Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BAKIRKÖY 5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2019/985 Esas
KARAR NO : 2021/454

DAVA : İstirdat (Ticari Satımdan Kaynaklanan), İstirdat (Ticari Satıma Konu Malın İadesi)
DAVA TARİHİ : 18/12/2019

BİRLEŞEN BAKIRKÖY 2 ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ … ESAS SAYILI DOSYASI

DAVA : İstirdat (Ticari Satımdan Kaynaklanan), İstirdat (Ticari Satıma Konu Malın İadesi)
DAVA TARİHİ : 14/02/2020

BİRLEŞEN BAKIRKÖY 3 ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ 2020/91 ESAS SAYILI DOSYASI

DAVA : İstirdat (Ticari Satımdan Kaynaklanan), İstirdat (Ticari Satıma Konu Malın İadesi)
DAVA TARİHİ : 31/01/2020
KARAR TARİHİ : 01/06/2021
KARAR YAZIM TARİHİ : 17/06/2021
Mahkememizde görülmekte olan İstirdat (Ticari Satımdan Kaynaklanan), İstirdat (Ticari Satıma Konu Malın İadesi) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili şirketin emrine keşide edilen ve keşidecisi … Gıda Ürünleri Pazarlama Tic. Ltd. Şti. olan, …bank …/…. Şubesi’nin … çek nolu 09.11.2019 keşide tarihli 6.854,00-TL (Altı Bin Sekiz Yüz Elli Dört Türk Lirası) bedelli çekin iptaline ilişkin dava açıldığı, ibraz edildiğinin öğrenilmesi nedeniyle işbu davanın açıldığı, çekin müvekkilinin rızası dışında elinden çıktığı, çekteki ciro ve imzanın müvekkiline ait olmadığı, diğer cirantalarla ticari ilişkisinin bulunmadığını belirterek çekin istirdatını talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; müvekkilinin iyi niyetle hamil olduğunu ve çek, çek şartlarına haiz olduğunu, çek cirantasından alındığını herkes imzasından sorumlu olduğunu, müvekkilin kusuru olmadığını müvekkili bir ticaret ürünü olarak yapmış olduğu işe karşılık bu çeki aldığını, müvekkil borçluların kötü niyetinden ve borçların ödenmemesinden dolayı büyük zarara uğradığını, çeklerin daha önceki akıbetlerini daha önce ne durumda olduğunu bilemeyeceklerini, iyiniyetli ve meşru ve iyiniyetli hamil müvekkile karşı açılan davanın reddine, davacının dava konusu asıl alacağın % 20’sinden aşağı olmamak üzere tazminat ve dava konusu alacağın % 10’ u oranında para cezasına mahkum edilmesine, dava masraf ve vekalet ücretinin karşı tarafa tahmiline karar verilmesini ve davanın reddini talep etmiştir.
Birleşen Bakırköy … Asliye Ticaret Mahkemesi … Esas Sayılı Dosyasında dava dilekçesinde özetle; Keşidecisi … Gıda İnş. Taah. Tisan Ltd. Şti olan … Bankası Aş …/… Şubesi’nin … çek nolu 04.01.2020 keşide tarihli 22.212,00 TL bedelli çekin davacı müvekkili şirket lehine istirdatı ile davanın kabulünü, İstanbul …icra müdürlüğü’nün … Esas numaralı icra dosyasının hem müvekkili açısından hem de keşideci “… Gıda İnşaat Taah. Tisan Ltd Şti açısından durdurulması veya icra veznesine giren paraların alacaklıya ödenmesinin durdurulması hakkında tedbir kararı verilmesini ve işbu dava dosyasının Bakırköy … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … Esas sayılı dava dosyası ile birleştirilmesini, yargılamanın Bakırköy … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … Esas sayılı dosyası üzerinden yürütülmesini,yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalıya tahmiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Birleşen Bakırköy … Asliye Ticaret Mahkemesi … Esas Sayılı Dosyası dava dilekçesinde özetle; keşideci … Gıda San ve Tic. Ltd. Şti tarafından müvekkili şirket emrine düzenlenen … A.Ş … .. Şubesi’ndeki hesaba tanımlı … nolu 18/12/2019 keşide tarihli, 33.132,55 TL bedelli çekin müvekkilinin rızası hilafında elinden çıktığını, tüm aramalara rağmen bulunamadığını, dava konusu çek hakkında İstanbul … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … Esas sayılı dosyası üzerinden zayi nedeniyle kıymetli evrak iptali talebiyle hasımsız dava açıldığını, mahkemece ödemeden men kararı verildiğini, dava devam ederken söz konusu çekin davalı … tarafından banka şubesine ibraz edildiğini, bilahare İstanbul … İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyası üzerinden takibe girişildiğini, çekin müvekkiline iadesi talebiyle arabulucuya başvurulduğunu, mutabakat sağlanamadığından sürecin ”Anlaşamama Tutanağı” ile sona erdirildiğini, müvekkilinin dava konusu çekin meşru hamili olduğunu, çek üzerine müvekkili adına atılan kaşe ve imzanın sahte olduğunu, bu hususta İstanbul … Cumhuriyet Başsavcılığı’nın … nolu dosyası üzerinden soruşturma yapıldığını beyanla öncelikle icra takibinin müvekkili şirket arasında tedbiren dururulmasını veya icra veznesine giren paranın alacaklıya ödenmesinin önlenmesini, dava konusu çekin müvekkiline iadesini, müvekkili şirketin elinden çıkan diğer çekle ilgili olarak Bakırköy …Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … Esas sayılı dosyası üzerinden dava açıldığını ve söz konusu davanın halen derdest olduğunu beyanla davaların birleştirilmesini, yargılamanın Bakırköy … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin .. Esas sayılı dosyası üzerinden devamını talep ve dava etmiştir.
DELİLLER VE GEREKÇE:
Asıl dava ve birleşen davalar davacının meşru hamili olduğu ileri sürülen çeklerin rızası dışında davacının elinden çıktığı iddiasına dayalı istirdat istemine ilişkindir.
Asıl dava dosyasında keşidecisi …. Gıda Ürünleri Pazarlama Tic. Ltd. Şti. olan, …bank …/… Şubesi’nin … çek nolu 09.11.2019 keşide tarihli 6.854,00-TL (Altı Bin Sekiz Yüz Elli Dört Türk Lirası) bedelli çekin, birleşen Bakırköy …. Asliye Ticaret Mahkemesi … Esas Sayılı Dosyasında keşidecisi … Gıda İnş. Taah. Tisan Ltd. Şti olan … Bankası Aş …/… Şubesi’nin … çek nolu 04.01.2020 keşide tarihli 22.212,00 TL bedelli çekin, birleşen Bakırköy … Asliye Ticaret Mahkemesi … Esas Sayılı dosyasında keşideci …. Gıda San ve Tic. Ltd. Şti tarafından müvekkili şirket emrine düzenlenen … A.Ş … Şubesi’ndeki hesaba tanımlı … nolu 18/12/2019 keşide tarihli, 33.132,55 TL bedelli çekin istirdatı istenmiş olup bu çeklerdeki cirantaların aynı şirketler olduğu anlaşılmıştır.
Somut olayda, davalının çeki iktisabında ağır kusurlu veya kötüniyetli olup olmadığının değerlendirilmesi gerekmektedir.
Muhatabın çeki ibraz eden kişiye geçerli bir ödeme yapabilmesi için bu kişinin çek bedelini tahsil konusunda talep hakkına sahip olması zorunludur. Emre yazılı çeklerde düzgün bir ciro zinciri ile hak sahibi olduğu anlaşılan kişi (yetkili hamil) olması gerekir.
Tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğine dava; davacının elinden rızası dışında çıkan çek nedeniyle çekin istirdadı istemine ilişkindir. TTK.’nın 792. Maddesi gereğince çekin herhangi bir surette hamilin elinden çıkması halinde, ister hamile yazılı, ister ciro yolu ile devredilen bir çek söz konusu olup da hamil hakkının 790. Maddeye göre ispat etsin, çek eline geçmiş bulunan yeni hamil ancak çeki kötü niyetle iktisap etmiş olduğu veya iktisapta ağır bir kusuru bulunduğu takdirde o çeki geri vermekle yükümlüdür. Anılan kanunun 790. Maddesi gereğince cirosu kabil bir çeki elinde bulunduran kişi, son ciro beyaz ciro olsa bile, kendi hakkı müteselsil ve birbirine bağlı cirolardan anlaşıldığı takdirde yetkili hamil sayılır düzenlemesi bulunmaktadır.
Somut olayda, davalı diğer cirantalarla ticari ilişkisi olmadığını ikrar etmiş olduğundan ve tacir olmadığından ticari ilişkinin tespiti açısından bilirkişi incelemesi yapılmamıştır. Yeni hamil adının Bekir olduğunu, ancak … ismiyle tanındığı için çeki bu şekilde ciroladığını söylemişse de, çekte keşideciden sonraki cirantanın karalanmış olması, davalının cirantalarla ticari ilişkisinin bulunmaması ve davalının yanlış isim altını imzalamak suretiyle çeki iktisap ettiği, buna göre TTK’nun 792. Maddesine göre ağır kusurlu bulunduğu, cirantalarla ticari ilişkinin bulunmadığı ve ciro silsilesinde kopukluk olduğu, buna göre, çeki geri vermekle yükümlü olduğu değerlendirilmiştir. Davalının ağır kusurlu olduğu ancak kötüniyeti ispatlanamadığından kötüniyet tazminatına hükmedilmemiştir.
Uyap entegrasyon ekranında yapılan araştırmada; davalı şirket aleyhine üçüncü kişiler tarafından kargoda çalınan değişik çeklerle ilgili son hamil sıfatı ile bir çok dava açıldığı, dosya arasına alınan entegrasyon raporuna göre davalı aleyhine aynı mahiyette yalnızca Bakırköy Ticaret Mahkemeleri nezdinde 27 davanın açıldığı, açılan davalara ilişkin örnek dava dilekçelerinin tetkikinde; kargo şirketinden çalınan çeklerle ilgili davalar olduğu( örnek olarak Bakırköy .. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … esas, … esas gibi), Türkiye’nin muhtelif yerlerinde kargodan çalınan çeklerin son hamili olarak davalı şirkete intikal etmesi ve davalı şirket tarafından icra takiplerine konu edilmesi hayatın olağan akışına uygun olmadığı, asıl dava ile birleşen davalardaki cirantaların da aynı şirketler olduğu, bu bağlamda davalı şirketin TTK 792.maddesi gereğince kötü niyetli olarak dava konusu çeki iktisap ettiği mahkememizce değerlendirilmiştir.
Toplanan deliller ve tüm dosya kapsamına göre; davacı şirketin hamili olduğu dava konusu çekin kargo aracılığı ile davacıya gönderildiği, kargo şirketine ait araçta meydana gelen hırsızlık olayı sonucunda dava konusu çekin zayi olduğu, hırsızlık sonucunda zayi olan çekin son hamilinin davalı şirket olduğu, davalı şirket tarafından davacı aleyhine dava konusu çek ile ilgili icra takibi yapıldığı; Türkiye’nin değişik yerlerinde ve değişik kargo şirketlerinden çalınan çeklerin son hamili olarak davalı şirkete intikal etmesi ve aynı mahiyette davalı şirket aleyhine bir çok davaların açılması, yalnızca Bakırköy Ticaret Mahkemeleri nezdinde davalı şirket aleyhine 27 adet davanın açılması ve bu hususun Uyap entegrasyon verileri ile sabit olduğu hususu dikkate alındığında davalı şirketin dava konusu çeki kötü niyetli olarak iktisap ettiği ve bu nedenlerle davacı şirketin dava konusu çekten dolayı davalı tarafa borçlu olmadığı, davalı tarafın ticari hayatın olağan akışına aykırı olarak kargoda çalınan çekleri iktisap etmesinde kötü niyetli olduğu değerlendirilerek davaların kabulü ile çeklerin istirdadına karar verilerek aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM:Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Asıl Davanın KABULÜ ile; keşidecisi … Gıda Ürünleri Pazarlama Tic Ltd Şti olan …bank … … Şubesinin … çek nolu 09/11/2019 keşide tarihli 6.854,00TL bedelli çekin davalıdan alınarak davacıya istirdadına,
2-Birleşen Bakırköy … ATM’nin … esas sayılı davanın KABULÜ ile; Keşidecisi … Gıd.İnş.Taah.Tisan.Ltd Şti olan, … Bankası A.Ş …/… Şubesinin … çek nolu 04/01/2020 Keşide Tarihli 22.212,00TL bedelli çekin davalıdan alınarak davacıya istirdadına,
3-Birleşen Bakırköy … ATM’nin … Esas sayılı davanın KABULÜ ile; Keşidecisi … Gıda San Ve Tic Ltd Şti olan … Bankası A.Ş … Bölgesi Şubesinin … çek nolu 18/12/2019 keşide tarihli 33.132,55TL bedelli çekin davalıdan alınarak davacıya istirdadına,
4-Harçlar Kanunu’na göre belirlenen 468,19 TL ilam harcından peşin alınan 117,05TL harcın mahsubu ile bakiye 351,14 TL’nin davalıdan alınarak Hazine’ye irat kaydına,
5-6102 sayılı Türk Ticaret Kanununa göre alınan 1.320,00 TL arabulucu ücretinin davalıdan alınarak Hazine’ye irat kaydına,
6-Davacı tarafından sarf edilen 116 TL posta masrafı, 44,40 TL başvuru harcı, 117,05 TL peşin harç olmak üzere toplam 277,45TL’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
7-Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre hesaplanan 4.080,00TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak kendisini vekille temsil ettiren davacıya verilmesine,
Birleşen Bakırköy … Asliye Ticaret Mahkemesi … Esas sayılı dosya yönünden,
8-Harçlar Kanunu’na göre belirlenen 1.517,30TL ilam harcından peşin alınan 379,33TL harcın mahsubu ile bakiye 1.137,97TL’nin davalıdan alınarak Hazine’ye irat kaydına,
9-6102 sayılı Türk Ticaret Kanununa göre alınan 1.320,00TL arabulucu ücretinin davalıdan alınarak Hazine’ye irat kaydına,
10-Davacı tarafından sarf edilen 54,40TL başvuru harcı, 379,30TL peşin harç olmak üzere toplam 433,73TL’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
11-Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre hesaplanan 4.080,00TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak kendisini vekille temsil ettiren davacıya verilmesine,
Birleşen Bakırköy … Asliye Ticaret Mahkemesi … Esas sayılı dosya yönünden,
12-Harçlar Kanunu’na göre belirlenen 2.263,28 TL ilam harcından peşin alınan 565,83TL harcın mahsubu ile bakiye 1.697,45 TL’nin davalıdan alınarak Hazine’ye irat kaydına,
13-6102 sayılı Türk Ticaret Kanununa göre alınan 1.320,00TL arabulucu ücretinin davalıdan alınarak Hazine’ye irat kaydına,
14-Davacı tarafından sarf edilen 54,40TL başvuru harcı, 565,83TL peşin harç olmak üzere toplam 620,23TL’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
15-Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre hesaplanan 4.969,88TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak kendisini vekille temsil ettiren davacıya verilmesine,
16-HMK’nın 333. maddesi gereğince hükmün kesinleşmesinden sonra artan avansın taraflara iadesine,
Dair davacı vekilinin yüzüne karşı davalı tarafın yokluğunda gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde İstinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 02/06/2021

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır