Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
BAKIRKÖY
6. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2018/571 Esas
KARAR NO : 2019/282

DAVA : Tazminat (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 27/10/2015
KARAR TARİHİ : 13/03/2019
KARARIN YAZILMA TARİHİ : 18/03/2019

Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA
Davacı vekili tarafından sunulan 27/10/2015 tarihli dava dilekçesinde ÖZETLE; Taraflar arasındak imakine satışı hususunda 420.000,00.-TL bedelle anlaştıklarını, davalıya ayrıca borca sıkıştığı dönemde de ek ödeme yapıldığını, davacı şirketin satış bedelini ödeme yükümlülüğünü fazlasıyla yerine getirdiğini, davalının makinenin genel aksam kurulumunun yaptığını, ancak işler vaziyete getirecek tesisat ve ekipmanların kurulmaması nedeniyle tesisin demir yığını şeklinde davacı şirket üretim sahasıdna 150 m2’lik alanda atıl vaziyette bırakılmış olduğunu ve her geçen gün şirketi zarara uğrattığını, sistemin kaldırılacak olmasından dolayı ivedilikle sistemin çalışır vaziyette olmadığının tespit edilmesini, davalı şirket yetkilileri ve sorumlularının yaklaşık 1 yıl süre ile davacı şirketi oyaladığını, makine bedeli olarak davalı şirkete ödenen tutarın iadesine ilişkin ihtarname gönderildiğini ve davalı şirket tarafından herhangi bir cevap verilmediğini, …. Sulh Hukuk Mahkemesi nezdinde davalı tarafın tespit yaptırdığını, yapılan tespit neticesinde düzenlenen rapor içeriğinin tesisin çalışır vaziyette teslim edilmediğinin ispatını içerir nitelikte olduğunu, tespitin davacı şirket adresinde yapıldığı gün elektriklerin kesik olması ve davalı şirket teknik ekibinin bulunmaması nedeniyle sistemin devreye alınamadığını, tespit raporu içeriğinde tarafların tesisin teslimatı sırasında geçici ve kesin kabul tutanaklarının düzenlenmiş olmaları gerektiğinin belirtildiğini, bu tutanakların düzenlenmemiş olmasına sonuç olarak tesisin çalışır vaziyette teslim edilmediğini, sistemin çalışmasını sağlayan kompresör sayacının 25 saati gösterdiğini, 4 yılı aşkın süredir teslim edilen tesisin sadece 25 saat çalıştığını, tesisin davalı şirkete iadesinin gerektiğini, ödenen satış tutarının şimdilik 10.000,00.-TL’sinin davalıdan tahsiline, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalı tarafa tahmiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP
Davalı vekili tarafından sunulan cevap dilekçesinde ÖZETLE; Dava itibariyle belirsiz alacak davası şartları bulunmadığını, esasa girilmeden usulden davanın reddine karar verilmesi gerektiğini, esasa ilişkin olarak da ayıplı olduğu iddia edilen makinenin 4 yılı aşkın süredir davacı şirket iş yerinde bulunduğunu, makinenin ne şekilde muhafaza edildiğinin bilinemeyeceğinden keşif yapılmasının hakikati ortaya çıkarmayacağını, bu nedenle keşif talebinin reddi gerektiğini, değişik iş dosyasından alınan raporda makinenin sözleşmeye ve ek taleplere uygun ve çalışır vaziyette teslim edildiğinin anlaşıldığını, itirazın iptali davası açmak yerine işbu davayı ikame etmiş olmasının kötü niyetli olduğunu, ihbar sürelerine riayet edilmediğini, müvekkili şirketten alınan çeklerin faktoring işlemine konu edildiğini ve faktoring şirketinin ifa yapılıp yapılmadığını araştırdığını belirterek davanın reddini talep etmiştir.
Dosyada ön inceleme aşaması tamamlanarak tahkikat aşamasına geçilmiş, Büyükçekmece … Sulh Hukuk Mahkemesinin …. D.İş sayılı dosyası dosyamız arasına celp edilerek incelenmiştir.
Mahallinde bir elektrik – elektronik mühendisi, bir makine mühendisi ve bir de hukukçudan oluşan 3 kişilik bilirkişi heyeti refakate alınarak keşif yapılmasına karar verilmiş olup, bu kapsamda bilirkişi heyeti tarafından tanzim edilen raporda ÖZETLE; Davalının davacıya karşı, ayıplı ifaya dayalı bir sorumluluğunun bulunmadığı, bu nedenle de davacının bu davadaki talebinin yerinde olmadığı rapor edilmiştir.
