Emsal Mahkeme Kararı Bakırköy 6. Asliye Ticaret Mahkemesi 2014/878 E. 2018/137 K. 21.02.2018 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C. BAKIRKÖY 6. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2014/878 Esas
KARAR NO : 2018/137

DAVA : Alacak (Komisyonculuk Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 22/04/2014
KARAR TARİHİ : 21/02/2018
KARARIN YAZILMA TARİHİ : 09/03/2018

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Komisyonculuk Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA
Davacı vekili tarafından sunulan 22/04/2014 tarihli dava dilekçesinde ÖZETLE; Davalı şirketin barter hizmeti veren bir şirket olduğunu, bünyesine barter üyeleri kaydettiği ve bu üyelerin barter havuzuna takas için koydukları mal ve hizmetin takasından komisyon tahsil etmek suretiyle faaliyetini sürdürdüğünü, bu bağlamda, müvekkillerinin, davalı şirket ile 17.03.2009 tarihli bir komisyon sözleşmesi imzaladığı; imzalanan bu sözleşmenin C.Özel Şartlar 1.maddesi gereğince, müvekkillerin, … Adi Ortaklığı (….Ltd.Şti.-… Ltd.Şti.), … A.Ş., ….Ltd.Şti. ve…Ltd.Şti. şirketlerini davalı şirkete üye yapacakları ve üye yapılan bu şirketlerin davalı şirket aracılığıyla barter havuzundan yapmış oldukları alımlardan, davalı şirketin elde edeceği komisyon gelirinin %34’ü ve yine yapmış oldukları satımlardan doğan komisyon gelirinin %34’ünün müvekkillerin yapmış olduğu bu iş karşılığı müvekkillere ödeneceğini, komisyon ödemelerinin 1 aylık dönemler halinde yapılacağı ve ilgili ayın ödemesinin sonraki ayın onuncu günü yapılacağı, şeklinde düzenlendiğini, müvekkillerinin taahhüt ettikleri üzere sözleşmede adı geçen şirketleri davalı şirkete üye yaptığını, söz konusu şirketlerin, davalı şirket aracılığı ile yapmış olduğu komisyon paylaşımına esas Barter alım ve satım işlemlerinin ne miktarda olduğunun müvekkilinin taleplerine rağmen verilmediğini, ancak müvekkillerinin haricen, üye yaptığı şirketlerin, davalı şirket nezdinde yapmış olduğu barter işleminin yaklaşık 14.000.000,00.-TL satım ve 14.000.000,00.-TL alım olmak üzere toplam 28.000.000,00.-TL olduğunu öğrendiğini, yapılan barter işlemlerinin iki şirket arasında yapılan bir ticari işlem olması dolayısıyla müvekkillerinin bilmesi söz konusu olmadığından şirket defterlerinin bilirkişi marifetiyle incelenmesi ile ortaya çıkacağından işbu davanın belirsiz alacak davası olarak açıldığını, müvekkillerinin davalı ile yaptığı sözleşme kapsamında taahhütlerini yerine getirmesine rağmen üye yaptığı şirketlerden elde ettiği komisyon gelirlerinden, müvekkillerinin payına düşen ödemeyi yapmadığını, müvekkillerinin bu yöndeki taleplerinin sonuçsuz kaldığını belirterek davanın belirsiz alacak davası olarak açılması zorunlu olduğundan ve alacağın miktarının bilirkişi raporundan sonra belirlenebileceğinden, belirlenen bedel miktarı kadar dava bedeli artırılacağından, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydı ile şimdilik 1.000,00.-TL bedelin sözleşme tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte tahsiline, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP
Davalı vekili tarafından sunulan cevap dilekçesinde ÖZETLE; Davacıların dava konusu alacak talebinin dayanağının taraflar arasında imzalandığı iddia edilen komisyon sözleşmesine dayandığını, gerek 818 Sayılı B.K. 128.maddesi ve gerekse 6098 Sayılı T.B.K. 147.maddesinde komisyon alacaklarından doğan zamanaşımı süresinin 5 (beş) yıl olduğu; somut olayda davacıların dava konusu yaptığı sözleşme 17.03.2009 tarihli olup davacıların alacağının takip ve tahsil hakkının anılan kanun uyarınca zamanaşımına uğradığını, davacıların davayı belirsiz alacak davası olarak açmasının HMK 109.maddesi uyarınca hukuken mümkün olmadığını, bu nedenle usule aykırı açılan davada harç ikmaline de Yargıtay’ca cevaz verilmediğinden haksız davanın reddine karar verilmesinin talep edildiğini, taraflar arasında 17.03.2009 tarihinde imzalanan sözleşme ile davacıların sırasıyla … Adi Ortaklığı (…Ltd.Şti.-…Ltd.Şti.), …. A.Ş., ….Ltd.Şti. ve … Ltd.Şti. şirketlerini müvekkili sistemine üye yapmayı ve bu üyelerden müvekkilinin tahsil edeceği KDV hariç komisyonun %34’ünü barter (mal ve hizmet) olarak almayı üstlendiğini, tarafların bu şekilde anlaşması ile birlikte sözleşmenin yürürlüğe girdiğini, davacıların taahhütlerine aykırı olarak … şirketini müvekkili barter sistemine üye yapmadıklarını, böylelikle davacıların müvekkiline karşı sözleşmeyi ihlal ettiğini, komisyon sözleşmesinde belirtilen firmaların, sistem içerisinde gerçekleştirdikleri işlemlerden ötürü müvekkiline olan komisyon borçlarını ödemediklerini, yine sisteme kattıkları mal ve hizmetlerin mahcuzlu olması nedeniyle müvekkilinin ayrıca zarara uğradığını, dolayısıyla davacıların müvekkilinden olan komisyon hakkının, müvekkilinin davacıların aracılık sağlayacağı firmalardan komisyon tahsil etmesi esasına/şartına dayalı ve bunun üzerinden hesaplanacak nitelikte olduğunun tartışmasız olduğunu, hal böyle iken müvekkili ilgili firmalardan hiçbir zaman üyelik sözleşmesinde yazılı esaslara uygun olarak komisyon tahsilatı sağlayamadığından davacıların müvekkilinden hak edebilecekleri bir komisyonun da bulunmadığını, davacıların alacak iddiasını kabul anlamına gelmemek kaydıyla davacıların sözleşme uyarınca iddia ettikleri alacakları nakden tahsil talep etmelerine imkan bulunmadığını, komisyon ödeme usulünün, sözleşmenin C.3 maddesi uyarınca Türk Barter cari hesabına alacak kaydedilmek suretiyle ödeneceğini ve davacıların hesaplarında oluşan alacakları ile taşınmaz satın alacaklarının belirlendiğini, Yargıtay’da benzer başka bir ihtilafta barter alacağının nakden tahsilinin mümkün olmadığını ancak sistemde kayıt düzeltme ile barter alacağı sağlanması gerektiğine karar verildiğini, (Yargıtay 19.H.D. 2013/16582E-2013/17259K.) davacının şirket yetkilisi olduğu …A.Ş.’nin sisteme … ili … ilçesi … Mevkii … ada …. parsel Zemin Kat:1 numaralı işyeri vasıflı taşınmazı sattığını, davacı …’in şahsi olarak bu taşınmaz üzerindeki haciz ve takiyatları 07.05.2009 tarihine kadar kaldırmayı yazılı olarak taahhüt ettiğini, davacının bu taahhüdü üzerine taşınmazın sistem üyesi …Ltd. Şti.’ne satışının gerçekleştiğini, ancak davacının taahhüdünü yerine getirmediği bunun üzerine dava dışı barter üyesi… firmasının Ankara ….İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyasına 16.10.2009 tarihinde 100.000,00TL ödeme yaptığı, bu ödemeyi de müvekkiline olan borcundan mahsup ettiğini, dolayısıyla davacının taahhüdünü ihlal etmesi nedeniyle müvekkili şirketin 100.000,00TL zarara uğradığını, bu zararın tazmini için müteaddit defalar ihtar edilmesine rağmen sonuç alınamadığını, davacıların alacak taleplerini kabul etmemekle birlikte davacı …’ten müvekkilinin alacağı olması nedeniyle ödemezlik def’inin ileri sürüldüğünü belirterek haksız davanın reddi ile yargılama masrafları ve vekalet ücretinin davacı üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
Dosyada ön inceleme aşaması tamamlanarak tahkikat aşamasına geçilmiş, Sancaktepe Tapu Müdürlüğünden bir kısım evrak ve belgeler dosyamız arasına celp edilerek incelenmiştir.
