Emsal Mahkeme Kararı Bakırköy 6. Asliye Ticaret Mahkemesi 2019/556 E. 2022/770 K. 21.09.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BAKIRKÖY 6. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2019/556 Esas
KARAR NO : 2022/770

DAVA : Kooperatif Üyeliğinin Tesbiti
DAVA TARİHİ : 24/07/2019
KARAR TARİHİ : 21/09/2022
KARARIN YAZILMA TARİHİ :29/09/2022
Mahkememizde görülmekte olan Kooperatif Üyeliğinin Tesbiti davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili tarafından sunulan dava dilekçesinde ÖZETLE; Davacının davalı kooperatif nezdindeki kooperatif üyeliğini diğer davalı …’den tüm aktif ve pasifi ile birlikte Bakırköy …… Noterliğinde tanzim edilen 17.02.2019 tarih ….. yevmiye nolu kooperatif üyelik devir sözleşmesi gereğince devir aldığı, kooperatif üyelini devir alması nedeniyle devir işlemlerinin davalı kooperatif tarafından yapılmasını davalı kooperatiften istediğini ancak kooperatif ana sözleşmesinde davacının kooperatif üyesi olmasına yönelik bir engel bulunmamasına rağmen 1163 sayılı kanunun 14/3 maddesine göre kooperatif olunca davacının kooperatif üyeliğine kabul edilmesi zorunlu iken emredici yasa ve ana lerine aykırı olarak davalı kooperatif tarafından üyelik kaydının yapılmadığını, son olarak davalı kooperatif nezdinde üyelik kaydının yapılması için Kadıköy …… Noterliğinden tanzim edilen 03.07.2019 tarih ve ….. yevmiye nolu ihtarnameyi davalı kooperatife gönderdiği ve 5 gün içinde üyelik kaydının yapılmasını istediğini, ancak anılan ihtarnamenin davalı kooperatife 24.07.2019 tarihinde tebliğ edilmiş olmasına rağmen davalı kooperatif tarafından üyelik kaydının hala yapılmadığını , davalı …’in kooperatifteki tüm hak ve hissesini üyelik devir sözleşmesi gereğince davacıya devretmesine ve devir bedelini almasına rağmen kooperatif üyeliği için kendisine tahsis edilen daireyi davacıya teslim etmediği gibi halen anılan dairede oturmaya devam ettiğini, bu nedenle davalının dairedeki müdahalesinin önlenmesi ile dairenin kendisine teslimine karar verilmesini talep ettiklerini, bu nedenlerle davacının davalı kooperatif üyesi olduğunun tespitine davalı …’in kullanımında bulunan ….. Mah. …. Sok. No:…. Bahçelievler / İstanbul adresindeki dairedeki müdahalesinin önlenmesine ve dairenin davacıya teslimine karar verilmesini “ talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili tarafından sunulan cevap dilekçesinde ÖZETLE; Davalı … vekilinin 23.09.2019 tarihli cevap dilekçesinde özetle;” Talebe konu kooperatif hissesinin davacı tarafın müvekkilinin içinde bulunduğu müzayaka halinden aşırı yararlanma/gabin sureti ile gerçekleşmiş bir hisse satışı işlemi olduğunu, müvekkilinin müzayaka halinin devam ettiğini, ortadan kalkmadığını, satışın hukuken bir geçerliliğinin olmadığını, Müvekkilinin 3 çocuk babası, ilkokul mezunu, SGK emeklisi 68 yaşında bir kişi olduğunu, Müvekkilinin 3 çocuğunun yapmış oldukları iş sektöründe zarara uğradıklarını ve her 3 çocuk çeşitli alacaklılara (banka, şirket ve şahıslar olmak üzere) yaklaşık olarak 5 milyon Türk Lirası borçlandığını, işletmelerinin faaliyetlerinin durduğunu ve nihayetinde 2015-2016-2017-2018-2019 yıllarında aleyhlerine yoğun bir şekilde icra takibi başlatıldığını, müvekkilinin çocuklarının aleyhinde başlatılan icra takiplerinin bir kısmının listesi Bakırköy …….. İcra Dairesi …….. E., Bakırköy …… İcra Dairesi …….. E., İstanbul … İcra Dairesi ….. E., İstanbul ……. İcra Dairesi …. E., İstanbul ……. İcra Dairesi …… E., İstanbul ….. İcra Dairesi ………. E., İstanbul ……. İcra Dairesi ……. E., İstanbul ….. İcra Dairesi …… E., Gaziantep İcra Dairesi ……. E., Gaziantep İcra Dairesi …… E. sayılı takiplerinin bir kaçına ilişkin (500.000,00 USD borçlu olduklarına dair) takip talebi ve ödeme emirlerinin dilekçel, ekinde olduğunu, çocuklarının ağır borç altında olduğu ve evlerine haciz geldiği bir dönemde Yüksek Mahkemenin değimiyle müzayaka altında iken adına kayıtlı bulunan davaya konu hissesini bu borçlardan ötürü çocuklarına ve kendisine zarar geleceği, bu durumun çocuklarını ve kendisinin sosyal yaşantısını bozacağı endişesi ve korkusuyla davalı müvekkilinin 10.000,00 TL bedelle davacıya devrettiğini, davalı müvekkilinin bu hisseyi çocuklarının maddi ve manevi olarak uğradıkları ve uğrayacaklarını zarardan dolayı kendi içinde bulunduğu müzayaka haliyle ve kendisinin de zarar göreceğinden endişe etmesinden mütevellit zor durumda kalmasından doğan deneyimsizliğinden dolayı salt kooperatif hissesi satışı zannıyla söz konusu satış sözleşmesini yaptığını, hissenin bağlı olduğu taşınmazın noter devri tarihindeki gerçek değerinin 500.000,00 TL üzerinde olduğunu, bir kimsenin istese en az 500.000,00 TL’ye satabileceği bir taşınmazı 10.000,00 TL’ye sattığını kabul etmenin hayatın gerçekleriyle bağdaşmadığını, yapılacak bilirkişi taşınmaz kıymet takdiri ile bu hususun sübuta ereceğini, 500.000,00 TL bedelli bir taşınmazın 10.000,00 TL’ye satılmış olmasının hayatın olağan akışına aykırı olduğunu, davacının müzayaka halinden kaynaklı sebeplerle bu şekilde bir işlem gerçekleştirdiği Aşırı yararlanma/gabinde objektif unsurun ivazlar arasında açık nispetsizlik olduğunu, 500.000,00TL değerindeki bir taşınmazın 10.000,00 TL’ye satılması gabinin objektif unsurunu oluşturduğunu, açık nispetsizliğin her iki edanın aktin yapıldığı tarihte birbiri ile mukayese edilerek bulunacağını, Yüksek Yargıtay Uygulamalarına göre ivazlar arasındaki farkın 9650 veya daha fazla olduğu takdirde fahiş nispetsizlik var denildiğini, bu haliyle işbu davalarında ivazlar arasındaki farka ilişkin şartın gerçekleştiğini, dava şartı itirazlarının kabulü ile davanın öncelikle usulden reddini, terditli olarak; öncelikle; davacının haksız ve hukuki dayanaktan yoksun davasının aşırı yararlanma (gabin) in varlığı sebebi ile esastan reddini, aksi halde; 6098 sayılı Türk Borçlar Kanununun 28/1maddesinin “sözleşmeye bağlı kalarak edimler arasındaki oransızlığın giderilmesini isteyebilir hükmü uyarınca kooperatif hissesinin bağlı olduğu taşınmaz ile birlikte karar tarihine en yakın gerçek değerinin tespit edilmesini, tespit edilen bedelin satış itibaren işleyecek avans sebebi faizi ile birlikte davacı tarafından davalıya ödenmesini, talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE
Dava , kooperatif üyeliğinin tespiti ile müdahalenin menni istemine ilişkindir.
Davacı vekilinin dava dilekçesinden özetle, davalı kooperatif üyesinden kooperatif hissesinin aktif ve pasifleri ile birlikte devir senedi ile devralındığını, davalı kooperatiften devir işleminin kooperatif kayıtlarına işlenerek davacının üye kaydının yapılmasının istenildiğini, davalı kooperatifin üyelik kaydı yapmadığını, kooperatif üyeliğinin tespiti ile davalının kendisine tahsis edilen daireye müdahalesinin önlenmesini ve dairenin teslimini talep ettiği,
Davalı vekilinin cevap dilekçesinden özetle; arabuluculuk dava şartına itiraz ettiği, eksik harç bulunduğunu belirttiği, aşırı yararlanma gabin savunmasında bulunduğu, davalının 3 çocuğunun olduğu bu çocukların çeşitli alacaklılara ilişkin 5 milyon Türk Lirası borçlandığını, icra dosyalarının bildirildiği, çocuklarının ağır borç altında olduğu ve evlerine haciz geldiği bir dönemde müzayaka halinde iken 10.000TL bedelle devir yaptığını, taşınmazın gerçek değerinin 500.000 TL değerinde olduğunu, müzayaka halinin esaslı olmasının gerekmediğini, istismar eden kimsenin bundan haberinin olmasının yeterli olduğunu, aşırı yararlanmada objektif unsurun gerçekleştiğini, davanın reddini talep ettiği,
Taraflar arasındaki uyuşmazlığın; Kooperatif üyeliğinin tespiti ve üyeliğe ilişkin daireye yönelik müdahalenin önlenmesi ile, dairenin teslimine yönelik olduğu anlaşılmıştır.
Dosyanın yapılan incelemesinde; delillerin celp edildiği, bilirkişi heyetinden rapor alındığı, iş bu davaya konu uyuşmazlık içeriği de dikkate alınarak arabuluculuk dava şartına tabi olmadığı, harç eksikliğinin ise yargılama sırasında tamamlandığı, davacı tarafın 9.2.2017 tarihli kooperatif hisse devir senedi ile davalı … ‘in diğer davalı kooperatifdeki hisselerini 10.000TL bedel karşılığı devraldığı, hisse devralan davacının, davalı kooperatife Kadıköy ……. Noterliği 3.7.2019 tarihli ihtarname çekerek üyelik kaydının yapılmasını talep ettiği, ihtarın kooperatife 4.7.2019 da tebliğ edildiği,
Kooperatif hissesinin bir başkası tarafından devralınmasının yönetim kurulu tarafından kabulü durumunda kooperatif üyeliğinin kazanılabileceği, 1163 sayılı yasanın 14/2 maddesi uyarınca Yönetim Kurulunun ortaklığı devralan kişinin ortalık niteliklerini taşıması halinde bu kişiyi ortaklığa kabul edebileceğinin düzenlendiği,1163 sayılı yasanın 17 maddesinde yönetim kurulunun ortaklığı devralan kişiyi ortaklığı kabulden kaçınamayacağının düzenlendiği, davalı kooperatifin tasfiye halinde olduğu, davalının, diğer davalı kooperatifin eski yönetim kurulu üyelerinden olduğu, davalının hissesinin bulunduğu taşınmazın ……. ada ……. parsel olduğu, 4 blok 6 katlı binadan oluşan 92 adet bağımsız bölümünün davalı kooperatif adına kayıtlı olduğu, ortaklara dağıtılmadığı, davacının hisse devrinin …… sayılı yasanın 14 ve 17. Maddelerine uygun olduğu, davacının devir yoluyla kooperatif üyeliğini kazandığı, bununla birlikte davalının gabin savunmasında bulunduğu 6098 sayılı TBK’nun 28. Maddesinde aşırı yararlanma/gabin düzenlemesi olduğu, gabinden söz edilebilmesi için aşırı oransızlık yanında bir tarafın düşüncesizlik ve deneyimsizliğinden faydalanma unsurunun da gerçekleşmesi gerektiği, bilirkişi raporu ile tespit edilen taşınmaz değeri ile hisse devir bedeli arasında aşırı oransızlık unsuru gerçekleşmiş ise de, tüm dosya kapsamı icra dosyasında borçlunun davalı olmadığı davalının çocukları olduğu, davalının bizzat şahsından kaynaklı borç olmadığı, bununla birlikte davalının davalı kooperatifte yönetim kurulu üyeliği yaptığı hususu da dikkate alınarak bir bütün olarak gabin şartlarının gerçekleşmediğinin, davacının iddiasını ispat ettiği değerlendirilerek aşağıdaki şekilde hüküm kuruldu.
HÜKÜM : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davacı …’nın (TC:…) Bakırköy ……. Noterliği’nin 9.2.2017 tarihli ve ……. yevmiye nolu kooperatif hisse devri senedi ile davalı kooperatifin üyesi olduğunun tespitine,
2-Davacının Müdahalenin menni ve teslim talebinin kabulü ile davalı … ‘in , ……. Mah…….. sok.no:10/6 Bahçelievler/İstanbul adresindeki (İstanbul ili Bahçelievler İlçesi …… Mahalesi, …… ada ….. parsel b1 zemin bağımsız bölüm no:6, olan) daireye müdahalesinin önlenmesi ile iş bu dairenin davalı … tarafından davacı …’ya teslimine ,
3-492 Sayılı Harçlar Kanunu uyarınca alınması gereken 24.591,6‬0.-TL karar harcından mahkememiz veznesine yatırılan 44,40.-TL peşin harcın ve 8.080,65‬TL tamamlama harcının mahsubu ile eksik kalan 16.466,55‬.-TL karar harcının davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile hazineye gelir kaydına,
4-Davacı tarafından yatırılan 44,40.-TL başvurma harcı ve 44,40.-TL peşin harcın ve 8.080,65TL tamamlama harcının davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacı tarafa verilmesine,
5-Davacı tarafından dosyada yapılan toplam 3.597,4‬0.-TL yargılama giderinin davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacı tarafa verilmesine,
6-Davalı tarafından dosyada yapılan yargılama giderinin kendi üzerinde bırakılmasına,
7-Davacı taraf kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre hesaplanan 53.400,00.-TL vekalet ücretinin davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacı tarafa verilmesine,
8-Davacı tarafından dosyaya yatırılan gider avansının kullanılmayan kısmının karar kesinleşince ve HMK 333. maddesi uyarınca ilgili tarafa iadesine,
Dair tarf vekillerinin yüzüne karşı verilen gerekçeli kararın taraflara tebliğ tarihinden itibaren 2 haftalık yasal sürede İstinaf Başvuru hakları olduğu hatırlatılarak verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı. 21/09/2022

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır