Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BAKIRKÖY 6. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2020/570 Esas
KARAR NO : 2020/428

DAVA : Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız))
DAVA TARİHİ : 01/09/2020
KARAR TARİHİ : 02/09/2020
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 02/09/2020

Mahkememizin 2020/564 esas sayılı dosyasından tefrik edilen ve yukarıdaki esasa kaydı yapılan iş bu davanın dilekçesi ve dosya incelendi.
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA
Davacı vekili tarafından sunulan dava dilekçesinde ÖZETLE; Müvekkilinin 1 adet 01.01.2021 tarihli, ….. tarafından düzenlenmiş 20.000 TL değerinde senet , 1 adet 01.02.2021 tarihli, ….. tarafından düzenlenmiş 20.000 TL değerinde senet , 1 adet 30.11.2020 tarihli, ….. tarafından düzenlenmiş 21.000 TL değerinde senet, 1 adet 30.10.2020 tarihli, ….. tarafından düzenlenmiş 20.000 TL değerinde senet, 1 adet 01.06.2021 tarihli, ….. tarafından düzenlenmiş 24.000 TL değerinde senet , 1 adet 01.05.2021 tarihli, ….. tarafından düzenlenmiş 20.000 TL değerinde senet , 1 adet 01.04.2021 tarihli, ….. tarafından düzenlenmiş 20.000 TL değerinde senet, Muhatap …… Bankasına ait …… SERİ NOLU T.C: ….. tarafından düzenlenmiş 30.07.2021 tarihli, 35.000,00 TL (otuz beş bin türk lirası) bedelli çek ve 1 adet …… Bankasına ait …… seri numaralı müvekkili …’in düzenlemiş olduğu 31.06.2020 tarihli 15.000,00 TL (on beş bin Türk Lirası ) bedelli çek, 1 adet ….. bankasına ait …… seri numaralı 31.05.2020 tarihli …’in düzenlemiş olduğu 10.000,00 TL ( onbin Türk Lirası) bedelli çek, 1 adet …… bank bankasına ait …… seri numaralı 31.06.2020 tarihli …’in düzenlemiş olduğu 10.000,00 TL ( onbin Türk Lirası) bedelli çeklerin ve bonoların zayii olduğunu, çekin kötü niyetli 3. şahısların eline geçebileceğini belirterek çek hakkında ödeme yasağı kararı verilmesine ve çekin iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
İşbu dava; zayii nedeniyle kıymetli evrakların bir çeşidi olan kambiyo senedi (çek) iptali davasıdır.
Davacı tarafça mahkememizin ……. Esas sayılı dava dosyasında hasımsız olarak dava açılmış, mahkememizce Dava konusu …… seri numaralı, 31/06/2020 tarihli 15.000,00 TL bedelli çek, …… seri numaralı, 31/05/2020 tarihli, 10.000,00 TL bedelli çek ve …… seri numaralı, 31/06/2020 tarihli, 10.000,00 TL bedelli çekler ile ilgili dosyanın tefriki sonucunda işbu dosya mahkememiz esas defterinin ….. esas sırasına kaydı yapılmıştır.
HMK gereğince öncelikle dava şartlarının incelenmesi gerekmektedir.
HMK nun DAVA ŞARTLARININ İNCELENMESİ başlıklı 115. maddesi; “(1) Mahkeme, dava şartlarının mevcut olup olmadığını, davanın her aşamasında kendiliğinden araştırır. Taraflar da dava şartı noksanlığını her zaman ileri sürebilirler. (2)Mahkeme, dava şartı noksanlığını tespit ederse davanın usulden reddine karar verir. Ancak, dava şartı noksanlığının giderilmesi mümkün ise bunun tamamlanması için kesin süre verir. Bu süre içinde dava şartı noksanlığı giderilmemişse davayı dava şartı yokluğu sebebiyle usulden reddeder. (3)Dava şartı noksanlığı, mahkemece, davanın esasına girilmesinden önce fark edilmemiş, taraflarca ileri sürülmemiş ve fakat hüküm anında bu noksanlık giderilmişse, başlangıçtaki dava şartı noksanlığından ötürü, dava usulden reddedilemez.” hükmünü amirdir.
