Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BAKIRKÖY 5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/848
KARAR NO : 2022/867

DAVA : Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız))
DAVA TARİHİ : 30/06/2020
KARAR TARİHİ : 22/09/2022
KARAR YAZIM TARİHİ : 07/10/2022
Mahkememizde görülmekte olan Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacının mahkememize sunmuş olduğu dava dilekçesinde özetle; ……… Bankası A.Ş. ….. Şubesine ait, keşidecisi ……… Tekstil Ürünleri San. Tic. Ltd. Şti. Olan, ……… çek numaralı, 30/06/2017 vadeli 50.000,00TL bedelli çekin yırtılarak zayii olduğunu, bu bağlamda çekin kendi rızası hilafına elinden çıktığını, bu nedenlerle zayi nedeniyle çekin iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Dava konusu çekle ilgili gerekli ilanlar yapılmış, ilgili banka şubesine yazılan müzekkereye verilen cevapta dava konusu çekin bankaya ibraz edildiğini bildirildiği anlaşılmıştır.
Mahkememizin ……. esas, …… karar sayılı dosyasında yargılama yapılmış, mahkememizin ” toplanan deliller ve tüm dosya kapsamına göre; zayi nedeniyle iptaline karar verilmesi istenen dava konusu çekin ilgili bankaya ibraz edildiği anlaşıldığından açılan davanın reddine karar verilmiş,” şeklindeki gerekçesi ile davanın reddine karar verilmiş iş bu karar davacı vekili tarafından istinaf edilmekle, İBAM …….. HD’nin …… EK sayılı ilamıyla “talebe konu çekin yırtılması nedeni ile tahrifata uğradığı iddia edilmiş, anılan çekin esas içeriği hakkında bilgi ve belge sunulmuş olup, davacı tarafından ibraz edilen çekin ön sayfasına ait sureti incelendiğinde, dava konusu 30/06/2017 tarih ve ……… seri nolu, 50.000,00 TL. Bedelli çekin keşidecisinin ……… Tekstil Ürünleri San. Tic. Ltd. Şti. olup davacının talebe konu çekde lehdar olduğu, çekin arka yüzüne ait suretin ibraz edilmediği görülmüştür.Davacı tarafından ibraz edilen ………Bankası …… Şubesi tarafından düzenlenen banka dekontu incelendiğinde, keşideci şirket tarafından 30/06/2017 tarihli ve …… nolu ………Bankası çeki karşılığı açıklaması ile 11/07/2017 tarihinde davacı hesabına 50.000,00 TL. Havale yapıldığı anlaşılmıştır. Mahkemece, ………Bankası A.Ş.’ye yazılan müzekkereye verilen 09/07/2020 tarihli cevabi yazıda; ….. no.lu çek üzerinde ADIYAMAN ……. AHM.’nin 25/05/2017 tarihli ödeme yasağı kararı var iken ……. BANKASI tarafından 30/06/2017 tarihinde takas merkezine ibraz edildiği, mahkemelik çek olarak işlem gördüğü, çek üzerindeki ödeme yasağının ADIYAMAN ….. AHM.’nin 14/09/2017 tarihli kararı ile kaldırıldığı belirtilerek takas işlemi elektronik ortamda yapıldığından çekin fiziken ibraz edilmediği, ibraz eden kişinin kimlik bilgileri ve alınan çek fotokopisinin ilgili bankadan istenmesi gerektiği belirtilmiştir. Mahkemece, ……. BANKASI GENEL MÜDÜRLÜĞÜNE yazılan müzekkereye verilen 24/07/2020 tarihli cevabi yazıda, ………Bankası A.Ş. ……. Şubesine ait, ……… numaralı, 30/06/2017 keşide tarihli, çekin ……. TCKN’li …….. tarafından teminata verilerek karşılığında iskonto kredisi kullandırılmış olup çekin vadesi geldiğinde mahkeme kararı sonucu ödeme yasağı konulduğu için ödenmediği, çekin bankaya takas aracılığıyla 30/06/2017 tarihinde ibraz edildiği belirtilerek ibraz eden kişiye ait kimlik fotokopisi ve çek suretinin gönderildiği görülmüştür. ……. BANKASI tarafından verilen cevabi müzekkere ekinde gönderilen çek sureti incelendiğinde, davacının davaya konu çekte lehtar olup çekin …… TEKSTİL DIŞ TİCARET-……..’a ciro edildiği ve …….. tarafından bankaya ibraz edildiği, ibraz edilen banka şubesi tarafından çek hakkında ADIYAMAN …… AHM.’nin ….. esas sayılı dosyasında 25/05/2017 tarihli ödeme yasağı kararı bulunduğundan işlem yapılamadığına dair 03/07/2017 tarihinde şerh vurulduğu görülmüştür. Mahkemece,ADIYAMAN …… AHM.’nin ……. esas sayılı dosyasından verilen gerekçeli karar uyap sisteminden getirtilerek dosya arasın konulmuş olup incelendiğinde; davacı …….. tarafından 24/05/2017 tarihinde dava konu çekle beraber toplam 7 adet çek hakkında çek iptali davası açıldığı, davacının 06/07/2017 havale tarihli dilekçesi ile davadan feragat etmesi üzerine mahkemece 14/9/2017 tarihinde davanın feragat nedeniyle reddine karar verildiği ve kararın 03/10/2017 tarihinde kesinleştiği anlaşılmıştır. Zayi belgesi verilmesini isteyebilmek için gerekli olan şartlardan birisi de senette mündemiç olan hakkın varlığını sürdürmesidir.TTK’nın 759. maddesi uyarınca, iptal isteminde bulunan kişi, çek elinde iken zayi olduğunu inandırıcı bir şekilde gösteren delilleri mahkemeye sağlaması gerekmekte olup bu durum karşısında mahkemece, somut uyuşmazlık yönünden bankalardan gelen cevabi yazılar ve ADIYAMAN …… AHM.’nin …… esas sayılı dosyasından verilen gerekçeli karar yönünden talep edenin beyanı alınıp çekin kendisine ne surette geldiği, çekin bankaya ibrazdan öncemi yoksa sonramı zayi edildiğinin sorulup bu yönde beyanı alınarak talep eden davacının çek hamili olup olmadığı da değerlendirilip sonucuna göre karar verilmesi gerekirken eksik inceleme ile yukarıdaki gerekçe ile davanın reddine karar verilmeyi yerinde olmadığını belirterek” mahkememiz kararını kaldırmıştır.
Mahkememiz dosyasına SMM bilirkişisinden rapor aldırılmış, SMM bilirkişi …….. tarafından düzenlenen 14/08/2022 tarihli bilirkişi raporda özetle; “dava tarihinin 30.06.2020 olduğu, Yenileme tarihi 01.10.2021 – olduğu görülmüştür. Davacı şirketin 6102 sayılı T.T.K. nun ilgili maddeleri ile ilgili 222. md.ne göre 2016-2017 yılına ait Ticari defterlerinin açılış ve kapanış onaylarını zamanında yaptırdığı, dolayısıyla, T.T.K.’nun amir hükümlerine göre, davacı şirketin Ticari Defterleri lehine delil teşkil ettiğini, Davacı dava konusu çeki, keşideci Dava dışı ……… Tekstil Ürünleri Sanayi ve Dış Ticaret Ltd Şti firmasından aldığı görülmüştür. Davacı ile dava dışı keşideci arasında ticari ilişkinin olduğu, dava konusu çekin Ticari ilişkiye istinaden davacıya verildiği, Davacının bu çek için tahsilat makbuzu düzenlediği, Ticari defterlerine çeki kaydettiği, 11.07.2017 tarihinde çek bedelini dava dışı çek keşidecisi ……… Tekstil firmasından havale yolu ile tahsil ettiği, bu 50.000,00 TL lik …… nolu çek bedeli için yaptığı tahsilatı da ticari defterine kaydettiği tespit edildiğini” belirtmiştir.
Adıyaman …… Asliye Hukuk Mahkemesi’nin ……. esas ……. karar sayılı ilamı incelendiğinde; davacının …….. olduğu, ……… seri nolu çekin iptalinin istendiği, miktarının yanlış olarak 3.600,00 TL olarak bildirildiği ve feragat nedeniyle davanın reddine karar verildiği anlaşılmıştır.
……. Bankası cevabi yazısına göre çeki ibraz edenin …….. olduğu anlaşılmıştır.
İstinaf İlamı doğrultusunda mahkememizce aldırılan ve hükme esas alınan bilirkişi raporunda; davacı şirketin davacı şirketin Ticari Defterlerinin T.T.K.’nun amir hükümlerine göre lehine delil teşkil ettiği, davacının dava konusu çeki, keşideci dava dışı ……… Tekstil Ürünleri Sanayi ve Dış Ticaret Ltd Şti firmasından aldığı, davacı ile dava dışı keşideci arasında ticari ilişkinin olduğu, dava konusu çekin Ticari ilişkiye istinaden davacıya verildiği, davacının bu çek için tahsilat makbuzu düzenlediği, ticari defterlerine çeki kaydettiği, 11.07.2017 tarihinde çek bedelini dava dışı çek keşidecisi ……… Tekstil firmasından havale yolu ile tahsil ettiği, bu 50.000,00 TL lik ….. nolu çek bedeli için yaptığı tahsilatı da ticari defterine kaydettiği tespit edilmiştir. Bilirkişi raporuna göre davacı taraf çekin hamili olduğunu ticari defter ve kayıtlarıyla ispat etmiştir.
Tüm bu hususular bir bütün olarak değerlendirildiğinde; davaya konu çekle ilgili olarak TTK’nun 818/s maddesi yollamasıyla 757, 761. ve 764.maddelerine uygun şekilde Ticaret Sicil Gazetesinde gerekli yasal ilanlar yaptırılarak, gazete nüshaları getirtilmiş, tüm dosya kapsamı ve toplanan delillerle, şartları oluşmakla ve çekin de rıza dışında elden çıkıp, zayi edildiği anlaşılmakla, TTK’nun 818/s maddesi yollamasıyla 757, 761. ve 764.maddeleri gereğince iptaline karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM :Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın KABULÜ ile dava konusu ……… Bankası …… Şubesine ait, keşidecisi ……… Tekstil Ürünleri San. Tic. Ltd. Şti. olan, 30/06/2017 ödeme tarihli, ……… numaralı çek, 50.000,00TL bedelli çekin zayi nedeniyle İPTALİNE,
2-Alınması gereken 80,70TL harçtan peşin alınan 54,40TL harcın mahsubu ile bakiye 26,30TL harcın davacıdan alınarak Hazineye gelir kaydedilmesine,
3-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
4-Dosyaya yatırılan gider avansının karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iade edilmesine,
Dair davacı vekilinin yüzüne karşı gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde İstinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.22/09/2022

Katip …….
¸e-imzalıdır

Hakim …….
¸e-imzalıdır

*Bu belge 5070 sayılı Elektronik İmza Kanunu kapsamında e-imza ile imzalanmıştır.