Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BAKIRKÖY 5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2019/808
KARAR NO : 2022/134

DAVA : Menfi Tespit (Kıymetli Evraktan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 23/10/2019
KARAR TARİHİ : 03/02/2022
KARAR YAZIM TARİHİ : 25/02/2022
Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Kıymetli Evraktan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili mahkememize sunmuş olduğu dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin dava konusu olan senedi cari hesap alacağına mahsuben müşterisi ……. Yayın Dağıtım Toptan Perakende Kitap Kırtasiye takip elemanı vasıtasıyla elden alındığını ve şirket merkezine gönderilmek üzere kargoya verildiğini, ancak bononun kargoda çalındığını, bu çalınma olayı da ekli kargo elemanının ifade tutanağı ile sabit hale geldiğini, dava konusu bono ile ilgili olarak davalı ……. tarafından müvekkili şirket aleyhine Küçükçekmece ….. İcra Müdürlüğünün …… Esas sayılı dosyası ile kambiyo senetlerine özgü haciz yolu ile icra takibi başlatıldığını, bono üzerindeki kaşe ve imzanın müvekkili şirkete ait olmadığını belirterek takibe konu bononun iptaline ve müvekkilinin yetkili hamil olduğunun tespitine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili mahkememize sunmuş olduğu cevap dilekçesinde özetle; Müvekkilinin çeki ticaret ürünü olarak yaptığı işlere karşılık iktisap ettiğini, faturalarının mevcut olduğunu, müvekkil iyi niyetle hamil olduğunu ve çekin çek şartlarına haiz olduğunu, çek cirantasından alındığını, herkesin imzasından sorumlu olduğunu, müvekkilinin kusurunun olmadığığını, müvekkilinin borçluların kötü niyetinden ve borçların ödenmemesinden dolayı büyük zarara uğradığını belirterek davanın reddini talep etmiştir.
Davacı şirketin sicil kaydına göre şirketin yetkilisinin ….. (T.C……. ) olduğu anlaşılmıştır.
Dava konusu senet ve davacı şirket yetkilisinin imza örneklerini içerir evrak asılları toplanıp, imza incelemesi yaptırılması amacıyla Adli Tıp Kurumuna dosyanın gönderildiği, Adli Tıp Kurumu Fizik İhtisas Dairesi 27/04/2021 tarih ……. sayılı raporunda; “inceleme konusu senet arka yüzde atılı basit tersimli 1. ciro imzası ile ……. ‘nın mukayese imzaları arasında; tersim biçimi, işleklik derecesi, alışkanlıklar, istif, eğim, doğrultu, seyir, hız ve baskı derecesi bakımından farklılıklar saptandığından söz konusu imzanın mevcut mukayese imzalarına kıyasla kuvvetle muhtemel …….’nın eli ürünü olmadığını” belirtmişlerdir.
Dava, davacının meşru hamili olduğunu ileri sürülen çekin rızası dışında davacının elinden çıktığı iddiasına dayalı menfi tespit istemine ilişkindir.
Dava konusu bononun incelenmesinde, borçlusunun …… Yayın Dağıtım… Şirketi olduğu, alacaklısının ……. Eğitim Hizmetleri olduğu, düzenleme tarihinin 27/02/2019, ödeme tarihinin 31/05/2019 , 30.000,00 TL bedelli bono olduğu görüldü.
Somut olayda; davalının iktisabında ağır kusurlu veya kötüniyetli olup olmadığının değerlendirilmesi gerekmektedir.
Muhatabın çeki ibraz eden kişiye geçerli bir ödeme yapabilmesi için bu kişinin çek bedelini tahsil konusunda talep hakkına sahip olması zorunludur. Emre yazılı çeklerde düzgün bir ciro zinciri ile hak sahibi olduğu anlaşılan kişi (yetkili hamil) olması gerekir.
Dava; davacının elinden rızası dışında çıkan çek nedeniyle menfi tespit istemine ilişkindir. TTK.’nın 792. Maddesi gereğince çekin herhangi bir surette hamilin elinden çıkması halinde, ister hamile yazılı, ister ciro yolu ile devredilen bir çek söz konusu olup da hamil hakkının 790. Maddeye göre ispat etsin, çek eline geçmiş bulunan yeni hamil ancak çeki kötü niyetle iktisap etmiş olduğu veya iktisapta ağır bir kusuru bulunduğu takdirde o çeki geri vermekle yükümlüdür. Anılan kanunun 790. Maddesi gereğince cirosu kabil bir çeki elinde bulunduran kişi, son ciro beyaz ciro olsa bile, kendi hakkı müteselsil ve birbirine bağlı cirolardan anlaşıldığı takdirde yetkili hamil sayılır düzenlemesi bulunmaktadır.
Mahkememizce aldırılan bilirkişi raporunda senet arka yüzde atılı basit tersimli 1. ciro imzası ile …….’nın mukayese imzaları arasında; tersim biçimi, işleklik derecesi, alışkanlıklar, istif, eğim, doğrultu, seyir, hız ve baskı derecesi bakımından farklılıklar saptandığından söz konusu imzanın mevcut mukayese imzalarına kıyasla kuvvetle muhtemel ……. ‘nın eli ürünü olmadığı belirtilmiştir.
Uyap entegrasyon ekranında yapılan araştırmada; davalılar aleyhine üçüncü kişiler tarafından kargoda çalınan değişik çeklerle ilgili son hamil sıfatı ile bir çok davalar açıldığı, dosya arasına alınan entegrasyon raporuna göre anlaşılmıştır. Bu durumun hayatın olağan akışına uygun olmadığı, bu bağlamda davalıların TTK 792.maddesi gereğince kötü niyetli olarak dava konusu çeki iktisap ettiği mahkememizce değerlendirilmiştir.
Tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; davacı şirketin hamili olduğu dava konusu çekin kargo şirketine ait araçta meydana gelen hırsızlık olayı sonucunda dava konusu çekin zayi olduğu, hırsızlık sonucunda zayi olan çekteki cirantaların davalılar olduğu, senet üzerindeki imzanın davacı şirket yetkilisine ait olmadığının anlaşıldığı, sonuç olarak davalı şirketin dava konusu çeki kötü niyetli olarak iktisap ettiği ve bu nedenlerle davacı şirketin dava konusu çekten dolayı davalı tarafa borçlu olmadığının tespitine dair aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.
HÜKÜM :Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın KABULÜ ile; davacının borçlusu …… Yayın Dağıtım.. Şirketi olan alacaklısı ……. Eğitim Hizmetleri… Şirketi olan 27/02/2019 düzenleme tarihli 31/05/2019 ödeme tarihli, 30.000TL bedelli bono sebebiyle davalılara borçlu olmadığının tespitine,
2-Harçlar Kanunu’na göre belirlenen 2.049,30TL ilam harcından peşin alınan 44,40TL harç ve 560,00TL tamamlama harcının mahsubu ile bakiye 1.444,90TL’nin davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak Hazine’ye irat kaydına,
3-Davacı tarafından sarf edilen 538,60TL posta masrafı, 44,40TL başvuru harcı, 44,40TL peşin harç, 560,00TL tamamlama harcı ve 1.710,00TL Adli Tıp Fatura Bedeli olmak üzere toplam 2.897,40TL’nin davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine,
4-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre hesaplanan 5.100,00TL vekalet ücretinin davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak kendisini vekille temsil ettiren davacıya verilmesine,
5-HMK’nın 333. maddesi gereğince hükmün kesinleşmesinden sonra artan avansın taraflara iadesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı davalıların yokluğunda gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren iki hafta içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi İSTİNAF yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.03/02/2022

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır

*Bu belge 5070 sayılı Elektronik İmza Kanunu kapsamında e-imza ile imzalanmıştır.