Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BAKIRKÖY 5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2020/789 Esas
KARAR NO : 2021/1051

DAVA : Alacak (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 07/03/2013
KARAR TARİHİ : 28/12/2021
KARAR YAZIM TARİHİ : 12/01/2022
Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle ; müvekkili …… Gıda İnş. Kimya San. Ve Dış Tic. Ltd. Şti ‘ nin inşaat ve dekorasyon işleri ile iştigal eden bir şirket olduğunu , 16.01.2012 tarihinde ……. Cam San. Ve Tic A.Ş ile yaptığı yazılı anlaşmaya istinaden o tarihlerde henüz bitme aşamasına gelmiş bulunan ….. Mahallesi ….. No : …… adresindeki…… olarak adlandırılan alışveriş merkezinin 1.normal katın 66 nolu dükkan hariç bütün dükkanlarının sıva, alçıpan , boya elektrik işlemlerini yapmak üzere anlaştıklarını , müvekkilinin malzemeleri temin ederek 2 ay boyunca anlaştığı kalfa ve ustaları alışveriş merkezinde çalıştırdığını , sadece tuğla örülmüş bulunan dükkanları ihya ederek tam ve eksiksiz biçimde kallanılabilir hale getirdiğini , daha sonra ……. Cam San. Ve Tic. A.Ş nin fiili olarak acze düşmüş , şirket yetkilisi ve ortakları hapse düştüğünden bu kişilerlerle iritbatlarının koptuğunu , alacaklarını alamadıklarını , müvekkilinin yaptığı işlerin hepsinin faydalı ve zaruri işler olduğunu, tüm bu nedenlerle müvekkili şirketin …… Mahallesi ….. Bulvarı No. …. adresindeki ….. ‘ in 1.katında bulunan 66 nolu dükkan hariç diğer tüm dükkanlarını tuğla duvar şeklinde teslim alıp ticari faaliyete hazır hale getirmesi sebebiyle yapmış olduğu faydalı ve zaruri masrafların tamamı ile ilgili olmak üzere fazlaya dair hakları saklı kalmak kaydıyla belirsiz alacak davası olmak koşuluyla şimdilik 200.000,00 TL nin davalı mülk sahibinden alınarak müvekkiline ödenmesine, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle ; davacı tarafın iddialarının gerçek dışı olduğunu, kiralanan bir alanda kiracının tadilat yaptırmak istemesinin son derece olağan olduğunu, buna karşı çıkmanın hukuk mantığıyla çelişeceğini , ticari ahlakla bağdaşmayacağını , sebepsiz zenginleşmeden bahsedilebilmesi için zenginleşme ile zenginleştirici olay arasında bir illiyet bağı bulunması gerektiğini oysa davacı taraf ile ……. arasında imzalanmış sözleşmenin varlığının illiyet bağını kestiğini, hukuki dayanağı olmayan iş bu davanın gerek husumetten gerekse esastan reddine, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER: Dava, cevap dilekçeleri, bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamı… Vs.
Davacı ile dava dışı ….. A.Ş. Arasında düzenlenen eser sözleşmesi gereğince davacıya ait alışveriş merkezinin 1. Katındaki 66 nolu dükkan hariç olmak üzere tüm katın alçı, sıva, boya, alçıpan ve elektrik işlerinin yüklenici tarafından sözleşmedeki koşullar çerçevesinde 2 ay içerisinde yapılmasının davacı tarafından yüklenildiği, yapılan işlerin toplam bedelinin 284.350,00-TL olarak belirlendiği görülmüştür.
Mahkememizce dava konusu taşınmazın tapu kayıtları getirtilmiş, taşınmazın davalı adına bağımsız bölümler şeklinde tapuya kayıtlı ve tescilli olduğu anlaşılmıştır.
Mahkememizce taraflarca gösterilen tanıklar dinlenmiş, sözleşme konusu işlemlerin davacı tarafından yerine getirildiği anlaşılmıştır. Mahkememizce yapılan işe ilişkin proje ve tapu kayıtları getirtilerek mahallinde keşif yapılmak sureti ile bilirkişi raporu alınmıştır. Bilirkişi kurulu tarafından ibraz edilen 14/10/2015 günlü raporda; yapılan imalatın dikkate alınması 127.989,23-TL imalat yapıldığı belirlenmiştir.
Yargılama sırasında davacı …… Ltd.Şti. Dosyadaki alacağını Bakırköy ……. Noterliği’nin 29/12/2015 gün …… yevmiye sayılı işlemi ile davacı … temlik etmiştir.
Taraf vekillerinin itirazı üzerine mahkememizce 01/11/2017 günlü ek raporda; 53 ve 56 nolu dükkanlarının tapu kayıtlarının bulunmaması nedeni ile bu dükkanlar dışarıda bırakıldığında, yapılan faydalı ve zararlı imalatlarının dava tarihindeki değerinin; 114.842,65-TL olduğunun bildirildiği görülmüştür.
Mahkememizce 53 ve 56 nolu bağımsız bölümlerin tapu kayıtları getirtilmiş, 53 nolu bağımsız bölümün 06/01/2011 tarihinde davacı tarafından satıldığı, 56 nolu dükkanın ise 17/07/2012 tarihinde satıldığı anlaşılmıştır.
Mahkememizce yapılan yargılama sonucunda; “Dava, sebepsiz zenginleşmeden kaynaklı alacak istemine ilişkindir. Taraflar arasında eser sözleşmesi ilişkisinin bulunmadığı, sözleşme ilişkisinin davacı temlik eden ile dava konusu bağımsız bölümlerin davalıdan kiralayan …… A.Ş. Arasında düzenlenmiştir. Kiralama sırasında dükkanların kaba inşaat halinde bulunduğu, binanın elektrik, sıva ve alçıpan işlerinin kiracı tarafından kiralanan gayrimenkulun niteliklerine göre yapılacağı belirtilen işlemlerin yapılması amacı ile davacı ile dava dışı kiracı arasında eser sözleşmesi düzenlendiği, davacının sözleşmede belirtilen edimlerini yerine getirdiği anlaşılmıştır. Her ne kadar taraflar arasında sözleşme ilişkisi bulunmasa da Yargıtay ….. Hukuk Dairesi Başkanlığı’nın 02/12/2015 tarih ……. esas sayılı ilamında belirtildiği üzere davacının yapıtığı imalatlar ile birlikte imalatın yapıldığı tarihte malik olan davalının taşınmazı da değer artışı meydana geldiği, yapılan imalat bedeli kadar davalının TBK.’nın 77. Maddesi gereğince sebepsiz zenginleştiğinin kabulü gerekir. Mahkememizce yapılan keşif sonucu alınan denetime elverişli bilirkişi raporundan, davacı tarafından bağımsız bölümlerde yapılan imalatların faydalı ve zorunlu olanların dava tarihindeki değeri 114.842,65-TL olarak belirlenmiş olup, davalının mal varlığında belirtilen miktarda artışın meydana geldiği sonucuna varılmıştır. Yapılan imalatların elektrik, sıva ve alçıpan niteliğindeki imatlardan olması nedeni ile bu imalatların, davalının maliki olduğu taşınmazda değer artışına sebep olduğu kuşkusuz olduğu gibi yapılan bu imalatların sökülüp götürülme imkanının bulunmamaktadır.” gerekçeleriyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
İşbu hükmün istinaf edilmesi üzerine mahkememizce verilen hüküm “Bilirkişi raporunun incelenmesinde dava konusu imalatların yeni kiracılar tarafından bir kısmının kullanılmadığı anlaşılmaktadır. Dava dosyası içinde, davalı ile dava dışı şirket arasında yapılan kira sözleşmesinin bulunmadığı, kira sözleşmesine göre tadilatların kim tarafından ne şekilde yapılacağı, sözleşme sonunda bedel talep edilip edilmeyeceğinin düzenlenip düzenlenmediğinin tespit edilmediği ve tartışılmadığı anlaşılmaktadır. Buna göre, kararın kaldırılarak kira sözleşmesinin incelenmesi ve yapılan imalatların kiracı tarafından karşılanıp karşılanmayacağının belirlenmesi, taşınmazda halen mevcut olan imalatların faydalı ve zorunlu olup olmadığının ve yeni kiracılar tarafından kullanılmayan imalatların ve taşınmazda halen mevcut olan imalatların faydalı ve zorunlu olup olmadığının yerinde tespit edilerek sonucuna göre karar verilmesi gerektiği tespit edilmiştir.” gerekçesiyle kaldırılmıştır.
Dava, davacı tarafça yapılan tadilatlar nedeniyle sebepsiz zenginleşme nedenine dayalı alacak talebine ilişkindir.
Dosya kapsamından davalının inşa ettiği ve kaba inşaat halde bulunan AVM’deki toplam 19 adet dükkanın tadilat işinin dava dışı firma ile davalı arasında yapılan sözleşme ile davacı tarafından yapıldığı konusunda ihtilaf yoktur.
Mahkememizce istinaf ilamı doğrultusunda gerekli araştırmalar yapılmış, kira sözleşmesi temin edilmiş ve bilirkişi incelemesi yapılmıştır.
Dava konusu taşınmazın bulunduğu bina: Parsel üzerinde A Blok (…… Bloğu) ve Çarşı Bloğu bulunmakta olup dava konusu taişınmazların bulunduğu Çarşı bloğu; 3 bodrum, zemin kat, 2 normal katlardan ibaret 6 katlı betonarme karkas tarzında inşa edilmiş Alışveriş Merkezidir. AVM binası inşaatı tamamlanmış olduğu ve halihazırda açık olup faliiyette olduğu görülmüştür. Dava konusu taşınmaz dükkanlar: Mahallinde AVM binasının 1.normal katında yer almaktadır. Dava konusu taşınmazlardaki imalatların tamamının (şap, asmatavan, boya, saten alçı ve alçı imalatlarının) yapılmış olduğu tespit edilmiştir. Gerek “Küçükçekmece ……. Asliye Hukuk Mahkemesi …… Esas” sayılı dosyasındaki 14.10.2015 tarihli bilirkişi kök rapor ile 01.11.2017 ek raporun incelenmesinde ve gerekse mahallinde yapılan incelemede; A. Dava konusu …. AVM’nin 1 .katındaki 66 nolu dükkan hariç 49-50-51-52-53-5455-56-57-58-59-60-61-62-63-64-65-67 ve 68 noıu dükkanlar ve yangın kaçış koridorunda inşaat ve elektrik işleri yönünden yapılan faydalı ve zaruri imalatların (11.01.2013) dava tarihindeki toplam bedeline bilirkişi heyeti tarafından (113.900,00+18.316,39=) 132.216,39TL olarak hesap ve takdir edilmiş olup bu değerin uygun olduğu değerlendirrilmiştir. Buna göre; dava konusu ….. AVM’nin 1. katındaki 66 nolu ile 53 ve 56 nolu dükkanlar hariç 49-50-51-52-54-55-57-58-59-60-61-62-63-64-65-67 ve 68 nolu dükkanlar ve yangın kaçış koridorunda inşaat ve elektrik işleri yönünden yapılan faydalı ve zaruri imalatların (11.01.2013) dava tarihindeki toplam bedeline bilirkişi heyeti tarafından (100.270,00+14.572,65=) 114.842,65 TL olarak hesap ve takdir edilmiştir.
Burada açıklığa kavuşturulması gereken husus, davacının bu faydalı ve zorunlu imalat bedelini davalıdan talep edip edemeyeceği hususudur.
Sebepsiz zenginleşme, bir kimsenin, başka bir kimsenin zararına, malvarlığının sebepsiz artışından faydalanmasıdır. Daha dar bir anlamda, borç olmayan bir edimin iadesinden de bahsedilir. Sebepsiz zenginleşme borcun kaynaklarından biridir ve kanuna dayanır. Gerçekten de zenginleşenin fakirleşen karşısında bir borcu vardır ve bu borç kanunun kendisine dayattığı bir borçtur. Eğer ilki diğerine zenginleşmeyi iade borcu altına girerse, borç sözleşmesel ve iradî bir hâl alır. Sebepsiz zenginleşme rejimi, TBK 77 ilâ 82’de düzenlenmiştir. Hükümler iki kategoriye ayrılabilir: Sebepsiz zenginleşme borcunun şartları, TBK 77 ve 78’de belirlenmiştir, TBK 81 ve 82 de bu kapsama dâhil edilebilir. – Sebepsiz zenginleşmeden doğan borcun hükümleri, TBK 79 ve (ikincil olarak) 80’de düzenlenmiştir. Borç kaynakları içinde sebepsiz zenginleşme kurumu özel bir yere sahip olup uygulama alanının tespit edilmesi, belli basit olasılıklar haricinde güçlük teşkil eder. Ağırlıklı olarak kabul edilen görüş uyarınca, sebepsiz zenginleşme davasının ikincil bir karakteri vardır; yani öncelik diğer borç kaynaklarından doğan taleplere bırakılır. İade talebinin sözleşmesel bir temeli olmadığında, örnek olarak, borçlunun sözleşmesel olarak ifa etmek zorunda olmadığı edimleri yanılarak ifa etmesi hâlinde, sözleşmesel hükümler değil sebepsiz zenginleşme hükümleri uygulanır, tarafların farazî uyuşmalarına dayalı bir sözleşmesel iade borcu varsayımında bulunulamaz (Tercier, Pierre/Pichonnaz, Pascal/Develioğlu, Murat, Borçlar Hukuku Genel Hükümler, 2016, s.557-558).
Somut olayda; davacının edimi herhangi bir hukukî sebebe dayanmayan bir edim olmayıp alacak hakkı kanundan değil sözleşmesel ilişkiden doğmaktadır. Diğer bir ifadeyle, henüz tahsil edilememiş olan bir sözleşmesel alacak söz konusudur. Sözleşmesel ilişkinin nispîliği gereği, bu alacak hakkı, sözleşmenin tarafı olmayan üçüncü kişiye değil, sözleşmenin tarafı olan kişiye yöneltilebilir. Burada geçerli bir sözleşmeye dayalı alacak hakkı mevcut olduğundan, sebepsiz zenginleşmeye dayalı bir nitelendirme yapılamamıştır. Nitekim, söz konusu sözleşmesel alacak tahsil edilmiş olsaydı, davalının sebepsiz olarak zenginleştiği ihtimâlinden bahsedilemeyecekti.
Ayrıca kiracı, kiralananın hukuki ve fiziki durumunu bilerek kiralamıştır. Kira sözleşmesinin 5/4 maddesi; dekorasyon işleri ile projelere aykırılık teşkil etmeyecek şekilde yapılacak ilave işler ve özel imalatların yapım ve işletme sorumluluğu ve yapım bedellerinin tamamının karşılanması kiracının sorumluluğundadır, şeklinde düzenlenmiştir. Sözleşmenin ücret kısmında da 6 ay süreyle kira alınmayacağı belirtilmiştir.
Açıklanan nedenlerle; sebepsiz zenginleşme şartları oluşmadığı kanaatine varılarak davanın reddine karar verilmiştir.
HÜKÜM:Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın REDDİNE,
2-Harçlar Kanunu’na göre belirlenen 59,30TL ilam harcından peşin alınan 1.962,00TL harcın mahsubu ile bakiye 1.902,70TL harcın karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
3-Davacı tarafından yapılan yargılama giderinin davacı üzerinde bırakılmasına,
4-Davalı tarafından sarf edilen 50,00TL posta giderinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
5-Davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre hesaplanan 22.450,00TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak kendisini vekille temsil ettiren davalıya verilmesine,
6-HMK’nın 333. maddesi gereğince hükmün kesinleşmesinden sonra artan avansın taraflara iadesine,
Dair davacı vekili ile davalı vekilinin yüzlerine karşı gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde İstinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.28/12/2021

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır