Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BAKIRKÖY 6. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2020/152 Esas
KARAR NO : 2022/239

DAVA : Alacak (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 18/02/2020
KARAR TARİHİ : 23/03/2022
KARARIN YAZILMA TARİHİ : 20/04/2022
Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili tarafından sunulan dava dilekçesinde ÖZETLE; Müvekkil şirketin, faaliyeti kapsamında fabrikalarında doymamış polyester reçine üretimi yaptığını, 2000 yılındaki ilk fabrika kurulduğundan beri davalı şirketten en az 6 adet reaktör sistemi satın aldığını, son alınan reaktörde ve ilk kez yaşanan reaktör-blender uyumsuzluğu (blenderin küçük yapılmasından kaynaklanan) davalı şirket tarafından da kabul edildiğini, davanın konusunu oluşturan sorunun temelinde yer alan teknik sorunların, İstanbul Teknik Üniversitesi Kimya-Metalurji Fakültesi tarafından düzenlenen ve dilekçe ekinde Sayın Mahkemenize sunulan 03.01.2020 tarihli, …….. sayılı raporu ile sabit olduğunu, üretimde kullanılan blenderin reaktörle uyumlu olması için toplam hacminin 35,21 m³ olması gerekirken, blender hacmi 30,6 m³ olup, 4,61 m³ küçük olduğunu, Blenderin 35,21 m³ hacimli olması gerekirken 30,6 m³’lük hacme sahip olması nedeniyle ortaya çıkan reaktör-blender uyumsuzluğundan ötürü her üretimde müvekkil şirket 4,6 ton civarında eksik üretim yapmak zorunda kaldığını, böylece hem yapılan üretimde 4,6 tonluk üretilmeyen ürün için fazladan enerji tüketmek zorunda kaldığını, ayrıca her üretimde eksik alınan 4,6 tonluk ürünün kârından yoksun kaldığını, bu nedenle de cari hesapta müvekkil şirketin haklı olarak reaktör bedelinin tümünü ödemediğini, zira 180 üretim için 180 x 4,6 ton =828 ton eksik üretim yapıldığını, böylece 828 ton x 400-.TL/ton kazanç kaybı = 331.200-.TL düzeyine ulaştığını, 09.05.2018 tarihinden beri üretimde kullanılan, davaya konu edilen Adapazarı fabrikasındaki reaktör sisteminde 17.01.2020 tarihine kadar her üretimde eksik üretim yapılması nedeniyle toplam 180 üretimin yarattığı kâr kaybının bilirkişi marifetiyle hesaplanması halinde her bir tondaki 400-.TL/ton civarındaki kazanç kaybının yaratacağı büyük kâr kaybı ortaya çıkacağını, 10.000-.TL olarak harca tabi olan talebimizin 7.000-.TL’si eksik üretimden kaynaklanan kâr kaybı için olduğunu, reaktör-blender uyumsuzluğu nedeniyle her üretimde sarf edilen enerji için müvekkil üretilmeyen yaklaşık 4,6 ton için her seferde ekstra enerji bedeli ödemek zorunda kaldığını, eksik üretimin enerji maliyeti 160-.TL/ton civarında olup; yapılan 180 üretim için ekstradan enerji bedeli ödendiğini, her üretimde 736-.TL ekstra enerji bedeli ödendiğinden, 736-.TL x 180 = 132.480-.TL eksik üretim nedeniyle ek enerji bedeli ödendiğini, harç bedeli olan 10.000-.TL’lik talebin 3.000-.TL’si ödenmek zorunda kalınan ek enerji maliyetine ilişkin olduğunu, reaktör-blender uyumsuzluğu nedeniyle yoksun kalınan kâr ve fazladan ödenen enerji maliyeti için şimdilik 10.000-.TL’nin dava tarihinden itibaren ticari faizi ile birlikte davalıdan tahsilini, yargılama giderleri ve vekâlet ücretinin davalıya yüklenmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili tarafından sunulan cevap dilekçesinde ÖZETLE; davacının dava dilekçesinde ileri sürmüş olduğu ve işbu dilekçemizde cevaplamadıkları aleyhe hususların tümünü reddettiklerini, davacı tarafın dava dilekçesinde iddia etmiş olduğu hususlar haksız ve dayanaktan yoksun olup huzurdaki davanın reddinin gerektiğini, davacı yanın müvekkil Şirket’ten farklı zamanlarda reaktör sistemi satın aldığını, ürünlerin alım satım süreçlerinde karşılıklı olarak e-posta üzerinden teyitleşilmiş ve ürünler davacı yanın isteği üzerine revize edilerek teslim edildiğini, davanın konusunun reaktörlerin siparişi 2017 Mart’ta verilmiş olup toplamda 817.756,00 Euro mal siparişi verdiğini, ürünlerin taslak çizimleri yapıldıktan sonra davacı tarafa gönderildiğini, her çizimle ilgili olarak davacının onayının alındığını ve buna göre revizeler yapılarak ürünlerin davacı yana teslim edildiğini, Türk Borçlar Kanunu’nun 231. Maddesine göre “Satıcı daha uzun bir süre için üstlenmiş olmadıkça, satılanın ayıbından doğan sorumluluğa ilişkin her türlü dava, satılandaki ayıp daha sonra ortaya çıksa bile, satılanın alıcıya devrinden başlayarak “iki yıl geçmekle zamanaşımına uğrar.” davacı yanın ürünlerin tesliminin üzerinden iki (2) yıl geçmiş olduğunu bilmesine rağmen davayı açması işbu davanın haksız ve kötü niyetli bir dava olduğunu gösterdiğini, davalı aleyhine haksız ve dayanaksız olarak ikame olunan davanın reddini, yargılama giderleri ile ve avukatlık ücretlerinin karşı tarafa yüklenmesine, karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE
Dava, eser sözleşmesinden kaynaklı alacak istemine ilişkindir.
Davacı vekilinin dava dilekçesinden özetle, davacının, davalıdan en az 6 adet reaktör sistemi satın aldığı, son satın alınan reaktörde ilk kez yaşanan reaktör -blender uyumsuzluğu olduğu, davaya konu teknik soruna ilişkin İstanbul Teknik Üniversitesi Kimya -Metarulji Fakültesinden rapor alındığını, blenderin reaktörle uyumlu olması için toplam hacminin 35,21 m3 olması gerekirken bilender hacminin 30,6 m3 olup ,4,61 m3 küçük olduğunu, bu nednele eksik üretim yapmak zorunda kalındığını, eksik üretimden kaynaklı kar kaybı ile ek enerji maliyetine ilişkin alacak talebinde bulunduğu,
Davalı vekilinin cevap dilekçesinden özetle, davacının davalıdan farklı zamanlarda reaktör sistemi satın aldığını, ürünlerin alım satım süreçlerinde karşılıklı olarak e posta üzerinden teyitleşip davacı yanın isteği üzerine revize işlemleri yapılarak teslim edildiğini, reaktör siparişinin 2017 yılında verildiğini, ürünlerin taslak çizimleri yapıldıktan sonra davacının onayı alınarak ve buna göre revize işlemleri yapılarak ürünlerin davacıya teslim edildiğini, satılan ürünün ayıbına ilişkin her türlü davanın ayıp sonradan ortaya çıksa bile iki yıl süre ile zamanaşımına uğrayacağını, davacının 2017 yılından bu yana ayıba ilişkin bildirimde bulunmadığını, ürünün tesliminden itibaren 3 sene boyunca kullanıldığını, ayıbın üretim sırasında değil kullanım sırasında ortaya çıktığını, taraflarınca davacı tarafa icra takibi yapılması sonucu iş bu tazminat davası kapsamında taraflarına yapmadıkları ödemeyi tazmin etmeye çalıştıklarını belirsiz alacak avasına itiraz ettiklerini, davanın reddini talep ettikleri,
Taraflar arasındaki uyuşmazlığın; davacının davalıdan aldığı en son reaktör sisteminin kendisinde üretimden kaynaklanan ayıp oluşturup oluşturmadığı, varsa bu ayıbın niteliği, davacının davalıya süresinde ayıp ihbarında bulunup bulunmadığı, davacının bu nedenle kazanç kaybı ve elektrik enerjisi maliyetinin olup olmadığına yönelik olduğu anlaşılmıştır.
6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu(TBK)’nun 470. maddesine göre eser sözleşmesinin, yüklenicinin bir eser meydana getirmeyi, iş sahibinin de bunun karşılığında bir bedel ödemeyi üstlendiği sözleşme türü olduğu, buna göre yüklenici, üstlendiği edimleri iş sahibinin haklı menfaatlerini gözeterek, sadakat ve özenle ifa etmek zorunda olduğu, TBK’nın 475. maddesine göre, yapılan şeyin, iş sahibinin kullanamayacağı ve hakkaniyet kurallarına göre kabule zorlanamayacağı oranda kusurlu veya sözleşme şartlarına aykırı olması halinde eserdeki ayıp sebebiyle yüklenicinin sorumlu olduğu hallerde iş sahibinin, o şeyi kabulden kaçınabileceği veya yükleniciden zarar ve ziyanının tazmin edilmesini isteyebileceği, eserdeki ayıbın, önemli olmaması halinde iş sahibinin, işin kıymetinin noksanı oranında fiyatı tenzil edebileceği veya aşırı bir masrafı gerektirmediği takdirde, bütün masrafları yükleniciye ait olmak üzere, eserin ücretsiz onarılmasını da isteyebileceği, TBK’nın 474. maddesi ayıp nedeniyle yüklenicinin sorumluluğunun düzenlendiği, buna göre açık ayıplar yönünden iş sahibi imkân bulur bulmaz eseri gözden geçirmek, ayıpları varsa, bunu uygun bir süre içinde yükleniciye bildirmek zorunda olduğu, gizli ayıplar yönünden ise, 477/son maddesi uyarınca, ortaya çıkar çıkmaz gecikmeksizin durumu yükleniciye bildirmek zorunluluğu bulunduğu, ayıbın bildirilmemesi halinde eser kabul edilmiş sayılacağı, bu halde iş sahibinin ancak eserin ayıplı olduğunu ispat ile ödeme yükümlülüğünden kurtulabileceği, bunun içinde ayıp ihbar koşulunu yerine getirmiş olması gerektiği, eser sözleşmelerinde ayıp ihbarının varlığının her türlü delille ispat edilebileceği, burada ayıp ihbar süresinin ayıbın açık ayıp, gizli ayıp niteliğine göre değişmekte olduğu, açık ayıbın, eserde dikkatli bir inceleme sonunda görülebilen ve anlaşılabilen bozuklukları, gizli ayıbın ise dikkatli bir inceleme ile ortaya çıkmayan ve sonradan kullanılmakla ortaya çıkan ayıpları ifade ettiği, yüklenicinin açık ayıplar nedeniyle sorumlu tutulabilmesi için teslimden itibaren makul sürede (işlerin olağan akışına göre geç sayılmayacak bir zaman süreci içinde) eserin muayenesini yaptırıp varsa ayıplarını ihbar etmesi gerektiği, aksi halde yüklenicinin ihtirazî kayıtsız eseri kabul etmiş sayılacağından ayıba bağlı hakların yitirileceği, sonradan ortaya çıkan gizli ayıpların da ayıba vakıf olunur olunmaz derhal bildirilmesi gerektiği, aksi halde iş sahibi eseri olduğu gibi kabul etmiş sayılacağı ve ayıba bağlı hakların düşeceği kabul edildiği,
Somut olayın incelenmesinde, taraflar arasındaki ticari ilişkinin 30m3 polyester Reaktör sistemine ilişkin eser sözleşmesi ilişkisi olduğu, tarafların delillerinin celp edildiği, dava dilekçesi içeriğinden davaya konu reaktör sisteminin 9.5.2018 tarihinden itibaren kullanıldığının anlaşıldığı, iş bu davanın 18.02.2020 tarihinde açıldığı, arabuluculuk dava şartının gerçekleştiği, davalı tarafın davacı tarafa 16.10.2019 tarihinde bakiye borcun ödenmesi için ihtarname gönderdiği, 16.01.2020 tarihli ……… Sakarya OSB Tesisi mevcut tank platformu statik raporunun sunulduğu, …….. Sulh Hukuk Mahkemesi Hakimliği ……… dosya numarasına ilişkin 24.03.2020 tarihli bilirkişi raporunun sunulduğu, davalı tarafın reaktör sistemine ilişkin teklif yazısı ile mail yazışmalarını ibraz ettiği, Sakarya …….. Asliye Hukuk Mahkemesi …… talimat numarası ile davaya konu reaktör sistemine ilişkin keşif yapılarak rapor alındığı, İnşaat mühendisi ………, Makine yük. Mühendisi Doc. Dr. ……… ve Elektrik Mühendisi Dr. ……..’dan oluşan bilirkişi heyetinden rapor alındığı, 20.04.2021 tarihli raporda özetle, blender hacminin prosese uygun olması gereken hacminden 4,56 m3 küçük olduğu, ayıplı olduğu , ayıbın açık ayıp niteliğinde olduğu, eksik üretimden kaynaklanan miktarın 820,8 m3 olduğu, tasarımdan kaynaklı üretimde fazladan enerji tüketimi yapılmadığının açıklandığı, rapor karşı beyan ve itirazlar üzerine alınan ek raporda, davalını sunduğu teklif ve proje detay çizimleri de incelenerek blender ve reaktör hacimlerinin gösterildiği, davaya konu blender ve reaktörün projeye uyumlu olduğu, bu hesaplamaya göre mevcut blender hacminin reaktör hacmine göre küçük olduğu, davacı ve davalı tarafça bu durumun tespit edilebilir şekilde olduğu için imalatın hatalı oranda yapıldığı ayıplı olduğu ayıbın açık ayıp niteliğinde olduğu, proje çalışmalarının davalı tarafça yapılarak davacı tarafın onayına sunulduğu, eksik ürün imalatından kaynaklı meydana gelen zararın 410.000TL olarak hesaplandığı, dosyada mali müşavir bilirkişi ……….’dan rapor alındığı, raporda ticari defterlerin incelendiği, davacı kayıtlarında dava tarihi itibariyle davalıya 105.000TL borç bulunduğu, eksik satış gelirinin hesaplandığı, davacının 7000 TL talebinin ıslah ile artırılarak 410.000 TL gelir kaybı talebinde bulunduğu,
Dosya kapsamında sunulan tüm delillerin birlikte değerlendirmesi sonucu taraflar arasındaki eser sözleşmesi ilişkisinde davalı tarafın davacı tarafa teklifte bulunduğu, davaya konu reaktör ve blenderin bu teklife uygun şekilde yapıldığı, davacı beyanına göre davaya konu reaktör blender sisteminin 9.5.2018 tarihinden itibaren kullanılmaya başlanıldığı, uzman bilirkişi heyetince tespit edilen uyumsuzluğu açık ayıp niteliğinde olduğu, davacı tarafın süresinde ayıp ihbarında bulunmadığı, davaya konu sistemi kullandığı, davacı tarafça taraflar arasında mail yazışmalarının 2018 yılı ocak ayından başladığı, mail yazışmaları içeriğinden teklifin davacı onayına sunulduğu, revize işlemlerinin yapıldığı, dolayısı ile davacının davaya konu sistem üzerinde müdahalede bulunabildiğinin tespit edildiği, taraflar arasında 2019 yılı nisan ve mayıs aylarında ödemelere ilişkin görüşmeler yapıldığı, mail içeriklerinden davaya konu sistemdeki blender reaktör uyuşmazlığına ilişkin davacı tarafın herhangi bir ayıp ihbarına rastlanmadığı, davalı tarafın davacı tarafa bakiye borcun kapatılması için ihtar çektiği, davacı tarafın ürünü mevcut şekilde ihtirazı kayıtta bulunmadan teslim aldığının, ayıba ilişkin ihtar haklarının kullanılmadığından eseri olduğu gibi kabul etmiş sayılacağı, bu nedenle ayıba bağlı alacak talebinde bulunamayacağı, ek enerji bedel alacağının varlığının ise davacı tarafça ispat edemediği değerlendirilerek aşağıdaki şekilde hüküm kuruldu
HÜKÜM : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Açılan davanın reddine,
2-492 Sayılı Harçlar Kanunu uyarınca alınması gereken 80,70.-TL red karar harcının, mahkememiz veznesine yatırılan 170,78.-TL peşin harç ve 6.882,00TL ıslah harcından mahsubu ile hazineye gelir kaydına, bakiye 6.972,08.-TL harcın karar kesinleşince ve talebi halinde davacı tarafa iadesine,
3-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
4-Davalı taraf kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre hesaplanan 37.150,00.-TL vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalı tarafa verilmesine,
5-Bakiye avansın karar kesinleşince yatırana iadesine,
6-6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu 18/A-11-13.maddesi uyarınca ve Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği Tarife hükümleri uyarınca Adalet Bakanlığı bütçesinden ödenen 1.096,27TL arabuluculuk ücretinin davacıdan alınarak hazineye irad KAYDINA,
Dair taraf vekillerinin yüzüne karşı, verilen kararının, gerekçeli kararın taraflara tebliğ tarihinden itibaren 2 haftalık yasal sürede İstanbul BAM ‘ne İstinaf Başvuru hakları olduğu hatırlatılarak verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı.24/03/2022

Katip ……..
¸e-imzalıdır

Hakim …….
¸e-imzalıdır