Taraflarca bilirkişi raporuna karşı beyan ve itiraz dilekçeleri sunulmuş olup, bu kapsamda dosya ek rapor tanzimi için bilirkişi heyetine tevdii edilmiş ve bilirkişi heyeti tarafından 13/12/2016 tarihli ek rapor tanzim edilerek mahkememizce irdelenmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE
Davacı vekili, taraflar arasındaki sözleşme gereğince iş bedelinin 420.000,00 TL olduğunu, müvekkilinin toplamda 452.590,70 TL ödeme yaptığını, davalının makinenin genel kurulumunu yapmakla birlikte işler vaziyete getirecek tesisat ve ekipmanların kurulmaması nedeniyle atıl vaziyette bulunduğunu, bu nedenle sistemin çalışmadığını, davalının müvekkilini bir yıldır oyaladığını, ihtara rağmen iş bedelinin ödenmediğini, davalı tarafından yaptırılan tespitte tesisin çalışır vaziyette teslim edilmediğinin belirlendiğini, 4 yılı aşkın sürede kompresör sayacının 25 saatlik çalışma gösterdiğini, tesisin davalıya iadesi gerektiğini ileri sürerek, ödenen iş bedelinden şimdilik 10.000,00 TL’nin davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili, dava konusu makinenin davacıya tam ve eksiksiz, ekipmanlarıyla birlikte çalışır vaziyette teslim edildiğini ve 4 yılı aşkın süredir davacıda olduğunu, ancak davacı tarafından nasıl muhafaza edildiğinin bilinmediğini, makinenin bugüne kadar çalıştırılmadığı iddiasının kabul edilemeyeceğini, sözleşme ve ek talepleri karşılar şekilde bir makinenin üretilerek teslim edildiğinin tespit dosyasıyla belirlendiğini, davacının yasal ayıp bildiriminde de bulunmadığı ve geçen süre dikkate alındığında müvekkilinin sorumluluğuna gidilemeyeceğini, üretilen makinenin 6 adet kapıyı aynı anda imal edebilecek nitelikte olduğunu ve işyerinin bir katını tamamen kaplayan, davacının ticari gücünü artıran bir makine olduğunu, bu nedenle ayıplı veya çalışmayan bir makine için ayıp ihbarında bulunulmaması veya muhafaza edilmesinin anlaşılamadığını, davacının çekle yaptığı ödemelerin bir kısmını tahsil ettiğini, bir kısmını da faktoring şirketlerine verildiğini savunarak, davanın usulden ve esastan reddine karar verilmesini istemiştir.
Mahkememizce yapılan yargılama neticesinde, süresinde ayıp ihbarının yapılmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Mahkememizce verilen karar Bölge Adliye Mahkemesi …. Hukuk Dairesinin ….esas, …. karar sayılı kararı ile ”Mahkemece yapılan yargılama sırasında, sözleşme konusu makinenin çalışmamasının neden kaynaklandığı, yüklenici tarafından eksik veya ayıplı imalat yapılıp yapılmadığı, varsa bu eksik ve ayıplı makinenin kabule icbar edilemeyecek derecede eksik veya ayıplı olup olmadığı, bu derecede eksik ve ayıplı değil ise, eksik ve ayıbın miktar ve derecesi tespit edilip bu hususlarda hiç inceleme ve değerlendirme yapılmamıştır. Mahallinde yapılan keşifte bilirkişiler tarafların beyanlarıyla yetinmiş, makinenin çalışıp çalışmadığını bizzat kontrol etmemiş ve bunun neden kaynaklandığı konusu araştırılmamıştır. Bu nedenlerle, mahkemece sözleşme konusu makine üzerinde yeniden keşif yapılıp, açıklanan hususlarda ek bilirkişi raporu alınmak suretiyle yapılacak değerlendirme sonucunda varılacak uygun sonuç dairesinde yeniden bir karar verilmesi gerekmektedir. ” gerekçesiyle kaldırılmıştır.
Taraflar arasında düzenlenen 04/01/2011 tarihli sözleşme ile MDF üstü….Tesisi olarak adlandırılan makinenin 420.000,00 TL bedel karşılığında imali ve 13 mart ila 30 mart arasında çalışır halde teslimi kararlaştırılmıştır.
Taraflar arasındaki sözleşme niteliğince, TBK’nın 470 ve devamı maddelerinde düzenlenen bir eser sözleşmesidir. Davacı şirket iş sahibi ; davalı şirket ise yüklenicidir.
