Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C. BAKIRKÖY 5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2020/755 Esas
KARAR NO : 2021/953
DAVA : İstirdat (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 30/06/2020
KARAR TARİHİ : 07/12/2021
KARAR YAZIM TARİHİ : 20/12/2021
Mahkememizde görülmekte olan İstirdat (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle;dava konusu edilen ……. Bankası ……. Şubesine ait, keşidecisi ….. Sağlık Hizmetleri Turizm Ticaret Limited Şirketi olan ……. numaralı ve 21.6000,00-TL bedelli çekin istirdadına karar verilmesi ile iadesini, mahkemenizce belirlenecek teminat karşılığında Büyükçekmece ….. İcra Müdürlüğünün ……. Esas numaralı takip dosyasına ödenen paranın alacaklıya ödenmemesi için ihtiyati tedbir kararı verilmesine, çekin kargo aracından çalındığı ve çekin iktisabında kötüniyetli olan alacaklının davacı müvekkil şirkete alacağın %20’sinden aşağı olmamak üzere kötüniyet tazminatı ödemesine, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalı tarafa yükletilmesine talep ve dava etmiştir.
Davalı taraf cevap dilekçesi sunmamıştır.
DELİLLER VE GEREKÇE:
Dava davacının meşru hamili olduğu ileri sürülen çekin rızası dışında davacının elinden çıktığı iddiasına dayalı çeke yönelik istirdat istemine ilişkindir.
Dava konusu çekin ….. bank ……. Şubesine ait keşidecisi ……. Sağlık Hizmetleri Turizm Ticaret Ltd Şti olan ……. numaralı ve 21.600,00TL bedelli çek olduğu, çekle ilgili Büyükçekmece ……. icra Müdürlüğü’nün ……. Esas sayılı dosyasında takip başlatıldığı anlaşılmıştır.
Bilirkişi incelemesi sonucunda; defter zayii nedeniyle ticari ilişkinin tespit edilemediği belirtilmiştir.
Somut olayda, davalının çeki iktisabında ağır kusurlu veya kötüniyetli olup olmadığının değerlendirilmesi gerekmektedir.
Muhatabın çeki ibraz eden kişiye geçerli bir ödeme yapabilmesi için bu kişinin çek bedelini tahsil konusunda talep hakkına sahip olması zorunludur. Emre yazılı çeklerde düzgün bir ciro zinciri ile hak sahibi olduğu anlaşılan kişi (yetkili hamil) olması gerekir.
Tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğine dava; davacının elinden rızası dışında çıkan çek nedeniyle çekin istirdadı istemine ilişkindir. TTK.’nın 792. Maddesi gereğince çekin herhangi bir surette hamilin elinden çıkması halinde, ister hamile yazılı, ister ciro yolu ile devredilen bir çek söz konusu olup da hamil hakkının 790. Maddeye göre ispat etsin, çek eline geçmiş bulunan yeni hamil ancak çeki kötü niyetle iktisap etmiş olduğu veya iktisapta ağır bir kusuru bulunduğu takdirde o çeki geri vermekle yükümlüdür. Anılan kanunun 790. Maddesi gereğince cirosu kabil bir çeki elinde bulunduran kişi, son ciro beyaz ciro olsa bile, kendi hakkı müteselsil ve birbirine bağlı cirolardan anlaşıldığı takdirde yetkili hamil sayılır düzenlemesi bulunmaktadır.
Somut olayda, uyap entegrasyon ekranında yapılan araştırmada; davalı şirket aleyhine üçüncü kişiler tarafından kargoda çalınan değişik çeklerle ilgili son hamil sıfatı ile bir çok dava açıldığı, dosya arasına alınan entegrasyon raporuna göre davalı aleyhine aynı mahiyette yalnızca Bakırköy Ticaret Mahkemeleri nezdinde 40 üzeri davanın açıldığı, açılan davalara ilişkin örnek dava dilekçelerinin tetkikinde; kargo şirketinden çalınan çeklerle ilgili davalar olduğu( örnek olarak Bakırköy ……. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin …… esas, …… esas gibi), Türkiye’nin muhtelif yerlerinde kargodan çalınan çeklerin son hamili olarak davalı şirkete intikal etmesi ve davalı şirket tarafından icra takiplerine konu edilmesi hayatın olağan akışına uygun olmadığı, asıl dava ile birleşen davalardaki cirantaların da aynı şirketler olduğu, bu bağlamda davalı şirketin TTK 792.maddesi gereğince kötü niyetli olarak dava konusu çeki iktisap ettiği mahkememizce değerlendirilmiştir.
İstanbul CBS’da çeklere ilişkin şikayet başvurusu olsa da henüz soruşturmaya kaydedilmediği, soruşturma sonucunda takipsizlik, beraat ve ceza kararlarının davanın kabulüne karar verilmiş olması da dikkate alınarak mahkememiz kararını etkilemeyeceği değerlendirilmekle bekletici mesele yapılmamıştır.
Toplanan deliller ve tüm dosya kapsamına göre; davacı şirketin hamili olduğu dava konusu çekin kargo aracılığı ile gönderildiği, kargo şirketine ait araçta meydana gelen hırsızlık olayı sonucunda dava konusu çekin zayi olduğu, hırsızlık sonucunda zayi olan çekin son hamilinin davalı şirket olduğu, davalı şirket tarafından davacı aleyhine dava konusu çek ile ilgili icra takibi yapıldığı; Türkiye’nin değişik yerlerinde ve değişik kargo şirketlerinden çalınan çeklerin son hamili olarak davalı şirkete intikal etmesi ve aynı mahiyette davalı şirket aleyhine bir çok davaların açılması, yalnızca Bakırköy Ticaret Mahkemeleri nezdinde davalı şirket aleyhine 40 üzeri davanın açılması ve bu hususun Uyap entegrasyon verileri ile sabit olduğu hususu dikkate alındığında davalı şirketin dava konusu çeki kötü niyetli olarak iktisap ettiği ve bu nedenlerle davacı şirketin dava konusu çekten dolayı davalı tarafa borçlu olmadığı, davalı tarafın ticari hayatın olağan akışına aykırı olarak kargoda çalınan çekleri iktisap etmesinde kötü niyetli olduğu değerlendirilerek davanın ……. Tekstil Limited Şirketi yönünden kabulü ile çekler nedeniyle borçlu olmadığına ve çekin istirdadına karar verilerek aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM:Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın KABULÜ ile; …… bank ……. Şubesine ait keşidecisi …… Sağlık Hizmetleri Turizm Ticaret Ltd Şti olan ……. numaralı ve 21.600,00TL bedelli çekin davalıdan alınarak davacıya istirdadına,
2-Çek bedelinin %20’si olmak üzere 4.320,00TL kötüniyet tazminatının davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
3-Harçlar Kanunu’na göre belirlenen 1.475,46TL ilam harcından peşin alınan 368,88TL harcın mahsubu ile bakiye 1.106,61TL’nin davalıdan alınarak Hazineye irat kaydına,
4-Davacı tarafından sarf edilen 800,00TL bilirkişi ücreti, 141,50TL posta masrafı, 54,40TL başvuru harcı, 368,88TL peşin harç ücreti olmak üzere toplam 1.364,78TL’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre hesaplanan 5.100,00TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak kendisini vekille temsil ettiren davacıya verilmesine,
6-HMK’nın 333. maddesi gereğince hükmün kesinleşmesinden sonra artan avansın taraflara iadesine,
Dair tarafların yokluğunda gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde İstinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı 07/12/2021
Katip …
¸e-imzalıdır
Hakim …
¸e-imzalıdır