Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BAKIRKÖY 5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/359 Esas
KARAR NO : 2022/663

DAVA : İtirazın İptali (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 09/04/2021
KARAR TARİHİ : 27/06/2022
KARAR YAZIM TARİHİ : 05/07/2022

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davacı şirket tarafından davalının talebi üzerine davalı lehine çok sayıda transit refakat belgesi düzenlendiğini, davalı tarafından söz konusu beyannamelere ilişkin ödenmeyen damga vergileri nedeni ile Sultanbeyli Vergi Dairesi ve Erenköy Vergi Dairesi tarafından davacıya gönderilen vergi ceza ihbarnameleri, ihbarname içeriğindeki davalıya ait beyannamelerin detayları ile davalıya bildirildiğini, davalı tarafından söz konusu damga vergilerinin ödenmiş olduğuna dair bir belge verilmediğini, davacı şirket tarafından uzlaşmaya başvurulduğunu ve neticede taraflar arasında varılan uzlaşma kararı gereğince mutabık kalınan Damga Vergileri ve Vergi cezalarının davacı tarafından ödenerek kapatıldığını, davalı lehine düzenlenen beyannamelerden kaynaklanan kısım ayrıştırılarak, davacı tarafından ödenen toplam 27.767,10 TL damga ve vergi ziyaı cezalarının, davalı taşıyıcıya Damga Vergisi Kanununun 24. Maddesi gereğince fatura edildiğini, davacı tarafından davalıya keşide edilen Kadıköy …… Noterliğinin 10.06.2020 tarih ……. yevmiye no’lu ihtarname ile söz konusu faturanın kayıtlara alınması ve tazmininin talep ve ihtar olunduğunu, davalı tarafın Bakırköy …… Noterliğinin 16.06.2020 tarih ve ….. yevmiye no’lu ihtarname ile faturayı kayıtlara almayarak iade ettiğini, davacı şirket tarafından davalı lehine düzenlenen transit refakat beyannamelerinden doğan damga vergilerine ilişkin söz konusu fatura alacağı için Bakırköy ……. İcra Müdürlüğünün …… E. Sayılı dosyası ile takip başlatıldığını, davalının haksız yere itiraz ettiğini ileri sürerek; itirazın iptaline, takibin devamına, %20 oranında icra inkar tazminatına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; müvekkilinin uluslararası taşıma organizasyonu işiyle uğraştığını, Gümrük Müdürlükleri arasında henüz serbest dolaşıma girmemiş eşyanın taşınması sırasında ilgili Gümrük Müdürlüklerine ibrazı amacıyla düzenlenen ‘Transit Refakat Beyannamesi” düzenleme hizmetini davacı şirketten aldığını, davacı şirketin Ticaret Bakanlığı’ndan almış olduğu ‘Kapsamlı Teminat Kullandırma İzni’ ile transit rejimine asıl sorumlu ( rejim hak sahibi) olarak davalının gümrükler arası eşya taşıma işlerinde TRANSİT REFAKAT BEYANNAMESİ düzenlediğini, davacının yargılamaya konu haksız surette keşide etmiş olduğu faturalara davalı şirket tarafından süresi içerisinde itiraz edildiğini, taraflar arasında transit refakat beyannamelerinin düzenlenmesi ile tahakkuk eden damga vergilerinin davalı şirket tarafından ödeneceğine dair anlaşma bulunmadığını beyanla, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER VE GEREKÇE;
Dava, İİK’nun 67. Maddesine göre alacağın tahsili için başlatılan icra takibine itirazın iptali istemine ilişkindir.
Bakırköy …… İcra Müdürlüğü’nün ….. Esas sayılı dosyasının incelenmesinde, davacı tarafından davalı aleyhine 27.767,10-TL asıl alacak, 1.987,44-TL işlemiş faiz olmak üzere toplam 29.754,54-TL alacağının tahsili amacıyla ilamsız takip başlatıldığı, süresinde borç ve ferilerine itiraz edilmesi sonucu takibin durduğu itiraz ve davanın süresinde olduğu anlaşılmıştır.
Taraflar arasındaki uyuşmazlık; transit refakat belgesine dayalı damga vergisinden sorumluluğun hangi tarafa ait olduğu noktasında toplanmaktadır.
Dosyaya sunulan belge ve kayıtlarla birlikte dosya mali müşavir bilirkişisine tevdi edilmiş, bilirkişi tarafından düzenlenen raporda özetle; ”Davacı tarafın defterlerinin, sair vesaikin, muhasebe kayıtlarının 6102 Say. TTK. m. 64,65,66 ve 82. Mad. VUK. m. 220-226,229,230,231,232 hükümlerine uygun şekilde tanzim edildiği, HMK. m. 222 sahibi lehine delil niteliğinin taşıdığı, davalı tarafın defterlerinin, sair vesaikin, muhasebe kayıtlarının 6102 Say. TTK. m. 64,65,66 ve 82. Mad. VUK. m. 220-226,229,230,231,232 hükümlerine uygun şekilde tanzim edildiği, HMK. m. 222 sahibi lehine delil niteliğinin taşıdığını, dava dosyası ve tarafların Ticari defter belgeleri incelendiğinde 1 adet KDV dahil 27.767,10 TL’lik (damga vergisi faturasının) faturanın ihtilaf konusu olduğu, davacı yasal defter kayıtları incelendiğinde davacının davalıdan icra takip tarihi itibariyle 27.767,10 TL alacaklı olduğu, davalı yasal defter kayıtları incelendiğinde davalının davacıya iş bu fatura ile ilgili borcu olmadığı, taraflar arasındaki örtüşmeme farkının, davacı tarafından davalı yana düzenlen 08.06.2020 tarih ……. Nolu 27.767,10 TL “damga vergisi” muhteviyatlı temel faturadan kaynaklandığını, davalı tarafça söz konusu faturaya T.C. Bakırköy ….. Noterliği 16.6.2020 tarihli …… yevmiye numaralı ihtarname gönderilerek itiraz edildiğini, davacı tarafından davalıya kesilen faturanın FORM BS (Mal ve Hizmet Satışlarına İlişkin Bildirim Formu) Beyanı ile ilgili vergi dairesine kanuni süre içinde beyan edildiğini, davacı yanın somut uyuşmazlıktaki rolünün transit kapsamında taşınan eşyanın vergilerinden gümrüğe karşı sorumlu olduğu, somut uyuşmazlığa konu “Damga Vergisi” transit beyannmelerinin tescilinden doğan belge bazlı vergi türü olup, iş bu vergi de adına tescil olunan beyan sahibine tahakkuk ettiği, konu transit beyannmelerinin davacı …….. adına tescil edildiğini, belge tescilinden doğan damga vergisinin de davacı adına tahhkuk etmesi gerektiği, vergi dairesinin de davacı tescil sahibine yönelmesinin iş bu beyannamenin tescilinden kaynaklı olduğu, dolayısıyla “Damga Vergisi” muhatabının adına tescil işlemi yapılan davacı yan olması gerektiği….”
şeklinde tespit ve rapor edilmiştir.
Mahkememizce davacı vekilinin talebi doğrultusunda ticari teamülün araştırılması bakımından …….. Hizmetleri A.Ş. Ve …… Yatırım A.Ş. firmalarına damga vergisinin, beyanname için tahakkuk ettirilen ücrete dahil olup olmadığının, …… TRB (Transit Refakat Belgesi) düzenleme ücretlerinin ne kadar olduğunun, damga vergisinin dahil olup olmadığının, damga vergisi masrafının dahil ücretlendirme yaptıkları müşteri olup olmadığı, olması halinde ( damga vergisi dahil) ücretinin ne kadar olduğunun, damga vergisinin nihai sorumlusunun ve taşıyıcı tarafından ödenmeyen damga vergileri yönünden mevzuat gereği yapılan hukuki işlemlerin mahkememize bildirilmesi için müzekkere yazılmış, gelen yazı cevapları dosyamız içerisine alınmıştır.
Mahkememizce; bilirkişi heyetine ortak transit rejimi konusunda uzman akademisyen bilirkişi dahil edilerek gelen müzekkere cevapları ve davacı vekilinin itirazları doğrultusunda hükme esas almaya ve denetime elverişli ek rapor tanzim edilmesi için bilirkişi heyetine tevdi edilmiş, bilirkişi heyeti tarafından tanzim edilen 30/04/2022 tarihli bilirkişi ek raporunda özetle; kök raporda tarafların rollerine yönelik yapılan tanımlamalarda sehven hataya düşülmüş ise de konunun esasına ilişkin incelemelerin yerinde ve isabetli olduğu, davacı şirketin asıl sorumlu sıfatı ile davalının Türkiye sınırları içinde iki gümrük müdürlüğü arasında yapılan gümrük işlemleri kapsamında, gümrükler arası eşya taşıma işlerinde elektronik ortamda Transit Refakat Beyannamesi düzenlendiğinin anlaşıldığı, Transit Refakat Beyannamesi incelendiğinde 50 nolu hanede asıl sorumlu tır karnesi sahibi ……… Teknoloji Hizmetleri olduğunun beyannameden tespit edildiği, davacı … A. Ş. ‘nin sorumlu olması durumunda 27.767,10 TL için itirazı iptal koşullarının oluşamayacağı, davalı …….. Taş. Ve Tic. A. Ş.’nin sorumlu olması durumunda 27.767,10-TL davacının davalıdan alacaklı olabileceğine kanaat getirildiği, Gümrük ve Dış Ticaret yönünden incelenmesinde; …….. Taş. Ve Tic. A.Ş. kendisi veya alt taşıyıcılar için düzenlediği Transit Refakat Belgelerine ilişkin damga vergisinin, 488 sayılı Damga Vergisi kanunun 24 maddesi uyarınca taşıtana (gönderici/ihracatçı) ……… Teknoloji Hizmetleri A.Ş.’nin ödemesi gerektiği, uygulamanın da bu yönde olduğu tespit ve rapor edilmiştir.
…… (Yeni Bilgisayarlı Transit Sistemi), Ortak Transit Rejiminin amacı olan transit işlemlerini hızlandırmak ve basitleştirmek için işlemlerin elektronik ortamda yürütülmesini sağlayan ve 2005 yılında tüm taraf ülkelerde uygulamaya konulan elektronik sistemdir. Söz konusu sistemin daha sonra sözleşmeye taraf olan ülkelerde kullanılması zorunlu olup ülkemiz de bu sistemi kullanmaktadır. Kısaca ……. ; teminatlı taşımalarda transit beyanının sunulmasından rejimin ibra edilmesine kadar olan her aşamanın tamamen elektronik ortamda gerçekleştirildiği, gerek gümrük idareleri arasındaki gerekse gümrük idareleri ile ticaret erbabı arasındaki iletişimin elektronik mesajlar ile sağlandığı ve bu şekilde güvenilir ticaret erbabı için önemli basitleştirmelerin uygulandığı bir programdır.
Gümrük ve Ticaret Bakanlığı Gümrükler Genel Müdürlüğü Sayı : ……… günlü “Transit Reji igili işlemler” başlıklı ……. sayılı genelgesinin 10/8 maddesinde; “Transit beyanında asıl sorumlu ile taşıyıcının farklı olması halinde asıl sorumlu, yalnızca gümrük vergileri ve cezaları ile bunların yasal faizinin ödenmesinden sorumludur.” düzenlemesi yer almaktadır.
Mahkememizce yapılan yargılama, toplanan deliller, alınan bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamının bir bütün olarak değerlendirilmesinde; taraf defterlerinin usulüne uygun tanzim edildiği ve sahipleri lehine delil olma niteliğini haiz olduğu, taraf defterlerinin birbiri ile örtüşmediği, örtüşmeme farkının davacı tarafça düzenlenen 08/06/2020 tarih …… nolu 27.767,10-TL “damga vergisi” muhteviyatlı faturadan kaynaklandığı, davalı tarafça işbu faturanın kabul edilmeyerek iade edildiği, taraflar arasında İstanbul ili sınırları içerisinde iki gümrük müdürlüğü arasında yapılan gümrük işlemleri kapsamında, gümrükler arası eşya taşıma işlerinde elektronik ortamda Transit Refakat Beyannamesi düzenlendiği, Transit Refakat Beyannamesine göre 50 nolu hanede asıl sorumlu tır karnesi sahibinin ……… Teknoloji Hizmetleri olduğunun belirtildiği, uyuşmazlığa konu damga vergisinin transit beyannmelerinin tescilinden doğan belge bazlı vergi türü olduğu, iş bu verginin de adına tescil olunan beyan sahibi adına tahakkuk ettiği, transit beyannmelerinin de davacı …….. adına tescil edildiği, iş bu belge tescilinden doğan damga vergisinin davacı adına tahhkuk ettiği, vergi dairesinin de davacı tescil sahibine yönelmesinin iş bu beyannmenin tescilinden kaynaklı olduğu, dolayısıyla damga vergisi muhatabının adına tescil işlemi yapılan davacı yan olması gerektiği anlaşılmakla, davacı tarafından açılan davanın reddine karar vermek gerekmiş, davalı vekilinin inkar tazminatı talebinin yasal koşulları oluşmadığından reddine karar vermek gerekmiş, aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM-Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davacı tarafından açılan davanın REDDİNE,
2-Davalı tarafın inkar tazminatı talebinin REDDİNE,
3-
Harçlar Kanunu’na göre belirlenen 80,70-TL ilam harcından peşin alınan 325,43-TL harçtan mahsubu ile bakiye 244,73-TL harcın karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
4-6235 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu 18/A-14 maddesi uyarınca ve Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği Tarife Hükümleri uyarınca Adalet Bakanlığı bütçesinden ödenen 1.320,00 TL arabuluculuk ücretinin davacıdan alınarak Hazine’ye gelir olarak kaydedilmesine,
5-Davacı tarafından yapılan yargılama giderinin davacı üzerinde bırakılmasına,
6-Davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre hesaplanan 5.100,00-TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak kendisini vekille temsil ettiren davalıya verilmesine,
7-HMK’nın 333. maddesi gereğince hükmün kesinleşmesinden sonra artan avansın taraflara iadesine
Dair tarafların yüzüne karşı gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde İstinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 27/06/2022

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır

*Bu belge 5070 sayılı Elektronik İmza Kanunu kapsamında e-imza ile imzalanmıştır.