Emsal Mahkeme Kararı Bakırköy 5. Asliye Ticaret Mahkemesi 2020/865 E. 2021/954 K. 07.12.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BAKIRKÖY 5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2020/865 Esas
KARAR NO : 2021/954

DAVA : İtirazın İptali (Taşıma Sözleşmesi Kaynaklı)
DAVA TARİHİ : 29/11/2020
KARAR TARİHİ : 07/12/2021
KARAR YAZIM TARİHİ : 20/12/2021
Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Taşıma Sözleşmesi Kaynaklı) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle;Müvekkilinin dava dışı ………. Kiralama A.Ş.’nin sigortacısı olduğu ve davalılara ilişkin icra takibi başlattığı, alacağın kaynağının ……. Finansal Kiralama A.Ş.’nin İtalya-TR arasındaki taşımaya konu Su Soğutma ünitesi emtiasının ……… numara ve 22.07.2019 tarihli poliçe ile sigortalanan ürünün, İtalya-TR arasında davalılarca İtalya-İzmir (Antrepo) ve Antrepo-Alıcı adresi arasında taşıdığı, bu taşıma sırasında cihazın alt şasesinde darbe sonucu ezilme, yamulma olduğunun tespit edildiği, arabuluculuk dosyasının açıldığı ancak anlaşma sağlanamadığı, hasar tazminatına ilişkin; davacı işletme nezdinde …….. numaralı hasar-rücu dosyası açıldığı, ……… isimli …….. firmasından 23.07.2019 tarihinde ekspertiz talebinde bulunulduğu, 04.09.2019 tarihinde …….. numaralı raporun düzenlendiği, hasar maliyetinin 12.794,91 TL olarak hesaplandığı, cihazın dışında gözle görülen bir hasar tespit edilmediği, şase demirleri ve bakır borularda darbeye bağlı eğilmelerin mevcut olduğu, tespit edilen hasarların 08.08.2019 tarihinde Sena Makine tarafından giderildiği, eksper raporundaki hasar bedelinin bu hasarlı kısmın tamiratına dayandığı, sigortalı ile müvekkil arasındaki poliçe ve incelemeler neticesinde hasardan doğan bedelin dava dışı sigortalıya ödendiği, taşıyıcıların sorumluluğu açısından, uluslararası karayolu taşımasına dair Anayasa Md.90 uyarınca CMR konvansiyonunun geçerli olduğu, dava kapsamı olayda CMR kapsamında belirtilen uygulama şartlarının gerçekleştiği ve CMR uygulanması hususuna dair Yargıtay emsal kararlarına da uyumlu olduğu, İtalya-İzmir arası taşımayı üstlenen …….. işletmesinin taşımasına CMR, diğer davalı ……… Grupaj taşımasına ise TTK hükümlerinin uygulanması gerektiği, ……… Global’in CMR Md.4 vd ile buna ilişkin emsal Yargıtay kararı uyarınca sorumlu olacağı, zira eksper raporundaki bulgular doğrultusunda hasarın darbe sonucu ezilme-yamulma, forkliftle yapılan aktarmalar sırasında olarak tespit edilmiş olduğu, taşıma işleminin sona ermesinden sonra yapılan detaylı inceleme ile tespit edilebildiği, CMR Md.5/1 ve CMR Md.9 uyarınca da taşıyıcı olarak yükün teslim alındığı, ……… Grupaj’in sorumluluğu açısından TTK Md.875 uyarınca sorumlu olduğu, buna binaen Yargıtay emsal kararı sunulduğu, Eksper raporundan anlaşıldığı üzere emtialarda meydana gelen hasarın taşıma işi esnasında, forklift ile yapılan aktarmalar sırasında meydana geldiği, diğer davalı gibi ………’in de asli olarak sorumlu olduğu, ihbar yükümlülüğü açısından TTK Md.889 ve CMR Konvansiyonunda ilk bakışta tespit edilen hasarlarda hemen, gözle görülemeyen hasarlarda ise 7 gn içerisinde emtia ilgilisinin veya malikinin taşıyıcıya bildirimde bulunması şartı olduğu, dava konusu olayda 19.07.2019’da hasarlı teslim edilen ürünlere ilişkin müvekkil işletmenin 26.07.2019 tarihinde rücu ihtarında bulunduğu, ihbar yükümlülüğünün hak düşürücü niteliği olmadığı, eğer zamanında ihbar yapılmazsa yalnızca hasarın varlığına ilişkin ispat yükünün yer değiştireceği, bu hususa dair CMR uygulamasına yönelik emsal Yargıtay kararı sunulduğu” Davalıların sınırlı sorumluluktan faydalanamayacağı, dava konusu olayda taşıma aracına yükleme, istifleme, tahliye taşıma aracına sabitleme hususlarının davalılar tarafından farklı zamanlarda yapıldığı, bu sebeple hasardan hasarlı sorumluluğuna gidilemeyeceğini, aksi durumda dahi taşıyıcıların nezaret sorumluluğu olduğu, yükleme yerinden varış mahaline kadar taşıdığı eşyaya gelecek zararlardan sorumlu olması gerektiği, Yargıtay emsal kararlarının” sunulduğu, halefiyet açısından davacı müvekkilin TTK Md.1481 ve TTK Md.1472 ile emsal Yargıtay kararları doğrultusunda halefiyet hakkı olduğu, eksper raporunun bağlayıcı olduğu ve icra inkâr tazminatının talep edildiği belirtilerek itirazın iptali ve takibin devamı talep edilmiştir.
Davalı ……… Global Lojistik Taşımacılık Dış Ticaret Limited Şirketi vekili cevap dilekçesinde özetle; Davacı tarafın aktif dava ehliyeti olmadığını, dava konusu olayın kronolojik olarak tarihlerinin sunulduğu, müvekkil işletmenin sorumluluğunun 11.07.2019 tarihinde son bulduğu, sigorta şirketinin poliçe tanzim tarihi 22.07.2019 tarihinde teslim alma tarihinden itibaren 3 gün sonraya ait olduğu, sigorta poliçesinin taşıma sürecini kapsamadığı, bu sebeple halefiyet hakkı sağlamayacağı, zamanaşımı definin kabulü talep edildiği, 11.07.2019 teslim tarihinden itibaren CMR Md.30/1 uyarınca gözle görülen durumlarda derhal, gözlenmeyen durumda ise 7 günlük süre içerisinde ihbar olması gerektiği, 11.07.2019 tarihinde yapılan teslime ilişkin 27.12.2019 tarihinde 5 ay sonra ………. A.Ş. tarafından ihbar bildirimi yapıldığı, müvekkil işletmenin adresinin hatalı olduğu, taşıma sürecinin tam ve eksiksiz teslim ile gerçekleştiği 11.7.2019 tarihinde CMR Senedi uyarınca …….. Uluslararası Nakliyat antreposuna imza-kaşe karşılığında eksiksiz ve sağlam teslim alındığı, teslim edilen ürünlere ilişkin CMR belgesinde kayıt olmadığı, müvekkilin taşıyıcı olduğu, yükleme, boşaltma ve istiflemenin müvekkil şirkete ait olmadığı, Hamule Senedi 18. Maddesinde bu konuda matbu atfın yer aldığı, CMR Md.17/2 uyarınca bunun sabit olduğu, CMR Md.8 uyarınca malın adedi ve evraklar ile kıyaslanmak üzere kontrolü ile yükümlü olduğu, davanın ……. Sigorta A.Ş.’ye ihbarını talep etmekle davanın reddini talep etmiştir.
Davalı ……… Grupaj Taşımacılık Ve Lojistik Hizmetleri Ticaret Limited Şirketi vekili cevap dilekçesinde özetle; Müvekkil işletme (………)’e ait ……… plakalı araçla dava dışı şirketin emtiası sadece antrepodan kiracı adresine kadar taşındığı, malın zarara uğramadığı, hasarın ne şekilde ve nasıl meydana geldiğinin ispatırın davacı yanın mükellefiyeti olduğu, emtianın teslim anında meydana geldiğinin netleştirilmesi gerektiği, kurulduğu anda veya alındığı durumda, teslim anında dahi gözle görülür bir hasarın meydana gelip gelmediğinin net olmadığı, eksper raporunda hasarın alta iç kısımda darbe şeklinde olduğu, bunun nakliye aracı ilstünde olmayacağının öngörüldüğüne dair tespit olduğu, müvekkil şirketin ürünü teslim ettiğine dair CMR belgesinde herhangi hasar meydana geldiğine dair tutanak tutulmadığı ve 5 ay içinde müvekkile bilgi verilmediği, CMR hükümlerine göre hak düşürücü süre itirazlarının olduğu belirtilmekle davanın reddini talep etmiştir.
DELİLLER VE GEREKÇE:
Dava, nakliyat sigortası poliçesi kapsamında taşınan emtianın hasara uğraması nedeniyle sigortalıya ödenen hasar bedelinin davalı taşıyıcıdan rücuen tazmini amacıyla yapılan icra takibine itirazın iptali istemine ilişkindir.
Taşıma sözleşmesi nedeniyle davacı tarafından dava dışı sigortalı ile imzalanan flotan emtia nakliyat sigorta poliçesi nedeniyle davacının sorumluluğunun bulunup bulunmadığı, rücuen tazminat talebinde bulunup bulunamayacağı, taşınan emtianın hasar görüp görmediği, hasar gördüyse sorumluluğun kime ait olduğu, davacının aktif dava ehliyetinin olup olmadığı, hasar nedeniyle ihbar yükümlülüğünün yerine getirilip getirilmediği, zamanaşımı definin yerinde olup olmadığı, CMR Konvansiyonuna göre sorumluluğun kime ait olduğu noktasında uyuşmazlık olduğu tespit edilmiştir.
Mahkememizce bilirkişi incelemesi yapılmasına karar verilmiş olup alınan raporda; dosya konusu olayda iki adet taşıma sözleşmesi, bir adet antrepo hizmet sözleşmesi kurulduğu, sigortalının bu sözleşmelerin hizmet alan tarafı olduğunun anlaşıldığı, ………. Nakliyattan antrepo hizmeti alındığı, Davalı (1) ………”’nin uluslararası nakliyat sürecini yürüterek İtalya-Türkiye (İzmir) arası taşımayı üstlendiği, Davalı (2) ………’in ise Yurtiçi taşımayı (İzmir-Enka Alıcı adresi Manisa) taşımasını üstlendiği, bu hususların rapor içerisinde tespiti yapılan CMR dökümleri, navlun faturası, gümrük beyannamelerindeki antrepo kaydı ve CMR Senedi üzerindeki alıcı-taşıyıcı kaşe imzaları ile sabit olduğu,
Dava konusu olayda bir hasarlanmanın söz konusu olduğu, eksper raporu içeriği ve eksper tarafından çekilen fotoğraflar incelendiğinde, mevcut hasarlanmanın taşınan hava soğutucusunun dış tarafından gözlenebilen değil iç-alt kısmındaki metal ve borulardaki darbeye dayalı eğilmelerden olduğunun anlaşıldığı, bu darbelerin eksper raporunda da belirtildiği üzere forklift operasyonları sırasında oluşmuş olabileceğinin değerlendirildiği, bu doğrultuda forklift kullanımının söz konusu olabileceği süreçlerin rapor içerisinde irdelendiği ve olası hasarlanmanın antrepoya boşaltma-antrepodan yükleme esnasında gerçekleştirilen süreçte meydana gelmiş olabileceğinin değerlendirildiği, hasarlanan demirlerin ve boruların altında olsa da iç kısımlarında olduğu, dolayısıyla taşıma sürecindeki sarsıntılar veya titreşimler veya başkaca bir yükün temas edebileceği, ürünün görünür yüzeylerindeki hasarlar olmadığı açıkça anlaşıldığı, eksper raporu ve fotoğraflar ile sabit olduğu, antrepodaki yükleme ve boşaltma süreçlerinden taşıyıcıların doğrudan sorumlu olduğunu gösterir herhangi bir bulgu olmadığını, hali hazırda icra takibinde de yer alan ………. Nakliyat Antrepo işletmesi ile taşıma süreçlerinden bağımsız bir antrepo hizmet sözleşmesi var olduğunu, bu gibi durumlarda aksi talep edilmedikçe uygulamada antrepodaki forklift ile yapılan aktarma-yükleme-boşaltma gibi operasyonların antrepo hizmet sağlayan tarafça karşılandığı, dosyada antrepodaki aktarma-yükleme-boşaltma sürecinde kimin yapacağına dair açık bir talep veya talimat yer almadığı, bu doğrulruda uygulamada da rastlanan bu kural doğrultusunda forklift operasyonunun antrepo hizmetini veren ………. Nakliyat tarafından sağlandığının değerlendirildiği, hasarlanma sorumluluğunun bu sebeple taşıyıcılara yansıtılamayacağı kanaatine ulaşıldığı, taşıma işletmelerinin yüke nezaret yükümlülüğü olduğu, ancak bu nezaret yükümlülüğünün yükün dıştan görünür durumuna ilişkin olduğu, halihazırda hem kanaatimiz hem fotoğraflar hem eksper raporu ile yükün görünür durumunda gözlenebilen bir hasar olmadığı, bu durumda taşıyıcının nezaret yükümlülüğünü yerine getirmediğinden bahsedilemeyeceği, taşıma senedi ve yurtiçi navlun faturasında hasarlanmaya ilişkin herhangi bir ifade veya kayıt tespit edilemediği, görevlendirme detayları doğrultusunda taşıyıcılara, gözle görülmeyen hasarlar için 7 günlük bildirim süresine uyulduğuna dair her ne kadar dosya kapsamından nakliyecilere ihtarname çekildiği anlaşılsa da, dosya kapsamında söz konusu ihtarnamelerin gözlenemediği, 19.07.2019 tarihli hasar için cn geç 26.07.219 tarihli ihtarname ile bildirimin yapılmış sayılabileceği, dosya kapsamındaki ………. Nakliyat’a ait ihtamameye cevap yazısında bu tarihte bir ihtarnamenin çekildiği bilgisinin yer aldığı, eksper raporunda da nakliyeci ve antrepo işleticiye rücu ihtarnamelerinin çekildiğinin belirtilmesi sebebiyle, gerekli bildirimin taşıyıcılara yapılmış olabileceği kanaati uyandığı, dava konusu olayda CMR Md.32/1 uyarınca zamanaşımı olmadığı, sunulan davacı-sigortalının poliçesi irdelendiğinde üzerinde abonman no kaydı olması sebebiyle aralarında abonman sigorta poliçesi olduğunun değerlendirildiği, kati poliçenin bu taşıma sürecine ilişkin organize edildiği, poliçe tarihi uyarınca bu koşul altında sigorta poliçesinin geçerli olabileceğinin değerlendirildiği, ancak sigortanın uzmanlık alanı olmadığı belirtilmiştir.
Bu kapsamda; öncelikle sigorta şirketinin aktif husumetinin bulunup bulunmadığının değerlendirilmesi gerekmektedir.
Sigorta poliçesi dava konusu rizikonun gerçekleştiği tarihten sonra düzenlenmiş ise de Yargıtay …….. Hukuk Dairesi’nin yerleşik uygulaması gereğince, TTK’nın 1472/1. maddesi kapsamında halefiyet şartlarının gerçekleşmediği durumlarda, şayet sigortacı ödeme yaptığı sigortalısından zarar sorumlusuna karşı olan dava hakkını temlik yoluyla almışsa, bu takdirde TBK’nın 183. vd maddelerinde düzenlenmiş alacağın devri hükümlerine göre rücu davasında sigortacının aktif husumetinin bulunduğunun kabulü gerekmektedir (Yargıtay 11. HD. 2015/1244-13897 E.K., 2016/7257 E.,2017/4196 K.).
Somut olayda; uluslararası taşıma tarihinin 06/07/2019, emtianın teslim tarihinin 11/07/2019, yurt içi nakliyat ve teslim tarihinin 19/07/2019, poliçe tanzim tarihinin 22/07/2019, ekspertiz talep tarihinin 23/07/2019, rapor tarihinin ise 04/09/2019 tarihi olduğu anlaşılmıştır.
Ancak, sigorta poliçesi dava konusu rizikonun gerçekleştiği tarihten sonra düzenlenmiş olduğundan TTK’nın 1472/1. maddesi kapsamında halefiyet şartlarının gerçekleşmediği anlaşılmaktadır. Bu durumda sigortacı ödeme yaptığı sigortalısından zarar sorumlusuna karşı olan dava hakkını temlik yoluyla alıp almadığı, buna ilişkin ibranamenin bulunup bulunmadığının araştırılması gerekmektedir.
Mahkememizce davaya konu poliçeye dayanak olan abonman poliçesinin ve davacı ile sigortalısı arasında ibraname ve sözleşme varsa sunulması için süre verilmiştir. Ancak bu belgelerin bulunmadığı belirtilmiştir.
Davaya konu poliçeye dayanak olan abonman poliçesinin ve davacı ile sigortalısı arasında ibraname ve sözleşmenin bulunmadığı, TBK’nun 184/1 maddesindeki şekil koşulunun sağlanmadığı, bu durumda dava hakkının temlik edilip edilmediği ve abonman poliçesinin hangi tarihleri kapsadığının tespit edilemediği, bu durumda riziko tarihi daha önce olduğu için halefiyetin de gerçekleşmediği, ispat yükünün davacıda olduğu anlaşılmakla davanın aktif husumet yokluğundan reddine karar verilmiştir.
HÜKÜM:Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın aktif husumet yokluğundan REDDİNE,
2-Harçlar Kanunu’na göre belirlenen 59,30TL ilam harcından peşin alınan 151,34 TL harcın mahsubu ile bakiye 92,04 TL harcın karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
3-Arabuluculuk Asgari Ücret Tarifesine göre alınan 1.320,00TL arabulucu ücretinin davacıdan alınarak Hazineye irat kaydına,
4-Davacı tarafından yapılan yargılama giderinin davacı üzerinde bırakılmasına,
5-Davalılar ……… Global Lojistik Taşımacılık Dış Ticaret Limited Şirketi ve ……… Grupaj Taşımacılık Ve Lojistik Hizmetleri Ticaret Limited Şirketi kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre hesaplanan 5.100,00TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak kendisini vekille temsil ettiren davalılara verilmesine,
Dair davacı vekili ile davalı ……… Global vekilinin yüzlerine karşı gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde İstinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.07/12/2021

Katip ……….
¸e-imzalıdır

Hakim ………
¸e-imzalıdır