Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C. BAKIRKÖY 5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2017/919 Esas
KARAR NO : 2021/43
DAVA : Menfi Tespit (Kıymetli Evraktan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 11/10/2017
KARAR TARİHİ : 19/01/2021
KARAR YAZIM TARİHİ : 11/02/2021
Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Kıymetli Evraktan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Fazlaya dair her türlü talep ve dava haklarımız saklı kalmak kaydı ile; hırsızlık yoluyla çalınan ve sahte keşideci imzası ile müvekkillerden …’nın ismi ve cirosu taklit edilerek (sahte imzayla) tedavüle sokulan ve bankaya ibraz edilen ……Bankası A.Ş. …… Şubesi’ne ait …… seri nolu, 27.02.2017 keşide tarihli 50.000,00 TL tutarlı çek nedeniyle davalılara borçlu olmadığımızın tespiti ile iptaline, davaya konu çekin ödenmesini ve icra takibine konu edilmesini engeller mahiyette ve muhtemel icra takiplerinin durdurulması amacıyla dava sonuçlanıncaya kadar tedbir kararı verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı … San Tic A.Ş vekili cevap dilekçesinde özetle; Davaya konu çekin, Müvekkil Şirket’e …… Tekstil İnş. Hırdavat San. Tic. Ltd. Şti. Tarafından, ticari ilişkiler sebebiyle ciro yolu ile geçmiş olduğunu, müvekkil şirket tarafından da farklı bir ticari ilişki kapsamında …… Sigorta Aracılık Hizmetleri Ltd. Şti’ye ciro edildiğini, çek vadesi geldiğinde bankaya sonraki cirantalar tarafından ibraz edilmiş olup, karşılığı olmaması sebebiyle silsile halinde geriye dönüş yaptığını, sözkonusu çekin, …… Sigorta Aracılık Hizmetleri Ltd. Şti. Tarafından şirkete iade edilmiş olup, Müvekkil Şirket tarafından da …… Tekstil İnş. Hırdavat San. Tic. Ltd. Şti.’ye iade edildiği, iade evrakının ekte yer aldığı, dava konusu çek, şirkette bulunmamakta olup, akıbeti hakkında müvekkil şirketin bilgi sahibi olmadığı. çekin akıbetinin, önceki cirantalara sorulabileceğini, bununla birlikte, iirketin sözkonusu çek hakkında davacının iddialarını bilecek durumda olmaması sebebiyle iyiniyetli 3. kişi konumunda olduğunu, açıklanan nedenler sebebiyle davanın reddine karar verilmesini, dava reddine karar verilmemesi halinde ise, davaya sebebiyet vermeyen ve iyiniyetli 3. Kişi konumunda bulunan müvekkil şirkete yargılama gideri ve vekalet ücreti yükletilmemesini talep etmiştir.
Davalı … vekili cevap dilekçesinde özetle; Çekin rıza hilafına elinden çıktığını iddia eden davacılar çek iptali için İstanbul Anadolu …… Asliye Ticaret Mahkemesinde ……. Esas sayılı dosyada dava açtıklarını beyan etmekle; işbu menfi tespit davasının açılmasında hukuki yararları bulunmadıklarını, Çek iptali davası açmış olan davacı çekin iptalini ancak ve ancak ilgili dosyaya çekin ibraz edilmesi halinde sağlanacağını, müvekkil şirketin elinde bulunmayan çek ile ilgili müvekkil şirkete karşı dava açılmasının hukuki dayanaktan yoksun olduğunu belirtmekle davanın reddini talep etmiştir.
DELİLLER VE GEREKÇE:
Dava, davacının meşru hamili olduğunu ileri sürülen çekin rızası dışında davacının elinden çıktığı iddiasına dayalı menfi tespit ve çekin iptali istemine ilişkindir.
Dava konusu çekin incelenmesinde; …… Bankası A.Ş. …… Şubesi’ne ait, 27/02/2017 tarihli, keşidecisi “…… MİMARLIK İNŞAAT TURİZM SANAYİ VE TİCARET LTD. ŞTİ.” olan, “ …… İNŞAAT-…” emrine yazılı, 50.000/Ellibin TL. meblağlı, …… numaralı çek olduğu anlaşılmıştır.
Taraflar arasındaki uyuşmazlığın, keşidecisi …… Mimarlık İnş. Tur .. LTd.Şti olan lehtarı ise ……. İnşaat … olan bu kişinin cirosu ile … – …… Tekstil ……. – ……. Teks. … Ltd.Şti. – ……. ve …… Sigorta Aracılık Hizm. … Ltd.Şti.’ye ciro edilen çekteki lehtar imzasının keşideci ve lehtar ciro imzalarının davacılara ait olup olmadığı ile bu çekin iptali gerekip gerekmediğine ilişkin olduğu anlaşılmıştır.
Mahkememizce yapılan grafolojik incelemede çekteki lehtar ve birinci ciranta imzasının davacı …’ya ait olmadığı, şirket yetkilisine izafeten atılan imzanın …… eli ürünü olmadığı, ……. olup olmadığına dair kanaat edinilemediği, Jandarma Kriminal Laboratuvarından alınan raporun da birbirini destekler nitelikte olduğu anlaşılmıştır.
Davacının şikayeti üzerine Büyükçekmece Cumhuriyet Başsavcılığının ……. soruşturma dosyası ile soruşturmanın başlamış olduğu ve şüpheliler hakkında daimi arama kararı verildiği görülmüştür.
Tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğine dava; davacının elinden rızası dışında çıkan çek nedeniyle borçlu olmadığının tespiti ve çekin iptali istemine ilişkindir. TTK.’nın 792. Maddesi gereğince çekin herhangi bir surette hamilin elinden çıkması halinde, ister hamile yazılı, ister ciro yolu ile devredilen bir çek söz konusu olup da hamil hakkının 790. Maddeye göre ispat etsin, çek eline geçmiş bulunan yeni hamil ancak çeki kötü niyetle iktisap etmiş olduğu veya iktisapta ağır bir kusuru bulunduğu takdirde o çeki geri vermekle yükümlüdür. Anılan kanunun 790. Maddesi gereğince cirosu kabil bir çeki elinde bulunduran kişi, son ciro beyaz ciro olsa bile, kendi hakkı müteselsil ve birbirine bağlı cirolardan anlaşıldığı takdirde yetkili hamil sayılır düzenlemesi bulunmaktadır. Belirtilen yasal düzenlemeler dikkate alındığında davacının öncelikle çekin yetkili hamili olduğunu ve bu çekin rızası dışında elinden çıktığını kanıtlaması gerekir. Mahkememizce yapılan incelemede davacının çekin yetkili hamili olduğu çekin henüz ciro edilmeksizin davacının elinden rızası dışında hırsızlık yoluyla çıktığının incelenen soruşturma dosyası ve alınan grafoloji raporu ile sabit olduğu, bu durumda çekin davacının elinden rızası dışında çıktığının sabit olduğu görülmüştür. Bu kapsamda menfi tespit talebinin kabulüne karar verilmiştir.
Çek iptali talebi yönünden; çek iptali davası, hasımsız olarak çek hamili tarafından açılması gereken bir dava olup; çekin kimin elinde olduğu bilinmediği ve rıza dışı elden çıktığı hallerde açılabilen bir dava türüdür. Çekin ibraz edilmiş olması ve çeke yönelik istirdat davasının da bulunmadığı anlaşılmakla çek iptaline yönelik talebin reddine karar verilmiştir. (İBAM 16. HD. 2017/5240 Esasa ve 2020/1465 Karar sayılı ilamı)
Açıklanan nedenlerle aşağıda yazılı şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM:Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;.
1-Menfi tespit talebi yönünden davanın KABULÜ ile …… Bankası …… Şubesine ait Keşidecisi …, Lehtarı … olan 27/02/2017 tarihli, 50.000,00TL bedelli …… seri nolu çek nedeniyle davacıların davalılara borçlu olmadığının tespitine,
2-Çek iptali talebi yönünden davanın REDDİNE,
3-Harçlar Kanunu’na göre belirlenen 3.415,50TL ilam harcından peşin alınan 853,88TL harcın mahsubu ile bakiye 2.561,62TL’nin davalılardan alınarak Hazine’ye irat kaydına,
4-Davacı tarafından sarf edilen 750,00TL bilirkişi ücreti, 885,00TL posta masrafı, 31,40TL başvuru harcı, 853,88TL peşin harç, ücreti olmak üzere toplam 2.520,28TL’nin davalılardan alınarak davacıya verilmesine,
5-Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre hesaplanan 7.300,00TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak kendisini vekille temsil ettiren davacıya verilmesine,
6-HMK’nın 333. maddesi gereğince hükmün kesinleşmesinden sonra artan avansın taraflara iadesine,
Dair davacı vekilinin yüzüne karşı davalıların yokluğunda gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde İstinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 19/01/2021
Katip … Hakim …
¸e-imzalıdır ¸e-imzalıdır
*Bu belge 5070 sayılı Elektronik İmza Kanunu kapsamında e-imza ile imzalanmıştır.