Taraflar arasındaki dava, eser sözleşmesinden kaynaklanan ve yükleniciye ödenen satış bedelinin istirdadı istemine ilişkindir.
Davalı yüklenici şirket tarafından Büyükçekmece …. Sulh Hukuk Mahkemesi’nin …. D.iş sayılı dosyasında yaptırılan tespit sonucunda düzenlenen 24/02/2015 tarihli bilirkişi kurulu raporunda, fabrikada elektriklerin kesik olması ve Nort şirketi mühendis veya teknikerinin bulunmaması nedeniyle sistemin devreye alınamadığı, entegre sistemin buhar jeneratör odasına girilerek fiziki tespitler ve sistemin fotoğraflamasının yapılabildiği, bu tarz ağır sanayi makinelerinin ilk devreye alındığında geçici kabul tutanağı düzenlenmesi gerektiği, makine sistemi üzerinde herhangi bir ekleme veya fazla sistem tespit edilemediği, makinenin kurulduğu mekanın ekipmanın sağlıklı çalışması için uygun olmadığı, elektrik kesintisi nedeniyle test yapma imkanı olmadığı belirtilmiştir.
Taraflar arasında yapıldığı anlaşılan 2013-2014 yıllarına ait….yazışmalarından, sözleşme konusu tesisin halen yüklenici tarafından işletmeye alınmadığı, davacının tesisin işletmeye alınması için mesajlar gönderdiği, davalının da sürekli olarak geleceğini bildirdiği anlaşılmaktadır.
Mahkememizce mahallinde keşif icra edilmiş olup bilirkişi kurulunca düzenlenen 30/06/2016 tarihli raporda, keşfe konu MDF üstü….Tesisinin incelenmesinde dava konusu makine ve ekipmanlarının çalışır vaziyette olmadığı, sistemin atıl durumda olduğu, bazı hareketli parçaların kırılması sebebiyle kaynakla tamir edildiği, davacı ve davalı görevlilerinden sistemin çalıştırılması istendiğinde, her iki tarafın da sistemin mevcut haliyle çalıştırılamayacağını beyan ettiği, bu durumda sistemin çalışıp çalışmadığı, sistemde herhangi bir eksikliğin olup olmadığı ve ne gibi aksaklıkların mevcut olduğunun tespitinin mümkün olmadığı, taraflarca sistemin geçici ve kesin kabulü ile ilgili bir protokolün bulunmadığının bildirildiği, sözleşme konusu makinenin teslim edilerek kurulumunun yapılmış olduğu, satım bedeli olan 420.000,00 TL’nin de davacı tarafından ödendiği hususunda bir ihtilaf bulunmadığı, taraflar arasındaki uyuşmazlığın ayıplı ifa olup olmadığı konusunda olduğu, davacının makinenin ayıplı şekilde teslim edilip kurulumunun yapıldığı hususunu ispat edemediği, bu konudaki ispat yükünün davacıda olduğu, ayrıca davacı tarafından davalıya yasal süresi içinde ayıp ihbarı yapıldığının ispat edilemediği belirtilmiştir.
Aynı bilirkişi kurulunca düzenlenen 13/12/2016 tarihli ek raporda ise, sözleşme içeriğinde makine imali belirtilmediğinden satım olarak değerlendirildiği, eser sözleşmesi olması halinde davalının ayıplı ifadan sorumlu tutulabilmesi için makinenin tesliminden sonra işlerin olağan akışına göre imkan bulur bulmaz eseri gözden geçirmesi ve ayıpları varsa uygun süre içinde yükleniciye bildirmesi gerektiği, (BK 359, TBK474/1) aksi takdirde davalıyı ayıplı ifadan sorumlu tutma hakkını kaybedeceği, davacının yasal süre içinde bu hususları yerine getirmediği, makinenin Mart 2011’de teslim edilip kurulumunun yapıldığı fakat davacının ilk defa 15/12/2014 tarihli ihtarnamesi ile ayıp ihbarında bulunduğu, davalının ayıplı ifadan dolayı sorumlu tutma hakkını kaybettiği, ancak makinenin kurulu ve çalışır vaziyette tesliminin gerçekleşmediğinin farz edilmesi halinde ise sözleşmenin 1. Maddesine göre makinenin 30/03/2011 tarihine kadar çalışır vaziyette teslim edilmesi gerektiğinden bu tarihe kadar çalışır vaziyette kurulumu yapmamış ise temerrüde düştüğü, ancak davacının sözleşmeden dönebilmesi için davacının davalıya makinen çalışır vaziyette kurulumunun yapılması konusunda uygun bir mehil vermiş olması gerektiği, (BK 106/1, TBK 123 md), mehil verilmesine gerek bulunmayan hallerin varlığının anlaşılamadığı, davacının davalıya ihtar çekerek makinenin çalışır vaziyette kurulumunun yapılması için uygun bir mehil vermediğinden temerrüt nedeniyle sözleşmeden dönme hakkı bulunmadığı belirtilmiştir.
