Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.
T.C. BAKIRKÖY 6. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2018/189 Esas
KARAR NO : 2018/1205
DAVA : İtirazın İptali (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 17/02/2018
KARAR TARİHİ : 18/12/2018
KARARIN YAZILMA TARİHİ : 26/12/2018
Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA
Davacı vekili tarafından sunulan dava dilekçesinde ÖZETLE; Müvekkil Şirket, özel yetkili bir anonim şirket olarak kurulmuş olduğunu, “Gebze-Orhangazi-İzmir (İzmit Körfez Geçişi ve Bağlantı Yolları Dahil) Otoyolu Projesi” nin yap-işlet-devret modeli ile yapımı ve işletilmesini üstlenmiş bulunduğunu, ihlalli geçişin Müvekkil Şirket tarafından yapımı ve işletmesi üstlenilen otoyolun geçiş ücreti ödenmeksizin kullanılması ve tahakkuk eden ücretin geçişi takip eden 15 (on beş) günlük kanuni ödeme süresi içinde de ödenmemiş olması anlamına gelmekte olduğunu, ödeme gerçekleşmez ise oluşan ihlalli geçiş kaydına ilişkin ihlalli geçiş bildirimi, her ne kadar Müvekkil Şirket için yasal bir yükümlülük olmasa da sadece bilgilendirme amaçlı olarak düzenlendiğini, ihlalli geçiş anında, araç sürücüsüne teslim edildiğini, söz konusu ihlalli geçiş bildiriminde “Otoyoldan Geçiş Ücretini ödemeden çıkış yapmış bulunmaktasınız. 6001 Sayılı Kanun uyarınca geçiş tarihini izleyen 15 (on beş) gün içinde Geçiş Ücretini cezasız ödeyebilirsiniz. Bu itibarla, xx.xx.xxxx tarihine kadar Geçiş Ücretini ödemediğiniz takdirde, hukuki süreç başlatılacak olup Geçiş Ücreti ile birlikte Geçiş Ücretinin 10 (on) katı tutarındaki Ceza ve oluşacak tebligat, yargılama ve takip masrafları, avukatlık ücreti, işleyecek yasal faiz ve diğer her türlü yasal giderler de takip ve tahsil edilecektir.” ifadesinin yer aldığını, ihlalli geçişi takip eden 15 (on beş) günlük süre içerisinde geçiş ücretine herhangi bir ceza tahakkuk ettirilmediğini, kullanıcıların bu süre içerisinde sadece geçiş ücretini ödemekle yükümlü olduğunu, İlk 15 (on beş) günlük cezasız sürenin dolmasına müteakip Müvekkil Şirket tarafından Karayolları Genel Müdürlüğü’nden, otoyoldan ihlalli geçiş yapan ve 15 (on beş) günlük yasal süre içerisinde geçiş ücretlerini ödemeyerek cezaya düşen araçların sahiplik bilgileri talep ettiklerini, Müvekkil Şirket yasal olarak araç sahiplik bilgilerine ceza tahakkuk ettirilmeden erişememekte ve dolayısıyla bu süre içerisinde borçlulara herhangi bir bildirim yapamakta olduğunu, müvekkil Şirkete işletici şirket sıfatıyla geçiş tutarının 10 katı tutarındaki ceza tutarını genel hükümlere göre tahsil etme hak ve yetkisi verildiğini, geçiş ücretinin on katı fazlası olarak tahsil edilen ceza tutarının yüzde altmışı (%60) ise, tahsilini izleyen ayın yedinci günü mesai bitimine kadar, hazine payı olarak, müvekkil Şirketin yıllık kurumlar vergisi yönünden bağlı olduğu vergi dairesine Müvekkil Şirket tarafından ödendiğini, bahsi geçen ceza tutarının %60’ı hazine payı olduğundan, Müvekkil Şirketin söz konusu ceza tutarını takipten imtina etme seçeneğinin bulunmadığını, müvekkil şirketin otoyoldan ihlalli geçiş yapan aracın sahibinden, geçiş ücreti ile bu ücretin on katı tutarında cezanın genel hükümlere göre yani özel alacak olarak tahsil edileceğini, işbu olayda ise müvekkil şirket tarafından işletilen köprü ve otoyoldan, davalıya ait araçların ihlalli geçişleri nedeniyle doğan ve yasal süresi içerisinde ödenmeyen geçiş tutarları ve yasadan kaynaklı para cezalarının tahsili amacıyla Küçükçekmece …. İcra Müdürlüğünün… E. Sayılı dosyasından takip başlatıldığı davalı tarafından 02.11.2017 tarihinde dosyanın tamamına itirazda bulunulduğunu, belirterek Küçükçekmece … İcra Müdürlüğünün … E. Dosyasındaki itarızın iptalini ve takibin devamını, davalı aleyhine %20’den az olmamak üzere icra inkaz tamzminatına hükmedilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP
Davalı vekili tarafından sunulan cevap dilekçesinde ÖZETLE; Öncelikle belirtmek gerekir ki ihlalli geçiş yapıldığı iddia edilen tarihlerde (…. plaka numaralı araç için 12.06.2017 tarihinde; …. plaka numaralı araç için 29.05.2017 tarihinde) müvekkil firmaya ait araçlarda takılı HGS sistemi ve yeterli bakiye mevcut olduğunu, müvekkil şirketin işleyişi gereği tüm araçlarında bulunan HGS sisteminde bakiye azalması durumunda otomatik olarak yüklendiğini, dava konusu bu hususa davacı tarafın kullanmakta olduğu sistemlerin sebebiyet verdiğini, çekiciler ve römorklar – dorseler’in iki ayrı plakaya sahip olduklarını, geçiş sırasında ön taraftan sistem hatası nedeni ile HGS’nin okunamamış olmasından ötürü yasal olarak HGS bulundurma zorunluluğu olmayan römork-dorse plakasının okunarak kaçak geçiş olarak kaydedildiği uygulamada birçok mağduriyete yol açmakta olduğunu, ayrıca kanunda römork-dorse’nin tanımlandığını, madde metnine göre römork, motorlu araçla çekilen insan veya yük taşımak için imal edilmiş motorsuz taşıt olarak ve yine aynı kanunun metninde çekici ise römork ve yarı römorkları çekmek için imal edilmiş olan ve yük taşımayan motorlu taşıt olarak tanımlandığını, kanunda yapılan tanımlar doğrultusunda çekicinin motorlu taşıt olduğunu, römorkun-dorsenin ise çekici olmadan hareket kabiliyetine sahip olmamasından dolayı motorsuz taşıt sınıfında değerlendirildiği anlaşılmakta olduğunu, küvekkil şirket de yasal yükümlülüklerine uygun olarak tek bir HGS sistemi kayıtlı olarak bulundurmakla birlikte römorkların plakalarını ise çekicilerinin HGS hesaplarına sanal HGS hesabı olarak tanımlandığını, somut olayda müvekkil firmaya ait aracın çekici kısmında HGS mevcut olup sistemsel sorun nedeni ile okunamamış olmasından dolayı çekiciden farklı ve sanal HGS hesabının çekici plakasına bağlı HGS hesabına tanımlı olan römork-dorse plakasına HGS cezasının kesilmesi söz konusu ise bu durumun yasal olarak müvekkil şirketin sorumluluğunda olmadığını belirterek müvekkil şirket aleyhinde başlatılmış icra takibinin iptalini talep ve dava etmiştir.
DELİLLER:
Küçükçekmece ….İcra Müdürlüğü’nün…. Esas sayılı takip dosyası, ….Bankası yazı cevabı ve tüm dosya kapsamı.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE
Dava, Karayolları Genel Müdürlüğü Teşkilat Yasasının 30/5 ve 7. maddesi uyarınca geçiş ücretinin ve cezanın ödenmemesi nedeniyle başlatılan icra takibine vaki itirazın iptali istemine ilişkindir.(İİK madde 67 ) Uyuşmazlık, davacının işlettiği köprüden davalıya ait araçların ihlalli geçiş yapıp yapmadıkları, geçiş ücreti ve eklenen cezadan davalı tarafın bir sorumluluğunun bulunup bulunmadığı noktasındadır.
Takip talebine itiraz edilen alacaklı, itirazın tebliği tarihinden itibaren bir sene içinde mahkemeye başvurarak, genel hükümler dairesinde alacağının varlığını ispat suretiyle itirazın iptalini dava edebilir. Küçükçekmece ….İcra Müdürlüğünün … esas sayılı dosyasının tetkikinde alacaklı … tarafından borçlu …. Anonim Şirketine yönelik 2.324,30-TL asıl alacağın tahsili için takip yapıldığı, borçlunun süresi içinde borca itiraz ettiği, takibin durduğu davanın İİK nun 67.Maddesinde belirtilen bir yıllık hak düşürücü süre içinde açıldığı tespit edilmiştir.
Davacı tarafça işletilen otoyoldan geçen davalı şirkete ait araçların ihlalli geçiş yaptıklarından bahisle davacı şirket tarafından ihlalli geçiş cezaları ve geçiş ücreti tahakkuk edildiği, bilirkişi marifetiyle yapılan incelemede söz konusu araçların ihlalli geçişlerinin tespit edildiği ve geciş ücretlerinin ödenmediği tespit edilmiş ve geçiş ücretleri yönünden davacı tarafın haklılığı ortaya konmuş ve geçiş ücreti yönünden itirazın iptaline karar vermek gerekmiştir. Ancak dosyaya sunulan HGS kart dökümleri uyarınca ihlalli geçişi takip eden 15 günlük süre içerisinde bakiyelerin tahsile uygun hale getirilmiş olması sebebiyle bilirkişinin ceza tahakkukuna ilişkin gerekçelerine aşağıda açıklanacak sebeple uyarınca itibar edilmemiş ve hükme esas alınmamıştır.
Dosya kapsamı itibariyle yapılan inceleme neticesinde; Bahsi geçen ceza fişleri bakımından davalı şirkete yapılmış herhangi bir ihtar, ihbar ve ikaz mevcut olmadığı, dava dilekçesinde de belirtildiği üzere araç sahiplik bilgilerine ceza tahakkuk ettirilmeden erişilemediği, dolayısıyla ihlalli geçişe ilişkin davalı tarafa herhangi bir bildirim yapılmadığı, kaldı ki PTT ye ait HGS kayıtları uyarınca ihlalli geçiş tarihlerinde ve tarihlerini izleyen 15 gün içerisinde bakiyenin tahsile uygun hale getirildiği anlaşılmıştır. Ancak davacı taraf geçiş ücretinin 15 gün içerisinde HGS kartına yatırılmasının kendilerini bağlamadığını, geçiş ücretinin bu süre içerisinde kendi şirketlerinin hesabına yatırılması gerektiğini ileri sürerek ceza tahakkukunun yerinde olduğunu savunmuştur.
Davaya konu cezanın düzenlediği Karayolları Genel Müdürlüğünün Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun
un 30/5. Maddesi ile Genel Müdürlüğe verilen para cezası görevi, 4046, 3465 ve 3996 sayılı kanunlar çerçevesinde işletme hakkı verilen özel hukuk tüzel kişilerine devredilmektedir. Bu hükümde; 4046, 3465 ve 3996 sayılı kanunlar çerçevesinde işletme hakkı verilen veya devredilen otoyollar veya erişme kontrolünün uygulandığı karayollarından geçiş ücretlerini ödemeden geçiş yapan araç sahiplerinden, işletici şirket tarafından geçiş ücreti ödemeden giriş çıkış yaptığı mesafeye ait geçiş ücreti ile birlikte, bu ücretin 4 katı tutarında ceza uygulanacağı öngörülmektedir. 7. Fıkrada ise Geçiş ücretlerini ödemeden geçiş yapanlardan, ödemesiz geçiş tarihini izleyen on beş gün içinde yükümlü olduğu geçiş ücretini USULÜNE UYGUN olarak ödeyenlere, bu maddenin birinci fıkrası ile beşinci fıkrasında belirtilen cezaların uygulanmayacağı öngörülmüştür. Ancak usulüne uygun ödemenin şekli düzenlemede belirtilmemektir.
Vatandaş, idare tarafından işletilen ücretli yoldan ihlalli olarak geçmesi halinde 15 gün içerisinde HGS veyahut OGS kartını doldurması halinde bu karttan ihlalli geçişin ücreti tahsil edilmekte ve cezai işlem uygulanmamaktadır. Vatandaş 4046, 3465 ve 3996 sayılı kanunlar çerçevesinde işletme hakkı verilen otoyollarda geçerken de aynı şekilde HGS ve OGS kartlarını kullanmaktadır, ancak yeterli bakiyenin olmaması nedeniyle geçiş ücreti tahsil edilememesi durumunda vatandaş 15 gün içerisinde bakiyesini tahsile uygun hale getirse dahi işleten firma tarafından ihlalli geçişin ücreti söz konusu kartlardan tahsil edilmemektedir. Söz konusu dosyamızdaki davacının dilekçelerinde de bahsedildiği üzere davacı hesabına ödemenin yapılmaması gerekçesiyle cezai işlem uygulamaktadır. Ancak, bu durumun vatandaştan beklenmesi düşünülemez, zira örnek olarak verirsek; İstanbul gibi hem idare tarafından hem de çeşitli firmalar tarafından işletilen otoyolların bulunduğu bir şehirde sürücüler aynı gün içerisinde hem farklı firmalarca işletilen otoyolları hem de idare tarafından işletilen otoyolları kullanmaktadırlar. Dolayısıyla vatandaştan bu firmaları tek tek takip etmesi, geçtiği yolların hangi firmanın işletiminde olduğunu, bu firmaların hesap bilgilerini bilmesini beklemek hakkaniyete aykırıdır. Nitekim şuan ki uygulamada otoyol işleten firmalar idareden yetki alarak geçiş ücretlerini 15 gün içerisinde bakiyenin uygun olması halinde HGS ve OGS kartlarından tahsil edebilmektedirler. Bu uygulamaya geçilmesi de davacı işletmenin yukarıda bahsedilen uygulamasının hatalı olduğu ve bu hatadan dönüldüğünü göstermektedir.
Bu açıklamalar ışığında; gerek davalı tarafa usulüne uygun olarak bildirim yapılmamış olması, gerek yasal düzenlemede ödeme şekline ilişkin açıklık olmaması ve gerekse de davalı tarafın ihlalli geçişleri takip eden 15 günlük süre içerisinde HGS kartının bakiyesini tahsile uygun hale getirmiş olması gibi sebepler dikkate alınarak davalı aleyhine ceza tahakkukunun yerinde olmadığı ve davalının ceza tahakkuklarına itirazında haklı olduğu anlaşılmakla ceza tutarı yönünden itirazın iptali talebinin reddine dair karar vermek gerekmiştir.
Netice itibariyle Davanın kısmen kabulü ile, Küçükçekmece …. İcra Müdürlüğünün …. esas sayılı takip dosyasına yapılan itirazın kısmen iptali ile 211,30 TL olan geçiş ücreti yönünden takip tarihinden itibaren takip talebinde belirtilen faiz miktarı üzerinden takibin devamına, fazlaya ilişkin ihlalli geçiş cezasına ilişkin talebin reddine karar vermek gerekmiştir. Davacı tarafın takibe konu ettiği alacağın yukarıda yapılan açıklamalar uyarınca yargılamayı gerektirmesi sebebiyle davacının icra inkar tazminatı talebinin reddine dair aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın KISMEN KABULÜ İLE,
Küçükçekmece …. İcra Müdürlüğünün …esas sayılı takip dosyasına yapılan itirazın kısmen iptali ile 211,30 TL olan geçiş ücreti yönünden takip tarihinden itibaren takip talebinde belirtilen faiz miktarı üzerinden takibin devamına,
Fazlaya ilişkin 845,20 TL ‘lik talebin reddine,
2-Geçiş ücretinin likit olması nedeniyle hesaplanan 42,26 TL icra inkar tazminatının davalıdan alınarak davacı tarafa verilmesine,
3-492 Sayılı Harçlar Kanunu uyarınca alınması gereken 35,90-TL karar harcından mahkememiz veznesine yatırılan 39,70 peşin harç ile icra veznesine yatırılan 11,62-TL harcın mahsubu ile eksik kalan 15,42-TL karar harcının davalıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına,
4-Davacı tarafından yatırılan35,90-TL başvurma harcı ve 39,70-TL peşin harcın davalıdan tahsili ile davacı tarafa verilmesine,
5-Davacı tarafından dosyada 86,50-TL posta giderinin davalıdan tahsili ile davacı tarafa verilmesine,
6-Davacı taraf kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre hesaplanan 211,30-TL vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacı tarafa verilmesine,
7-Davalı taraf kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre hesaplanan 845,20-TL vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalı tarafa verilmesine,
8-Davacı … davalı tarafından dosyaya yatırılan gider avansının kullanılmayan kısmının karar kesinleşince ve HMK 333. maddesi uyarınca ilgili tarafa iadesine,
Dair davacı vekilinin yüzüne karşı davalının yokluğunda miktar itibari ile kesin olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı. 18/12/2018
Katip …
¸E-imzalı
Hakim …
¸E-imzalı