Davacı taraf dava ıslah edilmek suretiyle 300.000 TL olmuş ve harcı davacı tarafça yatırılmıştır.
Mahkemenizin 20/11/2015 tarihli ara kararı çerçevesinde S.M.M.M./Finans Uzmanı bilirkişi …. tarafından, davalı şirket 2009-2013 yılı ticari defter ve belgelerinin dava konusu uyuşmazlık kapsamında incelenmesi neticesinde hazırlanıp sunulan raporda ÖZETLE; davalı yanın, 2009-2013 yıllarına ait ticari defterlerinin HMK ve TTK hükümlerindeki unsurlara uygun olduğu, davacılarca, davalı şirkete barter üyesi yapılan üç şirketin 2009-2013 yılları arasında toplam 19.427.684,41TL’lik davalı yanın barter havuzundan alım-satım işlemi gerçekleştirmiş olduğu, davalı yanın kendi ticari defterlerinde barter havuzuna üye dava dışı şirketlere komisyon faturası düzenlediği takdirde kayıt yapması gereken 120.Alıcılar hesabına dava dışı şirketlerden komisyon tahakkuk/tahsili yapmamış olduğunun tespit edildiği, raporun ardından davacı tarafların, barter havuzuna üye yaptıkları şirketlerin davalı yana komisyon ödediğine dair iddiaları deva ederse, denetime tam elverişli karşılıklı kayıt kontrolü açısından Mahkemece raporun 12.md ve 9.sayfasında yer alan taleplerin dava dışı şirketlerce dava dosyasına ibrazına karar verilmesi halinde karşılaştırmalı yeni bir inceleme yapılabileceği rapor edilmiştir.
Dosya bütün halinde 3 kişilik bilirkişi heyetine tevdii edilmiş, heyetçe tanzim edilen raporda ÖZETLE; davacıların davasının kabulü halinde davalı şirketten talep edebilecekleri komisyon geliri 330.270,63TL+KDV olarak hesaplanmış olmakla birlikte davacılar vekilleri tarafından sunulu 30.11.2014 havale tarihli dilekçeleri ile dava esas değeri 1.000,- TL’den 300.000,- TL’ye ıslah edilmiş olup, işbu bedelin sözleşme tarihinden itibaren işleyecek ticari faizi ile tahsili talep edildiği, dosya kapsamında davacıların davalı şirketi ihtarla temerrüde düşürdüğü yönünde bulgu olmadığından ticari temerrüt faizi hesaplanmadığı, Mahkeme, bir seçenek olarak, bu hesaplamanın da yapılması yönünde hüküm kurarak Bilirkişiliği vazifelendirmesi halinde, söze konu surette hesaplamayı, verilecek görev içeriğine göre, ek rapor sürecinde tanzime hazır bulundukları, taraflar arasında akdedilen 17.03.2009 tarihli “Sözleşme”nin 3. maddesi kapsamında Brokerlar’ın (davacılar) 300.000,-TL komisyon alacakları karşılığında Türk Barter (davalı) havuzundan taşınmaz satın alacağı yönünde olduğu, davalı yan, komisyon sözleşmesi imzalanmamış olmaya bağlı savlarını tavzih etmesi kaydıyla bu tavzih yapılırsa, o yön gözetilerek, bu tavzih yapılmaz ise, mevcut işlem akışının yanların eylemli iradesi ile uyumu gözetilerek ve sözleşmenin ayni hak kazandırıcı etkisi olmasa bile borçlandırıcı işlem yönünden geçerliği irdelenerek nihai kanaat bildirimi noktasına gelineceği rapor edilmiştir.
Taraflarca rapora karşı beyan ve itiraz dilekçeleri sunulmuş, bu kapsamda dosya ek rapor tanzimi için bilirkişiye gönderilmiş, bilirkişi heyeti tarafından 23/10/2017 tarihli ek rapor tanzim edilerek mahkememizce irdelenmiştir.