Türk Ticaret Kanununun 651–653. maddelerinde kıymetli evrakın genel olarak zayi nedeniyle iptali, TTK nun 657. maddesinde nama yazılı senetlerin zayi nedeniyle iptali, TTK nun 661–669. maddelerinde hamile yazılı senetlerin zayi nedeniyle iptali düzenlenmiştir.
TTK nun 757–765. maddelerinde kambiyo senetlerinden poliçenin zayi nedeniyle iptali düzenlenmiştir. TTK nun 778/1-ı maddesinin yaptığı atıf gereğince kambiyo senetlerinden bononun zayi nedeniyle iptali poliçenin zayi nedeniyle iptali hükümlerine göre olacağı hususu ile TTK nun 818/1-s maddesinin yaptığı atıf gereğince (TTK nun 764/2. maddesi ile 765. maddesi hükümleri hariç olmak üzere) kambiyo senetlerinden çekin zayi nedeniyle iptali poliçenin zayi nedeniyle iptali hükümlerine göre olacağı hususları düzenlenmiştir.
Tüm dosya kapsamı ve davacının iddiası ile dava konusu çekin davacının çek hesabına ait olduğu ve davacının işbu davayı keşideci (hesap sahibi) sıfatı ile açtığı anlaşılmıştır (hamil sıfatı ile açmadığı anlaşılmıştır).
Mahkememizce de benimsenen birçok yerleşik Yargıtay kararında belirtildiği gibi TTK nun 651. maddesinde genel hüküm ve özel hüküm niteliğindeki TTK. nun 818/s maddesi yollamasıyla 757. maddesi uyarınca ancak hamilin zayi nedeniyle çek iptal davası açabileceği ve keşideci olan davacının dava açma (aktif husumet) ehliyeti olmadığı anlaşılmıştır.
Zayi olmuş çek hakkında keşideci, ibraz süresi geçtikten sonra çekten cayabilir veya çekte imzası yoksa her zaman muhatap banka şubesini çekteki imzanın kendisine ait olmadığı yönünde uyarabilir veyahut hamile karşı menfi tespit davası veyahut da lehtara karşı menfi tespit ve/veya istirdat davası açabilir.
Davacı çek hesabı sahibi olup, kendi çeki hakkında zayi nedeniyle iptal davası açamayacağından HMK nun 114/1-d (tarafların, taraf ve dava ehliyetine sahip olmaları dava şartıdır) ve HMK nun 115/2. maddeleri gereğince dava şartlarından olan bu hususun sonradan giderilmesi mümkün olmadığından bu konuda davacıya ek süre vs. verilmesine gerek olmaksızın davacının dava dilekçesinde belirttiği çeklere ilişkin davasının dava şartı yokluğu nedeniyle davanın usulden reddine ilişkin aşağıdaki hükmün kurulması gerekmiştir.

HÜKÜM : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davacının davasının dava konusu yapılan çek iptaline konu; …… Bankası’na ait, …… seri numaralı, 31/06/2020 tarihli 15.000,00 TL bedelli, ….. Bankası’na ait, …… seri numaralı, 31/05/2020 tarihli, 10.000,00 TL bedelli ve …. Bankası’na ait, …… seri numaralı, 31/06/2020 tarihli, 10.000,00 TL bedelli çekler ile ilgili keşidecisinin olduğu anlaşıldığından dava açmakta hukuki yararının bulunmaması sebebi ile REDDİNE,
2-Harç peşin alındığından başkaca harç alınmasına yer olmadığına,
3-Davacı tarafından sarf edilen yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
4-Davacı tarafça yatırılan ve kullanılmayan bakiye gider avansının karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
Dair, HMK.320/1 maddesi gereğince dosya üzerinden yapılan inceleme sonucunda kararın tebliğ tarihinden itibaren 2 hafta içinde Mahkememize müracaatla İstanbul Bölge Adliye Mahkemesine istinaf yolu açık olmak üzere karar verildi. 02/09/2020

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır