini, davalı şirket yetkilisi hakkında 2021 yılında sahte belge kullanması nedeniyle 213 sayılı VUK’nun 359/b maddesine istinaden suç duyurusunda bulunulması gerektiğinin belirtildiği,
Dosyanın yapılan incelemesi ve değerlendirilmesi sonucunda; iş bu davanın TTK 792 maddesi uyarınca çek istirdatı istemine ilişkin olduğu, arabuluculuk dava şartına tabi olmadığı, ispat yükün davacı tarafta olduğu, çeki kaybettiğini iddia eden davacının hakkını 790 ıncı maddeye göre ispat etmesi gerektiği, ayrıca çek uhdesine bulunan hamilin çeki kötüniyetle iktisap etmiş olduğunu veya iktisapta ağır bir kusuru bulunduğunu ispat etmesi gerektiği, davacı tarafın çek üzerinde ciro ve imzasının olmadığı, ancak çekin davacı taraf ticari defterine 24.12.2020 tarihli tahsilat makbuzuyla kayıtlı olduğu, davacının işyerinde 25.12.2020 tarihinde hırsızlık olayı yaşandığı, bu olaya ilişkin kapsamlı soruşturma dosyasının devam ettiği, çekin davalı taraf ticari kayıtlarına 29.12.2020 tarihinde girdiği, davalının 2020 ve 2021 yılı ticari kayıtlarına ilişkin vergi incelemesi geçirdiği, davalı şirket hakkında “sahte belge düzenleme” tespitinin yapıldığı, davalı şirket ile önceki ciranta arasında cari hesaba konu faturalara konu mal teslimi hususunun ispata muhtaç olduğu,
Dosya kapsamına alınan iş bu davaya konu olmayan başkaca davalara ve icra takiplerine konu edilen çeklerde davacının ve davalının cirolarının bulunduğu, bu çeklerde son üç ciroların mahkememiz dosyasındaki cirolarla benzer olduğu, keşide tarihlerinin farklı olduğu,
Davacının emsal olarak dayandığı Bakırköy …… ATM ‘nin …… esas ile ……. karar sayılı dosyasında belirtilen Bakırköy …. ATM’nin …… esas, Bakırköy …… ATM’nin ….. esas, Bakırköy ….. ATM’nin …… esas, Bakırköy ….. ATM’nin …… esas, Bakırköy ….. ATM’nin ……. esas, …… esas , ……. esas , Bakırköy ….. ATM’nin …… esas sayılı dosyalarında davaya konu çeklerin aynı yada benzer ciro silsilesiyle yer aldığı,
Her ne kadar çek illetten mücerret ise de davalının basiretli tacir olarak daha önce hırsızlık, ödeme yasağına konu çekleri edinmiş olmasının basiretli tacir davranışı ve basiretli tacirin göstermesi gereken özen ve ihtimam ile uyumlu olmadığı, nitekim davalı hakkında vergi incelemesi yapıldığı ve sahte belge düzenlenmesine ilişkin tespit bulunduğu, davalı tarafın kendisinden önceki ciranta ile ticari ilişkine konu faturalara konu malların teslimi hususunun ispata muhtaç olduğu, soruşturma işbu davaya konu çek dışında başkaca dosyalara / icra takiplerine konu çeklerin aynı yada farklı cirolar ile davalı uhdesine geçtiği, çeklerin keşide tarihlerininde farklı olduğu dikkate alınarak davalı tarafın yeterli araştırma yapılmadan çeklerin iktisabının basiretli tacir davranışıyla uygun olmadığı, davalı tarafın bu nedenlerle davaya konu çeki iktisabında ağır kusurlu olduğu, ve yetkili hamil olmadığını değerlendirilerek davacının çekin isitrdatı davasını ispat ettiğinin değerlendirildiği, (emsal İstanbul BAM 12 HD2018/1227 esas, 2020/321 karar, aynı dairenin 2018/1547 esas, 2020/471 karar, Yargıtay 11 HD’nin 2020/5570 esas 2021/4450 karar sayılı ilamları) İİK 72 maddesi kapsamında tazminatların düzenlendiği, İİK 72/4 ve 5 madde şartları oluşmadığından tazminat taleplerinin reddine karar verildiği, çek bedelinin yargılama sırasında keşideci tarafından icra dosyasına ödendiği davacının ödenen bedelin iadesine ilişkin talebininde olduğu bu hususta HMK 305/a kapsamında değerlendirme yapılmasını istediği, kararın yazılması aşamasında bu hususta dikkate alındığı, dosya kapsamından davacının çek bedelinin tarafına ödenmesini talep edebileceğinin değerlendirilerek kararın altına tamamlama hükmü kurulaarak aşağıdaki şekilde hüküm kuruldu.
HÜKÜM : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Açılan davanın kabulü ile;
Keşidecisi ….. Yapı İnşaat Mobilya Sanayi Ve Ticaret Ltd. Şti. , lehdarı …… olan ….. Bank A.Ş. …… Şubesine ait ……. numaralı 31/01/2021 tarihli 14.000,00-TL bedelli çekin son hamilinin davacı olduğunun tespiti ile çekin davalıdan alınarak davacıya iadesine
2- davacı tarafın tazminat talebinin yasal şartları oluşmadığından reddine
3-davalının tazminat talebinin yasal şartları oluşmadığından reddine
4-492 Sayılı Harçlar Kanunu uyarınca alınması gereken 956,34‬.-TL karar harcından mahkememiz veznesine yatırılan 239,09.-TL peşin harcın mahsubu ile eksik kalan 717,25‬.-TL karar harcının davalıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına,
5-Davacı tarafından yatırılan 59,30.-TL başvurma harcı ve 239,09.-TL peşin harcın davalıdan tahsili ile davacı tarafa verilmesine,
6-Davacı tarafından dosyada yapılan toplam 756,1‬0.-TL yargılama giderinin davalıdan tahsili ile davacı tarafa verilmesine,
7-Davalı tarafından dosyada yapılan yargılama giderinin kendi üzerinde bırakılmasına,
8-Davacı taraf kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre hesaplanan 9.200,00.-TL maktu vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacı tarafa verilmesine,
9-Davacı tarafından dosyaya yatırılan gider avansının kullanılmayan kısmının karar kesinleşince ve HMK 333. maddesi uyarınca ilgili tarafa iadesine,
Dair davacı vekilinin ve davalı taraf vekilinin yüzüne karşı verilen kararın, gerekçeli kararın taraflara tebliğ tarihinden itibaren 2 haftalık yasal sürede İstinaf Başvuru hakları olduğu hatırlatılarak verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı. 02/11/2022

Katip …..
¸e-imzalıdır

Hakim ……
¸e-imzalıdır

HÜKMÜN TAMAMLANMASINA İlişkin EK KARAR: HMK.305/A maddesi uyarınca işbu gerekçeli karar ile verilen hükmün 1. Maddesine (1) fıkrasındaki “………davacıya iadesine,” kısımdan sonra gelmek üzere “Çek keşideci tarafından İstanbul …… İcra Müdürlüğü’nün …… esas sayılı dosyasına yatırılan bedelin davacıya ödenmesine” kısmının eklenmesine ve hükmün bu şeklinde tamamlanmasına karar verilmiştir. 29/11/2022

Katip ……
¸e-imzalıdır

Hakim ……
¸e-imzalıdır