Dosya kapsamı, davacı ve davalı tarafın beyanları, bilirkişi raporu göz önüne alındığında yukarıda özetlenen dava dilekçesi itibariyle Davalı şirketin barter hizmeti veren bir şirket olduğunu, bünyesine barter üyeleri kaydettiği ve bu üyelerin barter havuzuna takas için koydukları mal ve hizmetin takasından komisyon tahsil etmek suretiyle faaliyetini sürdürdüğünü, bu bağlamda, davacıların da davalı şirket ile 17.03.2009 tarihli bir komisyon sözleşmesi imzaladığı; imzalanan bu sözleşme gereğince edimlerini yerine getirdiklerini ancak davalı tarafından imzalanan sözleşme kapsamında komisyon bedellerin ödenmediğini beyan ederek alacak davası açmış oldukları görülmektedir.
Tarafların sunmuş oldukları delillerle birlikte dosya bilirkişiye tevdi edilmiş ve bilirkişi tarafından kendi kanaat ve görüşleri ile birlikte rapor tanzim ederek dosyaya sunmuş olup, bilirkişi raporu dosya kapsamı itibariyle denetime elverişli kabul edilerek mahkememizce kabul edilmiştir.

Taraflar arasında 17.03.2009 tarihli dosya da mevcut komisyon sözleşmesi imzalandığı hususu taraflar arasında uyuşmazlık bulunmaktadır. Sözleşmenin c-1 maddesi gereğince …adi Ortaklığı, …, … ve… şirketinin Türk Bartır’a üye edilmeleri halinde alım ve satım yapılması halinde komigsyon gelerinin %34 ünü ödeneceği hususunda sözleşme imzalandığı, davacıların ….b şirketi dışındaki şirketleri davalıya bağlı sisteme dahil oldukları dosyaya sunulan deliller itibariyle Mahkememizce kabul edilmiştir.
Davalı taraf davacıların sözleşme gereğince üç şirketi dahil ettikleri, iş bu 3 şirket davalı ile yaptığı sözleşmeler gereğince Bartır sistemi itibariyle alım ve satım yaptıkları ve sözleşmenin bu kapsamda davacının 3 şirket bazında edimini yerine getirdiği anlaşılmaktadır.
Mahkememizce dosyaya sunulan delil ve belgeler itibariyle bilirkişi tarafından düzenlenen rapor itibariyle davacıların dava dışı ….adi Ortaklığı, …, ve … şirketinin Barter sistemi itibariyle yapmış oldukları alım ve satım işlemleri itibariyle taraflarca imzalanan sözleşme gereğince 330.270,63 TL + KDV alacağının bulunduğu belirlenmiş olup, mahkememizce bilirkişi tarafından belirlenen miktar itibariyle davacıların davalıdan alacaklı olduğu kabul edilerek davacının ıslah itibariyle davasının kabulüne karar verilmesi gerektiği kanaati gelmiş olmakla aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
Davacının davasının KABULÜ ile;
1.000 TL’sinin dava tarihinden itibaren, 299.000 TL’sinin ıslah tarihi olan 27/11/2014 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizle birlikte davalıdan alınarak davacı tarafa verilmesine,
492 Sayılı Harçlar Kanunu uyarınca alınması gereken 20.493,00.-TL karar harcından mahkememiz veznesine yatırılan 25,20.-TL peşin harç ile 5.107,00.-TL ıslah harcının mahsubu ile eksik kalan 15.360,80.-TL karar harcının davalıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına,
Davacı tarafça yatırılan 25,20.-TL başvurma harcı, 25,20.-TL peşin harç, 5.107,00.-TL ıslah harcı ile dosyada yapılan 2.400,00.-TL bilirkişi ücreti ve 191,00.-TL posta gideri olmak üzere toplam 7.748,40.-TL yargılama giderinin davalıdan tahsili ile davacı tarafa verilmesine,
Davacı taraf kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre hesaplanan 23.950,00.-TL vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacı tarafa verilmesine,
Bakiye avansın karar kesinleşince yatırana iadesine,

Dair taraf vekillerinin yüzüne karşı gerekçeli kararın taraflara tebliğ tarihinden itibaren 2 haftalık yasal sürede İstinaf Başvuru hakları olduğu hatırlatılarak verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı. 21/02/2018

Katip …

Hakim …