Tüm deliller birlikte değerlendirildiğinde;
Ayıp ihbarının yapılıp yapılmadığı her türlü delil ile ispatlanabilir. Bu kapsamda, taraflar arasında yapıldığı anlaşılan ve itiraza uğramayan….yazışmaları incelendiğinde, davacının 2013-2014 yıllarındaki yazışmaların çoğunda makine sisteminin devreye alınmasını istediği, davalının ise sürekli olarak gelip devreye alacağına, ilgileneceğine, işlerinin yoğun olduğuna ve elindeki makine bittikten sonra sıranın davacıya geleceğine dair cevaplar verdiği anlaşılmaktadır. Bu durumda, yazışmaların ayıp ihbarı niteliğinde olduğu kabul edilmiştir.
Eser sözleşmelerinde yüklenicinin borcu eseri sözleşmeye, fen ve sanat kurallarına ve yasal mevzuata uygun olarak imal edip, iş sahibine teslim etmek; iş sahibinin borcu ise kararlaştırılan iş bedelini ödemektir. Somut olayda davalı yüklenicinin eseri tam olarak meydana getirip teslim etmediği ve işletmeye almadığı taraflar arasındaki yazışmalardan ve dosya kapsamından anlaşılmaktadır. Henüz usulüne uygun teslim gerçekleşmediğinden, davacı tarafından gerek….yazışmaları gerekse 15/12/2014 tarihli ihtarname ile süresinde ayıp ihbarının yapıldığı kabul edilmiştir.
Mahkememizce verilen karar Bölge Adliye Mahkemesi …. Hukuk Dairesinin…. esas, … karar sayılı kararı üzerine mahaalinde keşif yapılmış olup, keşif icrası neticesinde dosyaya sunulan 16.11.2018 tarihli raporda; keşif mahalline gidildiğinde, sözleşme konusu makinenin yerinde olmadığı, bu nedenle eksik ve ayıplı imalat olup olmadığı yönünde bir değerlendirmede bulunulamadığı bildirilmiş, daha önceki değerlendirmelerin bir kısmı özetle tekrar edilmiştir.
Mahkememizce yapılan yargılama neticesinde toplanan delillere göre, sözleşme konusu makinenin çalışmamasının neden kaynaklandığı, yüklenici tarafından eksik veya ayıplı imalat yapılıp yapılmadığı, varsa bu eksik ve ayıplı makinenin kabule icbar edilemeyecek derecede eksik veya ayıplı olup olmadığı, bu derecede eksik ve ayıplı değil ise, eksik ve ayıbın miktar ve derecesi tespit edilememiş olup bu hususlarda davacı tarafından ispat yükünün yerine getirilemediği anlaşılmakla mevcut delil durumuna göre davanın reddine dair aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.
HÜKÜM : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın REDDİNE,
2-492 Sayılı Harçlar Kanunu uyarınca alınması gereken 44,40.-TL red karar harcının, mahkememiz veznesine yatırılan 170,78.-TL peşin harçtan mahsubu ile hazineye gelir kaydına, bakiye 126,38.-TL harcın karar kesinleşince ve talebi halinde davacı tarafa iadesine,
3-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
4-Davalı tarafından yapılan 36,00.-TL yargılama giderinin davacıdan tahsili ile davalı tarafa verilmesine,
5-Davalı taraf kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre hesaplanan 2.725,00.-TL vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalı tarafa verilmesine,
6-Bakiye avansın karar kesinleşince yatırana iadesine,
Dair davacı vekilinin yüzüne karşı, davalının yokluğunda gerekçeli kararın taraflara tebliğ tarihinden itibaren 2 haftalık yasal sürede İstinaf Başvuru hakları olduğu hatırlatılarak verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı. 13/03/2019

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır

*Bu evrak 5070 sayılı kanun hükümleri uyarınca elektronik imza ile imzalanmıştır.*