Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BAKIRKÖY 5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2017/804 Esas
KARAR NO : 2022/263

DAVA : İstirdat (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 18/03/2013
KARAR TARİHİ : 07/03/2022
KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 31/03/2022
Davacı tarafından mahkememizde açılan davada yapılan yargılama sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili tarafından mahkememize sunulan dava dilekçesinde özetle; davalı ile müvekkili aralarında ortaklık uçaklarının da bulunduğu havayolu uçaklarının konma ve konaklaması ile ilgili olarak tek yanlı iradesi ile 2008 yılında Uluslararası Konma ve Konaklama Tarifesi ile İc Hat Konma ve Konaklama Tarifesi ile herhangi bir hizmet karşılığı olmaksızın ve neye göre nasıl hesaplandığının belli olmayarak hukuka aykırı olarak tüm yerli ve yabancı havayollarından zamlı konaklama cezası/ iptal edilmeyen, kullanılmayan slot cezası adı altında hukuka aykırı tahsilat yapıldığını, dava konusu slot cezası ise davalı idarenin verdiği bir hizmetten değil kapasitesi ihtiyaca cevap vermeyen hava limanlarının kullanımında yaşanan sorunlardan kaynaklandığını, meydan kapasitesinin hava yollarının uçuş talebini karşılamadığı yerlerde ihtiyaç duyulduğunu, slot uygulaması talebin yoğun olduğu havalimanlarında sınırlı olduğunu, Slot Uygulama Prensipleri Talimatının 33. Maddesi olduğunu ileri sürmekte ise de; bu hükmün Türk Sivil Havacılık Genel Müdürlüğünce 01.07.2009 tarihinde iptal edildiğini ve yürürlükten kaldırıldığını, davalının yetkisi olmayan bir konuda zamlı ücret adı altında idari para cezası tahakkuk ettirmesi açık bir yetki aşımı ile hukuka aykırı olduğunu, dava konusu olan olayın ……….. Havalimanında Şubat 2008 döneminde 07.03.2008 tarih, ……… nolu 3.241.749,90-TL toplam bedelli faturada yer alan 134.088,61-TL zamlı konaklama cezası ile yine ……….. Havalimanında Şubat 2008 dönemine ait 10.03.2008 tarihli ……. nolu 851.54.-TL iptal edilmeyen slot cezasını, ……….. Havalimanı Mart 2008 dönemine ait 04.04.2008 tarihli, ……… nolu faturada yer alan 1.251,40-TL iptal edilmeyen slot cezasının ödenmesini talep ettiklerini, davalının tahakkuk ettirdiği cezaların bir hizmet karşılığı olarak hak kazandığı meblağlar olmadığını, tasarrufunda olan bir alanda tamamen kendi takdiri ile gerçekleştiğini iddia ettiği ihlal nedeniyle tahakkuk ettiği idari para cezalarından olduğunu, davalının alacak faturasının içine derc ettiği veya alacak faturası tanzim etmek suretiyle talep ettiği iş bu meblağların cebri icra baskısı altında 134.088,61-TL zamlı konaklama cezasını ile 851,54-TL lik iptal edilmeyen slot cezası mahsuplaşma yolu ile 05.05.2008 tarihinde ihtirazı kayıtla, 1.251,40-TL lik iptal edilmeyen slot cezası ile 02.05.2008 tarihinde ihtirazı kayıtla ödenmek zorunda kalındığını , bunun üzerine 07.03.2008 tarihli ……… nolu 3.241.749,90.-TL toplam bedelli faturada yer alan 134.088,61.-TL zamlı konaklama cezası ve 10/03/2008 tarihli, ……… nolu faturada yer alan 851,54-TL iptal edilmeyen slot cezasının iptali ve ödeme tarihi olan 05/05/2008 tarihinden itibaren faizi ile birlikte iadesi için Ankara ……… İdare Mahkemesi’nde ………. Esas sayılı dosya ile açılan ve 04/04/2008 tarihli, ……. nolu faturada yer alan 1.251,40-TL iptal edilmeyen slot cezasının iptali ve 02/05/2008 tarihinden itibaren faizi ile birlikte iadesi için Ankara …….. İdare Mahkemesi’nde ……… Esas sayılı dosya ile açılan davaların İYUK m.151/1-a hükmü gereğince uyuşmazlığın çözümü yargının görev alınana girdiğinden bahisle her iki davanında görev yönünden reddine karar verildiğini beyanla dava konusu olan 136.191,55.-TL tutarındaki ortaklık alacağının 134.940,15-TL nin 05/05/2008 tarihinden itibaren ve 1.251,40-TL sinin ise 02.05.2008 tarihinden itibaren işlemiş ve işleyecek ticari avans faizi ile birlikte davalıdan tahsilini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili tarafından mahkememize sunulan cevap dilekçesinde özetle;
Yetkili mahkemenin Ankara Mahkemeleri olduğunu, müvekkili kurumun adresinin Ankara olduğunu, Başmüdürlüğün tüzel kişiliğinin bulunmadığını, Türkiye havaalanlarının işletmesi ile Türkiye hava sahasındaki hava trafiğinin düzenlenmesi ve kontrolü görevini müvekkili ( DHMİ )’ nin yerine getirdiğini, Türk Sivil Havacılık sektörünün alt yapısını oluşturan tesis ve donanımıyla 1933 yılından bu yana değişik isim ve statülerle hizmetlerini yürütmekte olan kuruluşun 233 Sayılı Kanun Hükmünde Kararname ve Ana statüsü çerçevesinde 1984 yılından itibaren faaliyetlerini Kamu İktisadi kuruluşu olarak yerine getirdiğini, Genel Müdürlüğünün Ankara da bulunduğunu, ……….. Havalimanına gelen tüm yerli ve yabancı hava yolu şirketlerinin tekerlek koyma ( geliş) ve motor çalıştırma ( gidiş) saatlerinin kontrol kulesi tarafından titizlikle takip edilerek kayıt altına alınmakta olduğunu Slot saatlerin ise o dönemde SHGM Slot Koordinasyon Merkezi tarafından takip edilerek Uçuş Takip Projesi sistemine aktarılmakta olduğunu, bu aktarılan bilgiler doğrultusunda ücretlendirilmeler yapıldığını, dava dilekçesinde yer alan mezkur cezaların neye göre tahakkuk ettirildiğine ilişkin faturaların ekinde hiç bir dayanak belge açıklama vs. mevcut olmadığını, davacı şirketin her bir faturayı incelemekte ve zaman zaman faturalara itiraz etmekte olduğunu, dava konusu 07/03/2008 tarih ve ………. sayılı faturaya itiraz edildiğini, yapılan incelemede itirazların uygun görülenleri düzenlenen 44.123,02-TL lik kısmi iade faturası alınarak iptal edildiğini , davacı tarafın 2008 yılında DHMİ Genel Müdürlüğü Tarifelerinin iptali için açılmış bir dava ve bu yönde verilmiş bir karar bulunmadığından davacı yanın dava konusu yaptığı Şubat 2008 ve Mart 2008 dönemlerine ait faturalarda yer alan zamlı konaklama ücretine dair tutarların istirdadını talep etmesinin hiçbir yasal dayanağı bulunmamakta olduğunu, müvekkili idarece yapılan işlemlerin hukuka duyarlı olduğundan davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
Taraf delilleri toplanmış, taraf delillerinin toplanmasına müteakip dosya üzerinde bilirkişi incelemesi yaptırılarak, bilirkişiden 15/09/2014 tarihli rapor alınmıştır. Netice itibariyle, davacı taraftan tahsil edilen zamlı konaklama ücretinin davalı tarafça iadesinin gerekeceği kanaatine varılarak davacı davasının kabulü ile zamlı konaklama ücretinin ödendiği tarihlerden itibaren işleyecek avans faizleri ile birlikte davalıdan istirdatı ile davacıya ödenmesi yolunda karar verilmiş, iş bu kararın davalı tarafından temyiz edilmesi üzerine Yargıtay …….. Hukuk Dairesi ……… Esas, ……… Karar sayılı ilamıyla “Mahkemece slot cezası uygulayan davalının kendi kusurlu eylemine dayanamayacağı gerekçesiyle dava kabul edilmiş ise de yapılan inceleme karar vermek için yeterli görülmemiştir. Bilirkişi 15.09.2014 tarihli raporunda faturaların tarifelere uygun olduğuna, açılıştaki gecikmenin “havaalanı yoğunluğu, hava şartları, slot değiştirme talebinden kaynaklı olup olmadığı” konusunu değerlendirmediğine, bunlar için ek belgelere ihtiyaç olduğunu bildirmiş olmasına rağmen, bu konularda ek belgeler getirtilmeden eksik inceleme ile karar verilmiştir. Bu durumda, mahkemece gerekli belgelerin neler olduğu bilirkişiden ön rapor alınarak belirlenmesi, akabinde bu belgeler getirtilerek dosya yeniden bilirkişiye devdi edilip ek rapor alınmalı ve sonucuna göre bir karar verilmelidir. Bu hususlara riayet edilmeden teknik bilgiyi gerektiren bir konuda yeterli inceleme yapılmadan yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmediğini” belirterek yerel mahkeme kararını bozmuştur. Mahkememizce bozma ilamına uyularak yargılamaya devam edilmiştir.
