Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BAKIRKÖY 5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2018/248 Esas
KARAR NO : 2022/445

DAVA : İstirdat (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 06/03/2018
KARAR TARİHİ : 26/04/2022
KARAR YAZIM TARİHİ : 29/04/2022
Mahkememizde görülmekte olan İstirdat (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; “… tarafından müvekkilim şirket adına keşide edilen 29.12.2017 tarihli 180.000 TL miktarlı …… Şubesi’ne ait ……. numaralı çek, müvekkilim şirket çalışanı ……. uhdesinde iken çalınmış bulunmaktadır. Olay ile ilgili Büyükçekmece Cumhuriyet Başsavcılığı ……. Soruşturma dosyası derdesttir. Ayrıca Müvekkil şirket adına, Bakırköy ……. Asliye Ticaret Mahkemesi ….. E.sayılı dosyası ile çek iptal davası açılmış olup; ödemeden men kararı alınarak bankaya bildirilmiştir. Mezkur çek, müvekkilim firmaya ait olmayan sahte kaşe ve sahte imza ile davalı … Organizasyon Otomotiv Taşımacılık San. Ve Tic. Ltd. Şti. sahte olarak ciro edilmiş görünmektedir. Sonrasında Davalı …’e ve son olarak 29.12.2017 tarihinde hamil gözüken davalı ……. Bisküvi Kek Gıda Teks. İnş. Dış. Tic. San. Ltd. Şti’ne ciro imzaları dercedilmiştir. Nihayetinde, diğer davalı hamil tarafından takas sistemiyle ibraz edildiği görülmüştür. Müvekkil şirketten sonraki özel ve tüzel kişilerin birlikte hamil olduklarını düşünmekteyiz. Çekin meblağı yüksektir. Bu yüksek meblağı tedavül ettirenlerin ne bankaya ne keşideciye teyid ettirmek için girişimde bulunmamış olmaları hayatın olağan akışına terstir. İlgili davalılar, sahte ciro silsilesi oluşturmuşlardır. Davalılar ile müvekkil şirket arasında hiç bir ticari ilişki olmadığı gibi davalılar arasında da ticari ilişki bulunmamaktadır. Keşideci ile müvekkil şirket arasında ki ticari ilişki gereği çek müvekkil adına keşide edilmiştir. …. Bisküvi Kek Gıda Teks. İnş. Dış. Tic. San. Ltd. Şti. Ve diğer davalılar gerçek hamil değildir. Söz konusu çeklerin müvekkilin rızası hilafına elinden çıkması ve çeki elinde bulunduran şahısların haklı hamil olmaması sebebiyle çekin tarafımız lehine istirdatına karar verilmesini talep zaruri olmuştur.” şeklinde beyanda bulunarak dava konusu çekin istirdatına, müvekkilin keşideci … ’den sonraki haklı hamil sıfatıyla alacaklı olduğunun tespitine,yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalılara yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı ……. Bisküvi Kek Gıda Teks. İnş. Dış. Tic. San. Ltd. Şti. vekili cevap dilekçesinde özetle; Davacı yanın açmış olduğu haksız ve hukuka aykırı iş bu davanın reddine, alacağın %20’sinden az olmamak üzere icra-inkar tazminatının davacıdan alınarak davalıya verilmesine, davalı yanın müvekkile vermiş olduğu zararlar ile çeklerin keşide tarihinden, tahsil tarihine kadar işleyecek olan ticari faizinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davacı yan üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı … vekili cevap dilekçesinde özetle; Müvekkil şirket tarafından cari hesap ödemesi karşılığında davacı şirket adına düzenlenen. 180.000 TL miktarlı …… şubesinden keşide edilen çek çalınmış olup buna ilişkin Büyükçekmece Cumhuriyet Savcılığının ……. Sor.sayılı dosyası ile şikayette bulunulmuştur. Savcılık tarafından ilgili bankaya yazılan yazı ile bu çek ve çalınan diğer çeklerle ilgili, çeki ibraz eden kişilerin en yakın polis merkezine ihbar edilmesi şeklinde karar verilmiş ve talimat ilgili bankaya gönderilmiştir. Davaya konu çek çalıntı olup ciro ettiği görünen şirket ve şahıslar sahte isim ve imzalar olduğunun kanaatindeyiz. Şirket kaşelerinin de sahte olarak düzenlenip dolandırıcılık suçu işlenmesi için teşebbüs edildiği kanatindeyiz. Davaya konu çekin çalıntı olduğu açık olup ticari işler sebebiyle kullanılmış olması mümkün değildir. Çeki ibraz eden kişi veya şirketin, hangi ticari ilişki sebebiyle çeki aldığını ispat etmesi gerekmektedir.” şeklinde beyanda bulunarak müvekkili şirket tarafından cari hesap ilişkisi sebebiyle alacaklı olan davacı …… örme şirketine keşide edilen çekin bedelinin müvekkil şirket tarafından davacıya ödendiği, huzurdaki davanın haklı ve yerinde olduğunu, davanın kabulüne karar verilmesini, davaya konu çekin davacı şirkete teslimini, masraflarının – vekalet ücretlerinin davacı tarafa yüklenilmesini talep etmiştir.
DELİLLER VE GEREKÇE:
Dava, davacının meşru hamili olduğu ileri sürülen çekin rızası dışında davacının elinden çıktığı iddiasına dayalı istirdat ve çek nedeniyle borçlu olmadığının tespiti istemine ilişkindir.
Dava konusu çekin incelenmesinde, Keşidecisi …. Giyim Tekstil Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi olan …… şubesine ait ……. numaralı, 29/12/2017 tarihli, 180.000,00TL bedelli çekin ciro silsilesi ile cirantaların davalılar olduğu, ciro silsilesinde kopukluk olmadığı anlaşılmıştır.
Somut olayda; davacının imzaya itirazı nedeniyle çekin davacı tarafından imzalanıp imzalanmadığının tespiti ile davalının iktisabında ağır kusurlu veya kötüniyetli olup olmadığının değerlendirilmesi gerekmektedir.
Muhatabın çeki ibraz eden kişiye geçerli bir ödeme yapabilmesi için bu kişinin çek bedelini tahsil konusunda talep hakkına sahip olması zorunludur. Emre yazılı çeklerde düzgün bir ciro zinciri ile hak sahibi olduğu anlaşılan kişi (yetkili hamil) olması gerekir.
Mahkememizce yapılan bilirkişi incelemesi sonucunda çekteki 1. ciranta imzasının davacı şirket temsilcisi ……’ün eli ürünü olmadığı tespit edilmiştir. Buna göre davacının söz konusu çek nedeniyle borçlu olmadığı anlaşılmakla menfi tespit talebinin kabulüyle keşidecisi …… Giyim Tekstil Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi olan …… şubesine ait ……. numaralı, 29/12/2017 tarihli, 180.000,00TL bedelli çek nedeniyle davacının borçlu olmadığının tespitine karar verilmiştir.
İstirdat talebi yönünden; TTK.’nın 792. Maddesi gereğince çekin herhangi bir surette hamilin elinden çıkması halinde, ister hamile yazılı, ister ciro yolu ile devredilen bir çek söz konusu olup da hamil hakkının 790. Maddeye göre ispat etsin, çek eline geçmiş bulunan yeni hamil ancak çeki kötü niyetle iktisap etmiş olduğu veya iktisapta ağır bir kusuru bulunduğu takdirde o çeki geri vermekle yükümlüdür. Anılan kanunun 790. Maddesi gereğince cirosu kabil bir çeki elinde bulunduran kişi, son ciro beyaz ciro olsa bile, kendi hakkı müteselsil ve birbirine bağlı cirolardan anlaşıldığı takdirde yetkili hamil sayılır düzenlemesi bulunmaktadır.
Somut olayda, davalıların şüpheli konumunda olduğu ceza dosyasının bulunmadığı, çekle ilgili soruşturma sonucunun beklenilmesinin dosya esasını etkilemeyeceği anlaşılmakla, istirdat davası yönünden imzaların istiklali ilkesi gereği TTK’nun 677. Maddesi gereğince davalı ……. Bisküvi Kek Ltd. Şti. aleyhine açılan davanın bu davalının kötüniyetli olduğuna dair dosyada bir delil bulunmadığı anlaşıldığından reddine karar verilmiştir. Diğer davalılar yönünden ise istirdat talebi yalnızca hamile yönelik açılabileceğinden pasif husumet yokluğundan reddine karar verilmiştir.
HÜKÜM:Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Menfi tespit talebi yönünden davanın KABULÜ ile Keşidecisi …. Giyim Tekstil Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi olan …… şubesine ait ……. numaralı, 29/12/2017 tarihli, 180.000,00TL bedelli çek nedeniyle davacının borçlu olmadığının tespitine,
2-İstirdat talebi yönünden ….. Gıda Org Tic Ltd Şti, … ve ….. Giyim Tekstil Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi aleyhine açılan davanın pasif husumet yokluğundan REDDİNE,
3-İstirdat talebi yönünden ……. Bisküvi Gıda Tekstil İnş Dış Tic Sanayi Limited Şirketi aleyhine açılan davanın REDDİNE,
4-Alınması gereken 80,70TL karar ve ilam harcından, peşin alınan 35,90 TL harcın mahsubu ile bakiye 44,80TL’nin davacıdan alınarak hazineye gelir kaydedilmesine,
5-Davacı tarafından sarf edilen 800,00TL bilirkişi ücreti, 370,10TL posta masrafı, 35,90TL başvuru harcı, 35,90TL peşin harç olmak üzere toplam 1.241,90TL’nin davalılardan alınarak davacıya verilmesine,
6-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre hesaplanan 21.050,00TL vekalet ücretinin davalılardan alınarak kendisini vekille temsil ettiren davacıya verilmesine,
7-Davalı …. Giyim Teks. İnş. İth. İhr. San. Ve Tic. Ltd. Şti kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre hesaplanan 5.100,00TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak kendisini vekille temsil ettiren bu davalıya verilmesine,
8-Davalı … kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre hesaplanan 5.100,00TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak kendisini vekille temsil ettiren bu davalıya verilmesine,
9-HMK’nın 333. maddesi gereğince hükmün kesinleşmesinden sonra artan avansın iadesine,
Dair davacı vekilinin yüzüne karşı davalı tarafın yokluğunda gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde İstinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 26/04/2022
Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır