Emsal Mahkeme Kararı Bakırköy 5. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/856 E. 2022/921 K. 04.10.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BAKIRKÖY 5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/856 Esas
KARAR NO : 2022/921

DAVA : Alacak (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 04/10/2021
KARAR TARİHİ : 04/10/2022
KARAR YAZIM TARİHİ : 31/10/2022
Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkil ……. Etiket ve Matbaacılık San. Tic. Ltd. Şti. ile davalı arasında …… şase numaralı, 2018 model yıllı, ……. marka S90 model aracın satışı için anlaşılmış olup araç, 601.515,00 TL bedel ile 28.02.2020 tarihinde Zeytinburnu ….. Noterliği’nde ….. yevmiye numarası ile müvekkile devredildiği, araç satışından önce davalı tarafça müvekkile, aracın sadece sağ ön ve arka kapılarının boyalı olduğu ve sağ orta direğinde işlem olduğunun söylendiği, hem plaka hem de şase numarasıyla yapılan tramer sorgusunda araca ait herhangi bir hasar kaydı bulunmadığı, araç satın alınmadan 27.02.2020 tarihinde ….. Bağımsız Araç Ekspertiz Merkezi’ne başvurularak 2. El araç ekspertiz raporu alındığı, raporda; sağ ön kapı, sağ arka kapı, sağ arka çamurlukta ve sağ marşbiyelde boya ve düzeltme, sağ orta direkte ise boya ve işlem olduğu tespit edildiği, ancak müvekkilin, 16.07.2020 tarihinde aracın mevcut garanti süresini uzatmak amacıyla İstanbul Zeytinburnu’nda bulunan ve ……. yetkili servisi olan ……. Otomotiv Servis ve Tic. A.Ş.’ye başvurduğunda aracın pert kaydı olduğunu öğrendiği ve garanti süresi uzatılamadığı, müvekkil serviste haricen, aracın daha önce Eskişehir’de bulunan ……. Otokoç servisince “…. Araç Perte Çıkartılmıştır” açıklamasıyla perte çıkarıldığını öğrendiği, müvekkilin aracı satın almadan aracın servis kayıtlarını göremeyeceğini bilen davalı tramer kayıtlarında da görünmeyen bu bilgiliyi müvekkilden saklayarak aracı müvekkile ederinin çok üzerinde bir bedele sattığı belirtilmiş olup, davanın kabulü ile HMK m. 107 gereği bedel artırımı yapma hakları saklı kalmak kaydıyla şimdilik 10.000 TL gizli ayıp oranında indirim bedelinin 10.08.2020 tarihinden itibaren işletilecek ticari faiziyle birlikte davalıdan tahsiline, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.

Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle;Her ne kadar satış sözleşmesinde aracın 601.515,00 TL bedel ile satıldığı belirtilmiş ise de aracın gerçek satım bedelinin 549.000,00 TL olduğu, müvekkilin söz konusu aracı, aracın perte çıkarıldığı tarih olan 14.06.2019 tarihinden 5 ay sonra 04.11.2019 tarihinde satın almış olup, aracı satın aldığı sırada tramer sorgusunda araca ait ağır hasar kaydı görülmediğinden kendisinin de bu hususta bilgisi bulunmadığı, pert kaydı bulunan bir aracın Kasko sigortasının çoğu zaman sigorta şirketlerince yapılmadığı, müvekkilin, aracı satın aldıktan sonra 05.11.2019 tarihinde kasko sigortası yaptırmış olup, sigortasının poliçe bedelinde %30 indirim yapıldığı, yetkili servisinden perte çıkarılan aracın, pert kaydını oluşturan servis tarafından sigortaya bildirimi yapılarak, tramere kaydının yapılması gerektiği, dolayısıyla yetkili servis ve aracın önceki sahibi bildirim yükümlülüğünü yerine getirmeyerek aracın hasar bilgisinin, tramer kaydında görünmemesine sebebiyet vermiş olup, bunun sorumluluğunun kendisi de mağdur olan müvekkile yüklenmesinin hukuka ve hakkaniyete aykırı düşeceği, bilirkişi raporundan da anlaşılacağı üzere aracın pert olarak kabul edilmesinin sebebinin sağ orta direğinin değişmesi olup, bu hususun davacının da kabul ettiği üzere satış öncesinde kendilerine bildirildiği ve dava konusu aracın satışı yapılmadan önce alınan ekspertiz raporunda da sağ orta direğin değiştirilmiş olduğunun belirtiltiği, dolayısıyla davacı taraf “pert” kaydından haberdar olmasa dahi perte sebep olan hasardan/işlemden satış öncesinde haberdar olduğu belirtilmiş olup, davanın reddine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davacı tarafa tahmiline karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER VE GEREKÇE:
Dava, gizli ayıp nedeniyle ayıp oranında indirim bedelinin tahsili istemine ilişkindir.
Davalı tarafından davacıya satılan aracın daha önce perte çıktığının öğrenilmesi üzerine gizli ayıp bulunup bulunmadığı, ayıp ihbarının süresinde olup olmadığı davacının uğradığı zararının bulunup bulunmadığı araçların satış tarihi itibariyle davacının bedel de indirim talebinde haklı olup olmadığı noktasında uyuşmazlık olduğu tespit edilmiştir.
04.11.2019 tarihli …. Yemiye Nolu T.C. Kadıköy ….. Noterliği Araç Satış Sözleşmesi incelendiğinde; satış tarihinde 601.515,00 TL Kasko bedelli aracın, 300.000,00 TL bedelle dava dışı …… tarafından, davalı …’a satıldığı anlaşılmıştır. 28.02.2020 tarihli ….. Yemiye Nolu T.C. Zeytinburnu … Noterliği Araç Satış Sözleşmesi incelendiğinde; satış tarihinde 601.515,00 TL Kasko bedelli aracın, 601.515,00 TL bedelle davalı … tarafından, davacı ……. Etiket ve Matbaacılık San. Tic. Ltd. Şti.’ye satıldığı anlaşılmıştır. 15.09.2021 tarihli …. Yemiye Nolu T.C. İstanbul …. Noterliği Araç Satış Sözleşmesi incelendiğinde; satış tarihinde 862.042,00 TL Kasko bedelli aracın, 630.000,00 TL bedelle davacı ……. Etiket ve Matbaacılık San. Tic. Ltd. Şti. tarafından, dava dışı …. ’e satıldığı anlaşılmıştır.
Dosya muhteviyatında bulunan Ekspertiz Raporu incelendiğinde; aracın sağ ön kapı boya-düzeltme, sağ arka kapı boya-düzeltme, sağ arka çamurluk boya-düzeltme, sağ marşbiyel boya-düzeltme, sağ orta direk boya-düzeltme işlemli olduğunun tespit edildiği görülmüştür.
Sigorta Bilgi Gözetim Merkezi Trafik Sigorta Poliçesi ve Kasko Sigorta Poliçesi Sorgulamasında dava konusu aracın pert olduğu 14.06.2019 tarihinde ……. Otomotiv Tic. ve San. A.Ş. adına sigorta poliçeli olduğu, daha sonra 28.10.2019 başlangıç tarihi ile dava dışı ……. adına sigorta poliçesi düzenlendiği, daha sonra 04.11.2019 başlangıç tarihi ile davalı … adına sigorta poliçesi düzenlendiği, daha sonra 28.02.2020 başlangıç tarih ile davacı ……. Etiket ve Matbaacılık San. Tic. Ltd. Şti adına sigorta poliçesi düzenlendiği anlaşılmıştır.
