Emsal Mahkeme Kararı Bakırköy 5. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/263 E. 2022/553 K. 31.05.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BAKIRKÖY 5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/263 Esas
KARAR NO : 2022/553

DAVA : İstirdat (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 16/03/2021
KARAR TARİHİ : 31/05/2022
KARAR YAZIM TARİHİ : 20/06/2022
Mahkememizde görülmekte olan İstirdat (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkilinin on seneye yakındır çalıştığı ve aralarında ticari ilişki bulunan ……. Klima Isıtma Soğutma Havalandırma Sistemleri İth.İhr.San.ve Tic.Ltd. Şti.’den dava konusu çeki tüm yasal şartlar dahilinde teslim aldığını, dava konusu çekin irade dışında kaybolduğu, bu husuta Büyükçekmece Cumhuriyet Başsavcılığında soruşturmanın devam ettiğini, Bakırköy ….. Asliye Ticaret Mahkemesine ödeme yasağı talepli olarak kıymetli evrakın iptali davası açıldığı, dava konusu çekin arka yüzünde yazılı olan cirolara bakıldığında müvekkil cirosundan sonra 4 sefer el değiştirme işlemi yapıldığını, çeki almış gibi görünen …… isimli şahsı ne gördüğü, ne de tanıdığı, dava konusu çeki kırdıran şirket ve şahıslardan ne fatura ne de başka bir evrak istemeyerek kötü niyetli hareket ettiği, müvekkil rızası hilafında kaybolan bir adet çekin 01.02.2021 tarihinde …. tarafından …. Bankası …. Şubesine ibraz edildiğinin ortaya çıktığı, davalıya bu hususun şifahi olarak izah edilmesine rağmen kötü niyetli olarak hareket etmeye devam ettiği, …. Bankası A.Ş. …… Şubesine ait olan ……. çek numaralı keşidecisi …… Makina San.ve Tic. A.Ş. keşide yeri Bursa, keşide tarihi 31.01.2021 olan 20.000,00 TL bedelli bir adet çek evrakının davalıdan istirdatına, müvekkil şirketin haklı hamili olduğunun tespitine ve çekin veya çek bedelinin teslimi ile ödenmesine karar verilmesini, dava konusu çek ile ilgili olarak icra takibi başlatılması ve çek bedelinin tahsili durumunda müvekkilin telafisi mümkün olmayan zarar söz konusu olacağından işbu zarar sebebiyet vermemek açısından davanın devamı süresince ödeme yasağı kararının devamına ve çeke ilişkin yapılacak olan icra takiplerinin ihtiyati tedbir yolu ile durdurulmasına, yargılama giderleri ile vekalet üçretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle;Müvekkili şirket çeki ve çekin dayanağı faturayı devir ve temlik aldığını, müvekkil şirket çeki ve çekin dayanağı faturayı müşterisi bulunan dava dışı …. Et ve Dondurulmuş Gıda Ürünleri San.Tic.Ltd.Şti.den teslim alındığını, dava dışı …… Gıda Turizm Nakliyat Tekstil İnşaat San.ve Tic.Ltd.Şti.adına düzenlenmiş 13.11.2020 tarihli …… nolu ve 16.11.2020 tarihli …. nolu faturalar görülüp birlikte alındığını, dava konusu edilen çekin fiilen de müvekkil şirket tasarrufunda bulunmadığını, dava konusu edilen çekin keşide tarihi 31.01.2021 müvekkil tarafından iade tarihi ise 12.02.2021 olduğunu, davacının ise huzurdaki davayı 15.03.2021 tarihinde ikame ettiğini, bu süreçte çek aslının müvekkil şirketin tasarrufunda olmadığının yasal işlem başlatılmamasından anlaşıldığını, açıklanan nedenlerle; haksız ve hukuki mesnetten yoksun davanın husumet ve esas yönünden reddine, davacının %20 den az olmamak üzere kötüniyet tazminatına mahkum edilmesine; vekalet ücreti ve yargılama giderlerinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER VE GEREKÇE:
Dava, davacının meşru hamili olduğu ileri sürülen çekin rızası dışında davacının elinden çıktığı iddiasına dayalı istirdat istemine ilişkindir.
Dava konusu çekin incelenmesinde, ….. Bankası A.Ş …. Şubesine ait 20.000,00TL bedelli ….. çek numaralı 31/01/2021 keşide tarihli çekin ciro silsilesi ile en son cirantanın davalı olduğu, ciro silsilesinde kopukluk olmadığı anlaşılmıştır.
Somut olayda davalının iktisabında ağır kusurlu veya kötüniyetli olup olmadığının değerlendirilmesi gerekmektedir.
Muhatabın çeki ibraz eden kişiye geçerli bir ödeme yapabilmesi için bu kişinin çek bedelini tahsil konusunda talep hakkına sahip olması zorunludur. Emre yazılı çeklerde düzgün bir ciro zinciri ile hak sahibi olduğu anlaşılan kişi (yetkili hamil) olması gerekir.
Tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğine dava; davacının elinden rızası dışında çıkan çek nedeniyle çekin istirdadı istemine ilişkindir. TTK.’nın 792. Maddesi gereğince çekin herhangi bir surette hamilin elinden çıkması halinde, ister hamile yazılı, ister ciro yolu ile devredilen bir çek söz konusu olup da hamil hakkının 790. Maddeye göre ispat etsin, çek eline geçmiş bulunan yeni hamil ancak çeki kötü niyetle iktisap etmiş olduğu veya iktisapta ağır bir kusuru bulunduğu takdirde o çeki geri vermekle yükümlüdür. Anılan kanunun 790. Maddesi gereğince cirosu kabil bir çeki elinde bulunduran kişi, son ciro beyaz ciro olsa bile, kendi hakkı müteselsil ve birbirine bağlı cirolardan anlaşıldığı takdirde yetkili hamil sayılır düzenlemesi bulunmaktadır.
Davacı taraf çekteki imzayı inkar etmeyip işbu istirdat davasında davaya konu çekin iradesi dışında elinden çıktığını beyan etmiştir. Davacı yanın iddiası şahsi def’i mahiyetinde olup 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 687. maddesinde, hamilin poliçeyi iktisap ederken bile bile borçlunun zararına harekete etmesi dışında şahsi def’ilerin başvuran hamile karşı ileri sürülemeyeceği düzenlenmiştir. Yine 6361 sayılı Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanunu’nun 9/3. maddesinde
“Bir kambiyo senedinin ciro yoluyla faktoring şirketine devri hâlinde, kambiyo senedinden dolayı kendisine başvurulan kişi, düzenleyen veya önceki hamillerden biriyle kendi arasında doğrudan doğruya var olan ilişkilere dayanan def’ileri faktoring şirketine karşı ileri süremez; meğerki, faktoringşirketi kambiyo senedini iktisap ederken bile bile borçlunun zararına hareket etmiş olsun.” düzenlemesine yer verilmiştir. Davalı faktorin şirketinin çeki temlik alırken 6361 sayılı Factoring Kanunu ve BDDK ‘nın işlemleri kanunu genelgesine uygun hareket edip etmediği buna göre kusur durumunun tespiti açısından ticari defter ve belgeler üzerinde yapılan bilirkişi incelemesinde; davalının kendinden önceki cirantanın çeki ticari ilişki kapsamında aldığı, buna ilişkin fatura ve dayanak belgelerin olduğu, davalı …… nin dava konusu çeki temlik alırken 6361 sayılı Factoring Kanunu ve BDDK’nın factoring işlemleri konulu genelgesine uygun hareket ettiği tespit edilmiştir. Büyükçekmece C. Başsavcılığının …. soruşturma nolu dosyasında daimi arama kararı verildiği, istirdat davası yönünden imzaların istiklali ilkesi gereği TTK’nun 677. Maddesi gereğince davalının kötüniyetli olduğuna dair dosyada bir delil bulunmadığı da anlaşıldığından davanın reddine karar verilmiştir.
HÜKÜM:Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın REDDİNE,
2-Davalı tarafın kötüniyet tazminatı talebinin REDDİNE,
3-Harçlar Kanunu’na göre belirlenen 80,70TL ilam harcından peşin alınan 341,55TL harcın mahsubu ile bakiye 260,85TL harcın karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
4-Arabuluculuk Asgari Ücret Tarifesine göre alınan 1.320,00 TL arabulucu ücretinin davacıdan alınarak Hazineye gelir kaydedilmesine,
5-Davacı tarafından yapılan yargılama giderinin davacı üzerinde bırakılmasına,
6-Davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre hesaplanan 5,100,00TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak kendisini vekille temsil ettiren davalıya verilmesine,
7-HMK’nın 333. maddesi gereğince hükmün kesinleşmesinden sonra artan avansın taraflara iadesine,
Dair davacı vekili ile davalı vekilinin yüzlerine karşı gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde İstinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.31/05/2022

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır