Emsal Mahkeme Kararı Bakırköy 5. Asliye Ticaret Mahkemesi 2018/422 E. 2019/1216 K. 12.11.2019 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BAKIRKÖY 5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2018/422 Esas
KARAR NO : 2019/1216

DAVA : Menfi Tespit (Kıymetli Evraktan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 24/04/2018
KARAR TARİHİ : 12/11/2019
KARAR YAZIM TARİHİ : 02/12/2019
Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Kıymetli Evraktan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; taraflar arasındaki ticari ilişkinin 2016 yılından bu yana devam ettiğini, ticari ilişki kapsamında davacı şirketin ayrıca perde ve tül işlerinde faaliyet gösteren …… Ve paz. San. Tic. LTD. ŞTİ. Unvanlı şirketin bulunduğunu anılan şirketin imal ettiği ürünlerin bir kısım ham maddesinin 2016 yılından bu yana kısmen davalı tarafından temin edildiğini, bu ticaret için davacının, davalıya hem kendi çeklerini keşide ederek verdiğini hem de ….. şirketinin müşteri çeklerinin cirolanarak, uzun vadeli olarak davalıya verildiğini, çekleri alan davalının, davacı tarafından talep edilen ham maddeleri, davacının talep ettiği zamanda temin ederek, teslimini üstlendiğini, ardından faturalandırma işlemlerinin yapıldığını, cari hesap ekstresinden anlaşılacağı üzere davalı tarafta halen vadesi gelmiş ve gelecek olan 302.018,95TL kıymetli evrak bulunmasına rağmen 2017 yılı aralık ayından bu yana tüm ısrarlara rağmen davalı tarafça ürün teslimi yapılmadığını, ayrıca davalının maddi sıkıntı içinde olduğunu, davalının edimini yerine getirmemesi nedeniyle ödenen çeklere rağmen ham madde göndermediğini ileri sürerek, ….. bank A.Ş ye ait 30.04.2018 keşide tarihli 40.000TL bedelli çek ile 30/05/2018 keşide tarihli 40.000TL bedelli 2 adet çekin bedelsiz olduğunu tespiti ile çeklerin iptaline, telafisi imkansız zararların oluşmaması için teminatsız veya uygun görülecek teminatla çeklerin ödenmesini ihtiyati tedbir yoluyla durdurulmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı taraf cevap dilekçesinde özetle; çekin kayıtsız şartsız borç miktarını içeren kıymetli evrak olduğunu, çekteki keşideci imzasının inkar edilmediğini, müvekkili ile davacı arasında akdi ilişki bulunmadığını, dilekçeden anlaşılacağı üzere ilişkinin davalı ile dava dışı şirket arasında bulunduğu, davacı şirketin iştigal alanı itibariyle de böyle bir ticari ilişki bulunamayacağını, çekin avans çeki veya teminat çeki olduğunun yazılı delil ile kanıtlanması gerektiğini, müvekkilinin herhangi bir ödeme güçlüğünün bulunmadığını savunarak, davanın reddini istemiştir.
DELİLLER VE GEREKÇE: Dava, davacı tarafından verilen 2 adet çekin bedelsiz olması nedeniyle menfi tespit istemine ilişkindir. Mahkememizce 30/05/2018 tarihli çekin davalıya ödenmemesi yönünden 30/05/2018 tarihli arar karar ile karar verilmiş teminat yatırıldıktan sonra tedbir uygulanmıştır.
30/05/2018 tarihli çekin ibraz bilgileri bankadan sorulmuş gelen yazının incelenmesinde, ….. ban ….. Şubesi’ne ait 30/05/2018 keşide tarihli 40.000TL bedelli ……. seri nolu çekin keşidecesinin davacı lehtarının davalı şirket olduğu, çekin davalı cirosu ile ….. Perde LTD. ŞTİ., onun cirosu ile …. Örme Dokuma LTD. ŞTİ’ne ciro edildiği, ibrazda tedbir nedeniyle çekin ödenmediği anlaşılmıştır.
30/04/2018 keşide tarihli …. nolu 40.000TL bedelli çekinde keşidecisinin davacı, lehtarının davalı olduğu çekin lehtar cirosu ile üçüncü kişilere ciro edildiği, çekin ibrazdan tedbir bulunmaması nedeniyle tahsil edildiği anlaşılmıştır.
Mahkememizce taraflar ile dava dışı şirketin ticari defter ve belgeleri üzerinde mali müşavir bilirkişi aracılığıyla inceleme yapılmış olup bilirkişi tarafından 21/05/2019 tarihli rapor sunulmuştur. Davalının ticari defter ve belgeleri ibraz etmemesi üzerine davacı ve dava dışı şirketin ticari defterleri incelenerek, ibraz edilen raporun incelenmesinde, taraflar arasında ticari ilişki bulunduğu davacı tarafça davalıya çek teslim edildiği, davacının hesapların avans hesabında takip ettiği her iki çekin davacı şirketin ticari defterlerinde kayıtlı olduğu, 30.04/2018 tarihli çekin ödendiği, diğer çekin tedbir nedeniyle ödenmediği, davacı ile davalı arasında ticari ilişki bulunduğundan dava dışı şirketin defterlerinin incelenmesine sunulmadığı çeklerin avans olarak verilmesi nedeniyle davacının davalıya borçlu olmadığını beyan etmiştir.
Alınan raporun mali yönden yeterli olması nedeniyle mahkememizce yeniden rapor alınmasına gerek görülmemiştir
Somut olayda davacı keşidecisi olduğu ve ticari defterlerine göre ticari ilişki içerisinde bulunduğu davalıya çek vermiş çekleri defterlerinden avans hesaplarında takip etmiştir. Kambiyo evrakı olan çek kural olarak muaccel bir borcun tasfiyesi amacıyla düzenlenir. Yani diğer bir anlatımla çek bir ödeme aracı olup kredi aracı değildir. Somut olayda da davacı ticari ilişki kapsamında çeki teslim ettiğinden kural olarak muaccel bir borcun ödenmesi amacıyla çekin verildiği kabul edilmelidir. Çekin avans çeki veya teminat çeki olduğuna ilişkin iddialar iddia eden davacı tarafından yazılı (kesin) delille kanıtlanmalıdır. Dosya kapsamında davacı tarafından herhangi bir yazılı delil sunulmadığından ve dilekçesinde kesin delil olan yemin deliline dayandığından mahkememizce davacıya yemin hakkı hatırlatılmış, 16/07/2019 tarihli dilekçede yemin teklif edilmeyeceği bildirilmiştir Bu durumda çeklerin yasal karinede olduğu gibi muaccel bir borcun tasfiyesi amacı dışında avans niteliğinde verildiği davacı yanca usulüne uygun delillerle kanıtlanmadığından davacının sabit görülmeyen davasının reddine, 30/05/2018 keşide tarihli 40.000TL bedelli çek yönünden mahkememizce İİK’NIN 72/4 maddesi gereğince resen %20 oranındaki tazminatın davalıdan tahsiline ilişkin aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM:Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davacının sabit görülmeyen davasının reddine,
2- 40.000,00TL’lik çek yönünden tedbir kararı verilip tedbir uygulandığından İİK’nın 72/4 maddesine göre takdiren 8.000,00TL tazminatın davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
3-Harçlar Kanunu’na göre belirlenen 44,40TL ilam harcından peşin alınan 1.366,20TL harcın mahsubu ile bakiye 1.321,80TL harcın karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
4-Davacı tarafından yapılan yargılama giderinin davacı üzerinde bırakılmasına,
5-Davalı tarafından sarf edilen masraf bulunmadığından bu hususta karar verilmesine yer olmadığına,
6-Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre hesaplanan 9.150,00TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak kendisini vekille temsil ettiren davalıya verilmesine,
7-HMK’nın 333. maddesi gereğince hükmün kesinleşmesinden sonra artan avansın taraflara iadesine,
Dair davacı vekili ile davalı vekilinin yüzlerine karşı gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde İstinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.12/11/2019

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır

*Bu belge 5070 sayılı Elektronik İmza Kanunu kapsamında e-imza ile imzalanmıştır.