T.C. Bakırköy ….. Sulh Hukuk Mahkemesi’nin …… D. İş sayılı dosyasında; bilirkişi tarafından yapılan tespiti içeren 17.08.2020 tarihli raporda özetle; aracın komple sağ kısımlarından darbeli olduğu ve işlem gördüğü, aracın uğradığı hasar nedeniyle ….. tarafından perttotal olarak işlem gördüğü, ancak aracın pert-total oluşunun sigortaya bildirilmediği, tramer kaydı yapılmadığı, ikinci üçüncü şahıslar tarafından sorgı yapılmak istendiğinde tramerde kaza kaydı görülemediğinden, ikinci el satışlarda gizli ayıplı olarak değerlendirilebileceği, aracın 2.el satışı esnasında satıcı tarafından tramer kaydı yoktur, denilerek sadece sağ kapılar ve orta direkte işlem vardır, denilerek pert olmuş aracın pert olmamış gibi gösterilerek 2.el satışın ayıplı olduğu kanaati oluştuğu, aracın noter sözleşmesi ile satıldığı tarihte serbest piyasa 2. El değerinin 601.515,00 TL olduğu, ancak pert olan bir aracın fiyatının 600.000,00 TL’nin çok çok altında olup alıcı ile satıcı arasında aracın kusuru bilinerek açıkça ve karşılıklı ikna ile fiyatının belirlenebileceği, hassas olan bir alıcının pert olmuş bir aracı satın almasının çok zor olduğu, pert olmuş bir aracın piyasa değerinde satılamayacağı, ancak %40-50 civarında daha ucuz bir değerde satılabileceği, değişen parçalar göz önüne alındığında, özellikle bir aracın orta direği değişmiş ise pert olmaya yeterli olduğu, aracın pert yükümlülüğünün kaskonun yükümlülüğünde olduğu, aracın sahibinin aracın kazasını sigortaya bildirmeyerek kendi imkanları ile tamir ve bakımını yaparak aracın pert kaydını gizleyebileceği, ……. Otomotiv Tic. Ve San. A.Ş. ….. ’in servis kayıtlarında pert olmuş aracı Tramer kaydını yaptırmadan satması ile gizli ayıplı olarak aracı sattığı veya … ile birlikte bu gizli işlemi yapmışlarsa yaptıkları ayıplı işlemden müştereken sorumlu oldukları yönünden tespitlere yer verildiği görülmüştür.
Dosya muhteviyatında bulunan 27.02.2020 tarihli …. 2. El Araç Ekspertiz Raporu incelendğinde; aracın güvenlik kafesini teşkil eden parçaları da kapsayan parçalarda düzeltme ve boya işlemi olduğu tespitine yer verildiği görülmüştür. Ancak Sigorta Bilgi Gözetim Merkezi şasi no ile geçmiş hasar sorgulaması yapıldığında aracın hasar kaydının olmadığı görülmüştür. Dosya muhteviyatında bulunan belgeler incelendiğinde 14.06.2019 tarihinde, araç 22.462 km’de iken aracı sağ yan tarafında meydana gelen ağır hasar sebebiyle …… Otomotiv Tic. ve San. A.Ş. AVİS tarafından pert total işlemi yapıldığı anlaşılmış olup, bu durumun sigorta şirketine bildirilmemesi sebebiyle kayıtlara
geçmediği anlaşılmıştır. Bu sebeple alıcı tarafın araca pert total işlemi yapıldığını bilme imkanı bulunmamaktadır. Bunun yanı sıra Davalı-satıcı …’ın, dava konusu aracın 24.11.2019 tarihinde Kasko Bedeli 601.515,00 TL iken, aracı %50 daha düşük bedelle 300.000,00 TL’ye dava dışı …….’dan satın aldığı göz önüne alındığında, davalı-satıcı …’ın aracın ağır
hasarlı olduğundan haberdar olduğu değerlendirilmiştir. Dava konusu 2018 model, ……. marka, S90 2.0 D5 ….. tipinde araç ile aynı özellikte ve benzer kilometrede hasarsız bir aracın güncel rayiç bedelinin ortalama 2.100.000,00 TL olduğu tespit edilmiş olup aracın ağır hasar kayıtlı (pert total işlemi yapılmamış, ağır hasar kaydı olan) emsallerinin günümüzde 2.el rayiç bedelinin yaklaşık 1.700.00,00 TL olduğu tespit edilmiştir. Buna göre; aracın ağır hasarlı emsallerinin, hasarsız emsallerine göre %20 oranında daha düşük bedelle satılabileceği anlaşılmıştır. Ancak dava konusu araca pert-total işlemi uygulanmıştır. Araçların %60-70 veya daha fazla oranda hasar gördüğü durumlarda pert-total işlemi yapılmasına karar verilmektedir. Yani bu da pert-total işlemi uygulanmış, ve onarımı yapıldıktan sonra tekrar trafiğe çıkmış araçların en az %40 oranında değer kaybedeceği bilirkişi tarafından belirlenmiştir.Buna göre; aracın davalı-satıcı … tarafından, davacı ……. Etiket ve Matbaacılık San. Tic. Ltd. Şti.’ye 601.515,00 TL bedelle satıldığı 28.02.2020 tarihinde pert-total işlemi gizlenmemiş olsa idi; 601.515,00 TL x %60 = 361.000,00 TL bedelle satılabileceği, dolayısıyla aracın satış tarihi 28.02.2020 itibariyle 601.515,00 TL – 361.000,00 TL =240.515,00 TL daha düşük bedelle satın alınabileceği hesaplanmıştır.
TBK’nun 219. Maddesine göre; satıcı, alıcıya karşı herhangi bir surette bildirdiği niteliklerin satılanda bulunmaması sebebiyle sorumlu olduğu gibi, nitelik veya niteliği etkileyen niceliğine aykırı olan, kullanım amacı bakımından değerini ve alıcının ondan beklediği faydaları ortadan kaldıran veya önemli ölçüde azaltan maddi, hukuki ya da ekonomik ayıpların bulunmasından da sorumlu olur. Satıcı, bu ayıpların varlığını bilmese bile onlardan sorumludur.
TBK’nun 227. Maddesine göre;
“Satıcının satılanın ayıplarından sorumlu olduğu hâllerde alıcı, aşağıdaki seçimlik haklardan birini kullanabilir:
1. Satılanı geri vermeye hazır olduğunu bildirerek sözleşmeden dönme.
2. Satılanı alıkoyup ayıp oranında satış bedelinde indirim isteme.
3. Aşırı bir masrafı gerektirmediği takdirde, bütün masrafları satıcıya ait olmak üzere satılanın ücretsiz onarılmasını isteme.
4. İmkân varsa, satılanın ayıpsız bir benzeri ile değiştirilmesini isteme.
Alıcının genel hükümlere göre tazminat isteme hakkı saklıdır.

Satıcı, alıcıya aynı malın ayıpsız bir benzerini hemen vererek ve uğradığı zararın tamamını gidererek seçimlik haklarını kullanmasını önleyebilir.Alıcının, sözleşmeden dönme hakkını kullanması hâlinde, durum bunu haklı göstermiyorsa hâkim, satılanın onarılmasına veya satış bedelinin indirilmesine karar verebilir.Satılanın değerindeki eksiklik satış bedeline çok yakın ise alıcı, ancak sözleşmeden dönme veya satılanın ayıpsız bir benzeriyle değiştirilmesini isteme haklarından birini kullanabilir.”
Somut olayda aracın gizli ayıplı olduğu tespit edilmiş olup ayıp ihbarının da süresinde olduğu değerlendirilmiştir. Gizli ayıbın öğrenildiği tarihten itibaren derhal satıcıya ayıp ihbar edilmelidir. Delil tespit rapor tarihinin 17/08/2020, ihtarname tebliğ tarihinin de 10/08/2020 olduğu, buna göre ihbarın süresinde yapıldığı anlaşılmakla hakkaniyet gereği bilirkişi raporunda belirtilen tespitler de dikkate alınarak “satılanı alıkoyup ayıp oranında satış bedelinde indirim isteme” hakkının kullanılabileceği anlaşılmıştır. Bu nedenle davanın kabulüne dair aşağıda yazılı şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM:Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın KABULÜ ile; 240.515,00-TL’nin temerrüt tarihi olan 17/08/2020 tarihinden itibaren davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
2-Harçlar Kanunu’na göre belirlenen 16.429,57TL ilam harcından peşin alınan 170,78TL harç ve 3.937,00TL tamamlama harcının mahsubu ile bakiye 12.321,79TL’nin davalıdan alınarak hazineye gelir kaydedilmesine,
3-Arabuluculuk Asgari Ücret tarifesine göre alınan 1.320,00TL arabulucu ücretinin davalıdan alınarak hazineye gelir kaydedilmesine,
4-Davacı tarafından sarf edilen 900,00TL bilirkişi ücreti, 108,90TL posta masrafı, 59,30TL başvuru harcı, 170,78TL peşin harç, 3.937,00TL tamamlama harcı olmak üzere toplam 5.175,98TL’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre hesaplanan 36.672,10TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak kendisini vekille temsil ettiren davacıya verilmesine,
6-HMK’nın 333. maddesi gereğince hükmün kesinleşmesinden sonra artan avansın taraflara iadesine,
Dair davacı vekili ile davalı vekilinin yüzlerine karşı gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde İstinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 04/10/2022

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır