Emsal Mahkeme Kararı Bakırköy 5. Asliye Ticaret Mahkemesi 2019/941 E. 2021/720 K. 28.09.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BAKIRKÖY 5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2019/941 Esas
KARAR NO : 2021/720

DAVA : Alacak (Taşıma Sözleşmesi Kaynaklı)
DAVA TARİHİ : 05/12/2019
KARAR TARİHİ : 28/09/2021
KARAR YAZIM TARİHİ : 14/10/2021
Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Taşıma Sözleşmesi Kaynaklı) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davacının yurt dışına gıda ihracatı yaptığı, ayda bir defa Kanada’ ya baklava gönderimi yaptığı, 14.12.2018 tarihi itibarı ile davalı taşıyıcı müvekkil şirket ile anlaşmaya vardığı, huzurdaki davanın konusu olan gönderiden evvel iki defa Kanada’ya, davalı müvekkil şirket ile baklava gönderdiği, her iki gönderinin de standart kutularda gönderildiği, gönderilerin, Kanada’daki alıcıya sorunsuz teslim edildiği, 06.02.2019 tarihinde ……… taşıma takip numaralı konşimento / air waybill ile her kolisi 28 parça 500 gram baklava kutularından oluşan brüt 80 kg, net 70 kg ( 5 ) koli baklavayı Kanada’ya gönderdiği, planlanan teslimat tarihinin 12.02.2019 olduğu, 15.02.2019 tarihine kadar teslimatın yapılamadığı, 15.02.2019 tarihinde alıcı adresine götürülen ( 5 ) koli baklavanın ( 3 ) kolisinin orijinal kolisinde olmadığı, başka kolilere aktarıldığının görülmesi sebebiyle gönderi alıcısının şerbetleri akan, başka koliye konulan ( 3 ) koli baklavayı teslim almadığı, bu hususun gönderi alıcısı tarafından davacıya bildirilmesi üzerine bir sonraki gün davalı taşıyıcıya ihbarda bulunulduğu, taraflar arasındaki çeşitli yazışmalardan sonra davalı taşıyıcı şirketin, hasarın yetersiz ambalajlamadan / paketlemeden, gönderici hatasından kaynaklı olduğunun bildirdiğini, davalı şirketin hasarın gönderici hatasından kaynaklandığı şeklindeki beyanının doğru olmadığı, kolilerin uluslararası standarda uygun olarak düzenlendiği, kolinin yukarı doğru olması gerektiğini gösterir işaret ve ürünün hassas olduğunu belirtir işaretin kolinin üzerinde yer aldığını, ayrıca ezilebilecek ürün olduğu ve serin yerde taşınması ve dikkatli taşınması gerektiğinin koli üzerinde hem Türkçe, hem de İngilizce yazı ile yer aldığı, ürünün ……… Baklavaları tarafından dünyanın birçok yerine ihracat yapıldığı, herhangi bir sıkıntı yaşanmadığı, huzurdaki davanın konusu taşımadan evvel iki kez sevkiyat yapıldığı ve herhangi bir problem yaşanmadığı, davalı taşıyıcının ürünlerin yetersiz paketlendiğini belirterek sonraki taşımaya ilişkin ürünleri teslim almamazlık yapmadığı, taşımanın ayıplı yapılmasına rağmen taşıma bedeli olan 1.727,11.-TLnin kendilerinden talep edildiği, sonrasında da Bakırköy …….. İcra Müdürlüğünün ……… Esas sayılı dosyasın ile aleyhlerine icra takibine girişildiği, icra takibine itiraz edildiği, taşıma ücreti borçlarının bulunmadığının tespitinin gerektiği, paketlemenin uygun yapıldığı, taşımaya konu ( 5 ) koli baklavadan ( 3 ) kolisinin şerbetinin aktığı, ürünlerden beklenen faydanın kalmadığı, davanın konusu olan hukuki uyuşmazlık konusu kadar baklavanın alıcıya ücretsiz olarak teslim edildiği beyan ve iddia edilerek, uğradıklarını iddia ettikleri zarar tutarı olan 1.967,50 Kanada Doları’nın 06.02.2019 tarihinden itibaren mevduata uygulanan en yüksek faizi ile tahsiline ve taşıma bedeli olan 1.727,11.-TL yönünden borçlu bulunmadığının tespitine, Bakırköy ……… İcra Müdürlüğünün …….. Esas sayılı icra takibinin iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; “Davacı yanın ibraz ettiği deliller ile aksi iddia dahi edilemeyecek şekilde sabit olduğu üzere, huzurdaki davanın konusu olan taşımaya konu baklavalar, davacı tarafından dava dışı gönderilene peşin olarak satılmış, peşin olarak ihraç edilmiş olmakla, taşıma esnasında taşınan eşyanın / davacının sattığı baklavanın hasar görmesi sebebiyle davacı gönderenin dava hakkı bulunmamaktadır. Dava dilekçesindeki, bir sonraki gönderimde, davanın konusu kadar baklavanın ücretsiz olarak dava dışı gönderi alıcısına teslim edildiği iddia edilmiş ise de bu hususa yönelik olarak hiçbir delil ibraz edilmemiştir. Huzurdaki davanın konusu olan ( 5 ) koli baklava, kararlaştırılan tarihte gönderi alıcısının adresine götürülmüş olup, dava dilekçesindeki iddianın kabulü halinde ( 2 ) kolisinin hiçbir hasarınının bulunmadığı, ( 3 ) kolisinin ise davacı yanın ibraz ettiği fotoğraflardan anlaşıldığı üzere koli hasarı sebebiyle bir başka koliye aktarıldığı, ancak koli içindeki 500 gramlık baklava kutularında her hangi bir hasar görülmemesine rağmen gönderi alıcısı tarafından teslim alınmadığı sabit olmakla ve ( 3 ) koli içindeki 500 gramlık baklava kutularında hasar bulunduğu hususunda müvekkil taşıyıcının adamlarının ve gönderilenin / adamlarının dahli ile tanzim edilmiş bir hasar tutanağının bulunmadığı sabit olmakla taşınan ( 5 ) koli baklavanın hasarsız olarak gönderi alıcısına götürüldüğü kesin olduğundan huzurdaki davanın bu sebeple hukuki dayanağı bulunmamaktadır. ( 3 ) kolinin hasarlı olduğunun kabulü halinde ise koli içindeki baklavaların hasara uğramadığı, sadece ( 3 ) kolinin dış yüzeyinde hasar oluştuğu nazara alındığında hasarın, yetersiz ambalajlamadan / paketlemeden kaynaklandığı sabit olmakla hasardan, Montreal Sözleşmesinin 18/2-b maddesine tevfikan taşıyıcı müvekkil şirket sorumlu değidir. ( 3 ) kolinin hasar görmesinden taşıyıcı müvekkil şirketin sorumlu olduğunun kabulü halinde ise taşıyıcı müvekkil şirketin sorumluluğu, Montreal sözleşmesinin 22/3.maddesine tevfikan hasar gören gönderinin / eşyanın her bir kg ı için 18 SDR ‘ nin hüküm tarihindeki karşılığından sorumlu olmakla müvekkil şirketin azami sorumluluğu, ( 5 ) kolinin taşımada nazara alınan fiziki ağırlığı 12 kg olmakla 12 kg : 5 koli = 2,4 kg x 3 koli = 7,2 kg x 19 SDR = 136,8 SDR nin, hüküm tarihindeki Merkez Bankasının belirlediği kur karşılığı Türk Lirasıdır. Davacının bu tutarı aşan talebinin bu sebeple reddine karar verilmesini talep ederim.” şeklinde beyanda bulunarak davacının, icra takibine konu edilen taşıma ücreti sebebiyle borçlu bulunmadığının tespitine / menfi tespit ve icra takibinin iptaline karar verilmesi talebinin hukuki dayanağı bulunmamakla, taşımanın yapıldığı, gönderilen baklavaların Kanada’ya taşındığı, davacının zaten Kanada’ya sattığı baklavaların bedelini peşinen tahsil ettiği sabit olmakla bu hususa yönelik talebinin reddine, % 20 tazminata mahkum edilmesine karar verilmesini, yargılama gideri ve vekalet ücretinin davacı tarafa yükletilmesini talep etmiştir.
DELİLLER VE GEREKÇE:
Dava, taşıma ilişkisi kapsamında menfi tespit ve tazminat istemine ilişkindir.
Taraflar arasında taşıma ilişkisi bulunduğu sabit olup uyuşmazlık emtiada meydana gelen hasarda ambalajlama hatasının bulunup bulunmadığı varsa ambalaj hatasında tarafların kusur oranı, uluslararası hava taşıma ilişkisi dikkate alındığında davalının belirlenecek kusura göre zararın ne miktarından sorumlu olduğu ile navlun bedeli nedeniyle borçlu olup olmadığının tespiti noktasında uyuşmazlık olduğu tespit edilmiştir. Davacı taşıma bedeli olan 1.727.11 TL açısından menfi tespit talep ederken, toplam 1.967 Kanada Doları açısından zararının tazminini talep etmektedir.
Taraflar arasında Türkiye’den Kanada’ya yapılan beş (5) koli emtia taşıması ve taşımanın havayolu ile gerçekleştirildiği hususunda ihtilaf yoktur. Bu taşımaya uygun düştüğü ölçüde Montreal Konvansiyonu uygulanarak ihtilafların çözümü gerekmektedir. Çözüm konvansiyonla bulunamazsa bu defa taşıyıcı ve gönderen Türkiye menşeli olduğu için MÖHUK m.29 gereği 6102 sayılı TTK hükümleri uygulanacaktır.
Davacı taşıma konusu emtiayı peşin satmış ve malları alıcısına gönderirken malda gerçek menfaat sahibi alıcıdır. Ancak taşımayı yaptıran, yani yükü gönderen davacıdır. Bu durumda, mal varma yerine ulaştıktan sonra davalı taşıyıcıya karşı dava dışı gönderilenin tazmin talep hakları olduğu gibi; davacının da aynı hakları kullanması mümkündür. Çünkü, davacı taşıma sözleşmesinin tarafı gönderendir. TTK m.871 bu konuda açıkça “Gönderen bu hakların ileri sürülmesinde yetkili kalmaya devam eder…” ifadeleri ile taşınan malın maliki olmaktan bağımsız olarak, gönderenin tazmin talep hakkı ve yine somut olayda olduğu gibi navluna dair haklarını kullanacağını düzenlemektedir.
Davalı yanca taşımaya alınan 5 kap yükten 2 kap tam ve sağlam gönderilene teslime hazır edilmesine karşın, 3 kap bozularak davalı tarafından kendi kaplarına konulmuştur. Davacının gönderilerinde bu davalı ile 3. sefer olmakla, yük bilinmekte ve yüke uygun ambalaj şekli ile taşımaya verildiği değerlendirilmektedir.
Taşıma sonunda 5 koli hasarlıdır ve zayi mertebesinde görülmekle alıcı tarafından kargo teslim alınmamıştır. Satışa konu malın tamamen yeni gönderi-bedelsiz gönderi yapıldığı iddiası ticari kayıtlarına da yansıyan ve müşterisi tarafından dosyaya sunulan dilekçe ile teyit edilen davacının zararının 1.967 CAD olmasına karşın: tazmin talep edebileceği azami tazminat 1.646 16 CAD hesaplanmaktadır.Buna karşın; kısmi zayi değil de: tam zayi olgusu, yani, taşıyıcının kısmı yük tesliminden kaçınması sebebi ile tüm yük zayi olduğu gözetildiğinde ise toplam 2.743,60 CAD hesaplanan miktar ise toplam talep edilen tazminatın üzerindedir. Bu nedenle davacının tam tazmin talep hakkı olduğunu değerlendirilmek gerekir.
Davacı, henüz navlun ödemesi yapmadığı için navlun bakımından menfi tespit talep etmektedir. Davacının taşımaya verilen emtiasından beklenen fayda elde edilmemiş, tam zayi nedeniyle borcu kalmadığı değerlendirilmektedir.
Mahkememizce yaptırılan bilirkişi incelemesi sonucunda; davacının 2. parti gönderiyi bedelsiz gönderdiği ve malların tam zayi olması sebebi ile 1.967 CAD bedelli yaptığı satışta malın tamamının hasarlı kabul edildiği, alıcısının malı reddettiği, davalının kısmi teslimden kaçınarak 2 koli ürünü de teslim etmediği gözetildiğinde tüm malın zayi olduğu, talep edilen bedelin malın Türkiye çıkış fiyatı olduğu gözetilerek davacının 1.967 CAD talebinin somut olaya uygun olduğu, davacının tam zayi karşısında. tazminatın Türkiye fiyatlarına göre belirlendiği gözetilerek, söz konusu taşıma sebebi ile navlun borcundan söz edilemeyeceği, menfi tespit talebinin yerinde olduğu belirtilmiştir.
İtiraz üzerine ek rapor alınmasına karar verilmiş olup ek raporda da davalı taşıyıcının toplam 5 koliden 2 koliyi teslim ettiğini ispatlaması halinde kısmi zayi tazminatının 1.646,16 CAD ile sınırlı olacağı, yine 2 kolinin teslimini ispatı halinde davalının 690,84 TL navlun alacağı olacağı, ancak davalının teslim etme olgusunun sabit olmadığı belirtilmiştir.
Davalı taraf itirazında 2 kolinin teslim edildiğinin davacı ikrarında olduğunu belirtmişse de; dava dilekçesinde 2 kolinin teslim alınmak istendiği, 3 kolinin ise şerbeti aktığı için teslim alınmadığını belirtmiştir. Ayrıca, dava dışı alıcı şirket de aynı beyanlarla birlikte 2 koli teslim alınmak istense de davalı şirketin Kanada’daki şubesinin kısmi teslim yapmadığı ve ürünleri teslim alamadığını belirtmiştir. Teslim konusunda ikrar olmadığı gibi ispat yükünün de davalı şirkette olduğu, teslime yönelik belge bulunmadığı ve bu hususun ispatlanamadığı anlaşılmakla ürünlerin tam zayi olduğu değerlendirilmiş ve bilirkişi raporu doğrultusunda davanın kabulüne karar verilmiştir.
HÜKÜM:Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın KABULÜ ile;
a- 1.967,50 CAD(Kanada Doları)’nın dava tarihi olan 05/12/2019 tarihinden itibaren 3095 sayılı kanunun 4/a maddesi gereğince devlet bankalarınca 1 yıl vadeli CAD cinsi mevduatlara uygulanan en yüksek mevduat faizi ile davalı şirketten alınarak davacıya verilmesine,
b-Davacının Bakırköy …….. İcra Müdürlüğünün …….. esas sayılı dosyasında 1.727,11TL borçlu olmadığının tespiti ile icra takibinin iptaline,
2-Harçlar Kanunu’na göre belirlenen 703,96TL ilam harcından peşin alınan 176,00TL harcın mahsubu ile bakiye 527,96TL’nin davalıdan alınarak hazine’ye irat kaydına,
3-Davacı tarafından sarf edilen 1.400,00TL bilirkişi ücreti, 82,90TL posta masrafı, 44,40TL başvuru harcı, 176,00TL peşin harç, olmak üzere toplam 1.703,30TL’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre hesaplanan 4.080,00TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak kendisini vekille temsil ettiren davacıya verilmesine,
5-HMK’nın 333. maddesi gereğince hükmün kesinleşmesinden sonra artan avansın taraflara iadesine,
Dair davacı vekili ile davalı vekilinin yüzlerine karşı gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde İstinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 28/09/2021

Katip…….
¸e-imzalıdır

Hakim…….
¸e-imzalıdır