Emsal Mahkeme Kararı Bakırköy 6. Asliye Ticaret Mahkemesi 2018/278 E. 2019/1264 K. 30.12.2019 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BAKIRKÖY 6. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2018/278 Esas
KARAR NO : 2019/1264

DAVA : İstirdat (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 15/03/2018
KARAR TARİHİ : 30/12/2019
KARARIN YAZILMA TARİHİ : 29/01/2020

Mahkememizde görülmekte olan İstirdat (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili tarafından sunulan dava dilekçesinde özetle; söz konusu çeklerin ve ….. marka aracın anahtarı, ….. marka telefonu müvekkil adına kayıtlı ….. numaralı hattı ile birlikte, 1.000,00.-TL ve 150,00.- Dolar olmak üzere nakit paraların müvekkilinin elinden 24/02/2016 tarihinde vuku bulan hırsızlık olayı neticesinde rızası dışında çıktığını, Keşidecisi …… REKLAM TEMZ. GIDA VE TURİZM TİC. LTD. ŞTİ. olan ….. İPLİK SARMA GIDA MAK. SAN. TİC. LTD. ŞTİ. firmasından elden alınan ….. Çek Seri Nolu, ….. hesap Nolu, 30.04.2016 Keşide Tarihli 7.000,00.-TL ….. Bankası ….. Şubesine ait çalınan çek hakkında Bakırköy ….. Asliye Ticaret Mahkemesinin ….. E. sayılı dosyası ile ödemeden men yasağı verilmiş olduğunu, çeklerin hamili olduğunu iddia eden davalı tarafça mahkemeye bildirimde bulunulduğunu, Bakırköy …. Asliye Ticaret Mahkemesinin ….. E. sayılı dosyasının 26/02/2018 tarihli duruşmasında istirdat davası açmak için taraflarına süre verildiğini, söz konusu çekin müvekkilinin elinden rızası hilafında çıktığı sırada son ciranta …… İPLİK SARMA GIDA MAK. SAN. TİC. LTD. ŞTİ olduğunu, söz konusu çekler ile ilgili olarak Büyükçekmece Cumhuriyet Savcılığınca ….. soruşturma sayısı ile soruşturma aşamasında olduğunu, 09.03.2016 tarihli Büyükçekmece cumhuriyet savcılığınca, savcılık kararı ile çeklerin ibrazı halinde çeklerin muhafaza edilerek en yakın polis merkezine bildirilmesi ve çeki ibraz edenin bilgilerinin yine en yakın polis merkezine bildirilmesine ilişkin karar alındığını, açıklanan nedenlerle, fazlaya ilişkin tüm dava, talep hakları saklı kalmak kaydı ile davanın kabulü ile müvekkili şirketin rızası hilafına elinden çıkan ….. Çek Seri Nolu, 30/04/2016 Keşide Tarihli 7.000,00.-TL çekin istirdadına, aksi halde 1 adet ve toplam 7.000,00.-TL çek bedelinin ibraz tarihlerinden itibaren yasal faizi ile birlikte taraflarına ödenmesini, davalı yanın kötü niyetli olması hasebi ile kötü niyet tazminatına hükmedilmesini, yargılama giderleri ile ücreti vekaletin davalı üzerinde bırakılmasına karar verilmesi talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili tarafından sunulan cevap dilekçesinde özetle; müvekkili şirketin dava dışı borçlu ….. Motorlu Araçlar Servis Hizmertleri Ve Otomotiv Sanayi Ticaret Lt. Şti. ile 09/09/2015 tarihli faktoring sözleşmesi kapsamında müşterisine 10/05/2016 tarihli kullanadırdığı kredilerin tahsilatı amacıyla davaya konu çeki ciro edilmek suretiyle devir ve teslim aldığını, söz konusu çekin müvekkili şirket tarafından süresinde muhattap bankaya ibraz edildiğini, çekte mahkeme kararı olması sebebi ile herhangibir işlem yapılamadığını, bunun üzerine müvekkil şirket, müşterisi olan ….. Motorlu Araçlar Servis Hizmertleri Ve Otomotiv Sanayi Ticaret Ltd.Şti ile irtibata geçerek çekin tedbir kararı olduğunu bildirildiğini, çek aslının ….. Motorlu Araçlar Servis Hizmertleri Ve Otomotiv Sanayi Ticaret Ltd.Şti. şirket yetkisili …… tarafından teslim alındığını, müvekkili şirkete bir ödeme yapmayan davacının müvekkil şirkete karşı açmış olduğu istirdat davasının kötü niyetli olduğunu, HMK 124/2 Maddesi gereği davacı tarafın taraf değişikline açık olarak rıza gösterdiklerini, davanın ….. Motorlu Araçlar Servis Hizmertleri Ve Otomotiv Sanayi Ticaret Lt.şti. yöneltilmesini talep ettiklerini, müvekkili şirket çeki 30/04/2016 Tarihinde takas banka ibraz ettiğini, Davacı tarafından ‘nin Bakırköy …… Asliye Ticaret Mahkemesi ….. Esas sayılı dosyasından verilmiş olan tedbir kararı nedeli ile çek ödenmediğini,açıklanan nedenlerle iyiniyetli meşru hamil müvekkili şirketi aleyhine açılan davanın reddine karar verilmesini, yargılama giderleri ve ücreti vekaletin karşı tarafa tahmiline karar verilmesi talep etmiştir.
Bilirkişi tarafından düzenlenen bilirkişi raporunda özetle; yapılan inceleme ve tespitler sonucunda,Davacı ….. Makine Ve Tekstil San. Ve Tic. Ltd. Şti.’nin yasal defterlerini usulüne göre tuttuğunu ve sahibi lehine delil niteliği taşıdığı, davalı ….. Motrlu Arçlr Serv. Hzm. Ve Otm. San. Tic. Ltd. Şti.’nin inceleme günü yasal defterlerini incelemeye sunmadığı, yasal defterleri üzerinde inceleme yapılamadığı, davaya konu olan ….. Bankası …… şubesine ait, ….. hesap nolu, ….. çek nolu, 30.04.2016 çek tarihli 7.000,00 TL tutarlı Çekin 20.01.2016 tarih, 30.04.2016 vade tarih ve ….. yevmiye kayıt numarasıyla davacı şirketin yasal defterlerine usulüne uygun olarak işlendiği ve davacı şirketin yasal defter kayıtlarına geçtiği, davaya konu olan çekin keşidecisinin …… Reklam temz. Gıda ve turizm tic. Ltd. şti. olduğu, Davacı Şirketin, 20.01.2016 Tarihli, ….. Numaralı Tahsilat/Tediye Makbuzu ile …… İplik Sarma Gıda Mak. San. Ve Tic. Ltd. Şti.’nden toplamda 5 adet, 24.525,00 TL tutarında çek teslim aldığı, Davaya konu olan …… Bankası Suadiye şubesi, ….. hesap nolu, ….. çek nolu, 30.04.2016 çek tarihli 7.000,00 TL tutarlı çekinde aralarından olduğu, çekin …… İplik Sarma Gıda Mak. San. Ve Tic. Ltd. Şti.’nden davacı şirkete ciro edilerek teslim edildiği, davaya konu olan çekin davacı şirketin elinde bulunduğu rızası dışında çalınmak suretiyle elinden çıktığı, dolayısıyla çekin yetkili hamilinin davacı şirket olduğu kanatine varıldığı, davaya konu olan çekin son hamili olan davalı ….. Motrlu Arçlr Serv. Hzm. Ve Otm. San. Tic. Ltd. Şti.’nin, çeki tahsil için önce …… Factoring AŞ. ye verdiği, tahsil olmayınca …… Factoring AŞ.den geri teslim aldığı, T.C. Büyükçekmece Cumhuriyet Başsavcılığı 09.03.2016 tarihli, ….. soruşturma numaralı dosyası gereğince çeki teslim etmediği, 6102 sayılı TTK 792. maddesi uyarınca davaya konu olan çeki yeni hamili olan ….. Motrlu Arçlr Serv. Hzm. Ve Otm. San. Tic. Ltd. Şti.’nin, yasal defter ve belgelerini incelemeye sunmadığı da göz önüne alındığında takdiri sayın mahkemenize bırakılmak üzere çeki kötüniyetli şekilde elinde bulundurduğu kanatine vardığını belirterek raporunu ibraz etmiştir.

DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava, keşidecisi ……Ltd.Şti. Olan ….. çek seri nolu ….. hesap nolu 30/04/2016 keşide tarihli 7.000 TL meblağlı muhatabı …. Bankası …. şubesi olan çekin davacı nezdinde iken çalındığından bahisle davalıdan istirdatı talebinden ibarettir.
Bakırköy …. Asliye Ticaret Mahkemesinin ….. Esas sayılı çek ziyaı nedeniyle iptal dosyasında mahkemesince davacıya çek istirdat davası açması için süre verildiği ve bunun üzerine mahkememizce görülmekte olan işbu davanın açıldığı anlaşılmıştır.
Davada hasım taraf olarak ilk önce …… Faktoring A.Ş. gösterilmiş, ancak çeki elinde bulunduranın …… Faktoring olmadığı, davacı tarafça yanlış hasım gösterilerek davanın açıldığı anlaşılarak davacının kötü niyetli olmayan taraf değişikliği talebi mahkememiz uygun görülerek davalı “….. Motorlu Araçlar Servis Hizmeti ve Otomotiv San. Tic. Ltd. Şti.” olarak değiştirilmiştir.
Dosyada mevcut bulunan çekin ön ve arka yüzü incelendiğinde; çekin keşidecisinin …. İnşaat…Ltd.Şti. olduğu, lehtarının ….. Mobilya..Ltd.Şti. olduğu, çekin son hamil olan (…… Faktorin’in cirosunun iptali neticesinde son hamil) davalı ……Ltd.Şti.’ne ….. Otomotiv Servis Hizmetleri San.ve Tic. Ltd.Şti.’nden beyaza ciro yolu ile geçtiği, ondan önce de ….. Proje…Ltd.Şti ve …….Ltd.Şti.’ye geçtiği görülmüştür. Davacı taraf çeki cirantalardan …….Ltd. Şti.’den elden aldığını ileri sürmüştür. Mahkememizce davacı şirket ile …….Ltd. Şti.’nin ticari defterleri üzerinde bilirkişi incelemesi yaptırılmış, davalı şirketin ticari defterlerini sunmadığı görülmüştür. Alınan bilirkişi raporuyla, davacı şirket ile çeki elden teslim aldığını ileri sürdüğü …….Ltd. Şti. arasında ticari ilişkinin varlığı tespit olunmuştur.
Dava konusu çekin çalınması ile ilgili olan Büyükçekmece Cumhuriyet Başsavcılığının …. sayılı soruşturma dosyasından bir suret celp olunarak dosyamız arasına alınmıştır. Dosyada faillerin tespit edilemediği ve dosyanın daimi aramaya alındığı anlaşılmıştır.
Böylece mahkememizce yapılan yargılama sonucunda toplanan tüm deliller muvacehesinde; dava konusu çekin davacının elinde iken rızası dışında (çalınarak) elinden çıktığı anlaşılmıştır. Dava TTK’nun 665/1.maddesi uyarınca açılan çek istirdadı davasıdır. Mahkememizce yapılan incelemede, dava konusu çek üzerindeki cirolarda kopukluk bulunmadığı, ciro silsilesinin tam olduğu, bu kapsamda davalının yetkili hamil olarak bulunduğu görülmüştür. Her ne kadar dava konuisu çekin davacının elinden rızası hilafına çıktığı anlaşılmış ise de, TTK’nun 792. maddesi yer alan “Çek, herhangi bir suretle hamilin elinden çıkmış bulunursa, ister hamile yazılı, ister ciro yoluyla devredilebilen bir çek söz konusu olup da hamil hakkını 790 ıncı maddeye göre ispat etsin, çek eline geçmiş bulunan yeni hamil ancak çeki kötü niyetle iktisap etmiş olduğu veya iktisapta ağır bir kusuru bulunduğu takdirde o çeki geri vermekle yükümlüdür.” şeklindeki hüküm uyarınca davalının çeki kötü niyetle iktisap ettiği veya iktisabında ağır bir kusuru bulunduğunun davacı yanca ispatlanması gerekmektedir. Mezkur madde hükmüne göre, davalının çeki edinme nedenini kanıtlama yükümlülüğü yoktur. Davalının çekin rıza dışında elden çıktığını bilmesi veya bilebilecek durumda olması gerekir. Çekin rıza dışı elden çıkması halinde ispat yükü, çekin yetkili hamili olduğunu ve rızası hilafına elinden çıktığını ileri süren davacıya ait olup, davacının iddiasını kesin ve inandırıcı delillerle kanıtlaması gerekmektedir. Ancak bu konuda herhangi bir kesin ve inandırıcı delil sunulmamış olup, ceza soruşturma dosyasında da failler tespit edilemeyip dosya daimi aramaya alınmıştır. İyiniyetli olduğunu ispat yükümlülüğü bulunmayan davalı şirketin ticari defterlerini sunmamış olması veya çekin çalındığının ilgili birimlere bildirilmiş olması da neticeye müessir değildir. Yargıtayın yerleşmiş uygulaması da bu doğrultudadır(Yargıtay 11.HD. 2014/10768-20288 E-K vs.). Tüm bu nedenlerle ispatlanamayan davanın reddine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki hüküm kurulmuştur.

HÜKÜM : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın REDDİNE,
2-492 Sayılı Harçlar Kanunu uyarınca alınması gereken 44,40.-TL red karar harcının, karar harcı olarak mahsubu ile hazineye gelir kaydına, bakiye harcın karar kesinleşince ve talep edilmesi halinde iadesine,
3-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
4-Davacı tarafından yatırılan gider avansının kullanılmayan kısmının karar kesinleşince ve HMK. 333. maddesi uyarınca ilgili tarafa iadesine,
Dair davacı vekilinin yüzüne karşı davalının yokluğunda gerekçeli kararın taraflara tebliğ tarihinden itibaren 2 haftalık yasal sürede İstinaf Başvuru hakları olduğu hatırlatılarak verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı.
30/12/2019

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır