Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C. BAKIRKÖY 6. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2017/858 Esas
KARAR NO : 2018/1250

DAVA : Kıymetli Evrak İptali
DAVA TARİHİ : 23/09/2017
KARAR TARİHİ : 27/12/2018
Mahkememizde görülmekte olan Kıymetli Evrak İptali davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA
Davacı vekili tarafından sunulan 23/09/2017 tarihli dava dilekçesinde ÖZETLE; …. Bankası …. Şubesi Keşidecisi ….Ltd.Şti. Hesap numarası TR…. Çek Numarası …. Keşide Tarihi 28.02.2018 Çek Tutarı 15.490,00.-TL, ….Bankası … Şubesi, Keşidecisi …. Çek numarası … Keşide Tarihi 31.10.2014 Çek Tutarı 7.925,00.-TL, …bank …. Şubesi Keşidecisi …Ltd.Şti. Hesap numarası TR…. olan; Çek Numarası …. Keşide Tarihi 31.05.2018 Çek Tutarı 24.086,00TL, Çek Numarası …. Keşide tarihi 31.05.2018 Çek Tutarı 16.000,00 TL, Çek Numarası …. Keşide tarihi 31.06.2018 Çek Tutarı 40.000,00 TL, ….bank …. Şubesi Keşidecisi … Hesap Numarası …. Çek Numarası …. Keşide Tarihi 31.05.2017 Çek Tutarı 55.000,00.-TL, …bank …. Şubesi Keşideci … Hesap Numarası TR….- Çek Numarası …. Keşide Tarihi 31.05.2017 Çek Tutarı 75.000,00.-TL, ….bank A.Ş. Keşideci ….A.Ş. Keşide Tarihi 01.06.2015 Çek Tutarı 40.000.-TL, …. Bankası …. Şubesi, Keşidecisi ….A.Ş. Hesap Numarası …. Çek Numarası … Keşide Tarihi 05.05.2016 Çek Tutarı 50.000,00.-TL, … Bankası …. Şubesi, Keşideci …. A.Ş. Hesap Numarası … olan; Çek Numarası …., Keşide Tarihi 05.09.2015, Çek Tutarı 50.000,00-TL, Çek Numarası …. Keşide Tarihi 05.08.2015 Çek Tutarı 50.000,00.-TL, Çek Numarası …. Keşide Tarihi 05.07.2015 Çek Tutarı 50.000,00.-TL,…bank …. Keşideci … A.Ş. Hesap Numarası …. olan, çek numarası … Keşide Tarihi 05.12.2015, Çek Tutarı 50.000,00.-TL, Çek Numarası …. Keşide Tarihi 05.01.2016 Çek Tutarı 50.000,00.-TL, çek Numarası …. Keşide Tarihi 05.02.2016 Çek Tutarı 50.000,00.-TL, …bank Şube … Keşideci…. Hesap Numarası …. olan; Çek Numarası …. Keşide Tarihi 30.04.2016 Çek Tutarı 7.393,75.-TL, Çek Numarası …. Keşide Tarihi 31.05.2016 Çek Tutarı 10.000,00.-TL, çek Numarası …. Keşide Tarihi 30.06.2016 Çek Tutarı 10.000,00.TL, Çek Numarası …. Keşide Tarihi 31.07.2016 Çek Tutarı 6.500,00.-TL, Çek Numarası ,… Keşide Tarihi 31.08.2016 Çek Tutarı 6.500,00.-TL, ….banka …. şubesi, Keşideci …. Çek Numarası … Keşide Tarihi 20.12.2014 Çek Tutarı 13.300,00.-TL olan çeklerin zayi edildiğini, söz konusu çekler hakkında ödeme yasağı verilmesini ve iptaline karar verilmesini talep etmiştir.
İşbu dava; zayii (kaybetme) nedeniyle kıymetli evrakın bir çeşidi olan kambiyo senedi (çek) iptali davasıdır.
Türk Ticaret Kanununun 645–849. maddeleri arasındaki üçüncü kitapta kıymetli evrak düzenlenmiştir.
TTK nun 651–653. maddelerinde kıymetli evrakın genel olarak zayi nedeniyle iptali, TTK nun 657. maddesinde nama yazılı senetlerin zayi nedeniyle iptali, TTK nun 661–669. maddelerinde hamile yazılı senetlerin zayi nedeniyle iptali düzenlenmiştir.
TTK nun 757–765. maddelerinde kambiyo senetlerinden poliçenin zayi nedeniyle iptali düzenlenmiştir. TTK nun 778/1-ı maddesinin yaptığı atıf gereğince kambiyo senetlerinden bononun zayi nedeniyle iptali poliçenin zayi nedeniyle iptali hükümlerine göre olacağı hususu ile TTK nun 818/1-s maddesinin yaptığı atıf gereğince (TTK nun 764/2. maddesi ile 765. maddesi hükümleri hariç olmak üzere) kambiyo senetlerinden çekin zayi nedeniyle iptali poliçenin zayi nedeniyle iptali hükümlerine göre olacağı hususları düzenlenmiştir.
Bu açıklamalar ışığında;1.nolu hüküm konusu çekler yönünden yapılan değerlendirme
….Bankası A.Ş. …. Şubesine ait Keşidecisi …. olan, …. çek numaralı 31.10.2014 keşide tarihli, 7.925,00.-TL bedelli,
…bank A.Ş. …. Şubesine ait Keşidecisi …Ltd.Şti. Olan, TR…. IBAN numaralı hesaptan keşide edilen;
….çek numaralı, 31.05.2018 keşide tarihli, 16.000,00.-TL bedelli,
*…. çek numaralı, 31.06.2018 keşide tarihli, 40.000,00.-TL bedelli,
…. Bankası A.Ş. …. Şubesine ait, Keşideci …. A.Ş. olan, …. hesap numaralı, …. çek numaralı, 05.05.2016 keşide tarihli, 50.000,00.-TL bedelli,
….banka A.Ş. …. Şubesine ait, Keşideci …. olan, …. çek numaralı, 20.12.2014 keşide tarihli, 13.300,00.-TL bedelli çekler yönünden TTK gereği, Türkiye Ticaret Sicili Gazetesinde dava konusu kambiyo senetlerini fiilen elinde bulunduranların şayet vadesi geçmişse birinci ilan gününden itibaren üç ay içinde şayet vadesi henüz geçmemişse vadeden itibaren üç ay içinde mahkememize ibraz etmeleri aksi halde iptaline karar verileceği hususu üç kez ilan ettirilmiş ve karar vermek için gerekli olan vadeden veya ilandan itibaren hangisi uzunsa uzun olan asgari üç aylık ibraz süresinin geçmesi mahkememizce beklenmiş olup, herhangi bir kimsenin müracaat ve ibrazı olmamıştır. Dava konusu bu çekler hakkında ilgili/muhatap banka şubesinden lüzumlu bilgi ve belgeler celp edilmiş olup, çekin tahsil veya başka amaçla henüz bankaya ibraz edilmediği anlaşılmıştır.
Tüm dosya kapsamı ve samimi ve inandırıcı görülen davacının iddiası ile dava konusu bu kambiyo senetlerinin davacının hamili (elinde) iken kaybetmek suretiyle iradesi dışında elinden çıktığı yönünde mahkememize tam bir vicdani kanaat geldiğinden davanın kabulüne ilişkin karar vermek gerekmiştir.
2.nolu hüküm konusu çekler yönünden yapılan değerlendirme
…. Bankası A.Ş. …. Şubesine ait, keşidecisi ….Ltd.Şti. Olan, TR…. IBAN nolu, …. çek numaralı, 28.02.2018 keşide tarihli, 15.490,00.-TL bedelli,
….bank A.Ş. …. Şubesine ait Keşidecisi …Ltd.Şti. Olan, TR….IBAN numaralı hesaptan keşide edilen; … çek nolu, 31.05.2018 keşide tarihli, 24.086,00.-TL bedelli,
…. Bankası A.Ş. …. Şubesine ait, Keşidecisi ….A.Ş. olan, …. hesap numarasından keşide edilen;
*…. çek numaralı, 05.09.2015 keşide tarihli, 50.000,00.-TL bedelli,
*…. çek numaralı, 05.08.2015 keşide tarihli, 50.000,00.-TL bedelli,
*…. çek numaralı, 05.07.2015 keşide tarihli, 50.000,00.-TL bedelli,
….bank A.Ş. …. Şubesine ait, Keşidecisi ….A.Ş. olan, …. hesap numarasından keşide edilen;
*…. çek numaralı, 05.12.2015 keşide tarihli, 50.000,00.-TL bedelli,
*… çek numaralı, 05.01.2016 keşide tarihli, 50.000,00.-TL bedelli,
*…. çek numaralı, 05.02.2016 keşide tarihli, 50.000,00.-TL bedelli,
….bank A.Ş. …. Şubesine ait, keşideci … olan, …. hesap numarasından keşide edilen;
*…. çek numaralı, 30.04.2016 keşide tarihli, 7.393,75.-TL bedelli,
*…. çek numaralı, 31.05.2016 keşide tarihli, 10.000,00.-TL bedelli,
*… çek numaralı, 30.06.2016 keşide tarihli, 10.000,00.-TL bedelli,
*…. çek numaralı, 31.07.2016 keşide tarihli, 6.500,00.-TL bedelli,
*… çek numaralı, 31.08.2016 keşide tarihli, 6.500,00.-TL bedelli,
…bank A.Ş., keşidecisi ….A.Ş. olan, 01.06.2015 keşide tarihli, 40.000.-TL bedelli çekler yönünden ilgili banka şubesinden lüzumlu bilgi ve belgeler celp edilmiş olup bu çeklerin tahsili veya başka amaçla bankaya ibraz edildiği anlaşılmıştır. Davacı tarafa dava konusu yapılan bu çeklerin bankaya ibraz edilmiş olması sebebiyle ibraz eden aleyhine istirdat davası açması ve mahkememize bildirmesi için 2 hafta kesin süre verilmiş buna rağmen davacı tarafça istirdat davasının açıldığı veya açılmadığı hususunda mahkememzi bilgi verilmediği görülmüştür.
Tüm dosya kapsamına göre dava konusu çekleri elinde bulundurduğuna ilişkin tebliğe rağmen davacı tarafça istirdat davası açılmamış olması göz önüne alınarak bu çekler hakkında mahkememizce tam bir vicdani kanaate ulaşılamadığından davacının davasının reddine karar vermek gerekmiştir.
3.nolu hüküm konusu bonolar yönünden yapılan değerlendirme;
Davacının dava konusu yaptığı 36 adet bono yönünden ise işbu davanın yargılaması sırasında henüz duruşma aşamasında önce davacı vekili mahkememize verdiği usulüne uygun olarak dilekçesi ile vekâletnamesindeki davadan feragat özel yetkisine dayalı olarak işbu davadan feragat ettiklerini mahkememize bildirmiştir.
Hmk nun 307. maddesi “(1)feragat, davacının, talep sonucundan kısmen veya tamamen vazgeçmesidir.” hükmünü amirdir. hmk nun 309. maddesi “(1)feragat ve kabul, dilekçeyle veya yargılama sırasında sözlü olarak yapılır. (2)feragat ve kabulün hüküm ifade etmesi, karşı tarafın ve mahkemenin muvafakatine bağlı değildir. (3)kısmen feragat veya kabulde, feragat edilen veya kabul edilen kısmın, dilekçede yahut tutanakta açıkça gösterilmesi gerekir. (4)feragat ve kabul, kayıtsız ve şartsız olmalıdır.” hükmünü amirdir. hmk nun 310. maddesi “(1)feragat ve kabul, hüküm kesinleşinceye kadar her zaman yapılabilir.” hükmünü amirdir. hmk nun 311. maddesi “(1)feragat ve kabul, kesin hüküm gibi hukuki sonuç doğurur. irade bozukluğu hâllerinde, feragat ve kabulün iptali istenebilir.” hükmünü amirdir.
Açıklanan nedenlerle davadan feragat, kesin hükmün yasal sonuçlarını doğuran ve davayı sonuçlandıran taraf işlemi olup, davalının kabulüne dâhi bağlı değildir. bu durumlar karşısında davacının davasından feragat etmesi nedeniyle dava konusu 36 adet bono açısından davanın reddine karar vermek gerekmiştir.

4.nolu hüküm konusu çekler yönünden yapılan değerlendirme;
…bank A.Ş. …. Şubesine ait, keşidecisi … olan, … hesap numaralı, …. çek numaralı, 31.05.2017 keşide tarihli, 55.000,00.-TL bedelli,
…bank A.Ş. …. Şubesine ait, keşidecisi … olan, TR…. IBAN numaralı, …. çek numaralı, 31.05.2017 keşide tarihli, 75.000,00.-TL bedelli çekler yönünden bu çeklerin davacının çek hesabına ait olduğu ve davacının işbu davayı keşideci (hesap sahibi) sıfatı ile açtığı anlaşılmıştır (hamil sıfatı ile açmadığı anlaşılmıştır).
Mahkememizce de benimsenen birçok yerleşik Yargıtay kararında belirtildiği gibi TTK nun 651. maddesinde genel hüküm ve özel hüküm niteliğindeki TTK. nun 818/s maddesi yollamasıyla 757. maddesi uyarınca ancak hamilin zayi nedeniyle çek iptal davası açabileceği ve keşideci olan davacının dava açma (aktif husumet) ehliyeti olmadığı anlaşılmıştır. Zayi olmuş çek hakkında keşideci, ibraz süresi geçtikten sonra çekten cayabilir veya çekte imzası yoksa her zaman muhatap banka şubesini çekteki imzanın kendisine ait olmadığı yönünde uyarabilir veyahut hamile karşı menfi tespit davası veyahut da lehtara karşı menfi tespit ve/veya istirdat davası açabilir.
Davacı çek hesabı sahibi olup, kendi çeki hakkında zayi nedeniyle iptal davası açamayacağından HMK nun 114/1-d (tarafların, taraf ve dava ehliyetine sahip olmaları dava şartıdır) ve HMK nun 115/2. maddeleri gereğince dava şartlarından olan bu hususun sonradan giderilmesi mümkün olmadığından bu konuda davacıya ek süre vs. verilmesine gerek olmaksızın davacının dava dilekçesinde belirttiği çeklere ilişkin davasının dava şartı yokluğu nedeniyle davanın usulden reddine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
Davacının davasının KISMEN KABUL KISMEN REDDİ ile;
1-Davacının dava konusu yaptığı;
…Bankası A.Ş. …. Şubesine ait Keşidecisi …. olan, … çek numaralı 31.10.2014 keşide tarihli, 7.925,00.-TL bedelli,
….bank A.Ş. …. Şubesine ait Keşidecisi …Ltd.Şti. Olan, TR…. IBAN numaralı hesaptan keşide edilen;
*….çek numaralı, 31.05.2018 keşide tarihli, 16.000,00.-TL bedelli,
*… çek numaralı, 31.06.2018 keşide tarihli, 40.000,00.-TL bedelli,
…. Bankası A.Ş… Şubesine ait, Keşideci ….A.Ş. olan, …. hesap numaralı, …. çek numaralı, 05.05.2016 keşide tarihli, 50.000,00.-TL bedelli,
….banka A.Ş. …. Şubesine ait, Keşidec…. olan, …. çek numaralı, 20.12.2014 keşide tarihli, 13.300,00.-TL bedelli çekler yönünden davasının KABULÜ ile söz konusu çeklerin İPTALİNE,
2-Davacının dava konusu yaptığı;
…. Bankası A.Ş. …. Şubesine ait, keşidecisi …Ltd.Şti. Olan, TR…. IBAN nolu, …. çek numaralı, 28.02.2018 keşide tarihli, 15.490,00.-TL bedelli,
….bank A.Ş. …. Şubesine ait Keşidecisi ….Ltd.Şti. Olan, TR…. IBAN numaralı hesaptan keşide edilen; …. çek nolu, 31.05.2018 keşide tarihli, 24.086,00.-TL bedelli,
…. Bankası A.Ş. …. Şubesine ait, Keşidecisi …. A.Ş. olan, …. hesap numarasından keşide edilen;
*… çek numaralı, 05.09.2015 keşide tarihli, 50.000,00.-TL bedelli,
*… çek numaralı, 05.08.2015 keşide tarihli, 50.000,00.-TL bedelli,
*… çek numaralı, 05.07.2015 keşide tarihli, 50.000,00.-TL bedelli,
….bank A.Ş. …. Şubesine ait, Keşidecisi …A.Ş. olan, …. hesap numarasından keşide edilen;
*…. çek numaralı, 05.12.2015 keşide tarihli, 50.000,00.-TL bedelli,
*…. çek numaralı, 05.01.2016 keşide tarihli, 50.000,00.-TL bedelli,
*…. çek numaralı, 05.02.2016 keşide tarihli, 50.000,00.-TL bedelli,
….bank A.Ş. ….F Şubesine ait, keşideci ….olan, …. hesap numarasından keşide edilen;
*…. çek numaralı, 30.04.2016 keşide tarihli, 7.393,75.-TL bedelli,
*…. çek numaralı, 31.05.2016 keşide tarihli, 10.000,00.-TL bedelli,
*…. çek numaralı, 30.06.2016 keşide tarihli, 10.000,00.-TL bedelli,
*…. çek numaralı, 31.07.2016 keşide tarihli, 6.500,00.-TL bedelli,
*…. çek numaralı, 31.08.2016 keşide tarihli, 6.500,00.-TL bedelli,
….bank A.Ş., keşidecisi …. A.Ş. olan, 01.06.2015 keşide tarihli, 40.000.-TL bedelli çekler yönünden davanın REDDİNE,
3-Davacının dava konusu yaptığı 36 adet bono yönünden feragat nedeniyle davanın REDDİNE,
4-Davacının dava konusu yaptığı;
….bank A.Ş. …. Şubesine ait, keşidecisi … olan, …. hesap numaralı, …. çek numaralı, 31.05.2017 keşide tarihli, 55.000,00.-TL bedelli,
…bank A.Ş. …. Şubesine ait, keşidecisi … olan, TR…. IBAN numaralı, …. çek numaralı, 31.05.2017 keşide tarihli, 75.000,00.-TL bedelli çekler yönünden hukuki yarar yokluğundan REDDİNE,
2-Karar kesinleştikten 1 ay içerisinde tazminat davası açılmadığı takdirde HMK.392(2) gereğince teminatın iadesine,
3-492 Sayılı Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken 35,90.-TL karar harcından mahkememiz veznesine yatırılan 31,40.-TL peşin harcın mahsubu ile eksik kalan 4,50.-TL karar harcının davacıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına,
4-Davacı tarafından sarf edilen yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
5-Davacı tarafça yatırılan ve kullanılmayan bakiye gider avansının karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
Dair davacı vekilinin yokluğuında gerekçeli kararın taraflara tebliğ tarihinden itibaren 2 haftalık yasal sürede İstinaf Başvuru hakları olduğu hatırlatılarak oy birliği ile verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 27/12/2018

Başkan …
¸E-imzalı
Üye …
¸E-imzalı
Üye …
¸E-imzalı
Katip …
¸E-imzalı