Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BAKIRKÖY 5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/50 Esas
KARAR NO : 2022/26

DAVA : İtirazın İptali (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 15/05/2017
KARAR TARİHİ : 11/01/2022
KARAR YAZIM TARİHİ : 13/01/2022
Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA:Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili olduğu şirket tarafından işletilen köprü ve otoyoldan, davalıya ait …….. ve ……… plakalı araçların ihlalli geçişleri nedeniyle doğan ve yasal süresi içerisinde ödenmeyen geçiş tutarları ve yasadan kaynaklı para cezalarının tahsili amacıyla Bakırköy ……… İcra Müdürlüğünün ………. Esas sayılı dosyası ile icra takibi başlattıklarını, davalının 01/03/2017 tarihinde tebliğ edilen ödeme emrine 08/03/2017 tarihinde itirazda bulunduğunu, yapılan itirazın haksız ve yersiz olduğunu, müvekkil şirketin bazı yatırım ve hizmetlerin yap-işlet-devlet modeli çerçevesinde özel yetkili bir anonim şirketi olarak kurulduğunu, müvekkil şirketi tarafından işletilen otoyolda yer alan tüm gişelerden nakit, kredi kartı/banka kartı tahsilatı yapılabilmesi mümkün olduğunu, ücret toplama sisteminin süresi içerisinde OGS bankasından/HGS’den provizyon alınamaması ve bu nedenle OGS ve HGS’den geçiş ücreti tahsilatı yapılamaması halinde geçiş esnasında gişede yer alan bariyerler açılmamakta ve gişe memuru tarafından geçiş ücretinin gişede nakit, kredi kartı/banka kartı ile ödenmesi talep edildiğini, nakit, kredi kartı/banka kartı ile de ödeme de gerçekleşmez ise oluşan ihlalli geçiş kaydına ilişkin ihlalli geçiş bildiriminin yasal bir yükümlülük olmasa da sadece bilgilendirme amaçlı olarak düzenlenerek ihlalli geçiş anında, araç sürücüsüne teslim edildiğini, bildirimde 6001 sayılı kanun uyarınca geçiş tarihini izleyen 15 ( on beş) gün içinde geçiş ücretini cezasız ödenebileceği aksi halde geçiş ücretinin (10) katı tutarındaki ceza ve oluşacak tebligat, yargılama ve takip masrafları, avukatlık ücreti, işleyecek yasal faiz ve diğer her türlü yasal giderler de takip ve tahsil edilecektir.” ifadesinin yer aldığını, kullanıcılar bu süre içerisinde sadece geçiş ücretini ödemekle yükümlü olduğunu, 15 (on beş) günlük cezasız sürenin dolmasına müteakip müvekkil şirket tarafından karayolları genel müdürlüğü’nden, otoyoldan ihlalli geçiş yapan araçların sahiplik bilgilerini talep ettiğini, bu nedenle müvekkil şirket yasal olarak araç sahiplik bilgilerine ceza tahakkuk ettirilmeden erişememekte ve dolayısıyla bu süre içerisinde borçlulara herhangi bir bildirim yapamadığını, bu aşamadan sonra geçiş ücreti ve cezaların genel hükümlerini tahsil edildiğini, ileri sürerek davalının haksız itirazın iptaline, takibin devamına ve aleyhine yüzden yirmiden az olmamak üzere icra inkar tazminatına hükmedilmesine, yargılama giderlerinin ve vekalet ücretinin davalı üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP:Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; müvekkil şirkete ait …….. ve …… plakalı araçları ihlal geçişi nedeni ile talepte bulunulmasına rağmen geçiş tutarının takip öncesi ödenmesine rağmen kötü niyetli takip yapıldığını, müvekkilinin araçlarında OGS cihazların bulunduğunu, banka ile yapılan sözleşmede otomotik ödeme talimatının bulunduğu, geçiş sırasında yeterli bakiye bulunmasa dahi banka hesabında bu miktarın ödendiğini, ihlalin yetersiz bakiyeden kaynaklanmadığını, ancak otoyoldaki cihazların OGS’yi okuyamadığından kaynaklanmış olabileceğini davalıya bildirilmesine rağmen davalıya kötü niyetli takip yapıldığını savunarak davanın reddini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava, Karayolları Genel Müdürlüğü’nün Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun’un 30.maddesine istinaden geçiş ücreti ve tahakkuk ettirilen ceza tutarının tahsili istemiyle başlatılan ilamsız icra takibine itirazın iptali istemine ilişkindir.
Bakırköy …….. İcra Müdürlüğünün …….. Esas sayılı dosyasının incelenmesinde; 24/02/2017 tarihinde 521,00 TL geçiş ücreti, 4.689,00 TL ceza tutarı olmak üzere 5.210,00 TL’nin tahsili amacı ile takip başlatıldığı, ödeme emrinin 01/03/2017 tarihinde tebliği üzerine davalının süresi içerisinde 08/03/2017 tarihinde geçiş ücretinin ödendiğinden bahisle itirazı üzerine icra takibinin durduğu, davanın İİK 67. maddesi uyarınca yasal 1 yıllık sürede açıldığı anlaşılmıştır.
Mahkememizce yapılan yargılama sonucunda; “Karayolları Genel Müdürlüğü’nün Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun’un 30/1 maddesinde Genel Müdürlük işletimindeki otoyollar ile erişme kontrolünün uygulandığı karayolları için belirlenen geçiş ücretlerini ödemeden geçiş yaptığı tespit edilen araç sahiplerine Genel Müdürlük tarafından, geçiş ücreti ödemeden giriş çıkış yaptığı mesafeye ait geçiş ücretinin on katı tutarında para cezası verileceği, 5.fıkrasında 4046, 3465 ve 3996 sayılı kanunlar çerçevesinde işletme hakkı verilen veya devredilen otoyollar ile erişme kontrolünün uygulandığı karayollarından geçiş ücretlerini ödemeden geçiş yapan araç sahiplerinden, işletici şirket tarafından geçiş ücreti ödemeden giriş çıkış yaptığı mesafeye ait geçiş ücreti ile birlikte bu ücretin 10 katı tutarındaki cezanın genel hükümlere göre tahsil edileceği, 7.fıkrasında ise geçiş ücretlerini ödemeden geçiş yapanlardan ödemesiz geçiş tarihini izleyen on beş gün içinde yükümlü olduğu geçiş ücretini usulüne uygun olarak ödeyenlere bu maddenin 1.ve 5. fıkrasında belirtilen cezaların uygulanmayacağı düzenleme altına alınmıştır. Dava konusu ihlalli geçişler, sonrası ceza tahakkuk ettirilmeden önce davalı tarafça ihlalli geçiş ücretinin ödenmesi yönünde davalı tarafa yapılmış bir bildirim ve tebligat bulunmamaktadır. Dosyaya sunulan tebligatlar, geçiş ücreti ile birlikte tahakkuk ettirilmiş ceza miktarını kapsamakta olup, muhatabına ceza tahakkuk ettirilmemiş şekilde geçiş ücreti ödeme imkanı tanımamaktadır. Bu husus davacı tarafça da kabul edilmiş olup, ceza miktarı dahil edilmeden önce tebligat yapılamamış olmasının sebebi, araç sahiplik bilgilerine ceza tahakkuk ettirilmeden erişilememesi olarak açıklanmaktadır. Dosya kapsamındaki delillerden geçiş ücretinin takip öncesi ödenmiş olması nedeni ile asıl alacağa yönelik davanın konusuz kaldığı, ancak tahsil edilen bir alacak yönünden takip başlatılmasının kötü niyetli olduğu anlaşılmakla asıl alacağa ilişkin davanın konusuz kalması nedeni ile esası hakkında karar verilmesine yer olmadığına, asıl alacak üzerinden davacı yararına kötü niyet tazminatı takdirine karar verilmiştir. Ceza yönünden yapılan değerlendirmede ise gerek asıl alacağın ödenmiş olması ve gerekse cezanın yukarıda açıklandığı şekli ile usulüne uygun şekilde düzenlenmemiş olması nedeni ile davacının bu istek kalemi yönünden davasının reddine karar verilmiş aşağıdaki şekilde şekilde hüküm kurulmuştur. Konusuz kalan dava yönünden davacı dava tarihi itibari ile tahsil edilen bir alacak yönünden takipte bulunup itirazın iptali davası açtığından yargılama giderlerinin tamamı davacı üzerinde bırakılmıştır.” şeklinde karar verilmiştir.
Mahkememizce verilen bu hükmün istinafı üzerine “….Davacı şirket tarafından geçiş ücretlerinin ve ceza bedellerinin tahsili noktasında uygulanması gereken yasal düzenleme, yasanın 30. maddesinin 5, 6 ve 7. fıkralarıdır. Zira 3. fıkrada düzenlenen tebliğ hükmünün, maddenin birinci fıkrasında belirtilen idari para cezaları ile geçiş ücretleri ve ikinci fıkrasında yer alan idari para cezaları yönünden geçerli olduğu açıkça düzenlenmiş olup, idari para cezalarının ise Genel Müdürlükçe yetkilendirilen personel veya trafik polisi, trafik polisinin görev alanı dışında kalan yerlerde jandarma personeli tarafından verileceği belirtilmiştir. Davacı şirket tarafından tahsil edilen geçiş ücretleri ve cezalar ise bu kapsamda olmadığından yasal düzenleme ile tebliğ zorunluluğunun olmadığı ve geçiş tarihinden itibaren 15 günlük süre içerisinde ödenmesi gerektiği açıktır. Ancak bu hükmün uygulanabilmesi için ihlalli geçişin, geçiş anında muhataba bildirilmesi gerekmektedir. Davacı tarafından dava dilekçesinde ve aşamalarda “otoyolda yer alan tüm gişelerden nakit, kredi kartı/banka kartı tahsilatı yapılabilmesi mümkün olduğu, ücret toplama sisteminin süresi içerisinde OGS bankasından/HGS’den provizyon alınamaması ve bu nedenle OGS ve HGS’den geçiş ücreti tahsilatı yapılamaması halinde geçiş esnasında gişede yer alan bariyerler açılmadığından, gişe memuru tarafından geçiş ücretinin gişede nakit, kredi kartı/banka kartı ile ödenmesinin talep edildiği, nakit, kredi kartı/banka kartı ile de ödeme gerçekleşmez ise oluşan ihlalli geçiş kaydına ilişkin ihlalli geçiş bildiriminin yasal bir yükümlülük olmasa da sadece bilgilendirme amaçlı olarak düzenlenerek ihlalli geçiş anında, araç sürücüsüne teslim edildiği, bildirimde 6001 sayılı kanun uyarınca geçiş tarihini izleyen 15 (on beş) gün içinde geçiş ücretinin cezasız ödenebileceği aksi halde geçiş ücretinin (10) katı tutarındaki ceza ve oluşacak tebligat, yargılama ve takip masrafları, avukatlık ücreti, işleyecek yasal faiz ve diğer her türlü yasal giderler de takip ve tahsil edileceğinin bildirildiği” belirtilmiş, gişe operatörü tarafından düzenlenen ve araç sürücüsüne verildiği belirtilen ihlalli geçiş bildiriminin örneği dosyaya sunulmuştur. Bu bildirimlerde “bildirim basım tarihi” 14/04/2017 tarihi olup, davacı tarafından ihlalli geçiş esnasında bu bildirimlerin basılarak davalıya ait araç sürücülerine teslim edildiğinin ispatlanması gerekmektedir. OSG cihazı/ HGS etiketi bulunduğu sabit olan davalı araçlarının, gişelerden geçiş yaptığı esnada geçiş ücretlerinin bakiye olmaması yada başka bir nedenle tahsil edilemediğinin, nakit/kart ile ödeme yapılmadığının ve ödeme yapmaksızın geçiş yapılması sebebiyle 15 gün içerisinde cezasız ödeme yapma imkanına sahip olduklarının, davalı tarafça bilindiği ancak ödeme yapılmadığı yönündeki davacı iddiası ile geçiş ücretleri ve cezaların muaccel olduğu tarihin bu şekilde belirlenmesi mümkündür. Yine geçiş anında tahsilat yapılmamış ise bu durumun bankadan mı yoksa davacının kullandığı HGS/OGS sisteminden mi kaynaklandığı, bakiyenin belli bir limit altına düşmesi halinde otomatik yükleme yapılıp yapılmadığı, geçiş anında bakiye yetersiz kalırsa sonradan yapılan yükleme ile geçişten itibaren 15 gün içerisinde tahsilat yapılıp yapılmadığı/tahsilatın mümkün olup olmadığı, sonradan yükleme yapılmış ise geçiş bedellerinin tahsil edilememesinin sebebinin ne olduğunun da belirlenmesi gerekmektedir. Açıklanan nedenlerle öncelikle ihlalli geçiş bildirimlerin davalıya ait araç sürücülerine teslim edildiğine ilişkin kayıtların davacı tarafça ibraz edilmesi, gerekirse bu yönde kayıtlarda inceleme yapılması, ayrıca konusunda uzman bankacı ve bilgisayar mühendisi bilirkişi heyetinden davacıya ait sistem ile davalı OGS/HGS kayıtları üzerinde inceleme yaptırılarak, her bir geçiş yönünden, geçiş anında yeterli bakiyenin olup olmadığı, bakiye yeterli değilse otomatik yükleme yapılıp yapılmadığı, otomatik yükleme yapmış ise geçişten itibaren 15 gün içerisinde davacı tarafça tahsilat yapılmasının mümkün olup olmadığı hususlarında bilirkişi raporu alınarak karar verilmesi gerektiği” gerekçeleriyle kararın kaldırılmasına karar verilmiştir.
Davalı şirkete 01/02/2017 tarihinde tebliğ edilen, ihlalli geçiş ihtarnameleri incelendiğinde; geçiş tarihini takip eden 15 gün içerisinde geçiş ücretinin ödenmemiş olması sebebiyle; ……… plakalı aracın, davacı şirketin işlettiği otoyoldan 24/12/2016 tarihinde ihlalli geçiş yaptığından bahisle 24,60 TL geçiş ücreti ile geçiş ücretinin 10 katı tutarında 246,00 TL ceza olmak üzere toplam 270,60 TL’nin, …….. plakalı aracın, davacı şirketin işlettiği ……. Köprüsünden 24/12/2016 tarihinde ihlalli geçiş yaptığından bahisle 223,60 TL geçiş ücreti ile geçiş ücretinin 10 katı tutarında 2.236,00 TL ceza olmak üzere toplam 2.459,60 TL’nin, …….. plakalı aracın, davacı şirketin işlettiği otoyoldan 25/12/2016 tarihinde ihlalli geçiş yaptığından bahisle 24,60 TL geçiş ücreti ile geçiş ücretinin 10 katı tutarında 246,00 TL ceza olmak üzere toplam 270,60 TL’nin, ……. plakalı aracın, davacı şirketin işlettiği otoyoldan 29/12/2016 tarihinde ihlalli geçiş yaptığından bahisle 248,20 TL geçiş ücreti ile geçiş ücretinin 10 katı tutarında 2.482,00 TL ceza olmak üzere toplam 2.730,20 TL’nin 6001 sayılı Karayolları Genel Müdürlüğü’nün Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun uyarınca tahsil edileceği ve ihtarnamenin tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içerisinde geçiş ücretleri ile cezanın ödenmemesi halinde icra takibi başlatılacağı ihtar edilmiştir.İhtara karşı davalı tarafından verilen cevapta, geçiş ücretlerinin ihtarın tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içerisinde ödeneceği ancak cezaların kabul edilmediği belirtilmiş, davacı tarafa 10/02/2017 tarihinde iletilmiştir.Davalı tarafından 10/02/2017 tarihinde 24,60 TL, 223,60 TL, 24,60 TL ve 248,20 TL geçiş ücretinin ödendiği sunulan kayıtlar ile sabittir.
Dava konusu ihtilaf, davacı tarafından işletilen otoyol ve köprülerden geçen davalı araçlarının geçiş ücretlerini ödeyip ödemediği, geçiş ücretlerinin geçiş tarihinden itibaren 15 günlük süre içerisinde ödenmemesi halinde geçiş ücretleri ile birlikte geçiş ücretinin 10 katı tutarında ceza bedelinin de ödenmesi talebinin yerinde olup olmadığı, geçiş ücreti ve cezanın muaccel hale gelmesi için tebliğ zorunluluğu olup olmadığı, geçiş tarihinden itibaren 15 günlük süreden sonra ancak icra takibinden önce geçiş ücretinin ödenmesi halinde ceza tutarlarının tahsil edilip edilemeyeceği noktalarında toplanmaktadır.
Bunun üzerine istinaf ilamı doğrultusunda araştırmalar yapılarak bilirkişi raporu alınmasına karar verilmiştir. Alınan bilirkişi raporuna göre; Davacının işlettiği otoyol ve köprülerden ücretsiz geçtiği tespit edilen üç araç üzerindeki OGS/HGS cihazlarının aktif olduğu, …….. Plakalı aracın geçiş yaptığı saatte bakiyesinin müsait olmamasına karşılık 2 gün sonra yeterli yüklemenin yapıldığı, bu bakiyenin tahsilat için yeterli sürece muhafaza edildiği, davacının ücret tahsil imkanı bulunduğu, ……… Plakalı aracın geçiş yaptığı saatte bakiyesinin müsait olmamasına karşılık aynı gün sonra yeterli yüklemenin yapıldığı, bu bakiyenin tahsilat için yeterli sürece muhafaza edildiği, davacının ücret tahsil imkanı bulunduğu, ………. Plakalı aracın geçiş yaptığı saatte yeterli bakiye bulunduğu, davacının ücret tahsil imkanı bulunduğu, Tahsilat yapılmamasının davacı sisteminden veya davacı banka arasındaki teknik sorunlardan kaynaklandığı, Geçiş ücretlerinin tahsil edilememesinden araçlarında aktif olduğu konusunda şüphe bulunmayan OGS/HGS cihazlarında yeterli para bulundurduğu ve/ veya yasal ödeme süresinde yeterli bakiye yüklemesi yaptığı nedenleri ile davacı firmanın sorumlu tutulamayacağı, Davalı tarafın geçiş ücretleri olan 521,00- TL yı banka yolu ile davacı firmaya ödediği, bu nedenle ceza tutarından sorumlu tutulamayacağı belirtilmiştir.
İcra takibi 24/02/2017 tarihinde başlatılmış ve takip talebinde 521,00 TL geçiş ücreti, 4.689,00 TL ceza tutarı olmak üzere toplam 5.210,00 TL talep edilmiştir. Geçiş ücretinin davalı tarafından takip tarihinden önce 10/02/2017 tarihinde ödendiği sabittir. Davacı vekili dava dilekçesinde açıkça “davalıya ait …….. ve ………. plakalı araçların ihlalli geçişleri nedeniyle doğan ve yasal süresi içerisinde ödenmeyen geçiş tutarları ve yasadan kaynaklı para cezalarının tahsili amacıyla Bakırköy ……… İcra Müdürlüğünün …….. Esas sayılı dosyası ile icra takibi başlattıklarını” beyan etmiştir. İtirazın iptali davaları, icra takibine sıkı sıkıya bağlı davalardandır. Takip talebinde dayanılan borç ve borcun sebebi ile bağlılık asıldır. Yargıtay HGK 14/12/2011 tarih, ……. Esas, ……….. Karar, 03/05/2006 tarih ……… Karar sayılı kararlarında bu husus “İtirazın iptali davası, itiraz üzerine duran ilamsız icra takibinin devamını amaçlayan ve dayanağı olan icra takibine sıkı sıkıya bağlı olan bir dava türüdür.” şeklinde ifade edilmiştir. Ancak bu bedel takip ve dava tarihinden önce ödendiği ve geçiş ücreti yönünden takibe konu edilecek bakiye alacak olmadığı için davanın bu nedenle reddine karar verilmiştir.
İİK 67/2 maddesinde “…borçlunun itirazının haksızlığına karar verilirse borçlu; takibinde haksız ve kötü niyetli görülürse alacaklı; diğer tarafın talebi üzerine iki tarafın durumuna, davanın ve hükmolunan şeyin tahammülüne göre, red veya hükmolunan meblağın yüzde yirmisinden aşağı olmamak üzere, uygun bir tazminatla mahkum edilir.” hükmü yer almakta olup, geçiş ücretinin ödenmiş olmasına rağmen, bu bedel yönünden başlatılan icra takibinin haksız ve kötüniyetli olması sebebiyle ayrıca kötüniyet tazminatına hükmedilmiştir.
Açıklanan nedenlerle aşağıda yazılı şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM:Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın REDDİNE,
2-Asıl borcun takip tarihten ödenmesine rağmen takip başlatılması nedeniyle %20 oranındaki 104,20TL kötüniyet tazminatının davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
3-Harçlar Kanunu’na göre belirlenen 80,70TL ilam harcından peşin alınan 62,93TL harcın mahsubu ile bakiye 17,77 TL harcın davacıdan alınarak Hazineye gelir kaydedilmesine,
4-Davacı tarafından yapılan yargılama giderinin davacı üzerinde bırakılmasına,
5-Davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre hesaplanan 5.100,00TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak kendisini vekille temsil ettiren davalıya verilmesine,
6-HMK’nın 333. maddesi gereğince hükmün kesinleşmesinden sonra artan avansın taraflara iadesine,
Dair davacı vekili ile davalı vekilinin yüzlerine karşı kesin olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.11/01/2022

Katip …….
¸e-imzalıdır

Hakim ……..
¸e-imzalıdır