Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BAKIRKÖY 6. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2018/620 Esas
KARAR NO : 2021/644

DAVA : İstirdat (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 19/06/2018
KARAR TARİHİ : 01/07/2021
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 09/07/2021

Mahkememizde görülmekte olan İstirdat (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA
Davacı mahkememize sunduğu dava dilekçesinde özetle; müvekkili …… Ticaret ve San A.Ş ile davalı … ve diğer davalılar arasında ” …… imalı” için 18/01/2018 tarihli sözleşmenin imzalandığını, sözleşmenin 6. Maddesinde projeye aykırı iş yapıldığında ya da makine teslim edilmediğinde diğer davalıların müteselsil sorumluluğu olduğunun beyan ve taahhüt edildiğini,
Sözleşme ekinde bulunan ve toplam 400.000,00 TL bedelli …… Bankasına ait her biri 50.0000 TL bedelli sekiz adet çekin davalılara elden teslim edildiğini,, bu çeklerden dava tarihi itibari ile vadesi gelen toplam 250.000,00 TL bedelli çeklerin ödendiğini, henüz vadesi gelmeyen 150.000 TL bedelli çeklerinde ödenmek zorunda kalınacağını,, sözleşmede belirlenen sürede makine teslimi yapılmadığından davalı şirketin sözleşmede yazılı ……. Mah …… Cad No:26/9 Zeytinburnu /İST adresinden taşındığını, yeni adresine İzmir Noterliğinden 31/01/2018/ ….. tarih ve yevmiye sayılı ihtarnamenin gönderildiğini, adresten taşındığının anlaşılması üzerine bu kez …… Sanayi Sitesi 12 A Blok No:30 Başakşehir İstanbul adresine ihtarnamenin tebliğ edildiğini, ihtara rağmen makinelerin verilen sürede teslim edilmediğini, sözleşmede yazılı edim yerine getirilmemesine rağmen bedelin tahsil edildiğini,, müvekkili şirketin üretim planlaması ve aldığı siparişlerde meydana gelen aksamalar nedeniyle uğranılan zararlar için dava ve talep haklarını saklı tuttuklarını, davalı taraf tebliğ edilen ihtarnameye rağmen makineleri teslim etmediğini, müvekkili tarafından ödenmek zorunda kalınan çeklerin bedellerinin taraflarına ödemediğini, kalan çekleri de iade etmediklerinden,, sözleşmenin taraflarınca haklı nedenle feshedildiğini, borçlu olmadıklarının tespiti ile ödenen çek bedellerinin istirdadına, henüz ödenmeyen çeklerden dolayı borçlu olmadıklarının tespiti ile iptaline, ödenmeyen çeklerle ilgili tedbiren ödeme yasağı konulmasına karar verilmesini talep ve dava etmişlerdir.
Davalılar vekili mahkememize sunduğu cevap dilekçesinde özetle; Açılan dava da istirdat talebinde bulunulamayacağını, dava konusu çeklerin sözleşmeye dayalı olarak ödendiğini,, davacının bilmediği bir borcunun ödenmesinin söz konusu olamayacağını, dava konusu çekler için icra takibi başlatılmadığını, cebri icra tehdidinin asla gerçekleşmediğini, istirdat davası öncesinde açılmış bir icra takibinin bulunması gerektiğini, açıklanan nedenlerle istirdat davasının dava şartlarının oluşmadığını,
Müvekkili şirket ile davacı şirket arasında imzalanan 18/01/2018 tarihli sözleşmeye göre müvekkili şirketin davacı için 1425.000,00 TL bedel ile kuru tel çekme makineleri üretmesinin, bu amaçla ödenecek 400.000 TL peşinatın doğrudan makinelerin üretimi içn harcanacağının, kalan 1.025.000,00 TL nin ise teslimden önce müvekkili şirkete ödenmesinin kabul edildiğini,
Davaya konu 400.000,00 TL ‘nın peşinat olarak her biri 50.000,00 TL. olan 8 adet çek ile ödendiğini, sözleşmeye göre ilk teslimatın yapılacağı 18.04.2018 tarihinden önce 23.02.2018 tarihinde davacı şirket muhabese departmanından müvekili şirket yetkililerinin aranarak davacı şirket yetkilisi …… nün FETO üyesi iddiası ile tutuklandığını, bu nedenle sözleşme konusu makinaları alma imkanlarının olmadığını, makinelerin üretimine başlanılmamasmı, başlanılmış ise imalatın durdurulmasını istediklerini, sözleşmenin davacı tarafından haksız olarak fesih edildiğini, bu görüşmeye ilişkin telefon kayıtlarının bulunduğunu ve mahkemeye sunulacağını,
Açıklanan gelişme üzerine müvekkili şirketin yetkililerinin İzmir’e giderek …… nün kardeşi ……. ile görüştükterini, bu görüşmede özel sipariş olan makinaların başkalarına satılamayacağının, üretime başlanıldığının ve bu üretim ile ilgili bir çok harcama yapıldığının belirtilerek, kalan borcun ödenmesinin istenildiğini, davacı yanın kalan borcu (1.025.000,00 TL.yi) ödeyemeyeceğini, üretilen makinalara alıcı bulacağını ve o şekilde iyi niyet çerçevesinde tarafların mağduriyetinin giderileceği konusunda mutabık kalındığım, müvekkilinin bu iyi niyetine ve kalan bedeli talep etmemesine rağmen davacı yanın tamamen haksız ve kötü niyetle noterden gönderdiği 14.06.2018 tarihli ihtarname ile makinelerin teslimini isteyerek dava açtığını, müvekilinin sözleşmeden beklediği yararı elde edemediğini, makinelerin elinde kaldığını, ödemesini almadığı makinelerin teslimininden sakınmakta usul ve yasaya göre haklı olduğunu, sözleşmenin fesih edildiğinin bildirilerek ödemelerin geri istenilmesinin haksız olduğunu,
Müvekkili şirketen ticari ilişkiye ve sözleşmeye güvenerek sözleşme tarihinde makinelerin üretimine başladığını, bulundukları atölyenin üretim için küçük ve yetersiz kalması nedeniyle başka bir atölye kiraladığını, ayda 3.000,00 TL kira bedeli ödenirken 4.950,00 TL. ödenmek zorunda kalındığını, yeni işyerine taşınarak çalışan sayısının arttırıldığını, bir çok parça için harcama yapıldığını, bunları liste halinde sunduklarını, yapılan harcamaların peşinatın çok üstünde olduğunu, bu harcamalara ilişkin fatura, makbuz vs. sırası ile sunduklarını, bu şekilde uğradıkları zararı davacı şirketin de bildiğini belirterek, açılan davanın usul ve esas yönünden reddine karar verilmesini istemiştir.
DELİLLER:
Bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamı.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
İş bu dava, 18.01.2018 tarihli eser sözleşmesi kapsamında avans olarak ödenen bedelin iadesi talebine ilişkindir.
Somut olayda; davacı …… Ticaret ve San. A.Ş. ile davalı ….. Otom. End. Makine Sistemleri Dış Tic. Ltd. Şti. arasında eser sözleşmesi niteliğindeki 18.01.2018 tarihli sözleşmenin akdedildiği, bu sözleşme ile davalı …… firmasının söz konusu kuru tel makinelerini belirlenen tarihlerde imal edip teslim etmeyi üstlenmiş, davacı iş sahibi ise 1.425.000,00 TL.(KDV hariç) ödemeyi üstlenmiş ve sözleşme uyarınca davacı tarafın 20.04.2018 vadeli …… seri nolu 50.000,00 TL bedelli, 02.05.2018 vadeli ….. serinolu 50.000,00 TL bedelli, 18.05.2018 vadeli …… seri nolu 50.000,00 TL bedelli, 31.05.2020 vadeli ….. seri nolu 50.000,00 TL bedelli, 22.06.2018 vadeli …… seri nolu 50.000,00 TL bedelli, 29.06.2018 vadeli ……. seri nolu 50.000,00 TL bedelli, 03.07.2018 vadeli ….. seri nolu 50.000,00 TL bedelli, 20.07.2018 vadeli ……. seri nolu 50.000,00 TL bedelli 8 adet çeki davalıya teslim ettiği ve çeklerin tahsil edildiği noktasında uyuşmazlık bulunmamaktadır.
Uyuşmazlık, tarafların sözleşmeden kaynaklanan yükümlülüklerini yerine getirip getirmediği, sözleşmenin davacı tarafından feshinde tarafların kusur durumu ve bu kapsamda davalının menfi zararını talep edip edemeyeceği noktasında toplanmaktadır.
Davacı şirket tarafından sözleşmede 90 iş günü içerisinde teslimi öngörülen 600 lük 5 kafa kuru tel makinası ve ekipmanlarının teslim edilmemesi üzerine 31.05.2018 tarihinde İzmir ….. Noterliğinden davalı şirkete gönderdiği …… yevmiye sayılı ihtarname ile sözleşmede belirlenen tarihlerde teslimin gerçekleşmediğini, ihtarnamenin tebliğinden itibaren 3 gün içinde sözleşme konusu makinelerin teslim edilmesinin, aksi halde sözleşmenin feshedileceğinin bildirildiği anlaşılmıştır. Dosya kapsamı itibariyle belirlenen 3 günlük süre içerisinde söz konusu makinenin bitirilerek teslim edilmediğinden davacının sözleşmeyi feshettiği anlaşılmıştır. Davalı yüklenici, davacının iş bedelinin tamamını ödemediğinden edimini ifa etmediğini, feshin haksız olduğunu, bu sebeple ödenen avansı iş için yaptığı masraflara mahsup ettiğini, iade yükümlülüğünün bulunmadığını ileri sürmüştür.
Taraflar arasındaki 18.01.2018 tarihli eser sözleşmesinde iş bedelinin ne zaman ödeneceği kararlaştırılmamış, sadece avans olarak dava konusu çeklerin verileceği belirtilmiştir. TBK 97. Maddesi uyarınca; Karşılıklı borç yükleyen bir sözleşmenin ifası isteminde bulunan tarafın, sözleşmenin koşullarına ve özelliklerine göre daha sonra ifa etme hakkı olmadıkça, kendi borcunu ifa etmiş ya da ifasını önermiş olması gerekir. Bu yasal düzenleme uyarınca karşılıklı borç yükleyen sözleşmelerde, borçlu ve alacaklı taraflarından birisinin önceden ifada bulunma yükümlülüğü mevcut değil ise taraflar, edim ifalarını aynı anda yapmak zorundadır. Bu kanun maddesi doğrultusunda aynı anda ifa kavramı ortaya çıkmaktadır. Somut olayda, ihtarname ile ifayı talep eden davacının kalan bedeli ödemeye hazır olduğunu bildirmediği, dolayısıyla karşı tarafın ödemezlik defini ileri sürerek ifadan kaçınma hakkı bulunmaktadır. Ancak dosya kapsamı itibariyle sözleşmede taahhüt edilen sürede söz konusu makinelerin tamamlanmadığı da açıktır. Dolayısıyla sözleşmenin feshinde her iki tarafın da kusuru söz konusudur. Akdin feshi halinde yüklenicinin menfi zararını talep etmesi için fesihte kusurunun bulunmaması gerekmektedir. Ancak yukarıda belirtildiği üzere davalının müterafik kusurunun bulunması sebebiyle makineler için yaptığı masrafı talep edemeyecektir ve tahsil ettiği çek bedellerini sebepsiz zenginleşme hükümleri uyarınca davacıya iade etmekle yükümlüdür.
Bu açıklamalar ışığında; davacı tarafın davasının davalı şirket yönünden kabulü ile, davacı tarafından davalı şirkete ödenen 400.000,00TL’nin 200.000,00TL’lik kısmının temerrüt tarihi olan 16/06/2018 tarihinden itibaren, kalan 200.000,00TL yönünden ise temerrüt tarihinden sonra olan çeklerin ödeme tarihinden itibaren avans faizi uygulanmak suretiyle davalı taraftan alınarak davacı tarafa verilmesine karar vermek gerekmiştir.
Taraflar arasındaki 18.01.2018 tarihli eser sözleşmesini diğer davalılar … ve …’nin kefil sıfatıyla imzaladıkları, sözleşmenin feshi nedeniyle feri nitelikteki kefalet de geçersiz olacağından ve avans bu davalılar tarafından tahsil edilerek sebepsiz zenginleşilmediğinden, bu kişiler yönünden davanın reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM:Yukarıda açıklanan nedenlerle,
1-Davanın Davalı …… Otomasyon …Ltd.Şti. Yönünden Kabulü ile,
Davacı tarafından davalı şirkete ödenen 400.000,00TL’nin 200.000,00TL’lik kısmının temerrüt tarihi olan 16/06/2018 tarihinden itibaren, kalan 200.000,00TL yönünden ise temerrüt tarihinden sonra olan çeklerin ödeme tarihinden itibaren avans faizi uygulanmak suretiyle davalı taraftan alınarak davacı tarafa verilmesine,
Diğer davalılar … ve … yönünden davanın REDDİNE,
2-492 Sayılı Harçlar Kanunu uyarınca alınması gereken 27.324,00-TL karar harcından mahkememiz veznesine yatırılan 6.831,00TL peşin harçtan mahsubu ile eksik kalan 20. 493,00 TL karar harcının davalı … tahsili ile hazineye gelir kaydına,
3-Davacı tarafından yatırılan 35,90-TL başvurma harcı ile 6.831,00-TL peşin harcın, davalı …nden tahsili ile davacı tarafa verilmesine,
4-Davacı tarafından yapılan 328,10-TL posta gideri ve 3.000,00-TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 3.328,10-TL yargılama giderinin davalı …nden tahsili ile davacı tarafa verilmesine,
5-Davacı taraf kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre kabul edilen miktar üzerinden hesaplanan 36.450,00-TL vekalet ücretinin davalı … tahsili ile davacı tarafa verilmesine,
6-Davalılar … ve … kendilerini vekil ile temsil ettirdiğinden Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre red edilen miktar üzerinden hesaplanan 36.450,00TL vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile bu davalılara verilmesine,
8-Bakiye avansın yatırana iadesine,

Dair hazır olan taraf vekillerinin yüzlerine karşı gerekçeli kararın taraflara tebliğ tarihinden itibaren 2 haftalık yasal sürede İstinaf Başvuru hakları olduğu hatırlatılarak verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı. 01/07/2021

Başkan …
¸e-imzalıdır
Üye …
¸e-imzalıdır
Üye …
¸e-imzalıdır
Katip …
¸e-imzalıdır