Yargıtay bozma ilamı doğrultusunda rapor tanzim etmek üzere dosya bilirkişi ………’a tevdii edilmiş, bilirkişi düzenlemiş olduğu 25/06/2020 tarihli ve 14/12/2020 tarihli raporunda “…3 fatura için toplamda 35098 Euro ve 30280 TL olan zamlı konaklama ücretinin hatalı olduğu, zamlı konaklama ücretinin 25182 Euro ve 14664 TL olduğu” yönünde teknik kanaat belirtmiştir.
Mahkememizce, dosyaya sunulan belge ve kayıtlarla dosya; Yargıtay bozma ilamı, taraf beyanları ve itirazları ile tüm dosya kapsamı göz önünde bulundurularak davacının alacaklı olup olmadığı hususunda hüküm kurmaya ve denetime elverişli rapor tanzimi için sivil havacılık konusunda uzman bilirkişi ………. ve mali müşavir ………’e tevdii edilmiş, bilirkişi heyeti düzenlemiş olduğu 10/02/2022 tarihli raporunda özetle; davacının ödediği zamlı konaklama hizmet bedelinin ceza olmadığını ve havalimanının ücret tarifesi üzerinden belli bir talimat uyarınca usulüne uygun olarak tahakkuk ve tahsil edildiğini, davalı hava yolu şirketinin slot ihlallerinin bedelinin 908.444,00-TL olduğunu, dava konusu tahsil edilen faturaların toplamının 136.191,55-TL olduğunu, kule kayıtları doğrultusunda slot ihlaline ilişkin davacıdan tahsil edilmemiş zamlı konaklama bedelinin 772.252,45-TL olduğunu tespit ve rapor etmişlerdir. Bilirkişi raporu usulüne uygun olarak taraflara tebliğ edilmiştir.
Yapılan yargılama, toplanan deliller, alınan bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamının birlikte değerlendirilmesinde; davacı tarafın, davalı kurum tarafından zamlı konaklama cezası, iptal edilmeyen slot cezası adı altında para tahsil edildiğini ve bunun bir hukuki dayanağı olmadığını belirterek ihtirazi kayıtla ödediği zamlı konaklama ücretlerinin davalıdan istirdatını talep ettiği, davalı kurum tarafından alınan zamlı konaklama ücretine dayanak teşkil eden Slot Uygulama Prensipleri Talimatının 33. maddesinin 01.07.2009 tarihinde yürürlükten kaldırıldığı, dava konusu zamlı konaklama ücretinin 01.07.2009 tarihinden önceye ait olduğunun dosya kapsamından anlaşıldığı, uygulanan zamlı konaklama ücretlerinin o tarihte yürürlükte bulunan Slot Uygulamaları Prensipleri Talimatı’na uygun olarak düzenlendiği, dolayısıyla zamlı konaklama ücretlerinin davalı kurumun uyması gereken mevzuat gereğince uygulandığı, alınan bilirkişi raporuna göre davalının davacıya kestiği slot ihlaline ilişkin faturaların mevzuat ve tariflere uygun olduğunun anlaşıldığı, iddiasını ispatla mükellef olan davacının iddiasını ispatlayamadığı, istirdat koşullarının oluşmadığı anlaşılmakla davanın reddine ilişkin aşağıdaki şekilde karar vermek gerekmiş, aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.

HÜKÜM-Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davanın REDDİNE,
2-Harçlar Kanunu’na göre belirlenen 80,70-TL ilam harcından peşin alınan 2.325,85-TL harç ve 2.325,85-TL peşin harç olan 4.651,70TL harçtan mahsubu ile bakiye 4.571,00TL harcın karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
3-Davacı tarafından yapılan yargılama giderinin davacı üzerinde bırakılmasına,
4-Davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre hesaplanan 16.888,20-TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak kendisini vekille temsil ettiren davalıya verilmesine,
5-HMK’nın 333. maddesi gereğince hükmün kesinleşmesinden sonra artan avansın taraflara iadesine,
Dair tarafların yüzüne karşı gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 15 gün içerisinde Yargıtay nezdinde temyiz yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.

07/03/2022

Katip……..
¸e-imzalıdır

Hakim ……..
¸e-imzalıdır

¸e-imzalıdır ¸e-imzalıdır